Top 10 Tản văn sâu sắc về tất niên

Trước sân nhà tôi, có một mảnh vườn nhỏ luôn được mẹ chăm chút với đủ loại rau, từ su hào, cải ngọt đến cà chua, hành. Tuy nhiên, luôn có một luống rau mùi được mẹ giữ riêng biệt. Mỗi mùa đông, khi tiết trời trở lạnh, rau mùi sẽ mọc lên chậm rãi, những mầm non xanh nhỏ bé nhú lên như muốn đón nhận từng tia nắng hiếm hoi. Mặc dù khu vườn chỉ nhỏ nhưng rau mùi đã giúp bữa cơm gia đình thêm đậm đà, đặc biệt vào những ngày lạnh giá. Mẹ thường nhắc nhở chúng tôi để dành một luống mùi riêng, và rồi đám mùi dần cao lớn, nở hoa trắng nhỏ, ra quả, chuẩn bị đón Tết.

Chiều 30 Tết, sau khi đã dọn dẹp nhà cửa và mâm cúng, mẹ nhổ những cọng mùi già, rửa sạch và cho vào nồi đun sôi. Bếp lửa bừng sáng, nồi nước mùi xông lên mùi thơm đặc biệt, khiến không khí dịu lại. Lũ con như bừng tỉnh, từ thằng út lười tắm đến chị em tôi đều vui vẻ theo mẹ. Nước mùi già làm tóc và làn da trở nên thơm nhẹ, tươi mát, xua đi cái lạnh mùa đông và gió bấc. Hương mùi già ấy không chỉ làm hồng đôi má thiếu nữ mà còn xoa dịu những vết sần sùi của người già.

Ngày đó, cuộc sống khó khăn, nhưng nước mùi già lại là một món quà vô giá mà mẹ dành tặng cho gia đình mỗi dịp Tết đến. Hương thơm ấy xua đi những điều chưa may mắn trong năm cũ, mang lại cảm giác an lành đón năm mới. Lớn lên, tôi mới hiểu rằng nước mùi già không chỉ là một nghi thức truyền thống mà còn là một bài thuốc quý giúp làm đẹp, dưỡng da và thư giãn tâm hồn. Thế nhưng, dù cuộc sống đã đầy đủ hơn, tôi vẫn giữ thói quen của mẹ, nấu nước mùi già cho cả nhà mỗi dịp Tết, để hương thơm ấy tiếp tục lan tỏa trong những ngày đầu năm mới.

Quế Hương

Ngày 23 tháng Chạp, khi ông Táo lên trời, học sinh được nghỉ Tết hai tuần lễ. Mẹ tôi đưa tiền và dặn sáng mai đi hớt tóc để chuẩn bị đón Tết. Bà ngoại cũng thêm lời dặn, bảo tôi nói ông thợ hớt tóc cắt cao lên, để qua hết tháng Giêng mới cần cắt lại.

Vì bà ngoại vẫn thường dạy rằng tóc và răng là gốc của con người, tóc là của cha mẹ ban cho, vì thế, vào ngày Rằm, Mùng Một và trong tháng Giêng, không nên cắt tóc, kẻo phạm tội!

Những ngày gần Tết, đám bạn trong xóm ai cũng háo hức đi hớt tóc để diện mạo mới mẻ khoe với mọi người. Có những đứa vì lười biếng và tiếc tiền, không ra tiệm mà chờ thợ hớt tóc dạo qua xóm với giá rẻ hơn. Mỗi lần như vậy, cả đám xúm lại chờ đợi, và đám thợ hớt tóc nhanh chóng cắt cho xong, khiến đầu tóc của đứa nào cũng ngắn ngủn, loe hoe nhìn rất buồn cười.

Cả thị trấn này chỉ có hai tiệm hớt tóc: một tiệm của ông thương binh cụt chân ở ngã tư đường gần bến xe, và một tiệm của ông già gần ngõ chợ. Anh thanh niên vui tính, nói chuyện vui vẻ, nhưng không thể sánh bằng anh thợ hớt tóc đường Bà Triệu trong truyện Ngô Phan Lưu, chỉ là những câu chuyện đơn giản phù hợp với trẻ con như tôi. Nhìn anh vừa hớt tóc vừa đi quanh quầy với chiếc nạng, ống quần dài cột lủng lẳng, tôi không khỏi cảm thấy bất an. Anh có thói quen hay nhổ nước miếng xuống nền nhà, thật là khó coi. Mỗi lần tôi chỉ hớt tóc ở chỗ anh khi tiệm của ông già đóng cửa.

Trái lại, ông già ít lời, chỉ nói những gì cần thiết và dành phần lớn thời gian để lắng nghe khách hàng tâm sự. Ông từ vùng biển đến, người cao lớn, mạnh mẽ, và đã xin một góc hè nhỏ mở tiệm làm kế mưu sinh. Cuối năm, tiệm ông đông khách, những người chờ đến lượt đều là những người trung niên. Tôi ngồi trên chiếc băng ghế nhỏ, hai tay chống gối, nghe chuyện người lớn bàn tán về công việc, chuyện gia đình, chuyện Tết năm nay sẽ ra sao. Những câu chuyện ấy luôn kết thúc bằng câu hỏi về sự thanh bình, đi kèm những tiếng thở dài.

