Khám Phá 9 Ngôi Đền, Chùa Linh Thiêng Tại Quảng Ninh

Chùa Long Tiên là ngôi chùa lớn nhất thành phố Hạ Long, Quảng Ninh, được xây dựng từ năm 1941 và đã trải qua nhiều lần trùng tu. Hiện nay, chùa có diện mạo khang trang và thanh tịnh. Trong văn học dân gian, có câu: "Hồng Gai có núi Bài Thơ, có hang Đầu Gỗ, có chùa Long Tiên", chứng tỏ sự nổi tiếng của ngôi chùa này từ rất lâu trước đây.

Chùa nằm dưới chân núi Bài Thơ, mang trong mình kiến trúc độc đáo ảnh hưởng từ thời Nguyễn. Khi bước vào, du khách sẽ bắt gặp tam quan với tượng Phật A-di-đà ngồi trang nghiêm trên đỉnh. Dưới tam quan là gác chuông với ba chữ “Long Tiên Tự” khắc nổi bật. Chính điện thờ Phật, bên phải là các tướng lĩnh nhà Trần, bên trái thờ Tam Phủ Thánh Mẫu.

Cổng tam quan có ba cửa: cửa “Hữu”, cửa “Vô” và cửa “Đại”. Ngoài cổng là tượng Bồ Đề Đạt Ma, tổ Thiền tông Trung Quốc và Việt Nam. Cung tả thờ cha, thánh Trần Hưng Đạo, cung hữu thờ mẹ, Vân Phương Thánh Mẫu. Ngoài ra, còn có bộ tượng Hộ Pháp và đồ tế khí. Trong chính điện, cao nhất là tượng Di Đà tam tôn, tiếp theo là A Di Đà thuyết pháp trên đài sen, tượng Phật Quan Âm ngàn mắt ngàn tay, và hai bên là Thiện Tài và Long Nữ. Ngọc Hoàng Thượng Đế và tượng Cửu Long (Thích Ca sơ sinh) cũng được tôn thờ trong ngôi chùa này.

Mỗi năm, chùa Long Tiên tổ chức lễ hội vào ngày 24 tháng 3 âm lịch, thu hút hàng nghìn du khách từ khắp nơi về tham gia.

Chùa Lôi Âm là ngôi chùa cổ kính nằm trên ngọn núi Linh Thứ, thuộc phường Đại Yên, thành phố Hạ Long. Được xây dựng từ thế kỷ 15 dưới triều đại vua Lê Thánh Tông, chùa Lôi Âm không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp của cảnh vật thiên nhiên mà còn mang đậm không khí linh thiêng. Chùa tọa lạc ở nơi đất trời giao hòa, với con đường lên chùa đầy thử thách. Du khách phải trải qua một chuyến đò qua hồ Yên Lập, rồi tiếp tục đi bộ qua những đèo dốc cheo leo mới có thể đến được chùa.

Chùa Lôi Âm, với hơn 500 năm tuổi, được xem là một di tích quốc gia từ năm 1997, là một trong những địa điểm thu hút khách hành hương và tham quan trong khu vực. Mặc dù không có quy mô lớn như những ngôi chùa hiện đại, nhưng chùa Lôi Âm vẫn giữ được vẻ trầm mặc, ẩn mình giữa rừng thiêng của “Linh Thứu Kỳ Sơn”.

Trên đường lên chùa, du khách có thể ngắm nhìn phong cảnh hồ Yên Lập như một bức tranh sơn thủy hữu tình, hay đắm chìm trong vẻ hoang sơ của những cánh rừng nguyên sinh. Đặc biệt, ngay dưới chân núi, du khách có thể thưởng thức món gà đồi nướng ngon tuyệt và chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên. Mỗi năm, vào ngày 27 tháng giêng, chùa tổ chức lễ hội cầu an, thu hút đông đảo du khách tham gia cầu nguyện bình an và may mắn.

