Khám phá 10 Kinh nghiệm du lịch Na Hang - Tuyên Quang không thể bỏ qua
Nội dung bài viết
1. Những địa điểm du lịch đẹp tại Na Hang
Khi đến Na Hang, chắc chắn bạn sẽ muốn biết những điểm đến nào nổi bật và đẹp mắt để tham quan. Dưới đây là danh sách những địa điểm tuyệt vời để bạn thỏa sức khám phá vẻ đẹp của vùng đất này.
Đền Pác Tạ - Di tích tâm linh nổi tiếng: Đền Pác Tạ là một trong những điểm đến tâm linh nổi bật ở Tuyên Quang. Nơi đây được xây dựng bởi vị tướng Trần Nhật Duyệt, là nơi người dân cầu nguyện cho sức khỏe, bình an. Đền Pác Tạ luôn thu hút nhiều du khách đến dâng hương và cầu nguyện những điều tốt lành cho bản thân và gia đình.
Hồ thủy điện Tuyên Quang: Nằm gần khu vực Hồ Na Hang, hồ thủy điện Tuyên Quang cũng là một điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch Na Hang. Cách trung tâm thành phố không xa, hồ này mang đến cho du khách một không gian tĩnh lặng, thiên nhiên tuyệt đẹp với những cảnh sắc thiên nhiên bình yên, thơ mộng.
Thác Mơ - Vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên: Thác Mơ là một điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá Na Hang. Với ba thác nước lớn, mỗi con thác lại mang một vẻ đẹp độc đáo riêng biệt. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng thác nước ào ạt đổ từ trên cao xuống, tạo nên một cảnh tượng hùng vĩ, tráng lệ. Đặc biệt, thác thứ hai mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, trong khi thác thứ ba lại là thác cao nhất trong khu vực này.
Cọc Vài Phạ - Truyền thuyết về chàng Tài Ngao: Cọc Vài Phạ là một hòn đá lớn có hình dáng giống cột chống trời, nằm tại thị trấn Nà Hang. Đây cũng là nơi gắn liền với câu chuyện huyền thoại về chàng Tài Ngao, người đã xây dựng đập ngăn nước cho dân làng.
Khu bảo tồn thiên nhiên Tát Kẻ – Bản Bung: Nằm trên địa bàn của 4 xã, khu bảo tồn thiên nhiên Tát Kẻ là một khu vực có đa dạng sinh học phong phú. Tại đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng hệ động thực vật phong phú, bao gồm nhiều loài quý hiếm, trong đó có Vọoc mũi hếch - loài linh trưởng có nguy cơ tuyệt chủng.
Đền Pác Vãng: Đền Pác Vãng là nơi thờ Quan Đế và Mẫu, mang đậm dấu ấn giao thoa văn hóa giữa người Hoa và tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Đây là một địa điểm linh thiêng, thu hút nhiều du khách ghé thăm để cầu nguyện cho sự bình an.
Động Song Long - Thế giới huyền bí dưới lòng đất: Động Song Long thuộc xã Khuôn Hà, là một hang động độc đáo với những thạch nhũ kỳ lạ. Lòng động có chiều cao lên đến 30m và rộng tới 50m, tạo nên một không gian mát lạnh và huyền bí mà du khách khó lòng bỏ qua.
Phúc Lâm Tự: Chùa Phúc Lâm tọa lạc tại khu vực cao và rộng, hướng về phía Tây Nam, nhìn ra cánh đồng bản Nà Tông. Chùa có từ thời Trần, với những công trình kiến trúc cổ kính, tượng Phật và không gian linh thiêng.
Ruộng bậc thang Hồng Thái: Những thửa ruộng bậc thang tại Hồng Thái nổi bật với vẻ đẹp mê hồn của những sườn đồi uốn lượn, bao quanh là núi non trùng điệp. Khí hậu nơi đây luôn mát mẻ, đặc biệt vào mùa xuân và mùa thu, cảnh sắc càng trở nên thơ mộng với sắc hoa đào, hoa mận, và những thửa ruộng lúa vàng ươm.


