Top 14 Sự Thật Thú Vị Về Loài Cá Ngựa

Cá ngựa không chỉ hấp dẫn bởi ngoại hình kỳ lạ mà còn vì những thành phần hóa học quý giá mà chúng chứa đựng. Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng cá ngựa là nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe con người:

• Chứa nhiều protein, giúp chống oxy hóa và duy trì vẻ trẻ trung.
• Cung cấp các enzyme hỗ trợ sản xuất prostaglandin, có tác dụng cải thiện hệ miễn dịch và điều hòa thần kinh.
• Kích thích sản xuất hoocmon oxytocin, có tác động đến sinh lý nam giới.
• Chứa peptide có khả năng diệt khuẩn, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân có hại.
• Các gen trong cá ngựa có khả năng ngăn chặn sự phát triển của khối u.

Cá ngựa thường được thu hoạch vào mùa hạ và thu, với toàn bộ cơ thể được sử dụng sau khi loại bỏ ruột.

Cách chế biến cá ngựa: Rửa sạch, bỏ ruột và lớp da bên ngoài, sau đó phơi hoặc sấy khô. Cá ngựa khô thường được đóng gói thành từng cặp, mỗi cặp gồm một con đực và một con cái.

Các thành phần hóa học trong cá ngựa đã chứng minh lợi ích to lớn đối với sức khỏe con người. Theo Y học cổ truyền, cá ngựa có tính ấm, vị ngọt mặn và không độc, có khả năng đi vào gan thận. Hải mã khô giúp ôn thận, điều hòa khí huyết, tăng cường sinh lý và cải thiện chức năng sinh dục. Các nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng enzyme trong cá ngựa đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp prostaglandin, giúp kích thích tiết hormone oxytocin và kéo dài thời gian quan hệ tình dục cho nam giới. Vì vậy, cá ngựa khô được sử dụng rộng rãi cho các vấn đề như di tinh, liệt dương, và các vấn đề sinh lý khác. Cá ngựa thường được chế biến bằng cách ngâm rượu để phát huy tác dụng tối đa.

Bên cạnh đó, cá ngựa còn được sử dụng để điều trị hen phế quản và thở khò khè ở trẻ nhỏ, với phương pháp chế biến an toàn và hiệu quả, không gây tác dụng phụ. Bạn có thể kết hợp các liệu pháp từ cá ngựa với thuốc Tây hoặc Đông y một cách an toàn nếu sử dụng đúng liều lượng.

Ngoài ra, cá ngựa còn có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh như:

• Viêm sưng hạch
• U bướu ở vùng bụng
• Viêm thận mãn tính

Cá ngựa có một cách sinh sản hết sức đặc biệt: con đực đảm nhận vai trò mang thai. Theo các nghiên cứu, cá cái sẽ đưa trứng vào túi ấp của cá đực, khiến cho cá đực có vẻ như đang mang thai. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây tiết lộ rằng cá đực không đưa tinh dịch trực tiếp vào túi ấp mà phát tán chúng xung quanh cơ thể. Quá trình mang thai của cá ngựa kéo dài từ 2-3 tuần.

Thời điểm trứng cá ngựa nở phụ thuộc vào đặc điểm của từng loài. Một số cá ngựa sẽ phát triển cùng với các phiêu sinh vật biển, trong khi một số khác lại bắt đầu cuộc sống dưới đáy biển ngay lập tức. Đôi khi, cá ngựa đực sẽ ăn thịt một số con non của chúng trước khi chúng có thể tự bơi tự do.

Cá ngựa sống chủ yếu thành cặp, nhưng có một số loài lại sống theo bầy. Khi sống thành cặp, chúng thường giao phối vào sáng sớm hoặc chiều tối để củng cố mối quan hệ của mình. Phần thời gian còn lại, chúng sẽ tập trung vào việc tìm kiếm thức ăn.

Cá ngựa sở hữu đôi mắt có khả năng di chuyển độc lập, cho phép chúng quan sát kẻ thù và con mồi mà không cần di chuyển. Giống như rồng biển, cá ngựa có một chiếc vòi dài dùng để mút con mồi, và vây cá nhỏ rất linh hoạt, giúp chúng luồn lách qua các đám tảo dày đặc. Đặc biệt, cá ngựa có một chiếc đuôi dài và khỏe, có thể quấn quanh tảo biển để giữ vững vị trí, tránh bị dòng nước cuốn đi.