Chùa Hồ Thiên là ngôi chùa cổ kính nằm trên ngọn núi Phật Sơn, xã Bình Khê, thị xã Đông Triều, Quảng Ninh. Mặc dù từng là một công trình đồ sộ, nhưng theo thời gian và thiếu sự tôn tạo, chùa chỉ còn lại những phế tích cổ kính có niên đại từ thời Trần. Ngôi chùa nằm trong khu vực rừng núi hoang sơ, mang vẻ đẹp kỳ vĩ và được coi là một di tích lịch sử, văn hóa của dân tộc.

Chùa Hồ Thiên tọa lạc ở độ cao 1000m, trong vòng cung Đông Triều, thuộc dãy núi Yên Tử. Ngôi chùa mang giá trị văn hóa đặc biệt, là một chứng nhân lịch sử được ghi lại trong các bài văn bia tháp Viên Quả và Viên Nhân. Chùa rộng khoảng 2,5ha, với nhiều công trình kiến trúc lớn nhỏ, đứng vững qua thời gian. Đặc biệt, có đến 13 ngọn tháp cổ từ thời Trần, Lê và Nguyễn, nổi bật trong đó là một tháp cao 11m, bảy tầng, làm bằng đá xanh vươn lên giữa bầu trời như thách thức với thời gian.

Ngoài giá trị tâm linh, chùa Hồ Thiên còn có ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Hiện nay, ngôi chùa đang được trùng tu để phục hồi lại những giá trị lịch sử của nó. Chùa Hồ Thiên là một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích sự cổ kính và yên tĩnh của thiên nhiên nguyên sơ.

Chùa Trình, còn gọi là Chùa Bí Thượng, tọa lạc trên sườn đồi ở làng Bí Thượng, thuộc Tổng Bí Giàng, huyện Yên Hưng (nay là khu Bí Thượng, phường Phương Đông, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh). Ngôi chùa cổ này được xây dựng vào thời Hậu Lê, hướng về phía Tây Nam với kiến trúc chữ Nhất (-), diện tích gần 20m².

Vào đầu thế kỷ XIX, chùa được tái thiết với kiến trúc chữ Nhất, nhưng nhỏ hơn so với trước. Đầu thế kỷ XX, chùa bị hỏa hoạn, và bà Phật tử họ Bùi đã phát tâm công đức, phục dựng lại ngôi chùa theo kiến trúc chữ Đinh, rộng lớn hơn, gồm ba gian tiền đường và một gian hậu cung. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, chùa bị tàn phá. Đến năm 1993, nhờ vào công đức của người dân, chùa được xây dựng lại theo kiểu nhà cấp 4 với ba gian. Năm 1999, chùa tiếp tục được tu sửa và trở nên khang trang hơn. Chùa Trình mang phong cách kiến trúc 'nội công ngoại quốc', gồm tiền đường, chính điện thờ Phật, các gian vu thờ Thập Bát La Hán, thờ Tam Tổ Trúc Lâm, Ban Trần Triều, và các tượng Thánh Mẫu, Tam Vương theo tín ngưỡng dân gian truyền thống của người Việt. Tất cả tượng thờ đều được tạc bằng gỗ Mít, gỗ Hương, hoặc đúc bằng đồng.

Vào năm 2006, với sự đầu tư của Nhà nước và sự đóng góp của du khách, chùa Bí Thượng được mở rộng và xây dựng quy mô lớn hơn, trở thành một trung tâm tôn vinh Phật giáo trong hệ thống chùa tháp Yên Tử. Chùa Trình hiện nay là trụ sở của Ban trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh.

Đền thờ Đức Ông Trần Quốc Nghiễn tọa lạc tại chân núi Bài Thơ, thuộc khu vực Bến Đoan – Hòn Gai, thành phố Hạ Long. Được xây dựng trên nền đất cao, đền tựa vào vách núi, mặt hướng thẳng ra vịnh Hạ Long huyền bí.

Trần Quốc Nghiễn, con trai của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, là một vị tướng tài ba dũng mãnh trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên. Ngôi đền này được dựng lên bởi các chủ thuyền qua lại nơi đây, nhằm tưởng nhớ công lao của ông, một vị tướng anh dũng, nhân từ và trung thành. Đền thờ Hưng Vũ Vương Trần Quốc Nghiễn, được tôn vinh với lòng thành kính của người dân và du khách thập phương.

