Top 10 Nhận Định Sai Lầm Về Những Người Yêu Sách

Nhiều người cho rằng "mọt sách" là những người sống nội tâm, ít giao tiếp, nhưng điều này không hoàn toàn đúng. Dù đa phần những người yêu sách có xu hướng hướng nội, thích sự tĩnh lặng và những hoạt động như đọc sách, viết lách hay thư giãn một mình, nhưng không phải tất cả họ đều như vậy. Theo lý thuyết tâm lý học, những người hướng nội (introvert) thường tìm thấy sự bình yên và năng lượng từ việc ở một mình, trong khi những người hướng ngoại (extrovert) lại thích những hoạt động xã hội, giao tiếp. Mặc dù vậy, không ít người hướng ngoại cũng có sở thích đọc sách, nhưng họ thường đọc vì mục đích cụ thể như nghiên cứu, tìm hiểu về một nhân vật nổi tiếng, hoặc để bổ sung kiến thức phục vụ công việc, thay vì chỉ để thư giãn.

Những người hướng ngoại thường không dành thời gian dài ở nhà như những người hướng nội, nhưng điều đó không có nghĩa là họ đọc ít sách hơn. Họ có thể đọc sách trong các quán cà phê, trên phương tiện công cộng như tàu điện, xe bus, hay thậm chí khi tham gia các chuyến đi du lịch hay hoạt động ngoài trời. Đặc biệt, với bản tính thích giao tiếp và chia sẻ, những "mọt sách" hướng ngoại không ngại trò chuyện về những gì họ đã đọc, chia sẻ những câu chuyện và quan điểm với mọi người xung quanh.

Suy nghĩ rằng "mọt sách" chỉ yêu sách và không có sở thích nào khác là một quan niệm hoàn toàn sai lầm. Mặc dù yêu thích sách là một đặc điểm dễ nhận biết ở những người đam mê tri thức, nhưng điều đó không có nghĩa họ chỉ sống trong thế giới sách mà không quan tâm đến những điều khác. "Mọt sách" thực chất là những con người có tính cách và sở thích phong phú, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau trong cuộc sống. Có thể họ yêu sách, nhưng không vì thế mà họ chỉ chăm chú vào sách mà bỏ qua tất cả những điều thú vị khác. Một "mọt sách" có thể là người đam mê điện ảnh, game, thậm chí là những môn nghệ thuật như hội họa, âm nhạc. Họ cũng có thể yêu thích kinh doanh như Bill Gates hay có đam mê thể thao như Clint Dempsey — người vừa yêu bóng đá vừa yêu sách.

Vì vậy, một người yêu sách có thể còn có rất nhiều sở thích khác ngoài sách, ví dụ như du lịch, khiêu vũ, sáng tạo nghệ thuật, hay thậm chí là yêu đương. Quan niệm rằng "mọt sách" chỉ thích đọc sách, không thích bất cứ thứ gì khác là một định kiến hoàn toàn không chính xác.

Nhiều người cho rằng vì "mọt sách" đọc nhiều và hiểu rộng, họ chắc chắn sẽ là những người thông minh, giỏi giang và có thể giải quyết mọi vấn đề, kể cả những phép toán phức tạp. Tuy nhiên, điều này không hẳn đúng. Dù một số "mọt sách" thực sự rất thông minh, với kiến thức phong phú nhờ việc đọc nhiều, nhưng cũng có những người đọc sách chỉ vì đam mê, hoặc đọc để giải trí, mà không nhất thiết phải ghi nhớ mọi thứ.

Hơn nữa, kiến thức con người luôn có giới hạn, như giọt nước giữa đại dương mênh mông. Tác giả nổi tiếng Arthur Conan Doyle, cha đẻ của Sherlock Holmes, từng chia sẻ rằng ông không biết Trái Đất quay quanh Mặt Trời, vì đơn giản đó không phải là điều cần thiết cho công việc sáng tác của ông. Tương tự như vậy, trong khi kiến thức của một người có thể rất rộng, khả năng tính toán lại phụ thuộc vào sự phát triển của não trái, nơi đảm nhận các hoạt động logic và toán học.

Vì vậy, không phải tất cả các "mọt sách" đều giỏi toán học hay có khả năng giải quyết những phép toán phức tạp trong nháy mắt. Khả năng ấy thuộc về những thiên tài toán học, chứ không phải tất cả những người yêu sách.

Vì hình ảnh của những người yêu sách thường gắn liền với những người học giỏi, đeo kính cận, nhiều người dễ dàng nghĩ rằng "mọt sách" chỉ tồn tại trong giới học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm. Sự thật là "mọt sách" có thể là bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào, từ một cậu bé mới biết đọc đến một cụ già ngoài 70. Điều quan trọng là tình yêu với sách, chứ không phải độ tuổi hay hoàn cảnh.