Cá ngựa được nhiều người nuôi như thú cưng. Chúng chỉ ăn các loại thức ăn tươi sống như tôm biển và thường nằm úp mình trong bể cá, điều này khiến hệ thống miễn dịch của chúng hoạt động kém và dễ bị bệnh. Tuy nhiên, hiện nay, số lượng cá ngựa nuôi sinh sản ngày càng tăng. Trong môi trường nuôi nhốt, chúng phát triển tốt hơn và ít mắc bệnh hơn so với cá ngựa hoang dã. Những con cá ngựa này thường được cho ăn tôm cám, và không cảm thấy lo lắng hay bị sốc khi được chuyển từ biển vào bể cá. Mặc dù cá ngựa nuôi từ nhỏ có giá cao hơn, nhưng chúng thích nghi tốt và sống lâu hơn so với những con cá ngựa tự nhiên.

Cá ngựa cần được nuôi trong bể phù hợp, với chế độ ăn uống hợp lý. Chúng ăn khá chậm, nhưng khi sống trong bể cá, chúng trở nên cạnh tranh để giành thức ăn. Vì vậy, người nuôi cần chú ý đảm bảo lượng thức ăn phù hợp cho mỗi con cá ngựa.

Cá ngựa có thể sống chung với một số loài tôm hoặc động vật đáy, đôi khi là cá bống. Tuy nhiên, một số loài như lươn, bạch tuộc hay mực ống có thể gây nguy hiểm cho cá ngựa.

Cá ngựa nước ngọt được bán trên thị trường thường là những loài gần giống cá chìa vôi, nhưng thực tế, chúng không phải là cá ngựa thật sự. Các loài cá ngựa thật sự chỉ sống trong môi trường nước mặn hoặc nước lợ.

Dù cá đực thường đảm nhận vai trò trung tâm trong gia đình là điều hoàn toàn bình thường, nhưng việc con đực mang thai là một quá trình vô cùng đặc biệt, chỉ xuất hiện trong họ Syngnathidae, bao gồm cá ngựa, cá chìa vôi và rồng biển. Chiếc túi ấp trên cơ thể cá ngựa đực, nơi nó giữ trứng trong suốt quá trình giao phối, là một đặc điểm hiếm hoi với tầm quan trọng lớn trong ngành sinh học, vì khả năng mang thai của con đực đã thay đổi hoàn toàn động lực hành vi giao phối.

Trong lúc giao phối, cá cái sẽ đưa bộ phận đẻ trứng của mình vào túi ấp của con đực, nơi trứng chưa được thụ tinh sẽ được đẻ vào đó. Sau đó, con đực xuất tinh vào túi ấp để thụ tinh cho trứng. Khi trứng chưa thụ tinh vào túi ấp của con đực, vỏ trứng sẽ vỡ ra, và tinh trùng của con đực sẽ bao quanh trứng để hoàn thành quá trình thụ tinh.

Sau khi quá trình thụ tinh diễn ra, cá đực tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong việc điều khiển môi trường sống của phôi trong túi ấp. Con đực đảm nhận nhiệm vụ giữ máu lưu thông quanh phôi, điều chỉnh nồng độ muối trong túi ấp, cung cấp ôxy và chất dinh dưỡng cho quá trình phát triển của con non, qua một cơ quan tương tự nhau thai, cho đến khi sinh nở.

Khi một phần tim của cá ngựa vằn bị tổn thương, tế bào gốc tại khu vực tim sẽ kết hợp với các lớp tế bào trên vết thương để tái tạo mô mới, thay thế cho phần đã mất. Đây là phát hiện đáng chú ý của các chuyên gia tại Đại học Duke, Mỹ. Trong khi hầu hết động vật có vú, bao gồm con người, không thể hồi phục hiệu quả sau tổn thương tim, cá ngựa vằn lại có khả năng tái tạo một cách kỳ diệu.

Cá ngựa vằn, tên khoa học Danio rerio, không chỉ là loài cá cảnh phổ biến mà còn là mẫu sinh vật quan trọng trong nghiên cứu tái tạo sinh học. Khi tim của loài cá này bị tổn thương, chúng có thể tái tạo lại đến 20% cơ tim bị phá hủy chỉ trong vòng hai tháng. Điều này khiến chúng trở thành đối tượng nghiên cứu quan trọng cho các nhà khoa học, nhằm tìm ra cách thức tái tạo tim ở động vật có vú.

Những tác nhân tăng trưởng mới phát hiện có thể kích thích sự tương tác giữa tế bào gốc và lớp tế bào bảo vệ, giúp tăng cường khả năng phục hồi của tim cá ngựa vằn. Nghiên cứu này có thể mở ra hy vọng trong việc phục hồi mô tim bị tổn thương ở con người, đặc biệt sau cơn nhồi máu cơ tim.

