Top 15 Món ăn dinh dưỡng đặc biệt cho sản phụ trong thời gian sinh nở và cho con bú

Món miến đậu xanh được chế biến từ tinh bột đậu xanh, nước và muối, không có hàn the, khác biệt hoàn toàn với miến dong thông thường. Đây là món ăn rất phổ biến và dễ làm, có thể chế biến theo nhiều cách như miến xào, miến gà, miến cua, miến tôm hay canh miến trứng gà. Khi chế biến, thêm rau ngót, rau cần tây, nấm và mộc nhĩ sẽ tạo nên món ăn bổ dưỡng rất thích hợp cho sản phụ.

Nguyên liệu:

• Miến đậu xanh
• Thịt
• Rau củ
• Gia vị

Cách làm:

• Ngâm miến trong nước lạnh từ 5-10 phút.
• Trụng miến trong nước sôi từ 4-6 phút.
• Vớt ra, xả sạch và để ráo.
• Cho dầu ăn vào chảo, đun nóng rồi cho thịt và rau vào xào. Khi nguyên liệu gần chín, cho miến vào xào cùng. Đảo đều tay đến khi miến săn lại, thử ăn thấy miến dai, ngấm gia vị thì tắt bếp.

Sữa bà bầu cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu cho bà mẹ trong suốt thai kỳ, giúp cơ thể mẹ khỏe mạnh. Sau khi sinh, mẹ vẫn có thể tiếp tục uống để tăng cường sữa cho con bú, đảm bảo dòng sữa luôn dồi dào và đủ chất.

Sữa chua là nguồn cung cấp protein, vitamin, canxi và các khoáng chất thiết yếu cho cả mẹ và bé. Các lợi khuẩn trong sữa chua cũng giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón, rất phù hợp cho phụ nữ mang thai.

Nước là yếu tố không thể thiếu trong quá trình duy trì sức khỏe, mẹ cần uống đủ ít nhất 3 lít nước mỗi ngày. Đặc biệt trong ba tháng cuối của thai kỳ, nhu cầu về nước tăng cao để đảm bảo sức khỏe và phòng ngừa sinh non.

Câu kỷ tử chứa nhiều betain có lợi cho hệ tiêu hóa, các vitamin B và C giúp giảm căng thẳng thần kinh, cùng với canxi, sắt, và photpho bổ dưỡng cho xương khớp. Gà ác không chỉ giàu protein mà còn cung cấp sắt, vitamin và các yếu tố vi lượng vượt trội hơn so với gà thông thường, là thực phẩm bổ dưỡng cho mẹ sau sinh.

Nguyên liệu:

• 1 con gà ác, 20 g hạt câu kỷ tử
• Gia vị: Gừng, muối, bột canh, hạt nêm

Cách làm:

• Rửa hạt câu kỷ tử qua nước sôi, để ráo.
• Rửa sạch gà ác với nước muối, cho vào nồi ninh với nước, thêm gia vị như bột canh, hạt nêm và vài lát gừng. Hớt bọt khi nước sôi.
• Ninh gà trong 1 giờ, sau đó cho hạt câu kỷ tử vào nấu thêm 10 phút. Nêm nếm cho vừa miệng.

Xương bò là nguồn cung cấp canxi dồi dào, trong khi đậu đỏ không chỉ giàu chất xơ mà còn bổ sung sắt, vitamin B1 và B6, giúp cải thiện sức khỏe hệ thần kinh, giảm căng thẳng. Đặc biệt, đậu đỏ và các loại đậu khác có thành phần tương tự estrogen, giúp phát triển tuyến vú, tạo điều kiện cho sự tiết sữa. Vì thế, canh xương bò hầm đậu đỏ là món ăn lý tưởng giúp lợi sữa cho bà mẹ sau sinh.

Nguyên liệu:

• 500g xương bò, 100 g đậu đỏ
• Gia vị: Rượu trắng/rượu vang, muối, bột canh, hạt tiêu, gừng, hạt nêm

Cách làm:

• Đậu đỏ vo sạch, ngâm nước trong 4 tiếng để đậu mềm khi nấu.
• Xương bò luộc qua với nước muối, rửa sạch, để ráo.
• Cho xương bò vào nồi ninh với nước dưới lửa nhỏ, thêm gia vị bột canh, hạt nêm, tiêu, gừng và 2 thìa cà phê rượu trắng/rượu vang để khử mùi xương. Hớt bọt khi cần để nước trong.
• Ninh xương trong 20 phút rồi cho đậu đỏ đã ngâm vào, tiếp tục ninh đến khi đậu mềm, nêm nếm lại cho vừa miệng.

