Top 6 bước lau dọn bàn thờ ngày Tết chuẩn để thu hút tài lộc vào nhà

Đợi hương tàn, ta bắt đầu công việc dọn dẹp bàn thờ. Nên sử dụng nước ấm, rượu hoặc nước gừng để lau chùi các vật dụng thờ cúng. Trước tiên, cần hạ các vật phẩm cần lau xuống (lưu ý: Tuyệt đối không di chuyển bát hương, vì theo phong tục, việc thay đổi hướng bát hương có thể gây xui xẻo). Chuẩn bị một chiếc bàn to, cao, trải vải đỏ, và xếp ngay ngắn các đồ thờ cúng như bài vị, di ảnh, bình hoa, chén nước... Nếu bàn thờ có cả bài vị gia tiên và thần linh, cần đặt riêng ra hai khu vực khác nhau. Đặc biệt không lau đồ thờ trực tiếp trên bàn thờ.

Sử dụng khăn sạch đã ngâm rượu gừng để lau toàn bộ các đồ thờ. Sau đó, dùng khăn khô lau lại. Lau từng món một cách cẩn thận, tránh để các vật phẩm lộn xộn, phải xếp ngay ngắn và trang trọng. Khi lau dọn bài vị, hãy chú ý đến từng chi tiết, sau đó mới đến bát hương. Đối với bát hương, chỉ để lại 3 chân hương. Nếu là bát hương của người đã khuất và chưa qua 3 năm, để lại 7 chân hương cho đàn ông, 9 chân hương cho phụ nữ. Đối với bát hương của các thần linh, tỉa hết chân nhang, chỉ giữ lại 5 chân nhang.

Chân nhang sau khi tỉa xong cần được mang đi hóa thành tro. Tro này phải được thả xuống những dòng nước trong lành của sông, suối, tránh những nơi ô uế, có rác thải. Tuyệt đối không được vứt tro vào thùng rác hay các nơi không thanh tịnh.

Sau khi hoàn tất việc lau dọn và tỉa chân nhang, gia chủ cần sắp xếp lại các đồ thờ cúng đúng vị trí, thay nước, thay chum gạo muối (nếu có), và làm lễ khấn xin thỉnh các Ngài, tổ tiên về. Bài khấn cầu xin các Ngài về sau khi lau dọn xong.

Gia chủ chuẩn bị đồ cúng và thắp 9 nén hương, khấn như sau:

"Con kính lạy chư Phật mười phương, con kính lạy Quan Đương Niên, Quan Hành Khiển, thần binh.
Con kính lạy các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Mạch, Tài Thần, Táo Quân.
Tín chủ con là:.....................................................
Cư trú tại:.............................................................
Hôm nay, ngày lành tháng tốt, con xin dâng hương án, cầu cho gia đình an bình, công việc thuận lợi, tài lộc đầy đủ.
Nam Mô A Di Ðà Phật! Nam Mô A Di Ðà Phật! Nam Mô A Di Ðà Phật!".

Chổi quét và khăn lau bàn thờ nên được sử dụng riêng biệt, không nên dùng chung với các vật dụng khác. Nước lau bàn thờ đầu tiên phải là nước sạch, sau đó dùng rượu trắng pha gừng (hoặc nước vang, nước ngũ vị hương) để lau sạch. Khi lau bát hương, bài vị, phải chắc chắn giữ tay không cho xoay, rồi dùng khăn sạch, ẩm, phun rượu pha gừng giã nhỏ, nước hoa, ngũ vị hương… lau cho sạch. Quan trọng hơn cả là công việc này cần được thực hiện với tấm lòng thành tâm và nghiêm túc, để thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên và các vị thần linh.

Vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, theo truyền thống dân gian, đây là ngày tiễn ông Công, ông Táo về trời. Các gia đình thường chuẩn bị mâm cỗ cúng tiễn ông Công ông Táo lên trời để báo cáo những công việc trong năm qua. Đây cũng là thời điểm lý tưởng để tiến hành lau dọn bàn thờ, chuẩn bị đón năm mới.

Trái ngược với quan niệm cho rằng chỉ có thể dọn dẹp bàn thờ sau ngày 23 tháng Chạp, khi ông Công ông Táo đã về trời, các chuyên gia văn hóa cho rằng không có bất kỳ tài liệu nào ghi nhận quy định này. Trong năm, gia đình có thể chọn bất kỳ ngày lành nào để dọn dẹp bàn thờ, tuy nhiên, dịp cuối năm, kết hợp với lễ cúng ông Công ông Táo, thường được nhiều người chọn làm thời điểm dọn dẹp bàn thờ.