Khi tôi được ngồi lên chiếc ghế đệm, buổi chợ cũng sắp tàn. Tôi nhìn vào tấm gương cũ kỹ, mờ nước thủy, thấy những gánh hàng, những bước đi vội vã, những khuôn mặt rạng rỡ dù vẫn còn lo toan. Đứa bé vô tư như tôi cảm thấy vui sướng khi mái tóc mình được chăm chút, giống như việc chăm sóc cây hoa vạn thọ trong nhà để chuẩn bị đón Tết. Tiếng kéo, tiếng tông-đơ của người thợ như nhịp điệu đưa tôi vào một không gian mơ màng, nơi những lo toan của người lớn chỉ như cơn gió thoảng qua.

Cắt cho ta, hãy cắt cho ta

Sợi bạc, sợi vàng, sợi tiền, sợi gạo

Sợi nhục, sợi lo, sợi đau, sợi chán

Sợi phản trắc đui mù, sợi đam mê cuồng vọng

Sợi chảy xuống má cha

Sợi vắt ngang trán mẹ…

Sau này, khi đọc bài thơ “Cắt tóc ăn Tết” của Nguyên Sa, tôi lại nhớ về cái tiệm hớt tóc nghèo ở thị trấn quê hương, nơi mà sau nhiều năm xa cách, tôi không còn tìm thấy dấu vết. Không rõ ông thợ đã trở về quê sau ngày hòa bình hay đã qua đời vì tuổi già.

Ở Sài Gòn gần 50 năm, tôi vẫn quen hớt tóc ở một tiệm bình dân của một người đồng hương. Dù tiệm anh dời chỗ mấy lần, con anh nay tiếp tục nghề của cha, tôi vẫn là khách hàng trung thành của họ. Tính ra, tôi không nhớ mình đã hớt tóc bao nhiêu lần trong đời, nhưng mỗi lần ấy, tôi lại có thời gian để nhìn lại chính mình trong gương và suy nghĩ về những điều giản đơn, về cuộc sống. Mỗi lần hớt tóc vào dịp Tết cũng là lúc tôi “xét duyệt” lại hình ảnh mình, và tự an ủi rằng “đời sẽ cho lộc và đời sẽ cho hoa”.

Đôi lúc, bạn bè mời rủ, cuối năm cũng muốn thử hớt tóc máy lạnh sang trọng, nhưng rồi lại nghĩ, mình vẫn thích cái chất bình dân. Mình đã không còn là tuổi trẻ thích khám phá nữa. Nhà thơ Vũ Trọng Quang viết: “Mỗi lần hớt tóc là mỗi lần tôi thay người mới…”, còn tôi, mỗi lần hớt tóc, tôi chỉ muốn trở về chính mình, trở về với đứa bé ngồi trong tiệm hớt tóc nghèo bên ngõ chợ một ngày tất niên.

Huỳnh Như Phương

Vào những ngày cuối năm âm lịch, từ lúc tiễn ông Táo về trời cho đến khoảnh khắc giao thừa, bất kể ai cũng khó lòng từ chối những bữa tiệc tất niên được tổ chức bởi người thân, bạn bè, hay thậm chí là các sếp. Dù có cố gắng nhủ lòng tránh, nhưng cái bụng vẫn không thể nào yên mà không tham gia. Và tôi, năm nay, lần đầu tiên được mời đến dự một bữa tiệc tất niên tại nhà một người bạn làm trong ngành bất động sản. Cả thị trường đều im lìm, nhưng công ty của anh ấy mỗi ngày vẫn có vài giao dịch đất đai nhỏ, thu nhập cũng kha khá. Dù vậy, sau ngày 20 tháng Chạp, ai dại gì bán đất vì giá sẽ bị ép. Quyết định của anh là tổ chức một bữa tiệc tất niên với bạn bè và khách hàng, để đánh dấu một năm làm ăn suôn sẻ.

Với món ăn là thủy sản tươi ngon, cùng một con heo sữa quay tròn trên mâm cổ, tiệc kéo dài từ trưa đến gần tối. Tình cờ, tôi cũng học được thêm một góc khuất trong thế giới kinh doanh. Bạn tôi không ngại nói về những chiêu thức đã giúp bán đất khó bán, như cách biến đất hướng Tây thành hướng Đông Nam với giá bán cao hơn. Những câu chuyện kiểu ấy trở thành phần chính trong bữa tiệc, khiến tôi giật mình nhận ra những điều vốn ẩn sau những giao dịch tưởng chừng đơn giản.

Vào những ngày 25 tháng Chạp trở đi, các bữa tiệc tất niên như cơn lũ, diễn ra liên miên, làm cho người ta mệt mỏi trong việc chạy đi chạy lại từ nhà này sang nhà khác. Có những bữa, chỉ gắp vài miếng mồi, rồi lại phải vội vã di chuyển đến nơi khác. Đôi khi, từ những bữa tiệc tất niên như thế, tôi cảm nhận được sự kết nối giữa con người với nhau, nhưng cũng không thiếu những khoảnh khắc mệt mỏi, khó xử khi phải tham gia nhiều buổi tiệc cùng một lúc. Dù sao, tôi cũng tự nhủ, dù gì thì đây cũng là cách để thể hiện sự quan tâm, yêu thương với bạn bè, đồng nghiệp.