Móng giò từ lâu đã được biết đến như một món ăn lợi sữa tuyệt vời cho phụ nữ sau sinh. Món ăn này chứa nhiều chất béo và các dưỡng chất thiết yếu giúp sản phụ phục hồi sức khỏe, đồng thời kích thích tuyến sữa hoạt động mạnh mẽ. Ăn móng giò giúp cải thiện chất lượng sữa nhưng cũng cần lưu ý không ăn quá nhiều để tránh tình trạng tắc sữa.

Nguyên liệu:

• 500 g móng giò, 100 g sung còn xanh.
• Gia vị: Muối, bột canh, hạt nêm.

Cách làm:

• Cắt móng giò thành miếng vừa ăn, luộc qua với nước muối, sau đó rửa sạch và để ráo.
• Cho móng giò vào nồi, xào sơ với bột canh, hạt nêm để gia vị thấm đều. Sau đó cho nước vào ninh dưới lửa nhỏ.
• Sung rửa sạch, cắt đôi, rồi cho vào nồi khi móng giò đã chín mềm. Tiếp tục nấu cho đến khi sung chín tới, nêm lại gia vị cho vừa miệng.

Rau ngót là loại rau giàu sắt, có tác dụng rất tốt trong việc bổ sung máu cho mẹ. Từ lâu, rau ngót đã trở thành một trong những loại rau không thể thiếu trong thực đơn lợi sữa của phụ nữ sau sinh. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng rau ngót có thể gây sảy thai, vì vậy các mẹ bầu nên tránh ăn món này.

Nguyên liệu:

• 1 bó rau ngót, 200 g thịt bò thái lát.
• Gia vị: Muối, hạt tiêu, gừng, tỏi, bột canh, bột nêm, dầu ăn.

Cách làm:

• Thịt bò rửa sạch với nước muối, rồi ướp với ít hạt tiêu, gừng và tỏi băm.
• Rau ngót nhặt lá, rửa sạch với nước muối rồi vò sơ cho bớt nhớt. Cho rau vào nồi, xào qua với chút dầu ăn, bột canh và bột nêm, sau đó đổ nước vào và đun trên lửa vừa.
• Đun nóng dầu trong chảo, cho thịt bò vào xào với một chút bột nêm cho đến khi thịt vừa chín tới.
• Khi rau ngót đã sôi khoảng 5 phút, cho thịt bò vào nồi, đun tiếp cho đến khi sôi lại. Nêm nếm lại gia vị cho vừa khẩu vị.

Mè đen có tác dụng nhuận tràng rất tốt và là một loại thực phẩm lợi sữa tuyệt vời. Hạt mè chứa đầy đủ dưỡng chất như đạm, dầu, canxi cùng các axit béo omega 3 và omega 6, mang lại lợi ích vượt trội cho sức khỏe của cả mẹ và bé.

Nguyên liệu:

• 100 g mè đen, 50 g bột sắn dây.
• Gia vị: Gừng, đường phèn.

Cách làm:

• Mè đen được lọc sạch sạn và hạt lép, sau đó vo qua để loại bỏ bụi. Rang mè trên chảo đáy dày để hạt mè dậy mùi thơm. Sau đó, xay mè đã rang nhuyễn bằng máy xay sinh tố.
• Hòa bột sắn dây với nước lọc và đường phèn, khuấy đều cho tan hết, rồi cho vào nồi nấu trên lửa nhỏ, vừa nấu vừa khuấy liên tục.
• Khi bột sắn chuyển từ màu đục sang trong, đổ mè đã xay vào nồi, khuấy đều cho đến khi hỗn hợp sánh đặc.
• Đập dập gừng và cho vào chè để tăng thêm mùi thơm đặc trưng.

Truyền thống lâu đời cho thấy các cụ thường khuyên sản phụ bổ sung nhiều cá chép vào thực đơn khi nằm chỗ. Thịt cá chép chứa nhiều protid, có khả năng hỗ trợ tử cung co bóp hiệu quả, giúp tống máu dư sau sinh ra ngoài cơ thể. Ngoài ra, cá chép còn giúp giải quyết tình trạng máu đẻ ứ đọng, đồng thời thúc đẩy sản xuất sữa cho bà mẹ sau sinh.

