Top 10 bộ phim thần thoại Nhật Bản đáng xem nhất

Thời kỳ vàng son của các sinh vật Yokai rơi vào khoảng giữa thế kỷ 19, ngay trước khi Nhật Bản mở cửa giao lưu với phương Tây và bước vào thời kỳ hiện đại hóa. Lúc đó, yokai không chỉ xuất hiện trong các câu chuyện dân gian mà còn được khắc họa qua tranh vẽ, sách cuộn, tượng và nhiều hình thức nghệ thuật khác. Người lớn thì say mê đọc những câu chuyện kỳ bí về cuộc gặp gỡ với yokai, còn trẻ em lại thường xuyên chơi với các thẻ bài vẽ hình những sinh vật huyền bí này. Yokai, hay còn được gọi là Ayakashi hoặc Mononoke, có thể là những sinh vật mang đến xui xẻo, sự phá hoại, nhưng cũng đôi khi đem lại may mắn kỳ diệu. Chúng có mặt ở khắp mọi nơi, từ những khu rừng thâm u, đồng ruộng xanh mướt, sông suối cho đến các ngôi nhà, thậm chí cả trong nhà tắm. Dạng hình của yokai cũng rất đa dạng, thường là sự kết hợp giữa người và động vật, hoặc là hiện tượng tự nhiên như mưa bão (Yuki-Onna), đôi khi lại là những vật vô tri đã sống lâu năm (Tsukumogami).

The Great Yokai War là một bộ phim viễn tưởng kỳ bí do đạo diễn Takashi Miike chỉ đạo, với các diễn viên chính là Ryunosuke Kamiki, Chiaki Kuriyama và Etsushi Toyokawa. Câu chuyện xoay quanh một cậu bé 10 tuổi, có tuổi thơ không mấy hạnh phúc khi chứng kiến cuộc ly hôn của cha mẹ. Cậu phải đến sống với ông bà tại vùng quê, nơi một khu rừng lớn được cho là nơi cư trú của các yokai. Một đêm, cậu quyết định khám phá khu rừng để tìm hiểu về những câu chuyện mà cậu nghe được. Tuy nhiên, tiếng động kỳ lạ trong rừng khiến cậu sợ hãi và vội vã trở về nhà. Sau đó, cậu trải qua một giấc mơ kỳ lạ, trong đó ông của cậu bị bắt cóc và giam giữ trong rừng. Cậu bé quyết tâm quay lại khu rừng, đối mặt với nguy hiểm để cứu ông mình. Câu chuyện bắt đầu từ đây, dẫn dắt cậu bé vào một thế giới đầy bí ẩn và khủng khiếp, nơi những sinh vật yokai và những bí mật chưa từng được hé lộ đang chờ đón.

Ugetsu Monogatari là một tác phẩm điện ảnh tuyệt vời của đạo diễn Kenji Mizoguchi, với điểm IMDb 8.2. Bộ phim xoay quanh hai gia đình nông thôn: gia đình của Genjuro, một thợ gốm, và Tobei, một nông dân. Cuộc sống của họ thay đổi khi chiến tranh xảy ra và quân đội Shibata Katsuie kéo đến, bắt bọn đàn ông trong làng đi làm lao động khổ sai. Khi cuộc sống trở nên khó khăn, cả hai gia đình quyết định rời làng, nhưng Genjuro và Tobei lại mơ ước đi đến thành phố lớn để tìm kiếm cơ hội làm giàu từ nghề gốm. Tobei mong muốn trở thành samurai, trong khi Genjuro bị một thiếu nữ quý tộc quyến rũ và bỏ mặc vợ con. Cuối cùng, cả hai người đàn ông nhận ra được sự thật và quay trở lại quê hương.