Nhưng có một bữa tất niên mà tôi không thể nào quên. Ngày 26 Tết, nhà sếp tổ chức một buổi tiệc lớn mời tất cả các đối tác, đồng nghiệp. Tôi là lính mới trong công ty, chỉ ngồi trong góc, không dám uống quá nhiều vì sếp dường như có một tài nghệ trong việc pha trò và rót rượu khiến tôi không thể từ chối. Từ những người bạn làm việc trong công trường đến các đối tác ngân hàng, tất cả đều tham gia cùng một lúc. Khi tôi vừa rót một ly cho mình, sếp lại mỉm cười và ra lệnh: “Mày là lính văn phòng mà, uống mạnh vào!” Những cuộc trò chuyện trở nên thân mật, nhưng cũng không thiếu sự cạnh tranh ngấm ngầm giữa các đối tác, đồng nghiệp. Bữa tiệc kéo dài đến khuya, nhưng sau đó, tôi chỉ còn lại những kỷ niệm về một bữa tất niên dài đằng đẵng với những rượu bia chưa kịp tan trong người.

Còn một bữa tiệc tất niên khác, vào đêm 29 Tết, khiến tôi nhớ mãi. Một người bạn Việt Kiều vừa trở về từ nước ngoài đã mời chúng tôi đến dự. Vợ anh cùng các con đã tụ tập bên bếp củi, quây quần bên nồi bánh tét, trong không khí ấm áp của những ngày cuối năm. Cả gia đình, sau gần hai mươi năm xa quê, mới được trải nghiệm cái Tết cổ truyền đậm đà như thế. Chúng tôi trò chuyện vui vẻ, nhìn lại một năm qua, mỗi người đều có những cảm xúc riêng. Nhưng qua đó, tôi cũng nhận ra rằng, dù cuộc sống có bận rộn đến đâu, Tết vẫn là dịp để về với gia đình, bạn bè, để sẻ chia niềm vui và nỗi buồn. Và đôi khi, những buổi tất niên không chỉ là dịp để nhậu nhẹt, mà là cơ hội để người ta nhìn lại chính mình, để thấy giá trị của những mối quan hệ quanh ta.

Nhớ về những buổi tất niên đã qua, tôi cảm nhận rõ hơn về sự quan trọng của truyền thống này trong văn hóa Việt. Đó không chỉ là dịp để vui chơi, mà còn là thời điểm để mỗi người suy ngẫm về một năm đã qua, về những gì đã làm được và chưa làm được. Và rồi, khi năm mới đến, tôi tự nhủ, hãy luôn biết kiêng cữ và giữ gìn sức khỏe để chào đón một năm mới đầy may mắn và bình an.

Trương Điện Thắng

Thời gian trôi đi, sự vội vã của nhịp sống hiện đại khiến cho những bữa cơm gia đình trở nên hiếm hoi trong gia đình nhỏ của tôi. Công việc của vợ chồng, việc học của các con, tất cả tạo nên một chuỗi ngày bận rộn, vội vã. Dẫu muốn, chúng tôi cũng không thể giữ lại những bữa cơm sum vầy, mỗi người một bữa, không hẹn giờ. Và cứ thế, tôi lại nhớ về những bữa cơm gia đình thân thương của những năm tháng xưa.

Ngày ấy, gia đình tôi đông đúc với ba thế hệ cùng chung sống: ông bà, ba mẹ, anh em tôi, và cả cô Út – người đã ngoài ba mươi nhưng vẫn chưa chịu lấy chồng. Cả nhà sống hòa thuận, trong sự yêu thương và tôn trọng lẫn nhau. Mỗi bữa cơm, dù đơn giản, nhưng đầy ắp niềm vui. Ba mẹ luôn mời ông bà ăn trước, rồi đến tôi, người được cưng chiều nhất trong nhà.

Ngồi quanh mâm cơm, ông nội luôn nhắc nhở chúng tôi về cách cư xử: “Ăn cơm không được la mắng nhau, để bữa cơm được ngon miệng.” Những lời căn dặn đó như một phần không thể thiếu trong mỗi bữa cơm gia đình, khiến tôi trưởng thành cùng những giá trị đó.

Thậm chí, có một lần, khi tôi đang ăn, ông nội nhìn anh Hai rồi nói: “Thằng Thuận năm nay đã trưởng thành, coi chừng, ông chuẩn bị làm đám cưới cho nó.” Cả nhà đều hướng về anh Hai, nhưng anh lại ngượng ngùng nói: “Con còn nhỏ, nội đừng lo, lo cho cô Út kìa!” Câu chuyện cười đó vẫn mãi là một ký ức đẹp trong tôi.

Những bữa cơm mùa gặt cũng đặc biệt. Thời gian đó, ông bà ở nhà, tôi được cô Út cho phép cùng đội cơm ra đồng. Cơm mùa gặt ăn dưới bóng mát của những ngọn cây, nơi tiếng côn trùng vang vọng, có hương thơm của dừa và mồ hôi của những người lao động. Bữa cơm ấy, dù đơn giản, lại mang một dư vị ngọt ngào, khó quên.

