Top 20 món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết cổ truyền Việt Nam
Nội dung bài viết
1. Giò xào
Giò xào (hay giò thủ) là món ăn đặc trưng của người Việt, được chế biến từ phần thịt đông của đầu lợn hoặc bò. Món ăn này xuất hiện ở nhiều nơi với các cách chế biến riêng, nhưng phổ biến nhất vẫn là giò thủ từ thịt tai, mũi, mép, và lưỡi heo. Giò xào thường có gia vị đặc trưng như hành tây, hồ tiêu, giấm, muối... Món này được ăn khi còn lạnh hoặc đông ở nhiệt độ phòng. Giò xào là món ăn truyền thống không thể thiếu trong các gia đình ngày Tết, và được chế biến trong những ngày lễ đặc biệt. Đây cũng là món ăn dễ dàng tìm thấy ở các cửa hàng giò chả hay các chợ truyền thống trong những dịp Tết cổ truyền.
Giò xào là món ăn độc đáo với sự kết hợp giữa các bộ phận như tai, mũi, mép, lưỡi heo cùng nấm mèo, hành tỏi và các gia vị khác, tạo nên hương vị đậm đà, giòn dai mà không hề ngấy. Thay vì mua giò xào từ các cửa hàng, bạn hoàn toàn có thể tự tay làm để đảm bảo chất lượng nguyên liệu, đồng thời tạo nên món ăn vừa ngon vừa an toàn cho sức khỏe trong dịp Tết này.


2. Xôi
Mỗi món ăn trong mâm cỗ Tết đều mang trong mình một ý nghĩa, một thông điệp riêng, với mong muốn đón chào một năm mới đầy hy vọng và an lành. Và trong tất cả, món xôi nếp dẻo thơm, ngọt bùi luôn là món ăn không thể thiếu. Xôi nếp là một món ăn giản dị nhưng quen thuộc với những người sống trong nền văn hóa lúa nước, với nguyên liệu chính là gạo nếp, đỗ, lạc, được hấp hoặc đồ chín. Đặc biệt, vào dịp Tết, món xôi gấc luôn được yêu thích. Gạo nếp ngon được trộn đều với gấc tươi rồi hấp, tạo nên một món xôi đỏ tươi, đẹp mắt, mang trong mình một ý nghĩa sâu sắc. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được sự kết hợp hài hòa giữa vị dẻo của gạo nếp, béo ngậy của nước cốt dừa và vị ngọt thanh của đường. Màu đỏ rực rỡ của xôi gấc tượng trưng cho hạnh phúc lứa đôi, sự may mắn và một năm mới sung túc.
Với quan niệm lâu đời của người Việt, màu đỏ luôn mang lại sự may mắn, tài lộc. Vì thế, Tết của người Việt luôn tràn ngập sắc đỏ. Món xôi gấc, với màu đỏ đặc trưng, là biểu tượng của sự thịnh vượng, hạnh phúc viên mãn và an lành trong cuộc sống. Quá trình nấu xôi gấc đòi hỏi sự tỉ mỉ trong việc chọn lựa gấc, gạo nếp và cách hấp xôi sao cho vừa dẻo thơm, vừa giữ được màu sắc bắt mắt. Món xôi này không chỉ góp phần tạo nên một mâm cỗ hoàn hảo mà còn gửi gắm những ước mong về một năm mới đầy may mắn và tình yêu thăng hoa.


3. Gà luộc
Tết Nguyên Đán là dịp để khởi đầu một năm mới tràn đầy hy vọng, mở ra một chương mới cho mọi công việc và gia đình. Đây cũng là thời gian đoàn tụ, tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong sự bình an, may mắn. Dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, mâm cỗ cúng tổ tiên vẫn phải đầy đủ, trang trọng. Và không thể thiếu trong mâm cỗ Tết chính là món gà luộc. Từ xưa đến nay, gà luôn được xem là biểu tượng của may mắn, khởi đầu thuận lợi. Mọi người thường chọn những con gà tươi ngon, làm sạch rồi luộc cùng gia vị như hoa tiêu, hoa hồi và gừng. Món gà luộc phải có màu vàng óng, da căng mịn và không bị rách. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt đậm đà của thịt gà hòa quyện với vị thơm nồng của lá chanh, chấm kèm muối chanh ớt – một hương vị rất khó quên.
Gà luộc không chỉ là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết mà còn xuất hiện trong các dịp trọng đại như đám cưới, mừng thọ hay tân gia. Món ăn đơn giản nhưng lại mang trong mình một ý nghĩa đặc biệt – một khởi đầu suôn sẻ cho một năm mới. Màu vàng của gà luộc được xem là biểu tượng của sự may mắn, tài lộc. Vì thế, món gà luộc luôn hiện diện trên mâm cỗ Tết như một lời chúc cho một năm mới an khang, thịnh vượng. Bắt đầu năm mới với món gà luộc vàng óng để cả gia đình được chúc phúc và may mắn, mọi điều sẽ thuận lợi và suôn sẻ.