Đền được xây dựng với ba gian bái đường, một hậu cung, bên phải thờ Mẫu và bên trái thờ Phật. Đền chính thờ Trần Quốc Nghiễn, trong khi các ban bên cạnh thờ Đệ Nhất Vương Cô và Đệ Nhị Vương Cô. Cả không gian đền đều đầy đủ nghi trượng, bát bửu và các đồ tế khí linh thiêng. Dù đã qua nhiều lần trùng tu, nhưng đền vẫn giữ nguyên vẻ linh thiêng, đặc biệt với giếng nước cổ xưa nằm sát biển, nước giếng trong và ngọt đến lạ.

Lễ hội đền Đức Ông được tổ chức vào ngày 29-30 tháng 4 hàng năm, thu hút đông đảo du khách và Phật tử về tham dự, là một sự kiện tôn vinh công đức của Đức Ông Trần Quốc Nghiễn và cũng là dịp để cầu nguyện bình an, thịnh vượng.

Chùa Am Ngọa Vân tọa lạc tại xã An Sinh và Bình Khê, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Quần thể chùa này gồm 4 khu vực với 15 cụm chùa, tháp khác nhau. Trong đó, chùa Ngọa Vân là điểm đến nổi bật nhất, thu hút du khách thập phương. Tên gọi Am Ngọa Vân mang ý nghĩa ngôi chùa nằm giữa mây, như thể hòa quyện với thiên nhiên trong một khung cảnh huyền bí.

Chùa nằm ở độ cao hơn 500 mét so với mực nước biển, từ đây du khách có thể ngắm nhìn phong cảnh tuyệt đẹp, với đồi núi trập trùng và mây trắng vờn quanh vào mỗi buổi sáng. Chùa tựa lưng vào đỉnh Ngọa Vân quanh năm mây phủ, xa xa là hình ảnh sông Cầm uốn lượn như một bức tranh thủy mặc tuyệt mỹ. Đây là một trong những ngôi chùa cổ có nền móng lâu đời trong quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần, tọa lạc trên đỉnh núi Yên Tử thuộc cánh cung Đông Triều.

Chùa đã được tu bổ và tôn tạo lại vào đầu năm nay, cùng với việc khánh thành tuyến cáp treo vào ngày 9/1/2016 Âm Lịch. Ngày 9/1 hàng năm cũng chính thức trở thành Lễ hội Chùa Am Ngọa Vân, được tổ chức trước lễ hội Yên Tử một ngày. Lễ hội này không chỉ mang giá trị văn hóa sâu sắc mà còn tri ân công đức của Phật Hoàng Trần Nhân Tông, đồng thời tôn vinh, bảo tồn những giá trị tư tưởng truyền thống của Thiền phái Trúc Lâm.

Chùa Ba Vàng (hay còn gọi là Bảo Quang Tự) tọa lạc trên sườn núi Thành Đẳng, phường Quang Trung, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh. Nằm ở độ cao 340m, chùa nhìn ra dòng sông dài uốn lượn phía trước, phía sau tựa lưng vào núi, hai bên là rừng thông xanh ngát, tạo nên một cảnh sắc vừa huyền bí vừa yên bình. Đây là một điểm đến không thể bỏ qua của du khách, với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp và không khí thanh tịnh, linh thiêng.

Du khách đến chùa Ba Vàng như lạc vào một vùng đất Phật huyền bí, nơi mọi yếu tố thiên nhiên hòa quyện với nhau một cách hoàn hảo. Chùa còn nổi bật với kỷ lục là ngôi chùa có chính điện lớn nhất Việt Nam. Chùa được xây dựng từ năm 1706 dưới triều vua Lê Dụ Tông, nhưng qua thời gian và chiến tranh, đã trở thành phế tích. Sau đó, vào năm 1988, chùa được trùng tu bằng gỗ, và đến năm 1993 thì được xây dựng lại với quy mô lớn, hiện đại hơn, giữ được vẻ uy nghi và tôn kính của một ngôi chùa linh thiêng.

