Top 12 Trò chơi dân gian đặc sắc trong dịp Tết cổ truyền

Nhảy bao bố là trò chơi dân gian đơn giản nhưng không kém phần sôi động, phù hợp với nhiều lứa tuổi và thường được tổ chức trong các dịp lễ hội. Trò chơi này được chia thành các đội, mỗi đội gồm từ 5 đến 7 người. Nếu số lượng người chơi đông hơn, có thể chia làm ba hoặc bốn đội bằng nhau.

Mỗi đội nhận một chiếc bao bố loại lớn và xếp hàng tại vị trí xuất phát. Khi hiệu lệnh bắt đầu vang lên, người đầu tiên của mỗi đội chui vào bao, giữ chặt miệng bao và bắt đầu nhảy đến vạch đích, sau đó quay lại và chuyển bao cho người tiếp theo. Trò chơi tiếp tục như vậy cho đến khi tất cả thành viên hoàn thành lượt chơi.

Thử thách lớn nhất trong trò chơi này là giữ thăng bằng và phối hợp nhịp nhàng, bởi chỉ cần sơ suất là có thể té ngã. Đội nào hoàn thành sớm nhất sẽ giành chiến thắng. Những trường hợp nhảy trước hiệu lệnh, bỏ bao ra giữa chừng hoặc chưa đến vạch đích đều sẽ bị loại.

Trò chơi bịt mắt đánh trống không chỉ giúp người chơi rèn luyện khả năng định hướng trong không gian mà còn nâng cao sự nhạy bén trong phán đoán. Đây là hoạt động mang lại tiếng cười sảng khoái, giúp tăng cường sự gắn kết và tinh thần đoàn kết giữa mọi người.

Trò chơi được tổ chức với hai đội, mỗi đội gồm từ 5 đến 7 người, cả nam và nữ đều có thể tham gia. Chiếc trống được đặt trên ghế hoặc bàn cách điểm xuất phát khoảng 10 mét. Người chơi bị bịt mắt và khi có hiệu lệnh, họ sẽ lần lượt di chuyển đến vị trí chiếc trống để đánh. Đội nào có nhiều thành viên đánh trúng trống nhất sẽ giành chiến thắng.

Đấu vật là trò chơi thượng võ truyền thống, đồng thời cũng là môn thể thao được yêu thích trong các dịp Tết và lễ hội. Quy tắc chung của cuộc đấu là người chiến thắng phải vật đối phương ngã ngửa hoặc nâng bổng đối thủ khỏi mặt đất.

Môn đấu này không chỉ đòi hỏi sức mạnh thể chất mà còn cần sự mưu trí, nhanh nhẹn. Các kỹ thuật đặc trưng như đệm, bốc, ghì... được vận dụng linh hoạt tùy theo tình huống, giúp đô vật tận dụng mọi cơ hội để hạ gục đối phương.

Kéo co là trò chơi tập thể hấp dẫn, thu hút đông đảo người tham gia bởi tính vận động và sự vui nhộn. Trò chơi không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe mà còn là dịp để mọi người tận hưởng không khí sảng khoái, gắn kết cộng đồng.

Cách chơi rất đơn giản: người chơi được chia làm hai đội bằng nhau, dùng một sợi dây thừng có buộc mảnh vải đỏ ở giữa làm ranh giới. Trên mặt đất đánh dấu vạch mốc; đội nào kéo được đối phương qua vạch mốc bên kia sẽ là đội chiến thắng.

Bắt trạch trong chum là trò chơi dân gian truyền thống, thường diễn ra tại sân đình với không khí vui tươi, rộn ràng. Người ta sắp xếp 5 đến 7 chiếc chum thành hàng, mỗi chum chứa khoảng hai phần ba nước và thả một con trạch vào bên trong.

Khi trò chơi bắt đầu, các đôi trai gái lần lượt đứng bên mỗi chum, mỗi người một tay quàng qua nhau, tay còn lại thò vào chum bắt con trạch trơn trượt. Vì trạch rất nhanh và khéo tránh né, các đôi thường bắt được tay nhau nhiều hơn là bắt được con trạch.

Khung cảnh náo nhiệt với tiếng reo hò cổ vũ của dân làng, những lời trêu đùa hài hước nhắc nhở các đôi đừng quên ôm nhau giữa cuộc chơi. Khi bắt được trạch, đôi chơi sẽ giơ tay cao lên khoe thành quả và bước lên nhận phần thưởng, tạo nên một khung cảnh đầy ắp tiếng cười và niềm vui.

Trong dịp Tết, bên cạnh đình làng hay trên những cánh đồng rộng, người dân chuẩn bị những chiếc cột đu vững chắc. Cây tre to, dài được chọn làm trụ chính, thường từ 4 đến 6 cây được ghép lại tạo thành bộ đu chắc chắn. Cần đu làm từ những cây tre đực nhỏ và thon gọn, giúp người chơi dễ dàng nắm bắt, tránh trượt khi đu mạnh.