4. Thịt nấu đông
Thịt đông là món ăn đặc trưng của mùa xuân miền Bắc, gắn liền với những ngày Tết. Món ăn này thường được chế biến từ thịt chân giò, tai heo, thậm chí là thịt gà, thịt ngan, tất cả được ninh nhừ cho đến khi thịt mềm, thấm đều gia vị. Thịt đông là một món ăn phù hợp nhất trong tiết trời lạnh giá, và càng trở nên ngon miệng hơn khi có thể ăn kèm dưa hành, củ kiệu. Để làm thịt đông, bạn cần phải đợi sau khi ninh nhừ, để nồi thịt tự nhiên được làm lạnh và đạt độ đặc, tạo thành một lớp mỡ trắng mịn bên trên, đẹp mắt như lớp tuyết mùa đông.
Món thịt đông không chỉ hấp dẫn bởi hương vị đậm đà, mà còn bởi hình thức vô cùng tinh tế. Khi thưởng thức, bạn chỉ cần dùng dao lách xung quanh thành khuôn, nhẹ nhàng lật ra đĩa rồi cắt thành từng miếng mỏng, ăn cùng cơm nóng, chấm với nước mắm nguyên chất pha chanh ớt. Hương vị của thịt đông kết hợp với độ chua, giòn của dưa hành, củ kiệu tạo nên một món ăn tuyệt vời, không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Bắc.


5. Thịt kho tàu
Khi mùa Xuân về, mâm cơm gia đình không thể thiếu nồi thịt kho tàu, món ăn không chỉ đơn giản là thực phẩm mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự đoàn kết gia đình trong những ngày Tết. Món ăn này đặc biệt phổ biến ở miền Nam, nơi khí hậu ấm áp khiến người dân không thể thưởng thức món thịt đông như miền Bắc. Với sự giản dị, nhưng đậm đà hương vị, thịt kho tàu trở thành món ăn gắn liền với những bữa cơm sum vầy, mang đến cảm giác ấm áp và đầy đủ trong mỗi gia đình. Mỗi lần bắc nồi thịt kho lên bếp, hương thơm ngọt ngào từ thịt, trứng cút, và gia vị sẽ nhanh chóng lan tỏa khắp nhà, khiến người ta cảm nhận được không khí Tết ngay cả khi chưa nhìn thấy cảnh sắc mùa xuân. Thịt kho tàu không chỉ là món ăn mà còn là món quà tinh thần, một phần không thể thiếu trong mâm cơm cúng tổ tiên mỗi dịp Tết đến.
Món thịt kho tàu tuy đơn giản, nhưng để có được một nồi thịt thơm ngon, mềm mịn, không phải ai cũng biết cách. Để đạt được hương vị hoàn hảo, cần phải lựa chọn miếng thịt tươi ngon, và cách ướp gia vị sao cho thật vừa vặn. Mẹo nhỏ trong cách kho thịt là phải đảm bảo độ mềm của thịt và màu sắc nâu vàng bóng bẩy, mang đến một món ăn vừa đẹp mắt vừa hấp dẫn. Vị ngọt béo của thịt lợn, quyện cùng vị đậm đà của trứng cút, sẽ khiến bất cứ ai cũng muốn thưởng thức mãi không ngừng.