Đạo diễn Mizoguchi thể hiện lòng nhân ái với các nhân vật nữ khi miêu tả họ trong những tình huống khó khăn đầy tế nhị, như cảnh Ohama bị bắt đi hay đôi dép và mảnh xương tượng trưng cho sự mất mát của nàng. Các thảm kịch được thể hiện một cách nhẹ nhàng, không hề có sự than vãn hay oán trách, ngay cả cái chết của Miyagi cũng không được trình bày trực tiếp mà chỉ được thuật lại qua lời của trưởng làng. Chính điều này đã tôn vinh sự hy sinh âm thầm và vô điều kiện của những người phụ nữ trong bộ phim. Ugetsu Monogatari không chỉ là một câu chuyện về ma quái mà còn là một điển tích đẹp đẽ trong thể loại jidaigeki, được giới phê bình đánh giá là một kiệt tác của điện ảnh Nhật Bản, giúp lan tỏa văn hóa điện ảnh Nhật Bản ra thế giới và có ảnh hưởng lâu dài đến các tác phẩm sau này.

Từ lâu, thuật ngữ yokai trong văn hóa Nhật Bản đã trở thành một biểu tượng của những sinh vật siêu nhiên, đi lang thang trong thế giới loài người. Truyền thuyết kể rằng, không chỉ con người và động vật, mà ngay cả đồ vật khi tích tụ đủ âm khí trong 100 năm cũng có thể biến thành yokai. Chính vì thế, các loài ma quái trong văn hóa Phù Tang có hình dáng vô cùng đa dạng, mỗi loài một vẻ, từ những hình ảnh kỳ dị đến những câu chuyện đầy huyền bí. Yokai trở thành chủ đề yêu thích của các đạo diễn, từ những bộ phim kinh dị, huyền ảo cho đến những tác phẩm mang đậm nét thần thoại dân gian. Một trong những nhân vật đáng chú ý trong truyền thuyết Nhật Bản là Onibaba, một yêu quái với thân hình bà lão, nổi danh bởi sự tàn bạo và khẩu vị ăn thịt người. Mặt nạ kịch Noh miêu tả Onibaba với gương mặt nhăn nheo, đôi mắt lồi và cái miệng rộng đầy răng nanh, tạo nên hình ảnh kinh hoàng. Cũng giống như Yamanba hay bakeneko, Onibaba có nhiều tên gọi và truyền thuyết riêng biệt trong nền văn hóa Nhật Bản.

Có một câu chuyện kể lại rằng Onibaba vốn là một người phụ nữ bình thường, từng làm nhũ mẫu cho con gái của một gia đình giàu có. Sau khi con gái bà mất tích, bà chuyển sang chăm sóc cô con gái nuôi, người đã mắc phải một căn bệnh kỳ lạ. Để chữa trị, cô gái phải ăn gan của phụ nữ mang thai. Để thỏa mãn yêu cầu này, bà nhũ mẫu đã săn lùng những phụ nữ mang thai, giết hại họ để lấy gan. Sau khi giết một người phụ nữ mang thai và phát hiện ra lá bùa bảo vệ con gái ruột của mình, bà trở nên điên loạn và biến thành một con quái vật, tiếp tục săn lùng và giết người. Onibaba được đồn là ẩn mình trong một hang động hoặc một ngôi nhà hoang vắng.

Yume là một bộ phim tâm lý nổi bật của hai đạo diễn Akira Kurosawa và Ishiro Honda, được xem là một trong những tác phẩm quan trọng nhất trong sự nghiệp của Kurosawa. Cuộc đời đạo diễn Kurosawa kéo dài 57 năm, với 30 bộ phim đã được thực hiện. Ông gia nhập ngành điện ảnh Nhật Bản từ năm 1936, sau khi làm họa sĩ và trợ lý đạo diễn. Bộ phim nổi bật của ông như Tuý thiên sứ (1948) đã đưa Kurosawa trở thành một trong những đạo diễn vĩ đại nhất, với sự hợp tác lâu dài cùng nam diễn viên huyền thoại Mifune Toshirō.