Trò chơi có thể diễn ra đơn hoặc đôi. Người đu khi lên cần có thể nhờ người khác đẩy để tạo đà, rồi tự mình nhún đu theo ý muốn. Đặc sắc nhất là đu đôi, khi các đôi trai gái hòa quyện trong tiếng cười rộn rã, cùng nhau thể hiện tài năng và sự can đảm qua từng nhịp đu.

Kéo co là trò chơi tập thể hấp dẫn, thu hút đông đảo người tham gia bởi vừa mang lại niềm vui sảng khoái, vừa góp phần nâng cao sức khỏe. Trò chơi này đã trở thành nét văn hóa truyền thống phổ biến khắp các vùng miền Việt Nam.

Luật chơi rất đơn giản: số lượng người chơi không giới hạn, được chia thành hai đội bằng nhau, dùng vạch kẻ làm ranh giới. Đội nào kéo được đối thủ vượt qua vạch mốc bên kia sẽ giành chiến thắng, tạo nên những trận đấu đầy kịch tính và sức bền.

Đập niêu đất là trò chơi dân gian quen thuộc, thường tổ chức tại sân đình hoặc sân rộng trong các làng quê miền Bắc. Giữa sân được cắm hai cột cách nhau khoảng 5 mét, nối dây thừng làm giá treo niêu. Một vạch xuất phát được đánh dấu cách giá treo từ 3 đến 5 mét.

Người chơi sẽ được bịt mắt và trao một chiếc gậy dài khoảng 50cm. Họ phải căn hướng và ước lượng khoảng cách để đập trúng một chiếc niêu đang treo trên dây. Ai đánh vỡ được niêu sẽ nhận được phần thưởng ghi trong mảnh giấy nhỏ bên trong niêu đó, tạo nên không khí hồi hộp và sôi động.

Trò chơi cờ tướng là thú vui tao nhã, thể hiện trí tuệ và sự bình tĩnh, thường diễn ra bên chén trà trong những buổi trà dư tửu hậu. Trận đấu bắt đầu với 32 quân cờ chia thành hai phe đỏ và đen, mỗi phe 16 quân, tạo nên những cuộc đấu trí đầy kịch tính.

Còn cờ người là phiên bản sống động của cờ tướng, với 32 người tham gia đóng vai quân cờ, gồm 16 nam mặc áo đỏ và 16 nữ mặc áo đen, đứng vào vị trí trên sân. Hai tướng được trang phục chỉnh tề và được che lọng, các quân cờ di chuyển theo hiệu lệnh của người chạy cờ, tạo nên hình ảnh sinh động và hấp dẫn trong các dịp lễ hội, ngày Tết.

Người chơi phải tỉnh táo, cân nhắc từng nước đi, dự đoán trước nhiều bước để tránh bị đối thủ bất ngờ. Tiếng trống khẩu vang lên mỗi khi một nước đi được thực hiện, làm tăng thêm phần hồi hộp và hào hứng cho trò chơi truyền thống này.

Đánh đáo là trò chơi truyền thống quen thuộc khắp các vùng quê xưa, thu hút cả trẻ nhỏ lẫn người lớn. Trò chơi không chỉ đòi hỏi sự khéo léo mà còn kích thích tâm lý cạnh tranh dù phần thưởng chỉ nhỏ bé. Vào dịp Tết, trẻ em được mừng tuổi tiền lì xì thường dùng để tham gia chơi đánh đáo đầy hứng thú.

Trò chơi diễn ra trên một khoảng đất bằng phẳng, nơi người chơi có thể khoét những chiếc lỗ đáo với kích thước tùy chọn, từ rộng đến hẹp. Một vạch xuất phát được xác định cách lỗ đáo, tùy theo mức độ thử thách mà khoảng cách có thể gần hoặc xa. Người chơi lần lượt ném viên bi sao cho trúng vào lỗ, ai trúng được viên bi sẽ nhận phần thưởng. Trò chơi tiếp tục cho đến khi hết bi, tạo nên không khí sôi nổi và hào hứng.

Vào những ngày Tết trời ấm áp, tại một số vùng quê có phong tục bắt vịt dưới ao, hồ rất thú vị. Việc bắt vịt trên bờ thì dễ dàng, nhưng dưới mặt nước thì đòi hỏi sự nhanh nhẹn và khéo léo hơn nhiều. Trò chơi có thể thu hút từ 2 đến 4 người, tùy theo diện tích ao hồ rộng hay hẹp.

Người ta thả xuống ao hai con vịt khỏe mạnh, và người chơi lần lượt nhảy xuống bắt vịt. Ai bắt được vịt sẽ sở hữu con vật đó. Không bị bịt mắt nhưng trò chơi đòi hỏi kỹ năng bơi lội điêu luyện cùng sự linh hoạt trong di chuyển dưới nước.