6. Nem rán
Mỗi mâm cỗ Tết đều không thể thiếu món nem rán, một món ăn mang đậm nét văn hóa truyền thống và được yêu thích vô cùng. Dù nhìn qua, nem rán có vẻ đơn giản, nhưng để làm được món nem ngon, giòn tan và đầy hương vị lại là cả một nghệ thuật. Nhân nem thường bao gồm thịt, mộc nhĩ, giá, cùng với gia vị hòa quyện, tạo nên sự thơm ngon đặc trưng. Nem rán miền Bắc có lớp vỏ mỏng giòn, bên trong lại mềm mại, dễ dàng chinh phục thực khách ngay từ lần đầu thưởng thức.
Ngày nay, dù có nhiều phiên bản khác như nem rán hải sản, nem rán chay, hay chả giò, nhưng nem rán truyền thống vẫn giữ được sức hút đặc biệt trong lòng người miền Bắc vào những dịp lễ Tết. Món nem này không chỉ phổ biến trong ngày Tết mà còn là món ăn yêu thích trong các dịp đặc biệt như rằm, lễ hội. Cách gói nem miền Bắc cũng khá cầu kỳ, dùng bánh đa nem mỏng, cuốn chặt tay, khi chiên xong có độ giòn tan nhưng vẫn giữ được độ mềm mịn khi cắn vào.
Với sự giao thoa văn hóa, trong mỗi mâm cỗ Tết hiện nay, bạn dễ dàng thấy sự kết hợp giữa các món ăn miền Bắc, miền Nam và thậm chí là món ăn phương Tây. Tuy nhiên, nem rán vẫn giữ vững vị trí của mình như một món ăn đặc trưng không thể thiếu, làm cho mâm cơm Tết thêm phần phong phú và đa dạng.


7. Canh măng khô
Không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết, canh măng khô là món ăn mang đậm nét truyền thống và hương vị đặc trưng của miền Bắc. Mặc dù có nhiều loại măng như măng xé, măng lá, nhưng măng lưỡi lợn vẫn được ưa chuộng nhất trong những ngày xuân. Nồi canh măng khô nấu với chân giò là món ăn vừa giản dị lại đầy đặn, tượng trưng cho một năm mới ấm no, hạnh phúc. Món ăn này không chỉ để lấp đầy cái bụng mà còn mang trong mình giá trị văn hóa sâu sắc, thể hiện thói quen sử dụng những nguyên liệu thiên nhiên như măng, khoai… Đặc biệt, nếu thiếu đi món canh măng, mâm cơm Tết như mất đi một phần linh hồn.
Điều quan trọng nhất để có được bát canh măng ngon là sự tỉ mỉ trong khâu chế biến. Măng khô cần phải được ngâm kỹ trong nước nhiều giờ, thậm chí vài ngày, để làm mềm và giảm độ chua. Sau đó, măng được luộc đi luộc lại vài lần, rửa sạch và cắt thành miếng vừa ăn. Bát canh măng sẽ đạt được hương vị hoàn hảo khi kết hợp được độ mềm, giòn của măng với vị béo ngậy của chân giò ninh nhừ. Chính hương thơm từ măng quyện với sự ngọt dịu của nước canh khiến mỗi bát canh trở nên hấp dẫn. Đặc biệt, canh măng giúp làm dịu đi cái chua của dưa hành, củ kiệu và bớt ngấy cho những món thịt kho trong bữa ăn Tết.
Hương thơm nồng nàn của măng tỏa ra khi bưng bát canh nóng hổi là một hình ảnh khó quên, gợi nhớ những kỷ niệm về những ngày Tết sum vầy. Món ăn tuy giản dị nhưng lại có sức mạnh kết nối gia đình, làm cho không khí ngày xuân thêm phần ấm cúng và ý nghĩa.


8. Canh bóng nấu thả
Canh bóng nấu thả là một trong những món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết cổ truyền của người miền Bắc. Món canh này không chỉ thanh tao, bổ dưỡng mà còn có tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe, đặc biệt là trong những ngày đông giá lạnh. Bóng bì, nguyên liệu chính của món ăn, là da heo được ngâm mềm và chế biến công phu, giúp bổ huyết, làm mịn da và mang lại hương vị đặc biệt cho món canh.
Món canh bóng thả có thể coi là một sự kết hợp hoàn hảo của các nguyên liệu như thịt, giò sống, cải xanh, nấm, và đặc biệt là bóng bì. Bóng bì ngâm mềm, ướp gia vị với rượu trắng và gừng, tạo nên vị ngọt tự nhiên và một màu vàng óng ánh hấp dẫn. Món ăn này không chỉ đơn giản là một món canh trong mâm cơm ngày Tết, mà còn là một tác phẩm tinh tế mang đậm bản sắc ẩm thực miền Bắc, thể hiện sự tỉ mỉ và kỳ công của người nấu.
Canh bóng nấu thả còn giúp cân bằng hương vị trong mâm cỗ Tết, xóa đi sự ngấy ngán của các món ăn béo, đồng thời làm dịu đi cái lạnh của mùa đông. Mặc dù công thức chế biến món canh bóng thả có phần phức tạp và tốn thời gian, nhưng chính sự công phu đó lại làm nên hương vị đặc trưng, khó quên của món ăn này. Hãy thử vào bếp để tự tay nấu món canh bóng thả cho mâm cơm Tết thêm phần ý nghĩa và ngon miệng!


