12 loài động vật thể hiện tình mẫu tử xúc động nhất thế giới

Cá voi xanh – sinh vật khổng lồ của đại dương – sở hữu trái tim lớn nhất trong thế giới động vật, nặng gần 200kg. Với trái tim ấy, không gì lạ khi cá voi thể hiện tình yêu thương mãnh liệt dành cho con non.

Trong suốt hai năm đầu đời, cá voi mẹ đồng hành cùng con trong hành trình di cư và săn mồi, luôn theo sát để bảo vệ con khỏi những kẻ săn mồi. Một trường hợp xúc động từng được ghi lại tại vịnh Monterey, khi một con cá voi xám mẹ nâng con non trên lưng và gan dạ chống lại cuộc tấn công từ cá voi sát thủ.

Do không có chi linh hoạt và miệng cứng, cá voi con phải dùng lưỡi quấn lấy núm vú để bú. Cá voi mẹ giữ thân mình bất động, thậm chí lật bụng để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho con. Dù mỗi lần bú chỉ kéo dài vài giây, nhưng mẹ cá voi có thể phóng ra đến 10 lít sữa để nuôi dưỡng con mình.

Với hơn 100.000 loài, thế giới nhện vô cùng phong phú và đa dạng, mỗi loài lại mang một cách chăm sóc con non riêng biệt. Trong đó, loài nhện Nam Mỹ Mesabolivar Aurantiacus nổi bật với bản năng làm mẹ đầy cảm động: chúng ngậm chặt túi trứng trong miệng cho đến ngày trứng nở.

Không một sinh vật nào dám bén mảng tới gần nhện sói mẹ đang bảo vệ ổ trứng. Gắn chặt túi trứng vào tuyến tơ, nhện mẹ trở nên hung dữ, sẵn sàng chiến đấu đến cùng để giữ an toàn cho thế hệ sau. Khi trứng nở, hàng trăm nhện con bò lên lưng mẹ, và ở đó, chúng được che chở từng bước cho đến khi đủ sức bước đi bằng bốn cặp chân nhỏ bé của mình.

Nhện mẹ không chỉ là người bảo vệ, mà còn là nguồn sống đầu đời khi cung cấp dưỡng chất cho các con non. Sự tận tụy thầm lặng này là minh chứng sống động cho bản năng làm mẹ kỳ diệu giữa thế giới hoang dã.

Là loài linh trưởng lớn nhất hành tinh, khỉ đột trưởng thành có thể nặng tới hàng trăm kilogam. Tuy nhiên, khỉ đột con khi mới chào đời lại rất bé nhỏ, chỉ nặng từ 1,8 đến 2,3 kg. Ngay từ lúc lọt lòng, chúng đã có khả năng bám víu bằng tay chân linh hoạt, đeo chặt lấy bộ lông dày của mẹ để được nâng niu và bảo vệ.

Dẫu vậy, sự chăm sóc tận tụy của khỉ đột mẹ vẫn không hề giảm sút. Mẹ luôn ở bên con từng phút giây, bao bọc và nuôi dưỡng đến khi con khôn lớn, đủ sức vững vàng tự lập.

Tại vườn thú Bristol (Anh), câu chuyện xúc động về Afia – một khỉ đột con sinh mổ do mẹ ruột mắc tiền sản giật – đã lay động hàng triệu trái tim. Không thể tự nuôi dưỡng con, mẹ của Afia đành nhường lại thiên chức cao cả ấy cho các nhân viên vườn thú. Thế nhưng, chính Romina – một khỉ đột cái lớn tuổi – đã dang tay đón Afia như con ruột, chăm bẵm, che chở và lan tỏa hơi ấm mẫu tử mà Afia luôn khát khao. Những khoảnh khắc hai mẹ con quấn quýt bên nhau đã trở thành biểu tượng đẹp đẽ về tình yêu không biên giới trong thế giới loài vật.