Theo Đông y, cá chép có vị ngọt, tính bình, giúp giải độc cơ thể, lợi tiểu và điều trị các bệnh như xơ gan, bụng trướng hay băng huyết sau sinh. Đặc biệt, cá chép còn có thể hỗ trợ quá trình hồi phục sau sinh, đặc biệt là giúp tăng cường tiết sữa. Một con cá chép tươi khoảng 500g có thể được nấu chín với rượu vang, hoặc sấy khô, xay thành bột và sử dụng hàng ngày để điều trị chứng ứ máu trong tử cung.

Trứng gà là nguồn cung cấp các dưỡng chất quý giá cho cơ thể, đặc biệt đối với bà bầu. Với hàm lượng kali, natri, magie, photpho và sắt cao, trứng gà không chỉ giúp mẹ bầu khỏe mạnh mà còn thúc đẩy sự phát triển của thai nhi. Trứng gà còn cung cấp một lượng protein phong phú, cùng các vitamin A, D, B2, B6, B12, acid folic, cholin, sắt, canxi, phospho và omega-3. Đây là lý do tại sao trứng gà luôn có mặt trong các bữa ăn bổ dưỡng cho phụ nữ mang thai. Một số nghiên cứu cho thấy, ăn trứng gà đúng cách sẽ giảm cholesterol trong máu, cải thiện trí nhớ và phát triển trí não cho trẻ sau này.

Với thành phần dinh dưỡng vô cùng đa dạng, trứng gà không chỉ dễ chế biến mà còn rất kinh tế. Chất đạm trong trứng gà dễ dàng hấp thu vào cơ thể, góp phần cung cấp năng lượng cho mẹ và giúp phát triển các tổ chức não của thai nhi. Ăn trứng gà sau sinh cũng rất có lợi cho việc tiết sữa, giúp bé phát triển khỏe mạnh và thông minh hơn. Tuy nhiên, mẹ nên ăn điều độ, khoảng 4 quả mỗi ngày là lý tưởng, tránh ăn quá nhiều để không gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa.

Ngay sau khi sinh, mẹ có thể bổ sung hoa quả vào chế độ ăn hàng ngày để hỗ trợ sức khỏe. Đặc biệt, nếu mẹ gặp phải tình trạng táo bón, một quả chuối tiêu mỗi ngày sẽ rất hữu ích. Ngoài ra, chuối còn có tác dụng làm dịu căng thẳng, giúp mẹ thư giãn hơn. Với những mẹ không muốn ăn, hoa quả vẫn giúp cải thiện hệ tiêu hóa và cung cấp vitamin thiết yếu cho cơ thể.

Quả sơn tra, với vị chua ngọt, có tác dụng kích thích tiêu hóa, làm tăng cảm giác thèm ăn, đồng thời hỗ trợ tử cung co bóp để tống máu đẻ ra ngoài. Tuy nhiên, mẹ cần tránh ăn quá nhiều hoa quả chua hoặc lạnh, vì chúng có thể làm tổn hại đến răng miệng và dạ dày.

Thịt gà là nguồn cung cấp protein, vitamin B6, vitamin A và photpho, hỗ trợ sức khỏe răng miệng, xương và tim mạch. Đặc biệt, axit amin tryptophan trong thịt gà giúp giảm căng thẳng, ngăn ngừa trầm cảm, rất tốt cho các bà mẹ trong giai đoạn mang thai. Măng tây lại nổi bật với lượng acid folic dồi dào, giúp bổ máu và kích thích tuyến sữa hoạt động.

Nguyên liệu:

• 10 cây măng tây, 300 g ức gà, 1 củ gừng nhỏ.
• Gia vị: Bột canh, muối, hạt nêm, xì dầu, hạt tiêu, bơ.

Cách làm:

• Ức gà rửa sạch, cắt miếng vừa ăn, ướp với gừng băm, gia vị cho ngấm.
• Măng tây nhặt bỏ phần già, luộc qua với nước muối rồi thả vào nước đá để giữ độ giòn.
• Cho bơ vào chảo, xào ức gà cho săn, sau đó cho ra đĩa.
• Tiếp tục cho bơ vào chảo, xào măng tây cho thấm gia vị rồi đổ thịt gà vào trộn đều, nêm nếm lại cho vừa miệng.