Chùa Ba Vàng không chỉ nổi bật vì sự linh thiêng mà còn bởi địa thế tuyệt đẹp, với cảnh sắc sơn thủy hữu tình. Ngôi chùa đã được tu sửa khang trang, với kiến trúc điêu khắc tinh xảo và hệ thống đèn trang trí lung linh vào ban đêm, tạo nên một không gian huyền ảo đầy thu hút. Hàng tháng, chùa tổ chức các buổi giảng Phật pháp và các khóa tu, thu hút đông đảo phật tử tham gia để học hỏi, nghiên cứu Phật pháp.

Chùa Cái Bầu, còn được biết đến với tên gọi Thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm, tọa lạc tại thôn 1, xã Hạ Long, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh, cách trung tâm thành phố Hạ Long khoảng 65 km. Mặc dù chỉ mới được thành lập vào năm 2009, ngôi chùa này đã nhanh chóng trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách từ khắp nơi trong và ngoài nước.

Chùa Cái Bầu được xây dựng trên nền đất thiêng của ngôi Phúc Linh Tự, nơi thờ các tướng lĩnh nhà Trần đã anh dũng chiến đấu chống quân xâm lược Nguyên Mông vào thế kỷ XIII. Chùa không chỉ là di tích lịch sử mà còn là nơi gợi nhớ đến trận đánh lịch sử, tạo tiền đề cho chiến thắng vang dội trên sông Bạch Đằng năm 1288. Chính vì thế, Thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm được xây dựng để tưởng nhớ các anh hùng dân tộc đã hi sinh bảo vệ đất nước.

Với diện tích rộng lớn khoảng 20 ha, chùa Cái Bầu có một khuôn viên rộng lớn và đầy trang nghiêm, bao gồm chính điện, lầu chuông, lầu trống và cổng Tam Quan. Chùa nằm tựa lưng vào núi, mặt giáp biển, và cách xa khu dân cư, tạo nên không gian thanh tịnh, yên bình, giúp du khách tìm lại sự tĩnh lặng trong tâm hồn.

Đền Cửa Ông, tọa lạc tại thành phố Cẩm Phả, là nơi thờ phụng Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng, một trong những danh tướng kiệt xuất thời nhà Trần. Cũng giống như chùa Cái Bầu, đền Cửa Ông sở hữu vị trí đắc địa, “tựa núi, hướng biển”, nằm trên một ngọn đồi cao nhìn thẳng ra vịnh Bái Tử Long xinh đẹp, tạo nên cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ.

Đền Cửa Ông, nằm trong khu di tích thuộc phường Cửa Ông, đã được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích lịch sử quốc gia, trở thành điểm du lịch tâm linh quan trọng, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Ngôi đền thờ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng, con trai của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, người đã góp phần quan trọng trong việc đánh bại quân xâm lược Nguyên Mông vào thế kỷ XIII.

Đền được xây dựng từ các vật liệu bền vững như đá đúc, gạch Bát Tràng, gạch lát nền đất sét nung, cùng hệ thống gỗ quý như đinh, lim, trắc, gụ… Kiến trúc của đền được trang trí theo các hình tượng linh vật Long, Ly, Quy, Phượng, và các hoa văn sơn son thếp vàng, thể hiện sự tinh xảo trong từng chi tiết. Vị trí đền, một mặt tựa núi, mặt kia hướng ra biển, càng làm nổi bật vẻ đẹp sơn thủy hữu tình của cảnh quan xung quanh.

Ban đầu, đền được chia thành ba khu: hạ, trung, thượng, tuy nhiên chiến tranh đã tàn phá nhiều phần công trình. Hiện tại, chỉ còn lại phần trên được bảo tồn khá nguyên vẹn. Mặc dù lễ hội chính diễn ra vào tháng 2 âm lịch, nhưng ngay từ đầu xuân, rất nhiều du khách đã tìm đến đây để cầu may và tận hưởng không gian thanh tịnh, an lành của đền Cửa Ông. Du khách cũng không thể bỏ qua món bánh Tày nồng ệp đặc sản địa phương, một món ăn rất đặc biệt và hấp dẫn.