Ở độ tuổi học sinh, các "mọt sách" thường yêu thích các thể loại như tiểu thuyết tình cảm, phiêu lưu, kinh dị hay khoa học viễn tưởng. Các bạn sinh viên lại nghiêng về sách kinh doanh, phát triển bản thân, tiểu thuyết trinh thám, tình cảm... Còn những "mọt sách" ở độ tuổi trung niên thường tìm đọc sách về kinh doanh, chuyên môn, gia đình hay sách hồi ký của các doanh nhân thành đạt. Đặc biệt, những người ở độ tuổi cao hơn, từ 60-70, thường tìm đến những cuốn sách về lịch sử, văn hóa, sức khỏe để tìm hiểu và học hỏi.

Vì vậy, ý tưởng rằng "mọt sách" chỉ là học sinh, sinh viên là một quan niệm hết sức hạn hẹp. Thực tế, bất kỳ ai yêu thích sách đều có thể trở thành một "mọt sách" thực thụ, không phân biệt độ tuổi hay nghề nghiệp.

Đúng là việc bảo quản sách là một thói quen rất đáng quý của những người yêu sách. Nhiều "mọt sách" có những quy tắc vô cùng nghiêm ngặt để giữ gìn những cuốn sách của mình trong tình trạng hoàn hảo, chẳng hạn như không gấp trang, không để sách úp mặt xuống, chỉ mở sách đúng 90 độ, tránh để sách bị bám bụi hay ố vàng. Tuy nhiên, việc nói rằng "mọt sách" giữ gìn sách hơn cả mạng sống của mình là một cách nói quá, không phản ánh đúng bản chất. Thực tế, không phải mọi người yêu sách đều quá cầu kỳ trong việc bảo quản sách.

Với nhiều người, điều quan trọng nhất của sách không phải là bề ngoài, mà là kiến thức mà nó mang lại. Họ có thể không quá bận tâm về tình trạng vật lý của cuốn sách miễn là nó vẫn chứa đựng những giá trị tri thức quý báu.

Cũng có không ít "mọt sách" yêu thích sưu tầm sách cũ, những cuốn sách có dấu ấn thời gian, vì vậy họ sẽ để cho sách càng cũ càng tốt. Đối với họ, vẻ ngoài của sách không quan trọng bằng những kỷ niệm và giá trị mà cuốn sách ấy mang lại. Dẫu có những lúc không may, sách bị hư hỏng, họ cũng chấp nhận vì biết rằng mọi thứ đều có thể xảy ra. Thậm chí, nếu sách bị bạn bè mượn và làm hư hỏng hay mất mát, họ sẽ không nỡ giận, bởi tình bạn còn quý giá hơn bất kỳ cuốn sách nào.

Chắc chắn rằng những người có cùng đam mê, sở thích sẽ dễ dàng kết nối và xây dựng tình bạn với nhau. Với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, các cộng đồng và nhóm người yêu thích những hoạt động khác nhau như game, thể thao, hội họa hay âm nhạc ngày càng phổ biến. "Mọt sách" cũng không phải ngoại lệ, họ cũng tham gia các nhóm sách, nhưng điều này không có nghĩa là "mọt sách" chỉ kết bạn với những "mọt sách" khác.

Tình bạn thật sự vượt qua mọi rào cản về sở thích. Nó là sự gắn kết tự nhiên, không vụ lợi và không phân biệt. Những người yêu sách, hiểu rõ giá trị của tri thức, chắc chắn cũng sẽ trân trọng những người bạn dù không cùng sở thích. Không phải vì một người bạn không thích đọc sách mà họ sẽ bị loại trừ khỏi danh sách bạn bè của một "mọt sách". Một tình bạn có thể bắt đầu từ những lần đi chung một chuyến tàu, học cùng một lớp, làm việc cùng nhau, hay thậm chí trong những hoàn cảnh khó khăn, khi hai người cùng nhau vượt qua thử thách.

Ví dụ, trong một cuộc chiến, một "mọt sách" sẽ không thể chỉ vì bạn đồng đội không có thói quen đọc sách mà từ chối kết bạn với họ. Thực tế, những tình bạn vững chắc thường hình thành trong những tình huống đầy thử thách, khi mà sự đồng cảm và tình người vượt lên trên tất cả. Vì vậy, suy nghĩ rằng "mọt sách" chỉ kết bạn với những "mọt sách" khác là một quan niệm sai lầm và hạn hẹp.

