Khám phá 10 món ăn nổi bật trong ẩm thực Trung Quốc

Kẹo Hồ Lô (giản thể: 糖葫芦, phồn thể: 糖葫蘆, Hán Việt: Đường Hồ Lô, pinyin: tánghúlu hay 冰糖葫芦 - Băng Đường Hồ Lô, bính âm: bīngtánghúlu) là một món kẹo trái cây đặc trưng của Trung Quốc, được phủ lớp đường ngọt ngào bao quanh những quả trái cây xiên tre dài khoảng 20 cm. Món ăn này có nguồn gốc từ miền Bắc Trung Quốc và hiện nay đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực ở các thành phố lớn như Bắc Kinh, Thiên Tân, và Thượng Hải. Trái cây thường dùng để làm kẹo là táo gai, nhưng hiện nay người ta cũng thay đổi nguyên liệu với nhiều loại trái cây khác như dâu tây, việt quất, cam quýt, hay thậm chí dứa và kiwi. Lớp đường phủ ngoài thường là siro ngọt, nhưng cũng có những phiên bản kẹo hồ lô phủ sôcôla hay mè rang, mang đến hương vị khác biệt. Đối với người dân Bắc Kinh, kẹo hồ lô gắn liền với tuổi thơ, là âm thanh quen thuộc của tiếng xe đạp lóc cóc cùng tiếng rao vang vọng trong làn sương mờ của buổi sáng, là một phần ký ức khó quên của thành phố này.

Bánh bao, một món ăn cổ truyền từ bột mì, có nhân thịt hoặc rau, được hấp chín và rất phổ biến trong văn hóa ẩm thực Trung Quốc. Mặc dù giống với loại bánh màn thầu nổi tiếng, bánh bao thường được dùng như một món ăn sáng quen thuộc, đồng thời có thể xuất hiện trong mọi bữa ăn trong ngày. Những loại bánh bao nổi tiếng tại Trung Quốc có thể kể đến như: Cẩu bất lý bao tử (bánh bao thịt đặc trưng của Thiên Tân), Tiểu long bao (bánh bao nhỏ nhân thịt, chứa nước trái cây từ Thượng Hải), Sanh tiên man đầu (bánh bao chiên, nhân thịt từ Thượng Hải), Thang bao (bánh bao lớn có xúp từ Dương Châu), Đậu sa bao (bánh bao nhân đậu đỏ), Liên dong bao (bánh bao nhân hạt sen), và nhiều loại khác. Trong số đó, nổi bật nhất phải kể đến Bánh Bao Xá Xíu. Bánh bao xá xíu có lớp vỏ mỏng, mềm mại từ bột mì và nhân thịt bằm thơm ngon, sau khi hấp chín, tạo nên hương vị đậm đà đặc trưng. Món bánh này tuy giản dị nhưng lại để lại ấn tượng khó quên với bất kỳ ai từng thưởng thức. Bánh bao xá xíu là món ăn sáng phổ biến của người dân Trung Quốc, nhưng cũng là món ăn lý tưởng cho bữa xế chiều, khiến ai thưởng thức cũng cảm thấy ấm lòng. Bánh bao xá xíu, với độ xốp của bột mì và hương vị nhân thịt hoàn hảo, mang đến trải nghiệm ẩm thực đầy thú vị.

Mì vằn thắn (hay còn gọi là mì hoành thánh, với tên gọi Bính âm Hán ngữ là Yúntūn miàn) là món ăn đặc trưng của Quảng Đông, được yêu thích rộng rãi tại các vùng miền phía Nam Trung Quốc, Hồng Kông và các quốc gia Đông Nam Á như Malaysia, Singapore và Indonesia. Mì vằn thắn nổi bật với sợi mì tươi mịn, được phục vụ trong nước dùng nóng, kèm theo hoành thánh tôm thơm ngon và các loại rau lá như kai-lan (cải xoăn Trung Quốc). Những viên hoành thánh này chứa tôm tươi, thịt lợn băm, hành lá và có thể được gia tăng hương vị bằng nấm và các nguyên liệu khác. Tại Quảng Châu và Hồng Kông, mì vằn thắn được chế biến rất cẩn thận, từ nước dùng nhạt màu chế biến từ cá bơn khô đến sợi mì mỏng, dẻo dai. Món ăn này có nhiều biến thể, từ mì khô với hoành thánh đặt trên một lớp mì lớn, cho đến mì vằn thắn phục vụ trong nước dùng. Món ăn này còn có một đặc điểm rất riêng: hoành thánh được làm từ 70% tôm và 30% thịt lợn, mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt của tôm và độ béo của thịt. Mì vằn thắn, với cách chế biến tỉ mỉ và trình tự chuẩn xác, chắc chắn sẽ làm hài lòng bất kỳ ai yêu thích sự tinh tế trong ẩm thực.