Với truyền thống Á Đông, việc thay đổi vận khí và chào đón những điều tốt lành thường gắn liền với việc sử dụng những mùi hương trong không gian sống. Từ xưa, ông cha ta đã sáng tạo ra nước ngũ vị hương từ 5 loại cây, đặc biệt là khi lau dọn bàn thờ. Tuy nhiên, hiện nay nhiều gia đình chỉ sử dụng các loại dung dịch hoá học bán sẵn để lau dọn bàn thờ. Các chuyên gia phong thuỷ khuyên rằng: “Chúng ta nên hạn chế sử dụng các sản phẩm hoá học vì không rõ nguồn gốc, thay vào đó, hãy tuân theo nếp cũ và tự tay pha chế nước ngũ vị hương từ nguyên liệu thiên nhiên”.

Nước ngũ vị hương có thể được pha chế từ các nguyên liệu như hồi khô, quế khô, lá hương nhu, lá bưởi, lá mùi thơm, cộng thêm một số lá thơm đặc trưng của từng vùng miền như lá sả hoặc hoa lan để tăng thêm mùi hương cho không gian thờ. Nước này sẽ mang lại sự thanh tịnh, bao trùm không gian thờ cúng.

Một lưu ý nhỏ, nếu gia đình vừa trải qua một tang chế, bạn có thể thêm rượu và gừng đập dập vào nước ngũ vị hương. Nếu chủ nhà là nam, rượu gừng nên để qua 7 ngày, còn nếu là nữ thì để qua 9 ngày trước khi hòa vào nước ngũ vị hương. Điều này giúp tẩy uế, mang lại sự thanh tịnh cho không gian thờ cúng.

Cũng có tài liệu cho rằng không cần pha chế nước ngũ vị hương cầu kỳ, chỉ cần rượu gừng là đủ, nhưng đó là quan niệm sai lầm. Việc chỉ sử dụng rượu gừng có thể làm hư hỏng đồ thờ cúng, đặc biệt là các bàn thờ gỗ, do nhiệt độ cao từ rượu sẽ làm cháy gỗ. Vì vậy, hãy pha trộn rượu gừng với nước ngũ vị hương để làm giảm độ nóng của rượu và bảo vệ đồ thờ một cách hiệu quả.

Trước khi bắt đầu công việc lau dọn bàn thờ, gia chủ sẽ thắp hương xin phép tổ tiên, báo cáo về việc chăm sóc bàn thờ trong suốt năm qua. Chân hương của năm cũ sẽ được rút bớt và hóa cùng với tiền vàng để thể hiện lòng thành kính. Tuy nhiên, tùy vào điều kiện, gia chủ có thể chọn bất kỳ ngày nào trước Tết để thực hiện công việc này. Theo quan niệm dân gian, con cháu thường thắp hương và đọc văn khấn để xin phép các cụ, tổ tiên trước khi lau dọn bàn thờ.

Văn khấn

"Con xin kính lạy A Di Đà Phật!

Con xin kính lạy A Di Đà Phật!

Con xin kính lạy A Di Đà Phật!

Con xin thành tâm kính bái Chín phương Trời, Mười phương chư Phật, chư Phật Mười phương

Con xin kính bái vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương ngũ thổ, long mạch thổ, thần Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Tín chủ con tên là:………………………..

Cư ngụ tại địa chỉ:…………………….

Hôm nay là ngày .. tháng 12 năm 2019, con nhận thấy bản thân chưa chu toàn nên bàn thờ bị bụi bặm, xin thành tâm sám hối.

Tín chủ xin thành kính báo cáo với các chư vị (tùy theo loại bàn thờ thờ thần linh, hộ pháp hay gia tiên…), hôm nay chọn được ngày lành tháng tốt, xin được phép tiến hành lau dọn bàn thờ để không gian thờ cúng được trang nghiêm, thanh tịnh, kính mong các chư vị giám hộ chứng minh.

Mong các vị độ cho con lau dọn bàn thờ sạch sẽ, gọn gàng, cho hương án được đặt đúng vị trí, cho âm phần an yên, gia cư được hưng thịnh.

Chúng con, những kẻ phàm trần, xin thành tâm kính cẩn, nếu có gì si mê, sai sót, kính xin được tha thứ, bỏ qua cho con.

(Xong vái 3 vái)."