Chiều ba mươi Tết, ông nội mặc áo dài, nghiêm trang làm lễ cúng gia tiên, rồi cả gia đình quây quần bên mâm cơm tất niên. Những nụ mai đang chúm chím nở trước sân, báo hiệu một năm mới sắp đến. Trong bầu không khí sum vầy, ánh mắt của ông bà tôi sáng lên vì sự có mặt của những đứa con xa nhà. Anh Hai tôi trong bộ đồ mới trông chững chạc, và ông nội lại xoa đầu anh: “Sang năm cưới vợ cho ông bế cháu nghe con.” Anh Hai đỏ mặt, ngượng ngùng nhưng đầy niềm vui.

Giờ đây, ông bà đã khuất bóng, và tôi cũng phải đối diện với thực tại của cuộc sống. Những bữa cơm gia đình dần trở thành ký ức. Con cái tôi không còn hiểu được giá trị của những bữa cơm quây quần, họ chỉ biết đến cuộc sống riêng tư. Tôi buồn vì những thay đổi ấy.

Vợ tôi phải tăng ca, con gái học thêm, con trai đi dự sinh nhật bạn. Tôi lại một mình bên mâm cơm, lặng lẽ nhớ về những bữa cơm ấm áp ngày xưa – nơi có ông bà, ba mẹ, anh em tôi, và cả cô Út chưa chịu lấy chồng. Ôi, những bữa cơm gia đình sao mà kỳ diệu và thiêng liêng đến vậy!

NGUYỄN LINH

Trong lòng tôi, quá khứ luôn hiện hữu như những ký ức vẹn nguyên, những khoảnh khắc không bao giờ phai nhòa, đặc biệt là những dịp Tết xưa. Những kỷ niệm ấy đẹp bởi chúng chứa đựng một điều gì đó rất đặc biệt – một sự thiếu vắng mà chẳng thể nào quay lại. Tết này, Tây Nguyên tôi đang sống, bất ngờ đón một cơn mưa nhẹ, mưa nhỏ nhưng đủ làm trái tim tôi bồi hồi. Cơn mưa trái mùa này khác hẳn với những ngày khô hanh, nắng cháy của vùng đất bazan này, và nó đã mang về những cảm xúc thật khó tả.

Đứng bên cửa sổ nhìn cành đào rơi những giọt mưa, tôi bỗng nhớ về những Tết xưa, khi mọi thứ chuẩn bị đã đầy đủ, chỉ còn chờ chiếc lọ gốm nhỏ cắm cành đào lên bàn là không khí Tết đã tràn ngập khắp ngôi nhà. Bao năm xa quê, lòng tôi vẫn nhớ mãi những cành đào nhỏ nhắn, những mùa Xuân trong ký ức ấy, chúng vẫn vẹn nguyên trong tôi, chẳng bao giờ mờ nhạt đi.

Từ nhỏ, Tết luôn là dịp để tôi cảm nhận được tình yêu thương của mẹ. Cha tôi là bộ đội, thường xuyên vắng nhà vào những dịp Tết. Mẹ dù cực nhọc trên cánh đồng vẫn luôn tạo cho chúng tôi những Tết ấm áp, đầy đủ. Mẹ đi chợ phiên cuối năm với đôi gà trống khỏe mạnh trong thúng, đổi lấy bộ quần áo mới và những món quà mà chúng tôi chỉ mơ ước trong suốt năm dài. Những lần cùng mẹ vào chợ, tôi luôn cầm trong tay con tò he rực rỡ sắc màu, món quà giản dị nhưng lại là niềm mong ước của những đứa trẻ như tôi.

Tết đến, công việc đồng áng vẫn chưa xong, nhưng gia đình chúng tôi vẫn tranh thủ dọn dẹp nhà cửa, lau dọn ban thờ và chuẩn bị mâm ngũ quả. Mẹ đã pha sẵn rượu quế, rượu hoa hồi, để lau dọn đồ thờ cúng, để mùi hương quyện với khói hương của những ngày cuối năm, khiến ký ức trong tôi sống lại thật đậm đà. Mâm ngũ quả nhà tôi luôn có chuối, bưởi, hồng xiêm và những trái cà chua bi đỏ tươi. Mùa Tết, cây đào trước ngõ luôn nở những bông hoa thắm sắc, như một dấu hiệu của mùa xuân đang về.

Chiều 30 Tết, tôi cắt một cành đào nhỏ xíu cắm vào bình hoa, đặt lên ban thờ cùng mâm ngũ quả và bánh chưng. Những bữa cơm tất niên trong cái se lạnh của ngày cuối năm, trong mưa xuân nhẹ nhàng, luôn mang đến một cảm giác linh thiêng, ấm áp. Tôi luôn nhớ về những bữa cơm ấy, mong cha sẽ bất ngờ trở về bên mâm cơm gia đình. Mặc dù đã xa quê gần 30 năm, trong lòng tôi luôn nhớ mãi về cành đào nhỏ, những nụ hoa mỏng manh, lặng lẽ dưới cơn mưa xuân. Và mỗi khi mùa xuân về, tôi luôn cảm nhận được sự ấm áp của gia đình, cái tình thân luôn hiện diện trong từng khoảnh khắc, dù xa hay gần.