2. Những lựa chọn lưu trú khi đến Na Hang
Khi du lịch, lựa chọn nơi nghỉ ngơi là yếu tố vô cùng quan trọng. Sau những ngày tham quan, khám phá, một không gian yên tĩnh, sạch sẽ và thoải mái sẽ giúp bạn phục hồi năng lượng. Dù không phải là một khu vực đông đúc, Na Hang vẫn có nhiều địa chỉ lưu trú độc đáo với sự kết hợp giữa văn hóa địa phương và sự tiện nghi. Tại đây, du khách có thể lựa chọn giữa các nhà nghỉ, khách sạn, và những homestay mang đậm nét truyền thống của người dân tộc Tày. Mặc dù số lượng không nhiều, nhưng các cơ sở lưu trú tại Na Hang đều cung cấp dịch vụ chất lượng, phù hợp với nhu cầu của khách du lịch.
Dưới đây là một số gợi ý cho bạn:
- Nhà nghỉ Thác Mơ, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 438
- Nhà nghỉ Quang Thắng, tổ 8, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 4214
- Nhà nghỉ Liên Khu, tổ 3, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 5081
- Nhà nghỉ Ủy ban nhân dân huyện, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 4408
- Nhà nghỉ Dũng Đạt, đường Yên Hoa, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 098 752 6444
- Nhà nghỉ Ngọc Anh, tổ 8, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 4214
- Nhà nghỉ Hải Phong, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 098 840 0590
- Nhà nghỉ Sao Mai, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 4367
- Khách sạn Việt Cường, thị trấn Na Hang. Số điện thoại: 027 386 4244
- Homestay Khuổi Nhi
- Homestay Tài Ngào
- Homestay Triệu Cường
- Homestay Hoàng Tuấn


3. Đặc sản Na Hang - Hương vị núi rừng
Na Hang không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp thiên nhiên mà còn được biết đến qua những món ăn đặc sản mang đậm hương vị vùng cao. Dưới đây là những món ngon bạn nhất định phải thử khi đến đây:
- Thịt trâu gác bếp Na Hang: Món ăn đặc sản không thể thiếu ở vùng cao này, thịt trâu gác bếp Na Hang có hương vị đặc biệt với cách chế biến truyền thống. Thịt trâu sau khi được tẩm ướp gia vị đậm đà sẽ được treo trên gác bếp, chín dần nhờ hơi nóng và bồ hóng, mang đến một hương vị khô, dai và rất thơm. Đặc biệt, ăn kèm với chút nước cốt chanh sẽ làm dậy lên vị ngon khó quên.
- Thịt lợn đen: Lợn đen thả rông trên đồi, ăn thức ăn tự nhiên mang đến một hương vị thơm ngon đặc trưng. Thịt lợn đen Na Hang có thể được chế biến theo nhiều cách như nướng, hấp, xào rau củ… Mỗi món đều có sự hấp dẫn riêng, từ độ mềm đến hương vị đậm đà.
- Chạch nướng Na Hang: Chạch nướng không chỉ là món ăn ngon mà còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng, đặc biệt thích hợp cho những ai có thể trạng yếu. Món ăn này được chế biến đơn giản nhưng hương vị thơm ngon của nó sẽ khiến bạn khó lòng cưỡng lại.
- Rượu ngô Na Hang: Rượu ngô Na Hang là một đặc sản tuyệt vời với hương vị khác biệt. Nguyên liệu chính là ngô kết hợp với các loại thảo mộc như dây ngọt, trầu rừng tạo nên một loại rượu có vị ngọt nhẹ và rất đặc biệt.
- Lê Hồng Thái: Lê Hồng Thái nổi bật bởi chất lượng tuyệt vời, quả lê to, giòn, mọng nước và mang một hương thơm tự nhiên. Vị ngọt thanh mát, không quá gắt, khi ăn mang đến cảm giác tươi mới, dễ chịu.