Điều đặc biệt là, trong khi động vật có xương sống khác như bò sát và lưỡng cư có thể tái tạo các bộ phận như đuôi, thì cá ngựa vằn dẫn đầu trong nghiên cứu tái tạo tim. Tuy tim cá ngựa vằn khác biệt với tim người, nhưng khả năng tự hồi sinh này mở ra những tiềm năng lớn cho nghiên cứu phát triển tim mạch.

Mặc dù thân hình nhỏ bé và di chuyển chậm chạp, cá ngựa lùn lại là một trong những kẻ săn mồi tài ba nhất dưới đại dương. Dài chỉ 2,5 cm với cơ thể hình chữ S và vây lưng nhỏ, cá ngựa lùn có một đặc điểm nổi bật: cái mõm dài và thon, hướng về phía con mồi để đớp nhanh chóng trong một phần nghìn giây.

Brad Gemmell, nhà sinh học biển tại Đại học Texas (Mỹ), chia sẻ: "Chúng tôi biết cá ngựa săn mồi thành công với cú đớp cực nhanh trong khoảng cách rất gần. Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là tại sao cá ngựa có thể tiếp cận con mồi mà không bị phát hiện?".

Thức ăn chính của cá ngựa lùn là động vật giáp xác, và chúng có giác quan rất nhạy bén với sự thay đổi môi trường.

Để làm rõ câu hỏi trên, nhóm nghiên cứu đã sử dụng máy quay tốc độ cao để ghi lại chuyển động của cá ngựa khi tiếp cận con mồi. Kết quả cho thấy vùng nước xung quanh mõm cá ngựa chỉ dao động nhẹ so với các phần khác của cơ thể. Khi con mồi đến gần, cá ngựa lùn nhanh chóng thực hiện cú đớp với vận tốc 1/1000 giây, khiến con mồi không có cơ hội trốn thoát.

Dù là loài bơi chậm nhất, chỉ đạt 150cm/giờ, nhưng nhờ cấu tạo đặc biệt của phần đầu, cá ngựa lùn trở thành sát thủ thầm lặng dưới đáy đại dương.

Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng cá ngựa vằn có thể là chìa khóa giúp các nhà khoa học giải mã những bí ẩn về gene gây ung thư máu (bệnh máu trắng) ở con người.

Điều này không quá ngạc nhiên khi loài cá ngựa vằn có đến 84% số gene tương đồng với con người, và chúng còn có khả năng sinh sản nhanh chóng, điều này giúp các nhà khoa học dễ dàng nghiên cứu sự phát triển của tế bào ung thư trong cơ thể chúng.

Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng, qua việc phân tích bản đồ DNA của cá ngựa vằn, họ sẽ xác định được những gene gây ra các căn bệnh nan y, bao gồm ung thư máu. Các phát hiện này có thể tạo nền tảng cho những phương pháp điều trị cá nhân hóa cho từng bệnh nhân, đặc biệt là những bệnh nhân mắc bệnh máu trắng.

Trong suốt 2 năm qua, các nhà khoa học thuộc Đại học Auckland (New Zealand) đã nghiên cứu gene của cá ngựa vằn để tìm ra phương thuốc chữa trị ung thư. Họ đã sử dụng công nghệ phân tích gene tiên tiến nhất của New Zealand để nghiên cứu loài cá này.

Giáo sư Peter Browett, người dẫn đầu nghiên cứu, cho biết, thông tin về gene từ những bệnh nhân ung thư máu mới được chẩn đoán sẽ được thu thập. Sau đó, các tế bào đột biến sẽ được tiêm vào cá ngựa vằn để xem liệu chúng có phát triển bệnh ung thư máu hay không, từ đó nghiên cứu các gene liên quan đến sự phát triển bệnh. Nếu thành công, nghiên cứu này có thể mở ra một kỷ nguyên mới trong phương pháp điều trị ung thư máu.

Sau khi cá ngựa giao phối, nhiệm vụ nặng nhọc của việc mang thai thuộc về cá ngựa đực thay vì cá ngựa cái, một đặc điểm vô cùng độc đáo trong thế giới động vật.

Trước đây, các nhà khoa học chưa hiểu rõ quá trình cá ngựa đực nuôi dưỡng những phôi thai của chúng như thế nào. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây đã tiết lộ bí mật đằng sau sự chăm sóc kỳ lạ này. Cá ngựa đực, những người cha tận tụy trong tự nhiên, thực sự đang nuôi dưỡng nhiều thế hệ con cái của mình.