Đậu hũ Mapo, hay còn gọi là đậu hũ Ma Bà, là món ăn nổi tiếng của Tứ Xuyên (Trung Quốc) với hương vị cay nồng đặc trưng, có nguồn gốc từ một câu chuyện thú vị. Món ăn này được biết đến từ thời nhà Thanh, khi một cặp vợ chồng mở quán ăn và món đặc sản của họ chính là đậu hũ sốt cay. Người vợ của quán ăn này, với khuôn mặt có nhiều mụn rỗ, đã trở thành nguồn cảm hứng cho tên gọi món ăn – Mapo, trong đó “ma” có nghĩa là mụn rỗ và “po” là bà. Từ đó, cái tên này đã gắn liền với món ăn và tồn tại cho đến ngày nay.

Đậu hũ Mapo nổi bật nhờ vào nguyên liệu chính là đậu hũ Tứ Xuyên, mềm mịn và thơm ngon. Miếng đậu hũ trắng được cắt thành những khối vuông nhỏ và xào cùng thịt băm (thịt lợn hoặc thịt bò tùy ý). Đặc biệt, không thể thiếu loại tương đậu Tứ Xuyên, được ủ lên men trong thời gian dài, tạo nên hương vị đặc trưng khó nhầm lẫn. Đậu hũ Mapo không thể thiếu sự kết hợp của gia vị cay nồng, với ớt đỏ và tiêu tạo nên một món ăn vừa đẹp mắt lại vừa nóng hổi. Màu sắc tương phản giữa đậu hũ trắng và ớt đỏ càng làm món ăn thêm phần hấp dẫn và nổi bật.

Thịt kho Đông Pha, món ăn mang đậm dấu ấn lịch sử của Trung Quốc, được đặt tên theo Tô Đông Pha – nhà thơ, học giả và quan chức nổi tiếng của triều đại Bắc Tống. Không chỉ nổi bật với tài năng văn chương, Tô Đông Pha còn được biết đến với niềm đam mê nấu nướng, mà trong những bài thơ của ông, ẩm thực luôn có một vị trí đặc biệt. Món thịt kho này trải qua ba giai đoạn phát triển song hành với cuộc đời ông: từ Từ Châu, nơi món ăn ra đời, đến Hoàng Cương, nơi ông hoàn thiện công thức, và cuối cùng là Hàng Châu, nơi thịt kho Đông Pha trở thành đặc sản nổi tiếng khắp Trung Quốc.

Trong thời gian sống ở Hàng Châu, Tô Đông Pha được giao nhiệm vụ điều tiết nước hồ Tây, giúp giải quyết tình trạng tắc nghẽn rong rêu và xây dựng lại vẻ đẹp vốn có của hồ. Người dân cảm kích đã dâng tặng ông thịt lợn, và thay vì giữ lại, ông quyết định nấu món thịt kho và gửi tặng từng gia đình. Món ăn thơm ngon, đậm đà ấy đã nhanh chóng trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực của Hàng Châu.

Để bày tỏ lòng kính trọng, người dân đã đặt tên món ăn theo ông, và sau đó, thịt kho Đông Pha được đưa vào thực đơn của các nhà hàng lớn tại Hàng Châu, giúp món ăn này trở nên nổi tiếng rộng rãi. Cách chế biến thịt kho Đông Pha khá đơn giản nhưng lại cực kỳ đậm đà, khiến thực khách không thể quên. Thịt ba chỉ được cắt thành miếng vuông vừa ăn, ướp với nước tương, xì dầu và rượu Thiệu Hưng, rồi chiên vàng cho vỏ ngoài giòn rụm. Sau đó, thịt được hầm trong 3 tiếng với nước ướp cho đến khi thịt mềm nhừ, thơm ngon. Đây là món ăn tuyệt vời khi dùng kèm cơm trắng hoặc xôi, đặc biệt trong những ngày lạnh giá.

Cơm chiên Dương Châu, hay còn được gọi là “cơm chiên vàng bạc”, đã vươn xa khỏi biên giới Trung Quốc và trở thành món ăn nổi tiếng toàn cầu. Đây là món cơm chiên được yêu thích bậc nhất, đơn giản, ngon lành và có thể được chế biến dễ dàng ngay tại nhà. Hầu hết các nhà hàng Trung Quốc đều đưa món cơm chiên này vào thực đơn, như một phần không thể thiếu của nền ẩm thực xứ sở này.