4. Lịch trình lý tưởng cho chuyến khám phá Na Hang
Chuyến du lịch Na Hang sẽ trở nên trọn vẹn nếu bạn lựa chọn một lịch trình phù hợp để khám phá hết vẻ đẹp nơi đây. Dưới đây là các lịch trình được nhiều du khách yêu thích:
Lịch trình 1: Hà Nội – Tuyên Quang – Na Hang – Hà Nội
- Ngày 1: Hà Nội – Tuyên Quang – Suối khoáng Mỹ Lâm (Yên Sơn): Khởi hành từ Hà Nội, đến suối khoáng Mỹ Lâm, một điểm đến lý tưởng để thư giãn và thưởng thức những món đặc sản của Tuyên Quang. Khoảng cách di chuyển khoảng 160km.
- Ngày 2: Khám phá Na Hang: Tiếp tục hành trình, bạn sẽ di chuyển thêm 150km để đến Na Hang, nơi bạn có thể nghỉ ngơi, tham quan hồ Na Hang bằng thuyền và khám phá các di tích lịch sử tại đây.
- Ngày 3: Na Hang – Hà Nội: Quay lại Hà Nội qua tuyến đường Thái Nguyên, dừng chân tham quan nếu có thời gian. Tổng quãng đường về là khoảng 260km.
Lịch trình 2: Hà Nội – Ba Bể – Sông Năng – Na Hang – Hà Nội: Nếu bạn muốn kết hợp việc tham quan hồ Ba Bể, đây là một lựa chọn lý tưởng. Tuy nhiên, lưu ý là lịch trình này chỉ thích hợp với du khách đi xe máy vì thuyền từ Ba Bể sang Na Hang chỉ chở được xe máy.
- Ngày 1: Hà Nội – Hồ Ba Bể: Khởi hành từ Hà Nội đến Ba Bể (khoảng 220km), thăm thú và nghỉ ngơi tại hồ Ba Bể.
- Ngày 2: Hồ Ba Bể – Thác Đầu Đẳng – Na Hang: Từ Ba Bể, thuê thuyền để di chuyển qua Thác Đầu Đẳng, tiếp tục đi xe máy đến Na Hang để khám phá vẻ đẹp nơi đây.
- Ngày 3: Tuyên Quang – Hà Nội: Từ Tuyên Quang, khởi hành về Hà Nội (150km).
Lịch trình 3: Hà Nội – Na Hang – Hà Giang – Cao Bằng – Bắc Kạn – Hà Nội: Đây là lịch trình dài ngày dành cho những ai muốn khám phá trọn vẹn cung đường Đông Bắc. Hành trình này kéo dài khoảng 6 ngày, với những điểm đến nổi bật như Hà Giang, Đồng Văn và Ba Bể.
- Ngày 1: Hà Nội – Na Hang – Thượng Lâm: Khởi hành từ Hà Nội đến Na Hang, ghé tham quan hồ thủy điện Na Hang, sau đó tiếp tục lên Thượng Lâm nghỉ ngơi tại homestay.
- Ngày 2: Thượng Lâm – Hà Giang – Quản Bạ – Yên Minh: Di chuyển qua Hà Giang, tham quan núi đôi Quản Bạ và nghỉ lại Yên Minh.
- Ngày 3: Yên Minh – Đồng Văn: Di chuyển đến Đồng Văn, tham quan Dinh Nhà Vương, Cột cờ Lũng Cú, nghỉ đêm tại Phố cổ Đồng Văn.
- Ngày 4: Đồng Văn – Mèo Vạc – Mã Pí Lèng – Bảo Lạc – Ba Bể: Tiếp tục hành trình qua Mèo Vạc, Mã Pí Lèng và Ba Bể, nghỉ lại tại Ba Bể.
- Ngày 5: Khám phá Ba Bể: Dành cả ngày để tham quan Vườn quốc gia Ba Bể, thưởng thức món ngon địa phương.
- Ngày 6: Ba Bể – Thái Nguyên – Hà Nội: Quay về Hà Nội qua Thái Nguyên, dừng chân tham quan một vài điểm trên đường.


