Top 10 Nghệ nhân Ca Trù Xuất Sắc Nhất Việt Nam

Mỗi khi nhắc đến ca trù Hà Nội, không thể không nghĩ đến đào nương Bạch Vân, người đã hy sinh cả cuộc sống cá nhân để theo đuổi và cống hiến hết mình cho nghệ thuật ca trù. Với đam mê mãnh liệt, chị đã đưa ca trù đến gần hơn với công chúng. Để đạt được những thành tựu này, chị đã trải qua một hành trình gian khổ đầy thử thách.

Từng học tại Nhạc viện Hà Nội, nhưng chỉ sau một lần nghe ca trù, Bạch Vân quyết định dành trọn cuộc đời mình cho nghệ thuật này, bỏ qua tất cả lời khuyên từ gia đình. Chị kết hôn khi đã 44 tuổi và quyết định không giữ lại đứa con đầu lòng vì sợ việc chăm sóc gia đình sẽ ảnh hưởng đến sự nghiệp ca trù. Năm 2012, chị được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú, một vinh dự cao quý của Nhà nước dành cho những đóng góp to lớn trong việc bảo tồn và phát triển nghệ thuật ca trù.

Với trái tim đầy nhiệt huyết và niềm đam mê mãnh liệt với nghệ thuật ca trù, nghệ nhân Phó Thị Kim Đức đã không ngừng gìn giữ và phát triển loại hình di sản văn hóa này. Bà lớn lên trong môi trường ca trù, và từ những ngày thơ ấu, âm thanh của nghệ thuật này đã thấm đẫm vào tâm hồn bà. Quyết tâm giữ gìn nghệ thuật của cha ông, bà đã miệt mài nghiên cứu và truyền dạy cho thế hệ sau.

Chất giọng ngọt ngào, trong trẻo và khả năng truyền tải cảm xúc sâu sắc đã khiến bà được công chúng yêu mến và ghi nhận. Sau này, bà tiếp tục cống hiến cho Đài Tiếng nói Việt Nam, nơi giọng hát của bà chinh phục bao trái tim thính giả. Mặc dù ca trù hiện nay đã hồi sinh và được công nhận là di sản văn hóa thế giới, nhưng theo bà, cái hồn của nghệ thuật này dường như đã vơi đi, khi số lượng nghệ nhân theo đuổi ca trù ngày càng ít. Nghệ nhân Kim Đức tin rằng, để thành công với ca trù, mỗi người phải có lòng đam mê, kiên trì và sự tâm huyết. Những đóng góp vô giá của bà cho nghệ thuật đã được ghi nhận bằng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.

Dù không xuất thân từ một gia đình nghệ thuật hay được đào tạo bài bản, nhưng vì niềm đam mê mãnh liệt với ca trù, hơn mười năm qua, nghệ nhân Vân Mai đã miệt mài rèn luyện và trở thành một trong những nghệ nhân nổi bật trong giới ca trù. Sinh ra tại quê lúa Thái Bình, bà được ông trời ưu ái ban tặng một chất giọng vừa trong trẻo, vừa mạnh mẽ, đủ sức chinh phục nhiều loại hình âm nhạc.

Được truyền cảm hứng từ tiếng hát của nghệ nhân Quách Thị Hồ qua sóng phát thanh, Vân Mai đã bắt đầu con đường tìm hiểu và học hát ca trù tự học qua băng đĩa của các nghệ nhân nổi tiếng xưa. Sau nhiều năm kiên trì rèn luyện, giọng hát của bà ngày càng hoàn thiện và mượt mà. Không chỉ dừng lại ở đó, hiện nay nghệ nhân Vân Mai còn dành thời gian truyền dạy nghệ thuật ca trù miễn phí cho lớp trẻ, tiếp tục đóng góp vào việc bảo tồn và phát triển loại hình di sản này.

Sinh năm 1924 tại Thủy Nguyên, Hải Phòng, nghệ nhân Nguyễn Thị Chín đã được sinh ra trong một gia đình có truyền thống ca hát. Với khả năng thiên bẩm và giọng ca trong trẻo, bà đã tiếp thu nhanh chóng các lối hát và điệu hát, trở thành một ca nương tài ba. Khi thành phố Hải Phòng bắt đầu triển khai công tác bảo tồn nghệ thuật ca trù, bà cùng các đồng nghiệp đã vận động những nghệ nhân thời kỳ trước cùng tham gia vào câu lạc bộ ca trù, góp phần làm sống lại di sản này ở Hải Phòng.

Trong suốt sự nghiệp, bà đã đào tạo thành công nhiều thế hệ ca nương và cùng câu lạc bộ đạt được những giải thưởng cao quý. Hình ảnh nghệ nhân Nguyễn Thị Chín là nguồn động lực to lớn, khơi dậy niềm tin và tinh thần bảo vệ, gìn giữ nghệ thuật ca trù cho các nghệ nhân và những người yêu nghệ thuật.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Thanh là một trong những nhân tố quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy nghệ thuật ca trù tại quê hương Châu Hóa. Mang trong mình dòng máu nghệ thuật truyền thống từ gia đình, bà đã sống cùng ca trù như một phần của cuộc đời mình. Những làn điệu ca trù đã ngấm vào bà, trở thành mối lương duyên gắn bó.