Được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu dưới sự dẫn dắt của Zoe Skalkos từ Đại học Sydney (USYD) cùng các đồng nghiệp tại Đại học La Trobe, nghiên cứu này đã mở rộng hiểu biết về vai trò của cá ngựa đực trong việc nuôi dưỡng phôi thai. Đây là bằng chứng thực nghiệm đầu tiên về việc người cha “truyền chất dinh dưỡng” cho con.

Nhóm nghiên cứu so sánh trọng lượng khô của trứng cá ngựa với trứng đã thụ tinh và các phôi cá ngựa đã phát triển đầy đủ. Kết quả cho thấy nguồn dinh dưỡng nuôi dưỡng các phôi phát triển chủ yếu đến từ cá ngựa đực.

Cá ngựa thuộc nhóm cá syngnathid, bao gồm cá ống và rồng biển, và là loài động vật có xương sống duy nhất được biết đến với hiện tượng “mang thai đực” kỳ lạ này.

Mới đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một bí mật thú vị của cá ngựa vằn: chúng có khả năng thay đổi màu sắc để thu hút bạn tình. Cá ngựa vằn, loài cá cảnh được nuôi phổ biến, thường không có sự khác biệt rõ rệt giữa cá đực và cá cái, ít nhất là đối với con mắt của con người. Tuy nhiên, một nghiên cứu từ Đại học Thú y Vienna, Áo, đã phát hiện ra những thay đổi màu sắc tinh tế ở loài cá này trong mùa giao phối.

Nhóm nghiên cứu đã kết hợp nhiều phương pháp, từ chụp ảnh, phần mềm máy tính đến quan sát trực tiếp, để tìm hiểu về đặc điểm màu sắc của cá ngựa vằn, cả giống nuôi nhốt và giống hoang dã, khi chúng tương tác và tìm kiếm bạn tình.

Điều đặc biệt, cả cá đực và cá cái đều chuyển sang màu sắc đậm và sáng hơn vào mùa giao phối, và những khác biệt giới tính qua những sọc màu cũng trở nên rõ ràng hơn trong giai đoạn này.

Các nhà nghiên cứu còn nhận thấy, cá ngựa vằn đực với màu sắc nổi bật và sặc sỡ có xu hướng thu hút bạn tình nhiều hơn những con cá có vẻ ngoài kém bắt mắt hơn. Phát hiện này cho thấy việc thay đổi màu sắc đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút bạn tình của loài cá này.

Thông tin chi tiết về nghiên cứu này đã được đăng tải trên tạp chí Ethology.

Cá ngựa phân bố rộng rãi ở hầu hết các vùng biển trên thế giới, nhưng nhiều nhất vẫn là ở các khu vực biển nhiệt đới và ôn đới nóng. Môi trường sống lý tưởng của chúng là những nơi có độ che phủ cao như rừng ngập mặn và hệ sinh thái san hô.

Biển Thái Bình Dương là nơi sinh sống của đa dạng loài cá ngựa, với bốn loài nổi bật. Biển Đại Tây Dương có hai loài, trong đó cá ngựa lùn nổi tiếng với tốc độ di chuyển chậm. Còn ở Địa Trung Hải, ba loài cá ngựa sinh sống, trong khi các khu vực khác trên thế giới chỉ có từ một đến hai loài cá ngựa phân bố.

Cá ngựa là loài cá nhỏ, với thức ăn chủ yếu là các động vật nhỏ như giáp xác sống gần mặt nước.

Các loài tôm nhỏ, cùng với những sinh vật không xương sống như ấu trùng trong các vùng nước tĩnh, là nguồn thức ăn chính của cá ngựa. Cá ngựa săn mồi giống như các loài cá khác, bằng cách ẩn nấp và chờ đợi cơ hội để sử dụng vây và đuôi đẩy cơ thể mình tới bắt gọn con mồi.

Cá ngựa, một loài động vật biển quý hiếm, đã trở thành đối tượng săn lùng của nhiều người. Mặc dù vậy, không phải ai cũng biết rõ về loài cá đặc biệt này. Vì thế, đừng bỏ qua bài viết này để khám phá thêm về cá ngựa và những thông tin thú vị về chúng.

Cá ngựa, hay còn gọi là hải mã, là một loài thuộc chi Hippocampus, bao gồm cả cá chìa vôi. Loài này chủ yếu sống ở các vùng nước nhiệt đới và ôn đới, phân bố rộng rãi trên toàn cầu. Đặc biệt, cá ngựa được coi là một vị thuốc quý ở Đông Á, nhất là tại Trung Quốc và Việt Nam.