5. Đặc sản Na Hang làm quà
Rượu ngô Na Hang: Rượu ngô Na Hang là một đặc sản không thể bỏ qua khi đến Tuyên Quang. Đây là loại rượu được nấu từ ngô và men lá rừng, có sự kết hợp của 20 loại thảo dược quý hiếm như cán cuông, khúc khắc, ớt rừng, trầu rừng, và nhiều loại khác. Rượu được chưng cất theo phương pháp gia truyền, mang lại hương vị thơm nồng, êm dịu và rất đặc biệt. Nhấp một chút rượu ngô, bạn sẽ cảm nhận được sự thanh mát và nhẹ nhàng lan tỏa trong cơ thể, như một dòng suối đang chảy qua từng tế bào.
Thịt trâu gác bếp Na Hang: Thịt trâu gác bếp Na Hang là món ăn truyền thống nổi tiếng nơi đây. Những miếng thịt trâu được chọn lọc tươi ngon, tẩm ướp gia vị như gừng, tỏi, ớt bột, sau đó sấy trên bếp củi, mang đến hương thơm đặc trưng. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt thơm của thịt, không hề ngấy, khiến ai nấy đều mê mẩn.
Lê Hồng Thái: Lê Hồng Thái nổi bật với vị ngọt thanh, đậm đà và đặc biệt là không có độ ngọt gắt. Mỗi quả lê đều có hương thơm tự nhiên, giòn ngọt, nhẹ nhàng như một bản tình ca của thiên nhiên. Đây là món quà tuyệt vời để mang về cho người thân, bạn bè sau chuyến đi.


6. Chi phí thuê thuyền tham quan Hồ Na Hang hiện nay
Hồ Na Hang không chỉ là một cảnh đẹp mê mẩn lòng người, mà còn là một trải nghiệm thú vị khi du khách có thể khám phá phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ bằng thuyền. Trên hành trình này, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những ngọn núi bao quanh, thưởng thức những món ăn ngon được chế biến từ cá tươi sống trong lòng hồ.
Về giá thuê thuyền, tùy theo số lượng người tham gia, mức giá sẽ thay đổi. Dưới đây là bảng giá tham khảo:
- Nhóm từ 10 đến 15 người: 1.000.000 VNĐ/chuyến/khứ hồi.
- Nhóm từ 16 đến 25 người: 1.500.000 VNĐ/chuyến/khứ hồi.
- Nhóm từ 26 đến 35 người: 2.000.000 VNĐ/chuyến/khứ hồi.
- Nhóm từ 36 đến 50 người: 3.000.000 VNĐ/chuyến/khứ hồi.
- Trong hành trình này, bạn sẽ đi qua các địa điểm hấp dẫn như Núi Pác Tạ, Đền Pác Tạ, Núi Cọc Vài, Thác Khuổi Nhi, Bè Nổi Cá Lồng, và ngắm hoàng hôn tuyệt đẹp tại Thuý Loa. Thời gian tham quan lòng hồ Na Hang khoảng 3 giờ đồng hồ.