Ở những vùng đất khô cằn miền Nam châu Phi, Meerkat sống theo bầy đàn, nơi mỗi cá thể đều đóng vai trò trong việc nuôi dạy thế hệ tiếp theo. Bọ cạp – loài chân đốt độc địa – là món ăn chủ lực, nhưng những Meerkat non không thể tự xử lý con mồi nguy hiểm này. Chính vì thế, những Meerkat trưởng thành, đặc biệt là các bà mẹ, sẽ từng bước dạy con cách vô hiệu hóa chiếc đuôi độc của bọ cạp trước khi ăn, đảm bảo sự an toàn cho con non.

Trong đại gia đình Meerkat, không chỉ có mẹ ruột mới chăm sóc con non. Những con cái chưa từng sinh sản cũng tham gia nuôi dưỡng và bảo vệ các cá thể nhỏ của nhóm, nhất là khi mẹ đầu đàn tách đàn. Chúng bảo vệ con non khỏi hiểm nguy và sẵn sàng hy sinh bản thân để che chắn khi không kịp rút lui về hang. Khi có dấu hiệu nguy hiểm, Meerkat cái nhanh chóng triệu tập đàn con, co tròn lại và lấy thân mình làm tấm khiên sống bảo vệ những sinh linh nhỏ bé.

Đặc biệt, các bài học sinh tồn không được dạy bằng lời mà bằng hành động: những con Meerkat lớn tuổi sẽ khéo léo vô hiệu hóa chiếc đuôi độc của bọ cạp, sau đó đưa xác con mồi cho lũ nhỏ luyện tập kỹ năng săn mồi – một minh chứng cảm động cho trí tuệ và tình mẫu tử trong thế giới động vật.

Voi cái là những người mẹ kiên cường nhất trong thế giới tự nhiên, bởi thai kỳ của chúng kéo dài đến 22 tháng – lâu nhất trong tất cả các loài động vật trên cạn. Khi chào đời, voi con nặng gần 100kg, mắt chưa kịp mở, nhưng đã bắt đầu hành trình khám phá thế giới bằng chiếc vòi nhỏ nhắn của mình. Để không lạc mất mẹ, chúng thường nắm lấy đuôi mẹ mỗi khi di chuyển.

Tình mẫu tử ở loài voi không dừng lại ở mối quan hệ giữa mẹ và con. Bầy voi sống theo chế độ mẫu hệ, nơi tình yêu thương được chia sẻ rộng rãi. Những 'bà mợ', 'dì', 'chị họ' trong đàn đều góp tay chăm sóc voi con, tạo thành một mạng lưới bảo vệ vững chắc và đầy ấm áp. Khi có nguy hiểm rình rập, tất cả voi cái trưởng thành sẽ lập tức tạo thành vòng tròn bảo vệ lấy voi con non nớt ở trung tâm.

Sự gắn kết ấy khiến các nhà sinh vật học ví von rằng: “Nếu là con người, thì hẳn là cả làng cùng nuôi một đứa trẻ.” Câu nói ấy không chỉ mang tính hài hước, mà còn phản ánh đúng tinh thần cộng đồng bền chặt của loài voi – nơi từng cá thể nhỏ bé đều được nuôi dưỡng bởi cả một đại gia đình đầy yêu thương.

Rái cá mẹ được ví như biểu tượng của lòng hy sinh, tận tụy và yêu thương vô bờ bến. Để nuôi dưỡng những đứa con bé bỏng, chúng buộc phải tiêu thụ gấp đôi lượng thức ăn mỗi ngày, không chỉ để tồn tại mà còn truyền năng lượng sống cho bầy con. Trong những ngày nuôi con, rái cá mẹ thường xuyên biến thân mình thành chiếc bè trôi nổi, đưa con đi khắp các dòng nước, thậm chí vẫn tiếp tục cho bú ngay cả khi đang bơi. Có không ít rái cá mẹ đã kiệt sức và qua đời sau khi hoàn tất thiên chức làm mẹ.