ĐÀO AN DUYÊN

Buổi chiều cuối năm, thời khắc như vội vàng khép lại những chuỗi ngày, chờ đón một khởi đầu mới. Một năm sắp qua đi, tất cả chúng ta đều mong muốn những điều tốt đẹp sẽ mở ra phía trước.

Ngày cuối năm, dù lặng lẽ hay ồn ào, cũng đã đến lúc khép lại những 365 ngày đã qua. Mỗi năm đều mang đến những dư vị khác nhau – có niềm vui, có nỗi buồn, có thành công, thất bại, hy vọng và cả những lúc tuyệt vọng…
Ngày cuối năm như một dấu chấm lặng trong bản nhạc giao thừa, vừa là lúc nhìn lại những bước đi đã qua, vừa là lúc chuẩn bị bước vào một chặng đường mới.
Buổi chiều cuối năm…
Là những chuyến hàng muộn màng, những người bán hàng tất bật để kịp chuẩn bị cho những công việc cuối năm.
Là những chuyến xe đêm, chở những đứa con xa xứ trở về sum vầy bên gia đình.
Là cái vội vã của những người mua sắm, những món đồ cuối cùng để hoàn thiện không khí Tết đầm ấm.
Là mâm cơm tất niên đầy ắp những người thân yêu quây quần bên nhau…
Là những giờ phút cùng ngồi lại với nhau, cùng trò chuyện về những sự kiện trong năm qua, để suy ngẫm xem mình đã làm được gì, đã có được gì, hay còn những điều dang dở chưa thể thực hiện được…
Là khoảnh khắc dành cho bản thân, lặng lại một chút trong sự bộn bề của năm qua, để suy tư về cuộc sống và hướng về những điều tươi mới.
Những buổi chiều cuối năm, khi mọi thứ dần lắng lại, ta dễ dàng tha thứ cho những lỗi lầm, quên đi những nỗi buồn và hướng về một năm mới đầy an lành và hạnh phúc.

Những chiều cuối năm mang chút buồn man mác, có thể đất trời cũng muốn níu kéo chút hương vị năm cũ. Dù lòng người đã háo hức chờ đón những điều mới mẻ, nhưng vẫn không quên nuối tiếc những tháng ngày đã qua – dù vui hay buồn, ngọt ngào hay đắng cay, chúng cũng đã là một phần của cuộc đời không thể quay lại.

Những buổi chiều cuối năm, thương cho những người xa quê, những đứa con đang mong mỏi ngày đoàn tụ với gia đình. Thương những người chưa kịp về nhà đón Tết, những chuyến đi buôn bán muộn màng chỉ mong có một cái Tết đủ đầy bên người thân.
Những buổi chiều cuối năm, đếm từng khoảnh khắc để tiễn biệt một năm đã qua, với hy vọng một năm mới sẽ mang đến nhiều niềm vui, may mắn hơn.
Chúc an lành và bình yên cho một năm sắp tới…
Mong những lo lắng bớt đi trên trán người thân, mong ai ai cũng sức khỏe dồi dào, bỏ qua bệnh tật…
Mong niềm vui sẽ đến với tất cả mọi người, và để lại nỗi buồn, tuyệt vọng phía sau…
Mong nụ cười luôn tỏa sáng khắp nơi, để nước mắt, đớn đau không còn chỗ đứng…
Mong may mắn luôn đồng hành cùng chúng ta trên con đường phía trước…
Mong một năm mới thật đầy đủ, như mọi người mong muốn…
Và, tạm biệt năm cũ, tạm biệt những buổi chiều cuối năm!

Lạc Hi

Năm cũ sắp kết thúc, và một năm mới đang về, kéo theo những hương vị ấm áp của bữa cơm chiều tất niên. Bà tôi thường nói: "Tết xa quê luôn khiến lòng người thổn thức, nhớ nhà và những người thân yêu, mặc dù có thể mọi thứ không thiếu thốn, nhưng quê hương và gia đình luôn là nơi ta quay về trong những dịp Tết linh thiêng."

Vào Ba Mươi Tết, nhà tôi, như bao gia đình quê khác, luôn bận rộn. Mua sắm, gói bánh chưng, mổ gà, làm lễ và chuẩn bị mâm cơm đón ông bà tổ tiên là công việc không thể thiếu trong ngày Tết. Khoảnh khắc ấy, dù gian khó, nhưng lại đầy sự ấm cúng của một mùa đoàn tụ.

Tết là thời điểm mà những đứa trẻ háo hức nhất. Được nghỉ học, được mặc áo đẹp, ăn những món ngon và nhận lì xì, đó là những điều tuyệt vời. Gia đình tôi nghèo, hầu như quanh năm luôn thiếu thốn, chỉ có những ngày Tết, cả nhà mới được ăn đủ no. Bữa cơm chiều tất niên luôn là bữa ăn đầu tiên trong suốt những ngày Tết, với nhiều món ngon, khiến tôi luôn mong ngóng từng phút giây. Có khi còn cả tuần trước Tết, tôi đã hỏi mẹ xem mâm cơm ấy sẽ có những món gì, và chị cả năm nay có về kịp không...