9. Chè kho
Chè kho là món ăn mang đậm hương vị truyền thống, thường xuất hiện trong mâm cỗ Tết của người miền Bắc. Được làm từ đậu xanh, nếp, đường đỏ, thảo quả và mè trắng, chè kho có hương vị ngọt dịu, thơm nồng, tạo nên sự kết hợp hoàn hảo với trà sen trong không khí se lạnh của ngày Tết. Món chè này không chỉ thơm ngon mà còn bổ dưỡng, thích hợp để mời khách quý hoặc dâng lên tổ tiên trong dịp lễ Tết.
Công thức chế biến chè kho yêu cầu sự cẩn trọng và khéo léo. Đỗ xanh và đường đỏ phải được kho sao cho dẻo, mịn, không dính tay, không cháy nồi. Món chè khi hoàn thành có màu vàng óng ánh, mùi thơm nhẹ của thảo quả, và khi cắt thành từng miếng sẽ có hình dạng như hoa thị rất đẹp mắt. Mỗi gia đình đều có một bí quyết riêng để tạo nên hương vị chè kho đặc trưng, có thể là mùi hoa bưởi, mùi vani hay mùi thảo quả, làm cho mỗi đĩa chè kho thêm phần hấp dẫn.
Chè kho không chỉ đơn giản là một món ăn ngày Tết, mà còn mang theo niềm tin về sự may mắn và sung túc cho năm mới. Đây là món ăn thể hiện sự đoàn viên, sum vầy của gia đình, và là biểu tượng của sự thanh tịnh, trọn vẹn trong những ngày đầu năm.


10. Nem chua
Nem chua là món đặc sản mang đậm dấu ấn văn hóa của người dân Thanh Hóa, một món ăn không thể thiếu trong dịp Tết. Từ lâu, nem chua đã trở thành món quà ý nghĩa mà người dân nơi đây dành tặng nhau để thể hiện tình cảm chân thành. Cùng với hương vị thanh nhẹ, dễ ăn, nem chua còn mang ý nghĩa sâu sắc, gắn liền với tục thờ cúng tổ tiên, cầu mong may mắn, thịnh vượng. Trước đây, nem chua từng được làm để dâng lên vua trong dịp Tết, giờ đây, nó là món ăn đậm đà truyền thống, thường xuất hiện trong mâm cỗ Tết.
Nem chua được chế biến từ thịt heo tươi ngon, tẩm ướp gia vị đặc trưng, rồi gói trong lá ổi hoặc lá chùm ruột để lên men tự nhiên, mang lại vị chua thanh, giòn giòn và cay cay đặc trưng. Món nem này không chỉ là món ăn vặt hấp dẫn mà còn là món nhâm nhi lý tưởng trong những buổi tụ họp bạn bè, kết hợp với vài chung rượu vào ngày xuân. Mùi thơm đặc biệt của nem chua khi được cuốn với lá ổi non và lá chanh sẽ làm say lòng bất kỳ ai, với sự kết hợp hoàn hảo của các hương vị: chua, cay, ngọt và mặn, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời.
Không chỉ đơn thuần là một món ăn, nem chua còn là món quà dân dã, tiện lợi để biếu tặng trong những ngày đầu năm. Miếng nem chua gói trong lá chuối xanh, cắt thành từng miếng nhỏ, kẹp cùng lá chanh và bánh tráng giòn tan, mang lại một hương vị khó quên, khiến ai cũng phải gật gù khen ngợi. Đó là một phần không thể thiếu trong không khí Tết, góp phần làm cho mâm cỗ ngày xuân thêm phần đậm đà, thú vị.