Yume được chia thành tám phần, mỗi phần là một giấc mơ đặc sắc, phản ánh những sắc thái sâu sắc về cuộc sống và con người Nhật Bản. Những giấc mơ này gồm: Mặt trời trong cơn mưa, kể về một cậu bé không nghe lời mẹ; Vườn đào, nơi diễn ra lễ hội búp bê và những câu chuyện về cây đào; Trận bão tuyết, ghi lại hành trình của những người leo núi trong cơn bão; Đường hầm, với hình ảnh của một người chỉ huy cùng linh hồn những chiến sĩ đã chết; Đám đông, miêu tả sự hỗn loạn khi con người chạy loạn trong chiến tranh; Núi Fuji màu đỏ, một cảnh tượng núi lửa phun trào; Con quỷ đáng sợ, phản ánh hậu quả của bom hạt nhân; và Làng cối xay gió, nơi con người sống hòa hợp với thiên nhiên. Bộ phim không chỉ nổi bật về mặt hình ảnh mà còn chứa đựng những thông điệp nhân văn sâu sắc, làm lay động tâm trí người xem.

Kaguya hime no Monogatari là một tác phẩm anime đầy nghệ thuật được sản xuất bởi Studio Ghibli, một trong những xưởng phim nổi tiếng nhất thế giới. Dự án này được Takahata Isao dẫn dắt và dựa trên câu chuyện cổ tích Nhật Bản nổi tiếng "Nàng tiên trong ống tre". Thông tin về bộ phim lần đầu tiên được Studio Ghibli công bố vào năm 2008, và Takahata đã xác nhận tại Liên hoan phim Quốc tế Locarno lần thứ 62 rằng ông sẽ chuyển thể câu chuyện này thành phim. Bộ phim được phát hành vào ngày 13 tháng 12 năm 2012, với âm nhạc do Hisaishi Joe sáng tác, một trong những hợp tác lần đầu giữa ông và Takahata. Đây là một trong những bộ phim đặc sắc của Studio Ghibli, thể hiện sự kết hợp tuyệt vời giữa âm nhạc, hình ảnh và nội dung sâu sắc.

Câu chuyện kể về Kaguya, một công chúa đến từ mặt trăng, người có một cuộc đời đầy bi kịch và những cuộc chia ly đau đớn. Lấy bối cảnh từ một câu chuyện dân gian Nhật Bản, Kaguya được phát hiện trong một ống tre bởi một người đàn ông. Sau khi mang cô về nuôi, ông đã dùng số tiền tìm thấy cùng với cô để biến cô thành công chúa, nhưng điều này dẫn đến những thử thách và bi kịch trong cuộc đời nàng. Lãnh chúa ép nàng làm vợ, và Kaguya đã cầu xin thần mặt trăng cứu mình. Cuối cùng, những nàng tiên từ mặt trăng đã đưa cô trở lại thiên cung, nhưng cô không muốn quên đi những kỷ niệm ở trái đất. Cảnh chia tay giữa Kaguya và cha mẹ cô là một trong những khoảnh khắc xúc động nhất trong bộ phim, thể hiện sâu sắc thông điệp về sự hy sinh, tình cảm gia đình và sự khó khăn của những cuộc chia tay không thể tránh khỏi.

Văn hóa kinh dị có mặt ở mọi quốc gia, mỗi nền văn hóa lại có một cách thể hiện khác nhau. Từ những câu chuyện được kể để dọa trẻ con, đến những bộ phim điện ảnh lấy nỗi sợ hãi làm yếu tố chủ đạo, Nhật Bản cũng không phải là ngoại lệ. Trong tiếng Nhật, Kaidan không đơn thuần chỉ là nỗi kinh hoàng, mà là một thể loại nghệ thuật, một phần không thể thiếu trong di sản văn hóa xứ Phù Tang. Chúng không chỉ mang đến cảm giác sợ hãi mà còn phản ánh những giá trị sâu sắc về cuộc sống và con người. Thời kỳ Edo là một giai đoạn chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của thể loại này, với những tác phẩm kinh điển đã được khắc sâu vào lòng người dân.