Người ta vẫn bảo, bữa cơm tất niên là bữa ngon nhất trong năm. Mẹ hiểu lòng chúng tôi, đang tuổi lớn, vì vậy mẹ luôn bảo bố chuẩn bị thật thịnh soạn, thật đầy đủ. Gà, nem chả, canh măng, thịt lợn... tất cả được dọn ra sau khi lễ cúng ông bà xong. Khi cả nhà quây quần bên mâm cơm, mẹ luôn nói chúng tôi ăn thoải mái, vì đây là ngày Tết, không cần phải tiết kiệm như những ngày thường. Những bữa cơm như vậy, không còn phải kiêng dè hay để dành cho khách nữa.

Dù có vô vàn món ngon, tôi vẫn thấy bố mẹ luôn nhường nhịn chúng tôi, nhìn thấy vậy, tôi tự động gắp thức ăn cho bố mẹ. Mẹ vui vẻ khen ngợi: "Thằng Hai sau này có hiếu lắm! Thôi con ăn đi, hôm nay có nhiều thức ăn mà, các con không cần phải lo lắng gì đâu. Cả năm chúng ta sống thiếu thốn, chỉ mong mấy ngày Tết các con được no đủ, ăn đủ no."

Có một năm, chị cả không về kịp, vì công việc xa xôi, bữa cơm năm ấy vì thế mà thiếu đi sự vui vẻ, tràn ngập niềm vui. Mẹ tôi buồn thương cho chị, nhìn mà nước mắt cứ rưng rưng: "Chị cả mày vất vả suốt cả năm, thế mà ngày Tết cũng không thể về sum họp với gia đình." Lúc ấy không có điện thoại, chị không thể thông báo đường đi. Đến sáng mùng Một, chị mới về, mắt đỏ hoe vì mệt mỏi.

Lúc nhỏ, tôi không hiểu hết ý nghĩa của bữa cơm đoàn tụ. Mãi đến khi lớn lên, tôi mới dần thấm thía lời bà tôi nói: "Ngày Tết xa quê luôn khiến lòng người buồn bã, dù có đầy đủ vật chất nhưng gia đình và quê hương vẫn là nơi ta luôn muốn trở về." Dù cho đi đâu, Tết vẫn là dịp mà mọi người quay về bên gia đình, với những món ăn thân thuộc, trong không khí ấm cúng của ngày đoàn viên. Bữa cơm chiều cuối năm ấy, chính là khoảnh khắc thiêng liêng để mỗi người ôn lại những vui buồn trong năm cũ, để chuẩn bị cho một năm mới đầy hy vọng.

Tôi chưa bao giờ phải đón Tết thiếu cha mẹ, cũng chưa bao giờ vắng mặt trong bữa cơm gia đình chiều Ba Mươi Tết, nhưng nhiều bạn bè tôi lại phải chịu cảnh đón Tết xa gia đình. Tâm trạng của họ lúc đó thật buồn bã, nhớ nhà, nhớ hương vị của món ăn mẹ nấu, và sự ấm áp của những ngày Tết đoàn tụ. Có người từng nói: "Giá mà được về nhà, bên gia đình, cùng mâm cơm với những món giản dị như tương, cà, rau muối... cũng đủ ấm lòng rồi!"

Năm cũ đã qua, một năm mới lại đến, và mâm cơm chiều tất niên cũng sẽ được chuẩn bị. Mỗi gia đình đều mong muốn không một ai phải xa quê, xa gia đình trong những ngày Tết. Tết phải đủ đầy, phải có gia đình bên cạnh, mới trọn vẹn niềm vui.

NGUYỄN LONG

Trong những ngày cuối năm, khi không khí lạnh dần nhường chỗ cho những làn gió nhẹ, lúc những đợt sương mờ vẫn còn lãng đãng trên những cành cây lá xanh, thì đất trời như đang chào đón sự chuyển giao của năm mới. Không còn những cơn gió bấc lạnh buốt, chỉ còn lại không gian ấm áp, tràn đầy hơi thở của mùa xuân đang đến. Những cánh đồng, khu vườn sau cơn mưa lạnh bỗng bừng lên sức sống mới, như báo hiệu năm hết tết đến.

Đi xa, ta mới thấm thía được nỗi nhớ da diết những hương vị của Tết. Mùi bánh chưng nóng hổi vừa được vớt ra từ nồi, mùi mứt ngọt ngào mẹ làm, hương thơm của nồi nước mùi già nấu trong những buổi chiều cuối năm, và cả mùi củ hành, củ kiệu trong mâm cơm tất niên. Đặc biệt là mùi xôi gấc, thơm lừng trong giây phút thiêng liêng của lễ cúng giao thừa. Những hương vị ấy luôn làm lòng ta xao xuyến, như nhắc nhở những ai xa quê trở về. 'Về quê ăn Tết' – một câu nói giản dị mà sao thiêng liêng đến vậy.