11. Thịt ngâm mắm
Vào những ngày Tết, nếu có dịp ghé thăm các làng quê miền Trung, bạn sẽ không thể quên được mùi hương đậm đà của nồi nước mắm đang bốc hơi trên bếp. Đây chính là linh hồn của món thịt ngâm mắm, một đặc sản không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người miền Trung. Món ăn này không chỉ nổi bật với hương vị mặn ngọt đậm đà mà còn là biểu tượng của sự tinh tế trong ẩm thực, đem lại một cảm giác thật trọn vẹn trong những bữa cơm gia đình ngày xuân. Dù nguyên liệu làm món thịt ngâm mắm khá đơn giản, nhưng để có được miếng thịt săn chắc, thấm đều gia vị thì cần đến sự khéo léo và bí quyết riêng biệt của người miền Trung.
Mặc dù là món ăn đặc trưng của dịp Tết, nhưng nay thịt ngâm mắm đã vượt ra khỏi biên giới miền Trung, trở thành món ăn quen thuộc ở khắp ba miền, đặc biệt là trong những bữa tiệc Tết để giảm bớt cảm giác ngấy ngán của các món chiên xào. Miếng thịt ngâm mắm thơm ngon, cắt thành từng lát mỏng, kết hợp với một ít rau sống và bánh tráng, tạo nên một món ăn đơn giản mà rất hấp dẫn. Bạn cũng có thể thưởng thức món này cùng cơm nóng và một đĩa rau củ luộc, hoàn hảo trong từng hương vị. Nếu muốn thay đổi, bạn có thể xào thịt ngâm với rau củ để có thêm một món ăn mới lạ, đầy hấp dẫn.


12. Củ kiệu tôm khô
Trong khi mâm cơm Tết của người Bắc không thể thiếu đĩa hành muối chua giòn, thì ở miền Nam, hũ củ kiệu trắng nõn và đĩa tôm khô trộn củ kiệu lại trở thành món ăn không thể thiếu, tạo nên dấu ấn đặc trưng của ẩm thực Nam Bộ. Món ăn giản dị nhưng lại mang hương vị rất riêng, kết hợp hài hòa giữa vị hăng, ngọt và chua giòn. Đặc biệt, khác với miền Trung, người miền Nam không ăn củ kiệu cùng bánh tét mà thường dùng kèm với tôm khô, tạo thành một món ăn hoàn toàn độc lập. Củ kiệu ngâm chua ngọt khi ăn với tôm khô được rắc thêm đường cát, mang đến một sự kết hợp tuyệt vời của hương vị giòn, dai, hăng, mặn, ngọt, khiến bất kỳ ai cũng phải thưởng thức mãi không ngừng.
Củ kiệu, loại củ đặc sản của miền sông nước Nam Bộ, được trồng chủ yếu ở các tỉnh Đồng Tháp, Bạc Liêu, Sóc Trăng vào dịp cuối thu đầu xuân. Mặc dù kiệu có hình dáng tương tự hành, nhưng hương vị ít hăng hơn và củ cũng nhỏ hơn rất nhiều. Vào mỗi dịp Tết, ngoài món bánh tét là món chính, củ kiệu cũng là món đồ chua không thể thiếu trong mâm cơm. Củ kiệu dưa chua giòn ngon khi ăn kèm bánh tét hoặc thịt kho tàu sẽ làm bữa cơm trở nên đậm đà hơn. Tuy nhiên, không thể chỉ ăn kiệu vào Tết mà thôi, với hương vị đặc biệt và dễ ăn, món ăn này đã được sáng tạo thành món tôm khô củ kiệu để thưởng thức quanh năm. Với tôm khô, trứng bắc thảo và gia vị, món ăn trở nên thơm ngon lạ miệng với vị đậm đà của tôm, béo ngậy của trứng, và chua giòn của kiệu.