7. Những lưu ý quan trọng khi du lịch Na Hang
Chắc chắn rằng bạn đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho chuyến đi Na Hang của mình. Tuy nhiên, hãy lưu ý một vài điều quan trọng sau để chuyến hành trình của bạn thật trọn vẹn:
- Chọn thời điểm du lịch phù hợp: Việc chọn thời điểm đi Na Hang rất quan trọng và phụ thuộc vào sở thích cá nhân. Nếu bạn yêu thích vẻ đẹp của hoa lê, hoa mận hay hoa cải, thời điểm đầu xuân là lựa chọn lý tưởng, nhưng cần chuẩn bị tâm lý vì thời tiết lúc này khá lạnh. Nếu bạn muốn khám phá ruộng bậc thang hay tắm hồ, tắm thác, hãy đến vào mùa hè hoặc thu. Tránh đi vào tháng 9 và tháng 10, vì là mùa mưa, còn lại bạn có thể đến vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.
- Đặt phòng trước khi du lịch tự túc: Nếu bạn đi du lịch tự túc, đừng quên đặt phòng trước để tránh tình trạng hết phòng, đặc biệt là những ngày cao điểm. Các Homestay tại Hồng Thái thường xuyên trong tình trạng đầy phòng nếu không đặt trước.
- Chuẩn bị kỹ cho chuyến phượt: Nếu bạn quyết định đi phượt, hãy đảm bảo an toàn bằng cách rủ theo ít nhất một người bạn thân biết lái xe. Đừng quên mang theo các đồ dự phòng như bơm xe, săm xe và trang bị các kỹ năng cơ bản như thay săm, lốp vì nhiều đoạn đường không có nhà dân. Cũng nhớ mang theo thuốc men cơ bản như thuốc ho, cảm, sốt, đau bụng...
- Đồ dùng cá nhân: Giày thể thao chắc chắn là vật dụng không thể thiếu trong hành trang. Bạn cũng đừng quên mang theo các đồ dùng sinh hoạt cá nhân như kem đánh răng, dầu gội đầu.
- Chuẩn bị đồ bơi: Nếu đến Na Hang vào mùa hè, nhớ mang theo đồ bơi để tham gia các hoạt động như tắm hồ, chèo kayak, tắm thác hay massage body với đàn cá tự nhiên, những trải nghiệm rất đặc biệt tại đây.
- Tôn trọng phong tục địa phương: Na Hang là nơi sinh sống của nhiều dân tộc thiểu số, họ rất cởi mở và hiếu khách. Tuy nhiên, bạn nên tìm hiểu và hỏi trước về những phong tục, tập quán địa phương cũng như những điều kiêng kỵ để tránh gây hiểu lầm.
- Thời tiết vùng cao: Dù bạn đi vào mùa hè, thời tiết ở vùng núi Na Hang vào ban đêm vẫn khá lạnh. Vì vậy, chuẩn bị thêm áo khoác hoặc áo dài tay là điều cần thiết.
- Cơ sở hạ tầng du lịch: Mặc dù Na Hang đang dần phát triển hạ tầng du lịch, nhưng một số khu vực vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu du lịch ngày càng cao. Với nhóm đông người, bạn nên đăng ký tour du lịch trọn gói để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất.


8. Na Hang Tuyên Quang nằm ở đâu?
Na Hang, thuộc tỉnh Tuyên Quang, là một huyện vùng cao tuyệt đẹp, nằm cách thành phố khoảng hơn 100km. Đây là nơi hội tụ của vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, với những cảnh quan hùng vĩ và đầy bí ẩn, khiến du khách không thể rời mắt. Sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch đã biến Na Hang trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn bậc nhất của Tuyên Quang.
Với diện tích rộng lớn lên đến 15.000ha, Na Hang đem đến không gian lý tưởng để du khách nghỉ ngơi, khám phá và thư giãn. Đặc biệt, với 8.000ha là mặt nước, Na Hang mở ra trước mắt một bức tranh tuyệt vời của thiên nhiên, nơi bạn có thể thả mình vào cảnh sắc xanh mướt, vươn tới tận chân trời của núi non, sông suối.
Không chỉ đẹp về thiên nhiên, Na Hang còn là nơi giao thoa của 12 dân tộc, mỗi dân tộc mang đến những sắc màu văn hóa riêng biệt. Chính sự đa dạng văn hóa này tạo nên bức tranh sống động, cuốn hút, khiến mọi du khách đều muốn quay lại nơi này.
Đến Na Hang, bạn sẽ được nghe những câu chuyện huyền thoại về các con sông, ngọn núi, cánh rừng. Bạn có thể đi bộ qua những cánh đồng lúa xanh mướt, ngắm nhìn những ngọn núi đá vôi hùng vĩ, và đặc biệt là đắm mình trong khu rừng nguyên sinh và hồ nước trên núi – những nơi mang đến vẻ đẹp huyền bí như trong những bức tranh sống động.