Cuối năm, mọi lo toan, gánh nặng của cuộc sống dường như được xóa bỏ. Người ta cười nhiều hơn, nói nhiều hơn, để tận hưởng những khoảnh khắc yên bình bên gia đình và bạn bè. Thời gian như chậm lại, ta nhìn tờ lịch cuối cùng treo trên tường, không nỡ lật, sợ rằng những ký ức quý giá của năm cũ sẽ vụt qua nhanh chóng. Tết đến mà không về quê ăn Tết, lòng người vẫn bất an, thiếu vắng một thứ gì đó. Mặc dù mệt mỏi, nhưng đôi mắt vẫn sáng lên niềm vui. Ngày cuối năm, ta hít căng lồng ngực, cảm nhận mùi vị của nắng, gió, và tự nhiên thấy như không còn khoảng cách giữa năm cũ và năm mới.

Mỗi người, dù đi đâu, làm gì, đều có một nơi để quay về trong những ngày cuối năm – đó là quê hương, là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi chứa đựng những ký ức thân thương của gia đình. Dù có đi bao xa, người ta vẫn trở về, vì đó là nơi để ta tìm lại cảm giác bình yên, để nghe những lời dặn dò, ôm chặt lấy những người thân yêu. 'Về quê ăn Tết' không chỉ là hành động về thăm nhà, mà còn là cuộc hành hương về cội nguồn, là sự kết nối với quá khứ, là văn hóa, là đạo lý của dân tộc.

Ngày cuối năm, ai ai cũng muốn trở về. Để cảm nhận hơi thở của quê hương, để nghe tiếng gió rì rào, để ngắm nhìn những đôi mắt thân quen. Những ngày này, dù có ngắn ngủi, nhưng lại đầy ắp ý nghĩa. Bữa cơm tất niên, thắp nén nhang tưởng nhớ tổ tiên, là những khoảnh khắc thiêng liêng mà ai cũng mong muốn trở về. Dù có đi đâu, chỉ cần về quê ăn Tết, lòng người sẽ tìm thấy sự bình yên và trọn vẹn.

Khi năm cũ sắp qua, mọi buồn bã, mọi giận hờn cũng theo gió bay xa. Ta mở lòng, đón nhận những điều tốt đẹp, buông bỏ những tiếc nuối. Một năm mới sắp đến, mang theo bao hy vọng, hứa hẹn những điều tốt đẹp. Mỗi ngày cuối năm đều mang một ý nghĩa đặc biệt – là thời gian để lắng lại, để nhìn lại bản thân, và để đón nhận những điều mới mẻ. Hãy tin rằng, cuộc sống sẽ tươi đẹp hơn khi ta sống chậm lại và biết trân trọng những khoảnh khắc nhỏ bé.

Tôi yêu những ngày cuối năm, những ngày mà tất cả mọi thứ đều như lắng đọng, và lòng người cảm thấy ấm áp. Đèn nến sáng rực, hương trầm thoang thoảng bay trong không gian, và tôi lắng nghe tiếng thì thầm của đất trời, của những cánh đồng, của những chiếc lá rơi. Từng khoảnh khắc như một phần của cuộc sống đầy ý nghĩa.

Nguyễn Sỹ Đoàn

Ngày còn bé, mỗi khi ông Công ông Táo về trời và công việc đồng áng đã xong, mẹ tôi lại thúc giục chúng tôi chuẩn bị nhà cửa đón Tết. Mỗi độ Tết đến, nhà tôi, như bao gia đình khác, luôn bận rộn. Không chỉ lo sắm sửa Tết mà còn gói bánh chưng, mổ gà, đụng lợn, và chuẩn bị mâm cơm tất niên để đón ông bà, tổ tiên về ăn Tết.

Nhà tôi nghèo, quanh năm chỉ đủ ăn qua ngày, những lúc giáp hạt phải chịu cảnh thiếu thốn. Vì vậy, chỉ có những ngày Tết là cả nhà được ăn no nê, đoàn tụ bên nhau. Bữa cơm chiều tất niên là bữa đầu tiên trong mấy ngày Tết, cả nhà quây quần bên nhau, ăn những món ăn ngon và đầm ấm. Lúc ấy, tôi luôn hồi hộp chờ đợi, mong sao được thưởng thức bữa cơm đầy đủ nhất.

Bữa cơm tất niên thường là bữa ăn ngon nhất trong năm, bởi vì đó là ngày đầu tiên của Tết, chúng ta chưa cảm thấy ngán đồ ăn. Mẹ luôn biết chúng tôi háo hức, tuổi ăn tuổi lớn nên luôn chuẩn bị mâm cơm thật thịnh soạn. Cả nhà quây quần bên mâm cơm, mẹ luôn dặn chúng tôi ăn thoải mái vì đây là ngày Tết, không phải ngày thường mà phải tiết kiệm.

Có một năm, chị cả tôi đi làm ở Sài Gòn và không kịp về, khiến bữa cơm tất niên thiếu vắng niềm vui. Mẹ buồn thương chị, không khí bữa ăn trở nên trầm lắng. Mặc dù mâm cơm đầy đủ, nhưng không có chị, cả nhà chúng tôi đều cảm thấy thiếu thốn. Sau bữa ăn, mẹ tôi thở dài: "Chị cả vất vả quá, mưu sinh cả năm mà chỉ có bữa cơm tất niên này là không được về với gia đình."