Ra đời vào triều đại nhà Thanh vào năm 1754, cơm chiên Dương Châu được đặt tên theo vùng Dương Châu, dù thực tế món ăn này không bắt nguồn từ thành phố này mà từ những vùng lân cận. Có một câu chuyện thú vị rằng, món cơm chiên này được sáng tạo bởi Y Bỉnh Thụ, một vị quan trong triều đại nhà Thanh. Tuy nhiên, vẫn có những tranh cãi về nguồn gốc món ăn này. Một số người cho rằng nó ra đời từ Hồng Kông, trong khi đó, một số nguồn khác lại khẳng định cơm chiên Dương Châu xuất phát từ triều đại nhà Tùy (581-618), gắn liền với món cơm chiên trứng yêu thích của bộ trưởng Yang Su. Dù nguồn gốc như thế nào, cơm chiên Dương Châu hiện nay đã trở thành biểu tượng trong ẩm thực Trung Quốc.

Để làm món cơm chiên Dương Châu hoàn hảo, nguyên liệu không thể thiếu là cơm tơi, không nát và không dính. Cùng với đó là thịt lợn nướng Trung Quốc, với hương vị ngọt nhẹ đặc trưng. Một số nơi thay thịt lợn nướng bằng thịt đùi lợn. Món cơm này còn có sự góp mặt của cà rốt, giá, cần tây, đậu phụ, đậu quả, trứng và có thể thêm tôm, thịt gà. Cơm chiên được chế biến bằng dầu thực vật hoặc mỡ động vật, tạo ra một món ăn không chỉ thơm ngon mà còn đậm đà, mang đến cảm giác khó quên mỗi khi thưởng thức.

Đậu hũ thối được ra đời một cách ngẫu nhiên, không ai cố ý tạo ra món ăn độc đáo này. Theo truyền thuyết, món ăn này bắt nguồn từ thời vua Khang Hy, khi một chàng thư sinh nghèo không thể đỗ thi và phải ở lại kinh thành bán đậu hũ để kiếm sống.

Trong một lần bán đậu hũ không thành công, chàng thư sinh đã quyết định cắt nhỏ đậu hũ còn tồn đọng và ướp muối vào các chum vại. Sau vài ngày, đậu hũ bắt đầu lên men và phát sinh một mùi hôi khó chịu, nhưng khi thử nếm, chàng lại nhận thấy hương vị rất độc đáo và hấp dẫn. Từ đó, món đậu hũ thối bắt đầu được lan rộng và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Trung Hoa.

Đậu hũ thối có thể được chế biến theo nhiều cách khác nhau, nhưng phổ biến nhất vẫn là chiên giòn trong chảo dầu nóng, rồi thêm chút tương ớt hoặc tương đen để tăng thêm phần hấp dẫn. Ngoài ra, đậu hũ thối cũng thường được dùng trong các món ăn như canh, xào, kho hay luộc. Tuy nhiên, để thưởng thức món ăn chuẩn vị, bạn phải đến các quán gia truyền chuyên phục vụ món đậu hũ thối. Một trải nghiệm độc đáo mà bạn không thể bỏ qua khi ghé thăm các thành phố như Đài Bắc hay Hồng Kông là những viên đậu hũ thối chiên giòn, xiên trên que tre và ăn kèm với một chút tương ớt cay nồng ngay trên phố.

Ngày nay, món đậu hũ thối không chỉ nổi tiếng ở Trung Quốc mà còn được yêu thích tại Đài Loan, Hồng Kông, và thậm chí là các quốc gia khác. Nếu có dịp, hãy thử thưởng thức món ăn đặc biệt này và cảm nhận hương vị độc đáo, một món ăn bạn sẽ nhớ mãi.

Vịt quay Bắc Kinh là một trong những món ăn đặc trưng của vùng Đông Bắc Trung Quốc, và nổi tiếng nhất vẫn là ở thủ đô Bắc Kinh. Điều đặc biệt của món vịt này chính là lớp da mỏng, giòn tan, có màu vàng óng, khiến ai thưởng thức cũng phải xuýt xoa. Vịt quay Bắc Kinh không chỉ hấp dẫn bởi lớp da giòn, mà còn bởi hương vị béo ngậy, hòa quyện cùng các gia vị chế biến độc đáo, tạo nên một món ăn có sức hấp dẫn khó cưỡng lại.

Được xem như là một biểu tượng ẩm thực của người dân Bắc Kinh và Trung Hoa, vịt quay Bắc Kinh được coi là món ăn mang đậm tinh hoa văn hóa ẩm thực của quốc gia này. Một con vịt quay đạt chuẩn phải có lớp da đỏ nâu, giòn rụm, còn thịt bên trong phải mềm, thơm và ngọt ngào. Món ăn này thường được ăn kèm với bánh tráng mỏng, dưa chuột tươi, hành lá và một loại nước sốt đặc biệt.