Rái cá biển sở hữu kỹ năng đáng kinh ngạc – biết sử dụng đá để phá vỏ các loài nhuyễn thể cứng đầu như trai, nhím biển hay bào ngư. Với chiều dài từ 1 đến 1,5 mét và cân nặng khoảng 35 kg, chúng di chuyển dẻo dai trên mặt nước, vừa săn mồi vừa bảo vệ con non.

Tình mẫu tử của rái cá khiến người ta không khỏi cảm phục – đó là một hành trình của tình yêu, của bản năng và sự dũng cảm không tên trong thế giới tự nhiên.

Sống giữa những vùng đồng cỏ khô cằn hay sa mạc nắng cháy, chuột túi – hay kangaroo – không chỉ nổi bật bởi khả năng chịu nhiệt phi thường, mà còn bởi bản năng làm mẹ đặc biệt dịu dàng và độc đáo. Đây là loài vật hiền lành, không bao giờ chủ động tấn công, và cũng là một trong số ít sinh linh mang đến thế giới này những đứa con bé nhỏ chỉ bằng hạt đậu đen khi mới chào đời.

Khi mới sinh, kangaroo con yếu ớt, không lông, không mắt, và chỉ có các chi đủ phát triển để thực hiện một nhiệm vụ quan trọng nhất: bò vào chiếc túi đặc biệt trên bụng mẹ. Từ đó, chúng bắt đầu hành trình trưởng thành trong một “căn nhà di động” đầy tình thương, nơi có sữa mẹ, hơi ấm, sự bảo vệ, và cả những chăm sóc kỹ lưỡng đến từng chi tiết. Mọi hoạt động sống – ăn, ngủ, bài tiết – đều diễn ra trong chiếc túi ấy.

Nếu không may rơi ra ngoài, chuột túi con gần như không có cơ hội sống sót, bởi mẹ chúng không thể nhặt lại con do kích thước và sự vụng về của mình. Chỉ sau bốn tháng, các bộ phận của thú con mới dần hoàn thiện, và đến lúc ấy, chúng mới dám rón rén ló đầu ra khỏi túi để nhìn ngắm thế giới.

Kangaroo con cần đến 20 tháng nếu là con cái, và 2–4 năm nếu là con đực, mới đủ trưởng thành để rời xa nơi trú ngụ an toàn ấy. Một câu chuyện cảm động về sự bảo bọc và hi sinh thầm lặng của mẹ thiên nhiên.

Chim hồng hoàng bướu đỏ, loài chim quý hiếm sinh sống tại đảo Sulawesi, Indonesia, nổi tiếng với đức hy sinh phi thường của chim mẹ trong mùa sinh sản. Sau khi đẻ trứng trong hốc cây, chim mẹ tự giam mình bên trong tổ, nhẫn nại ấp trứng suốt hai tháng trời, không rời tổ dù chỉ một lần để kiếm ăn, chấp nhận cơn đói cồn cào để bảo vệ mầm sống non nớt.

Để ngăn chặn kẻ thù, đặc biệt là loài kỳ đà tham ăn chuyên săn trứng chim, chim mẹ đã trát kín miệng tổ bằng chính phân của mình. Lớp “tường thành” này không chỉ làm hẹp lối vào, khiến kỳ đà không thể len lỏi vào bên trong, mà mùi hôi từ phân chim còn trở thành một “vũ khí sinh học” xua đuổi các loài săn mồi khác.

Hành động nhỏ bé nhưng vô cùng quả cảm ấy là minh chứng sống động cho tình mẫu tử cao cả giữa thiên nhiên hoang dã. Chim hồng hoàng bướu đỏ – biểu tượng cho sự kiên cường và tình yêu thương vô điều kiện của muôn loài.