13. Bánh tét
Bánh tét, một món ăn truyền thống đặc trưng của người dân miền Nam, không chỉ đơn thuần là món ăn ngày Tết mà còn là biểu tượng văn hóa sâu sắc của dân tộc Việt. Hàng năm, những khoanh bánh tét dẻo thơm luôn xuất hiện trên bàn thờ tổ tiên vào đêm giao thừa, thể hiện lòng hiếu kính của con cháu đối với ông bà, tổ tiên. Mỗi gia đình, vào dịp Tết, đều chuẩn bị nguyên liệu để gói bánh tét với lá chuối, dây lạt, dừa, nếp… Và trong không khí xuân rộn ràng, các bà, các chị cùng quây quần, trò chuyện vui vẻ, tạo nên một không gian ấm áp, đầy nghĩa tình. Đến đêm, tất cả cùng thức để canh nồi bánh tét, chờ đón giây phút giao thừa thiêng liêng.
Bánh tét được nấu rất kỹ, quá trình hấp kéo dài khoảng 10 tiếng, và việc canh lửa để nồi bánh chín đều là một nghệ thuật đòi hỏi sự kiên nhẫn. Truyền thống với nhân đậu mỡ và nhân chuối vẫn được gìn giữ qua các thế hệ, nhưng dần dần, bánh tét đã được sáng tạo thêm nhiều biến thể mới. Các loại nhân mới như thập cẩm, lạp xưởng, sâm… đã làm phong phú thêm món ăn này. Bánh tét không còn chỉ là hình ảnh đơn điệu với màu xanh của lá chuối và màu trắng của nếp mà giờ đây còn được tô điểm bằng sắc màu rực rỡ của lá cẩm, lá dứa, gấc, đậu biếc, tạo nên một sự đổi mới vừa đẹp mắt, vừa độc đáo.


14. Lạp xưởng
Trong những món ăn Tết của người miền Nam, lạp xưởng luôn chiếm một vị trí quan trọng và được yêu thích. Mỗi khi mùa Xuân về, không ai có thể thiếu được món ăn này trong mâm cơm ngày Tết. Lạp xưởng được làm từ thịt lợn nạc và mỡ, xay nhuyễn trộn với gia vị đặc trưng như rượu, đường, và nhồi vào ruột lợn khô, sau đó được lên men tự nhiên để tạo ra hương vị ngọt ngào đặc trưng. Món ăn này có nguồn gốc từ Trung Hoa, nhưng đã được người Việt tiếp nhận và biến tấu theo cách riêng, trở thành một phần không thể thiếu trong mỗi gia đình vào dịp Tết.
Lạp xưởng không chỉ là món ăn ngon mà còn mang trong mình ý nghĩa may mắn. Màu đỏ của lạp xưởng trên mâm cỗ Tết mang hàm ý cầu mong một năm mới đầy tài lộc, an khang. Trong văn hóa Á Đông, màu đỏ luôn gắn liền với sự thịnh vượng và may mắn. Chính vì vậy, lạp xưởng được xem như món ăn biểu trưng cho sự giàu sang, thịnh vượng. Những chiếc lạp xưởng nối dài như một xâu tiền vàng, mang lại niềm hy vọng về một năm mới đầy phú quý. Lạp xưởng có thể được chế biến theo nhiều cách như luộc, chiên, hoặc nướng, và mỗi cách đều mang đến một hương vị riêng biệt, phù hợp với khẩu vị của nhiều người.


15. Canh khổ qua nhồi thịt
Canh khổ qua nhồi thịt, một món ăn giản dị nhưng đầy ý nghĩa trong ngày Tết của người miền Nam. Món canh này không chỉ là sự kết hợp hoàn hảo giữa vị đắng của khổ qua và hương vị ngọt ngào của thịt băm mà còn mang trong mình một thông điệp sâu sắc. Vị đắng của khổ qua trong canh tượng trưng cho việc đẩy lùi khó khăn, gian khổ, để năm mới sẽ là một khởi đầu tươi sáng hơn. Tết đến, nhìn mâm cơm có tô canh khổ qua nhồi thịt, lòng người như an yên hơn, như thể mọi nỗi lo lắng đều được gạt bỏ, nhường chỗ cho những hy vọng tốt đẹp trong năm mới.
Món canh này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn là một món ăn vô cùng bổ dưỡng. Được biết đến như một bài thuốc dân gian, khổ qua có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp mát gan và làm đẹp da. Vị đắng của nó có tác dụng chữa các bệnh về da như mụn nhọt, rôm sảy, rất thích hợp cho những ngày Tết, khi cơ thể thường bị dư thừa calo từ các món ăn giàu dầu mỡ. Chính vì vậy, dù là món ăn truyền thống, canh khổ qua nhồi thịt vẫn luôn được ưa chuộng, vừa là món ăn giải nhiệt, vừa mang lại sự khỏe khoắn, tươi mới cho một năm đầy hy vọng.


