Cách mạng Công nghiệp 4.0 là gì? Khám phá tổng quan về cuộc cách mạng 4.0

Thời gian gần đây, cụm từ 'cách mạng công nghiệp 4.0' đã trở nên phổ biến và khiến nhiều người tò mò về ý nghĩa thực sự của nó. Trong bài viết này, Tripi sẽ giải đáp chi tiết về khái niệm cách mạng công nghiệp 4.0 và cung cấp cái nhìn tổng quan về xu hướng này. Mời bạn đọc cùng theo dõi.

Cách mạng công nghiệp 4.0 là gì?

Cách mạng công nghiệp 4.0, hay còn được biết đến là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, đặc biệt tại các quốc gia phát triển. Đây là bước ngoặt lịch sử, đánh dấu sự chuyển mình vượt bậc của nhân loại khi ứng dụng những thành tựu công nghệ tiên tiến vào mọi khía cạnh đời sống, từ đó tạo nên những thay đổi tích cực và toàn diện cho xã hội.

Hiện nay, cách mạng công nghiệp 4.0 đang dần được ứng dụng rộng rãi, mở ra nhiều cơ hội chuyển mình cho nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, nó cũng tiềm ẩn không ít rủi ro đáng lưu tâm.

Để có cái nhìn sâu sắc hơn về cách mạng 4.0, trước hết chúng ta cần điểm lại hành trình từ cách mạng 0.0 đến 3.0:

• Cách mạng công nghiệp 0.0: Vượn tiến hóa thành Người nhờ phát minh ra Lửa.
• Cách mạng công nghiệp 1.0 (1787): Con người phát minh ra động cơ hơi nước và động cơ đốt trong, tạo bước nhảy vọt về năng suất lao động trong mọi lĩnh vực.
• Cách mạng công nghiệp 2.0 (1870): Điện và động cơ điện ra đời, mở ra kỷ nguyên sản xuất hàng loạt và xã hội văn minh hiện đại.
• Cách mạng công nghiệp 3.0: Sự xuất hiện của bán dẫn, điện tử, internet, máy tính và tự động hóa đã đưa nhân loại vào thời đại số hóa, nơi chúng ta đang sống hiện nay.

Vậy cách mạng công nghiệp 4.0 mang đến điều gì?

Cách mạng công nghiệp 4.0: Được xây dựng dựa trên ba trụ cột chính gồm Kỹ thuật số, Công nghệ sinh học và Vật lý. Cụ thể:

• Yếu tố cốt lõi của Kỹ thuật số trong CMCN 4.0 bao gồm: Trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và Dữ liệu lớn (Big Data).
• Trong lĩnh vực Công nghệ sinh học, Cách mạng Công nghiệp 4.0 hướng tới những đột phá trong Nông nghiệp, Thủy sản, Y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, hóa học và vật liệu.
• Về Vật lý, cuộc cách mạng này tập trung vào robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, vật liệu tiên tiến (graphene, skyrmions…) và công nghệ nano.

Tổng quan về cách mạng công nghiệp 4.0

Một doanh nghiệp hoặc hệ thống được coi là đạt chuẩn công nghiệp 4.0 khi hội tụ đầy đủ các yếu tố sau:

• Khả năng giao tiếp/ Vạn vật kết nối: Mọi thiết bị, máy móc, cảm biến và con người đều được kết nối và tương tác với nhau một cách liền mạch.
• Thông tin minh bạch: Hệ thống tạo ra một bản sao kỹ thuật số của thế giới thực, được xây dựng từ dữ liệu thu thập từ máy móc và cảm biến.
• Kỹ thuật tự động hóa: Máy móc có khả năng tự đưa ra quyết định, giải quyết vấn đề và hỗ trợ con người trong những công việc nguy hiểm, độc hại hoặc đòi hỏi sức lực.
• Khả năng ra quyết định phân tán: Máy móc tự động xử lý và đưa ra quyết định cho các tác vụ đơn giản mà không cần sự can thiệp của con người.

Cách mạng công nghiệp 4.0, nhờ những đột phá công nghệ, giúp quá trình sản xuất trở nên nhanh chóng, tiết kiệm sức lao động và thu thập dữ liệu toàn diện hơn. Chất lượng sản phẩm được đảm bảo nhờ kiểm soát chặt chẽ từ khâu nguyên liệu đến khi thành phẩm đến tay người tiêu dùng. Hơn nữa, con người sẽ tránh được những môi trường làm việc nguy hiểm, giảm thiểu rủi ro về sức khỏe và tính mạng.

Tuy nhiên, sự thay thế của máy móc có thể dẫn đến tình trạng thất nghiệp hàng loạt. Các doanh nghiệp cũng đối mặt với thách thức trong việc tìm kiếm nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công việc mới. Điều này có thể gây ra bất bình đẳng và làm xáo trộn thị trường lao động. Bên cạnh đó, CMCN 4.0 đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới, đầu tư công nghệ và nâng cao chất lượng nhân sự để tồn tại và phát triển.

Tóm lại, CMCN 4.0 sẽ tác động sâu sắc đến nền kinh tế toàn cầu, mang lại nhiều cơ hội đột phá nhưng cũng đi kèm với những thách thức không nhỏ.