Ngày nay, món vịt quay Bắc Kinh không chỉ nổi tiếng ở Trung Quốc mà còn có mặt tại nhiều quốc gia trên thế giới, trở thành một món ăn không thể thiếu trong thực đơn của những ai yêu thích ẩm thực Trung Hoa.

Há cảo, xuất xứ từ Triều Châu, là món bánh bao đặc trưng với lớp vỏ dai mềm, màu trắng trong pha chút đục, bao bọc nhân tôm hồng nhạt hòa quyện cùng màu xanh của hành lá, tạo nên một sự kết hợp hài hòa vừa mắt, vừa miệng. Bên cạnh phiên bản nhân tôm, há cảo cũng có thể được chế biến với nấm băm và các loại rau, mang lại một hương vị mới mẻ nhưng không kém phần hấp dẫn. Món ăn này thường được dùng làm món khai vị (dimsum) trong các bữa ăn gia đình hay tiệc tùng, hoặc là món ăn sáng nhẹ nhàng đầy đủ dinh dưỡng cho người dân Trung Quốc.

Há cảo không chỉ là món ăn nổi tiếng trong văn hóa ẩm thực Trung Hoa mà còn là món đặc sản mà du khách không thể bỏ qua khi đến Trung Quốc. Bạn có thể thưởng thức món bánh hấp dẫn này tại các nhà hàng sang trọng, cho đến những khu chợ hay các khu ẩm thực đêm trên đường phố. Tại Việt Nam, há cảo cũng đã trở nên quen thuộc, với một vài sự thay đổi nhỏ để phù hợp với khẩu vị của người Việt, đặc biệt là bánh há cảo hấp mềm mại, không nhiều dầu mỡ, giúp thực khách không cảm thấy quá no sau khi thưởng thức.

Với người Trung Quốc, há cảo không chỉ là món ăn yêu thích mà còn mang trong mình ý nghĩa phong thủy. Vào dịp Tết, há cảo là món ăn biểu tượng cho sự may mắn và sự đoàn viên của gia đình. Thành phần chính của món bánh này là sự kết hợp giữa gạo trắng và gạo nếp, được cho là mang lại may mắn, giúp người thưởng thức cầu được ước thấy và mở rộng cơ hội trong sự nghiệp.

Tứ Xuyên, với nét ẩm thực nổi bật bởi sự cay nồng, đã tạo nên một dấu ấn đậm sâu trong bản đồ ẩm thực thế giới. Là một trong tám trường phái ẩm thực tiêu biểu của Trung Quốc, lẩu Tứ Xuyên chính là món ăn gắn liền với văn hóa và truyền thống nơi đây. Được biết đến không chỉ với sắc thái đa dạng mà còn với hương vị cay đặc trưng, ẩm thực Tứ Xuyên đã khiến Thành Đô trở thành “Thành phố ẩm thực” của thế giới và là niềm tự hào của Trung Quốc. Lẩu Tứ Xuyên, với vị cay đặc biệt từ ớt, gừng, tỏi, hạt tiêu và các loại thảo mộc, đã tạo nên một sự kết hợp hoàn hảo của vị cay, tê, và thơm nồng, không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

Tứ Xuyên có khí hậu lạnh giá quanh năm, đặc biệt vào mùa đông, vì vậy các gia vị cay là lựa chọn không thể thiếu để làm ấm cơ thể. Món lẩu Tứ Xuyên đã ra đời từ đó, mang trong mình một nguồn năng lượng dồi dào không chỉ giúp ấm lòng mà còn tốt cho sức khỏe. Món ăn này không chỉ đơn thuần là một bữa ăn mà còn là một trải nghiệm đầy cảm xúc cho người thưởng thức. Mùi thơm nồng của các gia vị hòa quyện vào nhau, tạo nên một nước lẩu đậm đà, cay nóng, khiến thực khách không thể cưỡng lại.

Lẩu Tứ Xuyên đã dần trở thành một biểu tượng không thể thiếu của nền ẩm thực Trung Hoa. Không chỉ phổ biến tại Tứ Xuyên, món ăn này hiện đã lan rộng khắp Trung Quốc và đến cả các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam. Mỗi lần thưởng thức lẩu Tứ Xuyên, thực khách không chỉ cảm nhận được hương vị độc đáo mà còn cảm nhận được phần nào nét đẹp văn hóa ẩm thực đặc sắc của vùng đất này.