16. Tôm chua
Tôm chua, một đặc sản nổi tiếng của xứ Huế, là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người miền Trung. Được chế biến từ tôm tươi, tôm chua mang trong mình một sự hòa quyện tuyệt vời của vị ngọt bùi, béo ngậy của tôm và thịt, cùng với sự kết hợp đầy tính nghệ thuật của riềng, tỏi ớt, khế chua, vả chát, và các loại rau thơm. Mỗi miếng tôm chua đều toát lên hương vị của đất trời, làm say đắm lòng người thưởng thức ngay từ lần đầu tiên.
Tôm chua Huế không chỉ là món ăn mà còn là niềm tự hào của người dân nơi đây. Hương vị tôm chua với sự đậm đà của các gia vị truyền thống làm nên nét đặc sắc riêng biệt, khó có thể tìm thấy ở đâu khác. Dù có thể tìm mua tôm chua ở các siêu thị, nhưng chỉ khi được thưởng thức tôm chua từ chính xứ Huế, mới cảm nhận được trọn vẹn hương vị tươi mới, đúng chất của đặc sản. Món tôm chua không phải ai cũng dễ dàng ăn được bởi sự kết hợp mạnh mẽ của các vị cay, chua, mặn, ngọt. Tuy nhiên, một khi đã thử qua, bạn sẽ muốn thưởng thức mãi không thôi. Ăn kèm với bún trắng, bánh tráng cuốn, hoặc vài lát thịt ba chỉ thái mỏng, thêm chút rau xanh, tôm chua sẽ khiến bất kỳ ai phải yêu thích và nhớ mãi.


17. Miến xào thập cẩm
Trong những bữa cơm Tết, khi đã quá quen thuộc với những món ăn giàu dầu mỡ như thịt, giò, chả thì miến xào thập cẩm lại trở thành một lựa chọn lý tưởng giúp làm dịu đi vị giác và tạo sự cân bằng cho thực đơn ngày Tết. Miến xào chay, với sự kết hợp hoàn hảo của nhiều loại nguyên liệu tươi ngon, mang đến hương vị thanh thoát mà vô cùng hấp dẫn. Món ăn này dễ chế biến, không cầu kỳ nhưng lại đầy đủ dinh dưỡng và ngon miệng, đặc biệt là trong những ngày Tết khi mọi người ưa chuộng các món ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa.
Miến xào thập cẩm không chỉ gây ấn tượng bởi độ mềm dẻo của sợi miến, mà còn bởi sự kết hợp hoàn hảo của các loại rau củ tươi giòn, ngọt. Món ăn được xào vừa đủ để miến không bị vón cục, mà vẫn giữ được độ tơi, mềm mượt, không khô cứng hay nhão nhoẹt. Để tăng thêm hương vị, bạn có thể cho một chút tiêu xay lên trên, giúp món ăn dậy mùi thơm đặc trưng. Đây là món ăn lý tưởng cho mâm cơm ngày Tết, không chỉ đẹp mắt mà còn giúp bữa ăn trở nên nhẹ nhàng, dễ chịu mà vẫn đầy đủ hương vị. Miến xào thập cẩm là sự lựa chọn hoàn hảo cho những ai muốn thưởng thức món ăn ngon mà vẫn giữ được vóc dáng trong những ngày ăn uống thả ga này.