Kaidan không chỉ là một bộ phim kinh dị đơn thuần, mà là sự kết hợp của bốn câu chuyện rùng rợn, mỗi câu chuyện mang một thông điệp riêng. Câu chuyện đầu tiên, "Mái Tóc Đen", kể về một võ sĩ nghèo bỏ vợ để lấy một người con gái giàu có. Tuy nhiên, tình cảm của anh dành cho người vợ cũ vẫn không thể phai nhạt, và cái giá phải trả là bi kịch. Câu chuyện thứ hai, "Người Phụ Nữ Băng Tuyết", mô tả cuộc gặp gỡ kỳ bí giữa hai tiều phu và một hồn ma nữ trong một trận bão tuyết. Cô gái giết chết người tiều phu già nhưng lại tha cho chàng trai trẻ, mở ra một bí mật u ám. Câu chuyện thứ ba kể về một nghệ sĩ mù tên Hoichi, người bị lôi cuốn vào cuộc chiến giữa hai gia tộc Genji và Heike. Đêm đêm, anh gặp một hồn ma dẫn lối, và cuối cùng phải đối mặt với những điều mà anh không thể tránh khỏi.

Mononoke hime, hay còn được biết đến với tên gọi quốc tế Princess Mononoke, là một tác phẩm anime đầy ấn tượng, gắn liền với ký ức của bao thế hệ. Được sản xuất bởi Studio Ghibli và chỉ đạo bởi Hayao Miyazaki, bộ phim ra mắt lần đầu vào năm 1997 tại Nhật Bản và sau đó đến Mỹ vào năm 1999. Tên gọi "Mononoke" không chỉ là một cái tên, mà mang ý nghĩa là linh hồn oán hận, ma quái hay quái vật. Bộ phim đưa người xem vào một thế giới kỳ ảo của những khu rừng bạt ngàn, giữa bối cảnh lịch sử cuối thời Muromachi, khi mà sức mạnh của samurai đang suy yếu, và sự xâm lấn thiên nhiên của loài người dần dần đẩy môi trường đến chỗ tuyệt vọng.

Câu chuyện xoay quanh Ashitaka, hoàng tử cuối cùng của bộ lạc Emishi, người tìm cách hòa bình giữa con người và thiên nhiên. Anh gặp bà Eboshi, một người phụ nữ đầy tham vọng muốn chiếm lấy khu rừng, và công chúa Mononoke, người nuôi thần Sói trắng Moro. Trong hành trình này, Ashitaka phải đối diện với cuộc chiến giữa hai thế lực tưởng chừng như không thể hòa giải, nhưng bằng lòng chân thành và niềm tin, anh đã giúp Mononoke dịu đi nỗi oán hận và thức tỉnh lòng nhân đạo của Eboshi. Mặc dù là một bộ phim dành cho thiếu nhi, nhưng thông điệp về bảo vệ thiên nhiên và sự hòa hợp giữa con người và môi trường chắc chắn sẽ chạm đến trái tim của người lớn và thanh thiếu niên.

Hotaru no mori không phải là một cái tên xa lạ đối với những người yêu thích truyện tranh Nhật Bản. Tuy nhiên, ít ai biết rằng tác phẩm này không chỉ có câu chuyện nổi tiếng "Khu Rừng Đom Đóm" - "Into the Forest of Fireflies' Light" (câu chuyện thứ 2), mà còn 3 câu chuyện khác rất đáng chú ý. Bộ phim anime Hotarubi no Mori, được chuyển thể từ manga cùng tên, được ra mắt tại Nhật vào ngày 17 tháng 9 năm 2011 và sau đó phát hành phiên bản DVD và Blu-ray vào tháng 2 năm 2012. Với sự tham gia của đạo diễn Takahiro Omori, bộ phim mang lại một trải nghiệm cảm động và sâu sắc.

Câu chuyện xoay quanh Hotaru, một cô bé lạc vào khu rừng sâu và gặp Gin, một chàng trai kỳ lạ không thể chạm vào con người mà không biến mất. Gin, một linh hồn trong khu rừng của Sơn Thần, dẫn Hotaru ra khỏi rừng và từ đó, tình bạn giữa họ nảy nở. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa họ lại là một rào cản lớn – Hotaru không thể chạm vào Gin vì mỗi lần làm vậy, cậu sẽ tan biến mãi mãi. Câu chuyện bắt đầu từ những mùa hè vui vẻ, nhưng khi Hotaru lớn lên, tình cảm của cô dành cho Gin ngày càng mạnh mẽ, và cuối cùng, trong một khoảnh khắc không may, Gin vô tình chạm vào một đứa bé và dần tan biến thành những linh hồn nhỏ. Cảnh tượng đầy bi thương khi Hotaru ôm lấy Gin lần cuối là một trong những khoảnh khắc cảm động nhất trong bộ phim. Câu chuyện này không chỉ là tình yêu đẹp mà còn là một lời nhắc nhở về sự mong manh của cuộc sống.