Có một suy nghĩ thường thấy là "mọt sách" luôn ôm khư khư một quyển sách bên người. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng trong quá khứ, khi mà sách giấy vẫn còn chiếm ưu thế. Ngày nay, trong thời đại số hóa, "mọt sách" hoàn toàn có thể tiếp cận kho tàng tri thức qua những phương tiện hiện đại như sách điện tử (ebook). Họ có thể đọc sách qua những thiết bị chuyên biệt như Kindle, Ebook Reader, hoặc thậm chí là ngay trên chiếc điện thoại thông minh hay máy tính bảng của mình.

Các hệ điều hành như iOS, Android, Windows Phone, Blackberry OS đều cung cấp những ứng dụng đọc sách điện tử. Hơn nữa, nhiều tác phẩm văn học mới không chỉ được xuất bản dưới dạng sách giấy mà còn được phát hành trực tuyến, giúp tiết kiệm chi phí sản xuất và mang lại doanh thu lớn hơn. Những đầu sách kinh điển cũng đã được số hóa và có mặt trong thư viện điện tử. Vì vậy, nếu bạn thấy một ai đó đang chăm chú nhìn vào màn hình điện thoại hay máy tính bảng, đừng vội kết luận họ đang lướt mạng xã hội, rất có thể đó là một "mọt sách" đang đắm chìm trong một cuốn sách điện tử đầy giá trị.

Vẫn còn một hình ảnh quen thuộc trong lòng nhiều người về "mọt sách", đó là hình ảnh một người với đầu to, mắt cận, đôi kính dày cộp. Sự suy luận này bắt nguồn từ việc đọc sách nhiều sẽ khiến mắt bị cận. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng với một phần nhỏ, không thể đại diện cho tất cả. Mỗi người có diện mạo và thể trạng khác nhau, và không phải cứ đọc sách nhiều thì mắt sẽ phải cận. Cận thị là một tật khúc xạ, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như đọc sách không đúng tư thế hay sử dụng máy tính, nhưng không phải ai cũng bị cận dù họ là những người yêu sách.

Nhiều "mọt sách" vẫn giữ được đôi mắt khỏe mạnh nhờ các thói quen bảo vệ mắt tốt, chẳng hạn như nghỉ ngơi hợp lý, không đọc quá lâu một lúc. Chính vì vậy, suy nghĩ rằng "mọt sách" là phải đầu to, mắt cận là một quan niệm sai lầm, và không phải ai yêu sách đều có ngoại hình như vậy.

Khi nói đến "mọt sách", nhiều người thường nghĩ ngay đến những người chỉ biết học, học và học, những cá nhân luôn xuất sắc trong các kỳ thi và chỉ có mặt trong những câu chuyện truyền thuyết. Tuy nhiên, quan niệm này không hề chính xác. Bởi vì "mọt sách" không chỉ đơn thuần là những người học giỏi mà là những người yêu sách và đam mê đọc sách trong mọi thể loại. Sách không chỉ có giáo trình hay tài liệu học thuật mà còn bao gồm những thể loại phong phú khác như sách kỹ năng, sách tự lực, tiểu thuyết, truyện dài, văn học, triết học, lịch sử, khoa học…

Vì vậy, nếu xem “học” theo nghĩa hẹp, tức là chỉ học trong khuôn khổ trường lớp, thì đọc các sách về nhiều chủ đề khác nhau không thể gọi là “học” theo nghĩa truyền thống. Những "mọt sách" không nhất thiết phải có thành tích học tập vượt trội, mà họ sở hữu một sự am hiểu sâu rộng trong những lĩnh vực mà họ đam mê.

Một suy nghĩ khác mà chúng ta thường gán cho "mọt sách" là họ không bao giờ nói bậy, bởi vì họ thường được xem là người hiền lành, ngoan ngoãn và học giỏi. Tuy nhiên, việc nói bậy không hoàn toàn xấu, và cũng không hề hạn chế ở những người không yêu sách. Sự thực là những lời nói thô tục đôi khi có thể giúp giải tỏa cảm xúc và đã được khoa học chứng minh là có thể giảm căng thẳng.

Rất nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng đã sử dụng ngôn ngữ không chuẩn mực, điển hình như The Catcher in the Rye của J.D. Salinger, nơi nhân vật chính, Holden, thể hiện bản thân qua những lời nói “không đứng đắn”. Vì vậy, những "mọt sách" cũng là những con người bình thường, sống và cảm nhận cuộc sống như bao người khác, và họ cũng có lúc cần thể hiện cảm xúc bằng những từ ngữ không phải lúc nào cũng “hoàn hảo”. Vậy nếu gặp một "mọt sách" nói bậy, đừng vội vàng phê phán hay cho rằng họ không xứng đáng với danh xưng này.