Khi còn nhỏ, tôi chưa thể thấu hiểu hết ý nghĩa của bữa cơm tất niên. Bà tôi thường bảo: "Ngày Tết tha hương buồn lắm, nhớ nhà, nhớ người thân, dù có tiền bạc đủ đầy, nhưng quê hương và gia đình mới là nguồn cội." Lớn lên, tôi mới hiểu ra rằng, dù ở đâu, những ngày Tết, người ta vẫn hối hả trở về với gia đình, quê hương, để đón Tết cùng nhau. Tôi chưa từng phải đón Tết thiếu cha mẹ, nhưng bạn bè tôi, có người đã phải chịu cảnh xa nhà trong những ngày Tết, và họ luôn ước ao được đoàn tụ với gia đình, dù chỉ là bữa cơm đạm bạc. Đối với họ, bữa cơm tất niên không chỉ là bữa ăn, mà là sự gắn kết, là niềm hạnh phúc vô giá.

Khi năm cũ qua đi, mâm cơm tất niên sẽ được dọn ra, mỗi gia đình đều mong sao không có ai phải tha hương xa xứ, vì Tết là lúc sum vầy, là sự đoàn tụ để đón năm mới trọn vẹn nhất.

NGUYỄN THỊ LOAN

Mặc cho cái lạnh giá và mưa phùn, không khí Tết vẫn tràn ngập khắp mọi nẻo đường. Những bước chân rộn ràng đi sắm Tết, những khu phố ngập tràn ánh đèn màu và tiếng cười vui vẻ.

Tôi bỗng nhớ về những năm tháng thơ ấu, gia đình nghèo nhưng cứ mỗi khi Tết đến, bố mẹ lại cố gắng chuẩn bị bữa cơm tất niên thật chu đáo. Bố luôn bảo: "Bữa cơm mời ông bà, tổ tiên đón Tết phải thật tươm tất." Mẹ tôi, với sự tỉ mẩn, lo lắng từ tháng Chạp, đã chuẩn bị mọi thứ, từ đậu xanh, gạo nếp cho đến những chiếc lá dong để gói bánh chưng. Những hạt gạo, hạt đỗ được mẹ lựa chọn kỹ càng, từng chiếc bánh chưng mẹ gói luôn có một vị ngon đặc biệt mà tôi chưa từng tìm thấy ở bất kỳ đâu khác.

Khi chiều ba mươi Tết đến, bữa cơm tất niên đã sẵn sàng, không khí gia đình đầm ấm lạ kỳ. Cả nhà quây quần bên nhau, cùng nhau vào bếp, không còn cảm giác mệt mỏi của những công việc ngày thường. Bố tôi, đôi tay điêu luyện, cẩn thận gói những chiếc bánh chưng vuông vắn, đều đặn. Tôi và em tôi ngồi xung quanh, chăm chú theo dõi bố, mong đợi những chiếc bánh gù xinh xắn. Dù năm tháng qua đi, khi mỗi đứa chúng tôi đã có gia đình riêng, bố tôi vẫn giữ thói quen gói bánh cho các con, như những ngày xưa.

Khi bánh chín, được vớt ra khỏi nồi, vẫn giữ được màu xanh tươi của lá dong, mẹ và tôi bày biện bữa cơm cúng tất niên. Dù là những món ăn đơn giản, đạm bạc, nhưng không khí lúc ấy lại ấm áp, niềm vui hiện lên trong ánh mắt mọi người. Tôi mãi không quên hình ảnh bố vào ngày cuối năm, chuẩn bị bàn thờ, thắp nhang, khấn mời tổ tiên về ăn Tết. Khói nhang trầm bay trong không gian, tạo nên một cảm giác bình yên khó tả. Lúc đó, tôi chưa hiểu hết những việc bố làm, nhưng giờ đây, mỗi lần ngửi thấy mùi nhang trầm, lòng tôi lại bâng khuâng, nhớ về ngày xưa.

Chiều ba mươi, không khí Tết đã tràn ngập khắp nơi. Tiếng cười giòn tan, những đứa con xa nhà đã trở về, quây quần bên gia đình, cùng kể lại những câu chuyện năm cũ, những ngày tháng đã qua. Những chiếc bánh chưng thơm lừng trong gió, tiếng bát đũa va vào nhau, tiếng cười vui vẻ bên mâm cơm tất niên. Tôi lớn lên, và những bữa cơm tất niên ấy luôn in sâu trong ký ức.

Khi chúng tôi mỗi đứa một nơi, đi làm ăn xa, cứ mỗi lần nhìn hoa đào, hoa mai nở, hay thấy dòng người rộn ràng trên phố, lòng tôi lại nôn nao, nhớ về gia đình. Những lúc ấy, tôi ước có thể trở về, sum vầy bên mẹ, bên cha, bên bữa cơm đoàn viên đầm ấm. Cả năm làm việc xa nhà, những ngày cuối năm, chỉ mong có thể trở về ngay với gia đình, về với mái ấm bình yên.

Ngày 27 Tết, hoa mai đã nở rộ, những ánh đèn đón xuân đang tỏa sáng trên phố. Đứa con xa xứ như tôi, đang chuẩn bị quay về, trở về với bữa cơm đoàn viên, trở về với gia đình, để chứng kiến niềm hạnh phúc vỡ òa của bố mẹ khi nghe thấy tiếng con cháu trở về. Xuân đã về, ấm áp và ngọt ngào.

NHẬT HẠ