Yōkai Daisensō, hay còn được biết đến với cái tên Yokai Ningen Bem – Monster, là một bộ phim kinh dị được sản xuất vào năm 2012. Lấy cảm hứng từ những câu chuyện về Yokai – những sinh vật thần thoại đầy huyền bí, bộ phim này tiếp tục truyền tải những hình ảnh sống động về thế giới kỳ lạ của các quái vật này. Yokai trong văn hóa Nhật Bản không chỉ là những sinh vật quái dị, mà còn là những hiện thân của sự tưởng tượng phong phú, mang trong mình sức mạnh siêu nhiên. Chúng có thể là những sinh vật sống trong rừng sâu, những đồ vật bị ma ám, hay thậm chí là hình ảnh nhân hóa của các hiện tượng tự nhiên như gió, mưa. Một số Yokai là vô hại, thậm chí nghịch ngợm nhưng cũng có những con lại cực kỳ nguy hiểm, trở thành nỗi ám ảnh của con người, nhất là vào những đêm tối.

Bộ phim xoay quanh ba nhân vật chính, ba Yokai – những ác quỷ với mục đích bảo vệ con người khỏi các mối đe dọa từ những Yokai khác. Tuy nhiên, trái ngược với hình ảnh của những ác quỷ luôn tìm cách hãm hại con người, những Yokai này lại chiến đấu để bảo vệ loài người. Dù có thiện chí, nhưng liệu họ có thể khiến con người tin tưởng và không còn sợ hãi? Bởi lẽ, cái nhìn về Yokai vẫn luôn bị bao phủ bởi sự hoài nghi và sợ hãi. Yokai đại diện cho những nỗi lo lắng và mê tín của con người, những hình tượng hoang đường mà chúng ta đã gán cho những hiện tượng kỳ bí trong tự nhiên. Chúng như những bóng ma rình rập trong màn đêm, phản ánh nỗi sợ hãi thầm kín của loài người.

Momo e no Tegami hay còn được biết đến với tên gọi A Letter to Momo – là một bộ phim hoạt hình Nhật Bản đậm chất giản dị nhưng đầy ý nghĩa. Được đạo diễn bởi Hiroyuki Okiura, bộ phim mang đến một thế giới mộc mạc, dễ thương nhưng lại sâu sắc và cảm động. Chuyện phim xoay quanh cô bé Momo, một thiếu nữ 11 tuổi vừa mất cha trong một tai nạn bất ngờ. Để tránh sự cô đơn, cô chuyển đến vùng nông thôn yên tĩnh, nơi đây, một lá thư từ người cha đã khuất dẫn cô vào một cuộc hành trình đầy kỳ lạ. Lá thư chỉ có vỏn vẹn hai chữ, nhưng lại ẩn chứa một bí ẩn lớn mà Momo phải khám phá.

Tuy cuộc sống của Momo đầy khó khăn khi phải làm quen với cuộc sống mới và nỗi nhớ nhung cha, nhưng mọi thứ càng trở nên phức tạp hơn khi ba yōkai – những sinh vật thần thoại, xuất hiện để bảo vệ cô. Tuy nhiên, thay vì giúp đỡ, ba yōkai này lại gây ra nhiều rắc rối và khiến Momo cảm thấy bối rối. Thời gian trôi qua, Momo dần nhận ra rằng sự xuất hiện của những yōkai này có liên quan sâu sắc đến lá thư mà cô đang cố gắng giải mã. Mặc dù bộ phim không có những cảnh thần thoại lộng lẫy như các tác phẩm khác của Studio Ghibli, nhưng A Letter to Momo vẫn gây ấn tượng mạnh mẽ, giành được nhiều giải thưởng danh giá như Tokyo Anime Award và Annie Awards. Bộ phim cũng đã được giới thiệu trong các sự kiện giao lưu văn hóa quốc tế, bao gồm tuần lễ văn hóa Việt Nhật.