Với tình yêu nghệ thuật sâu sắc và khả năng giảng dạy xuất sắc, nghệ nhân Nguyễn Thị Thanh không ngừng truyền dạy những kiến thức, kỹ năng quý báu của ca trù cho lớp con cháu trong làng. Cùng với đó, bà cũng giúp thế hệ trẻ hiểu sâu sắc hơn về nghệ thuật ca trù, biết trân trọng và bảo vệ giá trị văn hóa đặc sắc này. Nhờ những đóng góp không mệt mỏi, bà đã được trao tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian trong lĩnh vực ca trù từ Hội Di sản văn hóa Việt Nam.

Được sinh ra trong một gia đình có truyền thống lâu đời với nghệ thuật ca trù, nghệ nhân Nguyễn Thị Thiệp đã sớm tiếp xúc và theo đuổi con đường nghệ thuật này từ khi còn rất nhỏ. Cùng với các anh chị, bà đã đi khắp vùng Kinh Bắc, truyền lửa đam mê ca trù. Khi ca trù được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể, bà cảm thấy rất tự hào và hạnh phúc vì nghệ thuật này đã được thế giới công nhận.

Dù đã ở tuổi cao, nghệ nhân Nguyễn Thị Thiệp vẫn luôn sẵn sàng mang tiếng hát của mình đến mọi miền đất nước, đồng thời truyền dạy ca trù cho các thế hệ sau. Tính đến nay, bà đã có hơn 100 học trò đến từ khắp các tỉnh thành, tất cả đều mang trong mình khát vọng gìn giữ và phát triển loại hình nghệ thuật này cho mai sau.

Chủ nhiệm câu lạc bộ ca trù Thượng Mỗ, Đan Phượng, nghệ nhân Nguyễn Thị Tam là con gái của ca nương Nguyễn Thị Chản, người nổi danh trong cộng đồng ca trù những năm 40 của thế kỷ 20. Khi mới 8 tuổi, bà đã theo đoàn hát của gia đình đi khắp nơi, được bao bọc trong không khí nghệ thuật ca trù. Càng lớn, bà càng bộc lộ tài năng và đam mê sâu sắc với điệu nhạc dân tộc, tiếp thu từ sự dạy dỗ của ông bà, cha mẹ.

Với niềm đam mê kiên cường và sự cống hiến suốt đời cho ca trù, nghệ nhân Nguyễn Thị Tam đã truyền dạy nghệ thuật này cho biết bao thế hệ sau. Dù tuổi đã cao, bà vẫn không ngừng dìu dắt học trò, góp phần gìn giữ và phát triển nghệ thuật ca trù, giúp những học trò của mình trở thành những ca nương tài năng trong các câu lạc bộ ca trù khắp đất nước.

Trong một gia đình lâu đời theo nghề hát ca trù, nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc từ thuở bé đã bộc lộ tài năng vượt trội, trở thành ca nương nổi tiếng trong lòng công chúng Hà Thành. Với giọng hát ngân vang, trong trẻo, cùng kỹ thuật điêu luyện và tinh tế, bà không chỉ chiếm trọn tình cảm của người nghe mà còn trở thành hình mẫu lý tưởng cho nhiều thế hệ ca nương sau này.

Sự nghiệp của bà gắn liền với nghệ thuật ca trù suốt cả đời, và bà là một trong những nghệ nhân hiếm hoi đã truyền dạy ca trù cho lớp trẻ, giúp họ thêm yêu mến và hiểu rõ giá trị của nghệ thuật truyền thống này. Nhờ vào những đóng góp to lớn của mình, bà được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian vào năm 2005. Nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc được coi là một trong những bậc thầy vĩ đại của ca trù Bắc Bộ. Dù đã ra đi ở tuổi 85 tại quê nhà thôn Ngãi Cầu, Hoài Đức, Hà Nội, bà vẫn để lại một di sản nghệ thuật vĩ đại.

Ngay từ khi mới 11 tuổi, nghệ nhân Nguyễn Thị Khướu, người con của xã Văn Nhân, Phú Xuyên, đã được dìu dắt vào nghề ca trù bởi bà nội và cha. Với giọng hát cao vút, trong trẻo, tiếng hát của bà đã làm say đắm lòng người nghe. Dù đã bước qua tuổi 90, nhưng với trí nhớ tuyệt vời cùng niềm đam mê bền bỉ, nghệ nhân Nguyễn Thị Khướu không ngừng tuyển chọn và truyền dạy nghệ thuật ca trù cho nhiều thế hệ. Bà luôn ước mong ca trù sẽ mãi trường tồn qua các thế hệ kế tiếp.

Những năm qua, bà đã đi biểu diễn ca trù khắp nơi, tham gia nhiều cuộc thi và đã mang về cho mình nhiều giải thưởng danh giá. Năm 2011, bà vinh dự được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian, và mới đây, Chủ tịch nước đã ký quyết định phong tặng bà danh hiệu Nghệ nhân ưu tú, đánh dấu những đóng góp to lớn của bà đối với nghệ thuật ca trù.