Việc săn bắt cá ngựa ngày càng gia tăng, khiến số lượng loài cá này giảm mạnh. Hải mã được sử dụng trong các bài thuốc truyền thống của Trung Quốc, dẫn đến việc mỗi năm có khoảng 20 triệu cá ngựa bị đánh bắt.

Loài cá này phổ biến tại các quốc gia như Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, và Triều Tiên. Tại Việt Nam, cá ngựa có mặt nhiều ở các vùng biển như Nghệ An, Phan Rang, Phú Quốc, Quảng Ngãi, Phú Yên, Thanh Hóa,…

Sự suy giảm nghiêm trọng số lượng cá ngựa do việc đánh bắt ngày càng gia tăng đã khiến CITES phải kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu loài cá này từ ngày 15/05/2004.

Đầu của cá ngựa có hình dáng đặc biệt, giống như đầu của một con ngựa. Phía trên đỉnh đầu là những gai nhọn, mọc cao và rõ rệt. Chính đặc điểm này đã làm cho chúng có tên gọi là cá ngựa. Loài cá này có chiều dài trung bình khoảng 15–20 cm, với thân hình hơi dẹt và phình ra ở bụng, đường kính thân từ 2–4 cm.

Phần xương đầu của cá ngựa được bao phủ bởi những mấu lồi và gai nhọn. Các vòng xương nối tiếp từ phần thân cho đến đuôi. Miệng của chúng nhỏ, có hình ống và không có răng. Đôi mắt trũng sâu và có thể di chuyển độc lập với nhau. Một đặc điểm đặc biệt nữa là cá ngựa đực có túi ấp trứng ở phần bụng gần đuôi, hình thành từ hai nếp da.

Được xếp vào danh sách động vật nguy cấp trong sách đỏ thế giới, cá ngựa đang ngày càng trở nên hiếm hoi và giá trị. Đây cũng là lý do chúng trở thành loài động vật quý hiếm và rất đắt đỏ.

• Tên khoa học: Hippocampus.
• Tên gọi khác: Hải mã, thủy mã, hải long.
• Thuộc họ: Syngnathidae.

Cá ngựa thường có màu nâu, đen hoặc vàng nhạt, với mùi hơi tanh. Màu sắc và hình dáng của chúng có thể thay đổi tùy vào điều kiện sống.

Trong thế giới cá ngựa, có một số loài nổi bật, mỗi loài đều mang những đặc điểm riêng biệt. Có thể kể đến cá ngựa đen, cá ngựa nhỏ, cá ngựa mõm ngắn, cá ngựa gai dài, cá ngựa chấm, và cá ngựa đầu ngắn. Một loài cá ngựa đặc biệt là cá ngựa vằn, cùng với các loài cá ngựa thân trắng, cá ngựa mõm dài,…

Điều đặc biệt nhất về loài hải mã là cá đực chịu trách nhiệm mang thai. Khi giao phối, cá cái gửi khoảng 1500 trứng vào túi ấp trứng của cá đực. Sau khoảng 9–45 ngày, cá ngựa con sẽ nở ra và bắt đầu chu kỳ phát triển. Và thế là cá đực lại tiếp tục vai trò mang trứng trong mỗi mùa giao phối kế tiếp.

Để phân biệt cá ngựa đực và cái, chúng ta có thể chú ý các điểm sau:

• Cá đực thường có kích thước lớn hơn và dài hơn cá cái.
• Thân cá cái thường có màu sáng, ít gai và nhỏ hơn cá đực.
• Cá đực có phần bụng phình to hơn, là nơi chứa túi ấp trứng.

Các loài cá ngựa phổ biến với đặc điểm riêng biệt bao gồm:

• Cá ngựa đen: Màu đen tuyền, xuất hiện nhiều ở vùng biển Ấn Độ Dương và Bắc Trung Bộ Việt Nam.
• Cá ngựa gai: Màu nâu nhạt, đầu có gai lớn. Đây là loài có giá trị cao về thẩm mỹ và khoa học, thường gặp ở các nước Châu Á.
• Cá ngựa Indonesia: Còn gọi là cá ngựa chúa, sinh sống ở các vùng biển của Indonesia, có chiều dài lên đến 30cm, được dùng trong y học truyền thống.
• Cá ngựa trắng: Loài cá ngựa lớn nhất, với chiều dài 30–35cm, toàn thân màu trắng sữa lấp lánh, là loài quý hiếm và có giá trị kinh tế và y học cao.
• Cá ngựa xương: Thân hình chứa các đốt xương sắc bén, nổi bật ở các vùng nước ngọt Đông Nam Á, có tác dụng tốt trong việc tăng cường sinh lý nam giới.