Giữa thế giới hoang dã đầy khắc nghiệt, cá sấu cái lại hiện lên như một người mẹ tận tụy nhưng đầy sáng tạo. Thay vì ấp trứng bằng thân nhiệt như nhiều loài khác, cá sấu mẹ chọn cách chất đầy lá mục quanh ổ, để quá trình lên men tự sinh nhiệt nuôi dưỡng những quả trứng. Không những thân thiện với môi trường, cách ấp này còn ẩn chứa một bí mật thú vị: nhiệt độ tổ sẽ quyết định giới tính của cá sấu con.

Các nhà khoa học đã âm thầm giấu nhiệt kế trong ổ và phát hiện: dưới 88 độ F, trứng sẽ nở thành cá sấu cái; còn từ 89 đến 91 độ F, những cá thể đực sẽ chào đời. Khi những sinh linh bé nhỏ ấy vừa cất tiếng gọi đầu đời, cá sấu mẹ – với cặp hàm răng sắc nhọn đáng sợ – lại trở thành lá chắn vững vàng, nhẹ nhàng dùng miệng đưa từng con xuống nước.

Dưới sự bảo bọc của mẹ, những chú cá sấu non học cách bơi, rình mồi và tự lập dần qua từng ngày – một khởi đầu mạnh mẽ trong vòng tay của tình mẫu tử âm thầm mà sâu sắc.

Bạch tuộc được biết đến như một người mẹ tuyệt vời, sẵn sàng hy sinh bản thân để bảo vệ đàn con bé nhỏ của mình. Mỗi lần đẻ, bạch tuộc mẹ cho ra đến 50.000 quả trứng và phải kiên trì chăm sóc suốt gần 40 ngày cho đến khi trứng nở.

Nhờ một bộ phận đặc biệt gọi là siphons, bạch tuộc mẹ kiểm soát dòng nước quanh trứng để cung cấp oxy và ngăn ngừa vi khuẩn gây hại. Trong suốt thời gian ấy, bạch tuộc mẹ không rời khỏi tổ để săn mồi, chịu đói khát và thậm chí phải ăn một phần vòi của mình để duy trì sức lực cho đến khi đàn con an toàn chào đời.

Trường hợp kỳ lạ nhất từng ghi nhận tại vịnh Monterey, California, khi một con bạch tuộc mẹ canh giữ trứng lâu nhất trong lịch sử, dùng hết sức mình để thổi trứng ra biển và rồi kiệt sức ra đi, để lại câu chuyện cảm động về tình mẫu tử vĩ đại giữa đại dương mênh mông.

Gấu trúc con khi vừa chào đời thường mù lòa và nhỏ bé đến khó tin. So với kích thước khổng lồ của mẹ, gấu trúc non chỉ nặng vỏn vẹn 100-150 gram, tạo nên tỉ lệ chênh lệch lớn nhất trong các loài thú có túi. Việc chăm sóc những sinh linh bé nhỏ như vậy đòi hỏi sự tỉ mỉ và tận tâm vô cùng, khiến những bà mẹ gấu trúc luôn ôm ấp con mình suốt ngày đêm.

Một minh chứng sống động cho tình mẫu tử này là Mei Xiang – mẹ gấu trúc tại vườn thú quốc gia Smithsonian, đã quên ăn quên ngủ để bảo vệ con, thậm chí còn kiên quyết ngăn cản nhân viên chăm sóc tiếp cận con non nhằm giữ gìn sự an toàn tuyệt đối cho bé.

Cá heo được xem là một trong những sinh vật biển sở hữu tốc độ bơi vượt trội. Khi cá heo mẹ sinh con, những chú cá heo con phải kịp theo bước cha mẹ trên biển rộng. Để hỗ trợ, cá heo mẹ dẫn đường, luôn quan sát cẩn trọng xung quanh và tạo nên vùng an toàn cho con trẻ.

Trong những lúc lạc mất con, cá heo mẹ sẽ phát ra tiếng huýt sáo đặc biệt, như một lời gọi tên thân thương. Những chú cá heo con lạc đường sẽ đáp lại âm thanh ấy để tìm về bên mẹ, một cách giao tiếp đầy cảm động và tinh tế của đại dương.