9. Du lịch Na Hang vào thời điểm nào là lý tưởng?
Na Hang có khí hậu nhiệt đới gió mùa, với mùa hè nóng ẩm và mùa đông lạnh khô. Mùa hè, từ tháng 4 đến tháng 9, nhiệt độ cao, mưa nhiều, khiến không khí rất ẩm ướt. Trong khi đó, mùa đông kéo dài từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau, không khí se lạnh, khô ráo và có nhiều sương muối, tạo nên một bầu không khí đặc biệt. Vì vậy, Na Hang có thể du lịch quanh năm, mỗi mùa đều sở hữu một vẻ đẹp riêng biệt và không bao giờ nhàm chán.
Vào những ngày đầu năm (sau Tết Nguyên Đán), bạn sẽ được tham gia các lễ hội truyền thống của các dân tộc tại Na Hang, và đồng thời ngắm nhìn những vạt đào rừng nở bung giữa các dãy núi. Khoảng từ tháng 5 đến tháng 9, mùa mưa sẽ khiến mặt hồ dâng cao, tạo nên những con suối và thác nước đổ ào ạt, khiến phong cảnh trở nên kỳ vĩ hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, bạn nên tránh đi vào dịp mưa bão vào tháng 7-8 để đảm bảo an toàn cho chuyến đi.
Mùa đông, từ tháng 11 đến tháng 1, khí hậu khô ráo hơn, nhưng nhiệt độ ở vùng cao có thể xuống thấp, vì vậy bạn cần chuẩn bị áo ấm đầy đủ. Nếu bạn muốn chiêm ngưỡng những thửa ruộng bậc thang vàng óng vào mùa thu hoạch, thì khoảng tháng 9 là thời gian lý tưởng nhất, mặc dù tùy vào năm mà thời điểm này có thể thay đổi một chút.


10. Đến Na Hang bằng phương tiện gì?
Để khám phá Na Hang, du khách cần biết rõ các tuyến đường và phương tiện di chuyển. Nằm ở vùng núi phía Bắc, cách Hà Nội khoảng 260 km, cao nguyên Na Hang có hệ thống giao thông thuận tiện, kết nối dễ dàng với thủ đô và các tỉnh lân cận.
Có nhiều lựa chọn phương tiện để đến Na Hang, bao gồm xe khách, ô tô và xe máy. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết cho bạn khi di chuyển đến Na Hang bằng các phương tiện khác nhau.
Đi đến Na Hang bằng xe khách:
Có hai cách để bạn đến Na Hang bằng xe khách:
- Xe khách từ Hà Nội đến Na Hang: Nhà xe Bảo Yến hiện đang khai thác tuyến xe từ Mỹ Đình – Na Hang với tần suất 2 chuyến/ngày.
- Xe khách từ Hà Nội tới Tuyên Quang (có các hãng như Bảo Yến, Dũng Dung, Sơn Hưng, Hồng Thịnh,...) rồi tiếp tục bắt các chuyến xe nội tỉnh tới thị trấn Na Hang. Bạn cũng có thể chọn thuê xe máy từ Tuyên Quang, đi theo Quốc Lộ 2, rẽ phải ở ngã tư giao với TL190 để vào Chiêm Hóa, rồi tiếp tục di chuyển đến Na Hang.
Đi du lịch Na Hang bằng xe máy hoặc ô tô riêng: Nếu bạn lựa chọn đi xe máy hoặc ô tô riêng từ Hà Nội, bạn sẽ đi theo hướng Vĩnh Yên trên Quốc Lộ 2 để đến Tuyên Quang, rồi tiếp tục như hướng dẫn trên. Đối với ô tô, bạn có thể đi cao tốc Nội Bài – Lào Cai, ra ở nút IC9 và quay lại Quốc Lộ 2 để tới Na Hang.


Có thể bạn quan tâm

Khám phá cách chế biến món cá chạch chiên vừng thơm ngon, lạ miệng khiến bạn không thể rời mắt.

Data Recovery Wizard - Phần mềm khôi phục dữ liệu mạnh mẽ và hiệu quả nhất hiện nay.

Hướng dẫn tạo video chuyên nghiệp với Proshow Producer

Công thức chế biến vịt quay tiêu đỉnh cao không thể bỏ qua

Cách ăn bơ chuẩn và những điều cần lưu ý khi sử dụng bơ