Trong suốt thai kỳ, các bà mẹ thường tránh ăn đu đủ xanh do một hợp chất trong nó có thể kích thích co bóp tử cung, gây nguy cơ sảy thai hoặc sinh non. Tuy nhiên, sau khi sinh, đu đủ xanh trở thành món ăn tuyệt vời giúp lợi sữa và chống táo bón. Mẹ có thể chế biến đu đủ xanh bằng cách hầm với xương hoặc móng giò để cung cấp đầy đủ protein và các vitamin A, B, C, D, E, giúp tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, không cần ăn quá nhiều, khoảng 3 lần mỗi tuần là hợp lý. Còn đu đủ chín lại chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp chống táo bón, đặc biệt có hiệu quả với những bà mẹ đang gặp phải tình trạng táo bón nặng.

Món cháo gà không chỉ bổ dưỡng mà còn có tác dụng làm đẹp da, bổ khí huyết, giúp cơ thể săn chắc và tăng cường sức khỏe. Đặc biệt, món ăn này rất phù hợp cho các sản phụ vừa sinh con vì nó giúp cơ bụng nhanh chóng thu lại như ban đầu, tránh tình trạng da bụng nhão nhoẹt sau sinh. Cháo gà là món ăn đơn giản nhưng hiệu quả, giúp mẹ phục hồi sức khỏe nhanh chóng.

Nguyên liệu:

• Gà trống giò: 1 con
• Hoàng kỳ sống: 60g
• Gạo tẻ: 150g
• Gia vị: muối, gừng tươi, mì chính (vừa đủ).

Cách làm:

• Gà làm sạch, chặt miếng vừa ăn, loại bỏ tiết, lòng và phổi, cho thịt gà vào nồi, đổ nước và đun sôi, hớt bọt cho sạch.
• Tiếp tục đun nhỏ lửa cho đến khi gà chín, sau đó vớt gà ra, để riêng.
• Cho gạo vào nước luộc gà và nước hoàng kỳ đã nấu chín, đun cho đến khi cháo nhừ. Sau đó thêm gia vị và khuấy đều. Món cháo có thể ăn 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối.

Món cháo kê là một lựa chọn tuyệt vời cho các sản phụ trong giai đoạn hậu sản. Cháo kê có chứa nhiều dưỡng chất quý giá như carotin, vitamin B1, B2, chất sắt và cellulose, giúp bổ sung năng lượng và hỗ trợ cơ thể mẹ phục hồi nhanh chóng. Tuy nhiên, với hàm lượng dinh dưỡng chưa đầy đủ, cháo kê không nên được ăn một cách đơn độc mà phải kết hợp với các món ăn khác để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.

Nguyên liệu:

• Gạo tẻ: 100g (rửa sạch, để ráo).
• Hạt kê: 50g (rửa sạch, để ráo).
• Nước: 1.2 lít.
• Dầu mè, muối tiêu, rau mùi.

Cách làm:

• Ngâm gạo và hạt kê trong nồi nước khoảng 1 giờ. Sau đó đun sôi khoảng 15 phút rồi tắt bếp, đậy vung và để yên 30 phút.
• Nấu cháo thêm 10 phút, sau đó cho dầu mè, muối tiêu vừa ăn và rau mùi vào. Múc ra bát và thưởng thức khi cháo còn nóng.

Đường đỏ có tác dụng tuyệt vời trong việc hỗ trợ cơ thể hấp thu các khoáng chất như sắt và canxi, rất cần thiết để phục hồi sức khỏe cho sản phụ sau sinh. Những chất này giúp làm tăng hồng cầu, bù đắp lượng máu đã mất trong quá trình sinh con.

Nguyên liệu:

• Nước: 200ml
• Đường đỏ: 3 thìa cà phê

Cách dùng:

• Hòa đường đỏ vào nước và thưởng thức. Bạn cũng có thể thêm đường tùy khẩu vị.

Lưu ý:

• Chỉ nên dùng đường đỏ trong 7-10 ngày và với một lượng vừa phải. Vì đường đỏ có thể chứa tạp chất, bạn nên hòa với nước, đợi tạp chất lắng xuống, hoặc đun sôi lại để đảm bảo vệ sinh.