18. Bánh chưng
Trong những ngày Tết, không gì có thể thiếu vắng chiếc bánh chưng truyền thống. Mỗi gia đình, dù ở đâu, cũng sẽ chuẩn bị một vài cặp bánh chưng xanh để dâng lên tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ nguồn cội. Bánh chưng không chỉ là món ăn mà còn là biểu tượng thiêng liêng, gắn liền với phong tục “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt. Cái tên bánh chưng đã trở thành dấu ấn không thể thiếu trong mỗi mùa xuân, là món quà Tết không thể thiếu trên mâm cỗ mỗi gia đình.
Bánh chưng được làm từ những nguyên liệu đơn giản nhưng đầy ý nghĩa: gạo nếp, thịt lợn, đậu xanh và lá dong. Sự kết hợp của các nguyên liệu này tạo nên một món ăn không chỉ thơm ngon mà còn mang đậm giá trị văn hóa. Bánh được gói vuông vức, tượng trưng cho đất trời, là sự hòa quyện giữa thiên nhiên và con người. Bánh chưng được luộc trong nhiều giờ, tỏa ra mùi thơm đặc trưng của nếp, là món ăn đậm đà hương vị Tết mà ai ai cũng yêu mến.
Mỗi chiếc bánh chưng được chuẩn bị tỉ mỉ, từ việc chọn nguyên liệu cho đến công đoạn gói bánh, là cơ hội để các thành viên trong gia đình quây quần bên bếp lửa, kể cho nhau những câu chuyện về quá khứ và những hy vọng cho tương lai. Đó là thời khắc gắn kết tình cảm gia đình, là khoảnh khắc đong đầy ý nghĩa của một mùa xuân đoàn viên, đầy đủ và ấm áp.


19. Dưa hành
Dưa hành, hay còn gọi là hành muối, là món ăn giản dị nhưng không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người Việt. Với nguyên liệu chính là hành củ muối chua qua phương pháp lên men tự nhiên, dưa hành mang một vị cay nồng, chua nhẹ, giúp kích thích vị giác, làm giảm bớt sự ngấy của những món ăn nhiều dầu mỡ trong những ngày Tết. Đây là món ăn có mặt ở hầu hết các gia đình Việt trong dịp Tết, đặc biệt là khi ăn kèm với bánh chưng hoặc thịt đông, tạo nên sự hòa quyện tuyệt vời trong hương vị ngày xuân.
Dưa hành không chỉ giúp cân bằng lại bữa ăn đầy dầu mỡ ngày Tết mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa. Với vị cay, chua nhẹ và độ giòn giòn, dưa hành khiến cho mỗi miếng ăn thêm phần hấp dẫn. Từ bao đời nay, dù xã hội có nhiều thay đổi, nhưng dưa hành vẫn là món ăn quen thuộc, luôn đồng hành cùng bánh chưng trong các mâm cỗ Tết, thể hiện sự gắn kết trong ngũ hành của đất trời.
Để có món dưa hành ngon, người ta thường chọn những củ hành già, chắc, sau đó ngâm trong nước tro pha hàn the để hành giòn và giữ được vị đặc trưng. Sau khi ngâm khoảng 2 ngày, hành sẽ được bóc vỏ, cắt rễ, và sau đó được muối với giấm, đường để tạo nên vị chua ngọt. Món dưa hành này vừa dễ làm lại rất dễ ăn, giúp làm tươi mới những bữa ăn ngày Tết, tạo nên hương vị đặc trưng không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt.


20. Giò lụa
Giò lụa, còn được gọi là giò chả hay chả lụa, là món ăn truyền thống của người Việt, được làm từ thịt nạc thăn lợn tươi ngon, giã nhuyễn cùng nước mắm hảo hạng, sau đó được gói cẩn thận trong lá chuối xanh và luộc chín. Với hương vị thơm ngon, giò lụa luôn có mặt trong những dịp quan trọng, đặc biệt là mâm cỗ Tết, thể hiện sự đậm đà, trang trọng trong ẩm thực Việt Nam. Món giò lụa có màu trắng mịn, kết cấu giòn dai, ăn một miếng là cảm nhận ngay hương vị của thịt tươi hòa quyện với lá chuối.
Món ăn này không chỉ phổ biến trong bữa ăn gia đình mà còn là món quà quý tặng người thân vào dịp lễ Tết. Mỗi chiếc giò lụa được gói trong lá chuối xanh, khi luộc xong, những khoanh giò trắng muốt, đẹp mắt, đều đặn. Đây là món ăn tượng trưng cho sự viên mãn, cầu mong cho một năm mới bình an, ấm no. Giò lụa có thể chế biến từ thịt lợn hoặc thịt bò, nhưng với mỗi loại, chúng đều mang đến hương vị đặc trưng riêng. Hơn thế nữa, món giò lụa luôn thể hiện sự tinh tế trong từng công đoạn chế biến, từ việc giã thịt đến khi gói giò, tạo nên một món ăn đầy ý nghĩa trong ngày Tết cổ truyền.

