Top 10 ngôi chùa có kiến trúc độc đáo và đẹp nhất Việt Nam

Kiến trúc chùa Bái Đính nổi bật với các khối hình lớn, hoành tráng, thể hiện dấu ấn đặc trưng của kiến trúc Việt Nam. Nguyên liệu chính là đá xanh Ninh Bình, gỗ tứ thiết và ngói men Bát Tràng. Điểm đặc biệt là vòm mái màu nâu đậm, cong vút như đuôi phượng hoàng. Các chi tiết trang trí mang phong cách truyền thống của nhiều làng nghề nổi tiếng Việt Nam.

Trong quá trình xây dựng, chùa Bái Đính được xem như một đại công trường với 500 nghệ nhân từ các làng nghề mộc Phú Lộc, chạm khắc đá Ninh Vân, sơn mài Cát Đằng, đúc đồng Ý Yên, thêu ren Văn Lâm... Nhờ bàn tay tài hoa của họ, chùa toát lên vẻ đẹp thuần Việt. Nằm ở tây cố đô Hoa Lư, chùa được công nhận di tích quốc gia, gồm nhiều hạng mục quan trọng như điện Tam Thế, điện Pháp Chủ, điện Quan Âm, bảo tháp, tháp chuông và các công trình phụ trợ, khu học viện phật giáo, khu đón tiếp được xây dựng qua nhiều giai đoạn.

Chùa Thiên Mụ là biểu tượng ngôi chùa cổ kính, đẹp nhất của cố đô Huế. Còn gọi là chùa Linh Mụ, tọa lạc trên đồi Hà Khê bên bờ tả ngạn sông Hương, cách trung tâm Huế khoảng 5km về phía tây. Được xây dựng từ năm Tân Sửu (1601) dưới triều chúa Nguyễn Hoàng, ngôi chùa mang trong mình lịch sử lâu đời và quy mô rộng lớn, trở thành điểm đến tâm linh và du lịch nổi bật của vùng đất xưa.

Qua nhiều biến cố lịch sử, chùa Thiên Mụ từng là nơi cử hành đàn Tế Đất dưới triều Tây Sơn. Không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng, đây còn là địa danh ngắm cảnh tuyệt vời, từng được các vua triều Nguyễn xếp vào danh sách những thắng cảnh bậc nhất xứ Huế. Từ hàng rào chùa nhìn ra thượng nguồn sông Hương, dòng nước mềm mại uốn lượn qua Hòn Chén rồi hòa quyện trước cổng chùa, tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình khó quên. Nếu ghé Huế mà bỏ lỡ chùa Thiên Mụ thì thật đáng tiếc.

Chùa Linh Ứng tọa lạc trên lưng chừng núi Sơn Trà, hình dáng như một chú rùa uy nghi. Từ đây, bạn có thể phóng tầm mắt ngắm biển trời bao la xanh thẳm và cảm nhận làn gió mát lành từ đại dương. Chùa Linh Ứng là quần thể gồm nhiều công trình như nhà tổ, tăng đường, thư viện, chánh điện và giảng đường. Kiến trúc chùa kết hợp hài hòa giữa phong cách hiện đại và nét truyền thống Việt, mái ngói cong mềm mại như hình rồng, các cột trụ lớn được chạm khắc tinh xảo, uốn lượn như những con rồng sống động đầy nghệ thuật.

Với vẻ đẹp tráng lệ và danh tiếng lan rộng khắp cả nước, chùa Linh Ứng luôn thu hút du khách khắp nơi đến tham quan và chiêm bái. Nằm trong khu du lịch bán đảo Sơn Trà, vị trí đắc địa của chùa đã biến nơi đây thành điểm đến tâm linh, sinh hoạt và học tập của tăng ni, phật tử, đồng thời cũng là địa điểm tham quan lý tưởng của khách du lịch. Nếu bạn có dịp ghé Đà Nẵng, đừng bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm không gian linh thiêng và tuyệt đẹp tại Linh Ứng Tự.

Ẩn mình bên Hồ Tây thơ mộng, chùa Trấn Quốc là ngôi cổ tự có lịch sử ngàn năm tại Hà Nội, nổi danh là nơi linh thiêng bậc nhất thủ đô. Kiến trúc độc đáo của chùa vẫn khiến khách tham quan không ngớt lời khen ngợi. Dù trải qua nhiều thế kỷ và không ít lần trùng tu, quần thể kiến trúc chùa tháp vẫn giữ nguyên nét cổ kính và quy mô hùng vĩ giữa lòng hồ Tây.

Cổng chùa được xây lệch về một phía, hòa quyện cùng lối đi uốn lượn mềm mại dẫn vào khuôn viên. Du khách đi qua cổng, men theo con đường gạch đỏ duy nhất sẽ đến tiền đường quay mặt về hướng Tây, nối tiếp bởi dãy hành lang, nhà thiêu hương, thượng điện và gác chuông. Điểm đặc sắc của chùa Trấn Quốc là khu vườn tháp cổ phía sau, với nhiều ngôi tháp có niên đại từ thế kỷ 18, nổi bật nhất là tháp lục độ đài sen 11 tầng cao 15m được xây dựng năm 1998. Mỗi tầng tháp có 6 ô cửa, mỗi ô đặt tượng Phật A Di Đà bằng đá quý, đỉnh tháp là đài sen 9 tầng bằng đá – Cửu Phẩm Liên Hoa.

Từ xa nhìn lại, quần thể chùa và tháp như hòa quyện cùng cảnh vật non nước Hồ Tây, tạo nên một không gian thanh tịnh, sâu lắng khiến tâm hồn người đến đây trở nên bình yên. Dù qua nhiều lần tu sửa làm thay đổi diện mạo, giá trị lịch sử ngàn năm vẫn khiến chùa Trấn Quốc trở thành điểm đến tâm linh không thể bỏ qua khi ghé thăm Hà Nội. Mới đây, trang Thrillist còn xếp chùa vào danh sách những công trình kiến trúc và cảnh quan đẹp nhất thế giới.

Từ một ngôi cổ tự nằm sâu trong núi, chùa Ba Vàng tại thành phố Uông Bí, Quảng Ninh ngày nay đã vươn mình trở thành Đại Hùng Bảo điện lớn nhất Việt Nam, mang đậm dấu ấn văn hóa tín ngưỡng phương Đông qua kiến trúc và cảnh quan. Được xây dựng năm Ất Dậu (1676), chùa Ba Vàng tọa lạc trên lưng chừng núi Thành Đẳng, cao 340m so với mực nước biển, ôm trọn vẻ đẹp nên thơ với phía trước là sông, phía sau tựa núi, bao quanh bởi rừng thông xanh mát. Mạch phong thủy của chùa bắt nguồn từ chùa Đồng (Yên Tử), tạo nên thế đất thanh long uốn lượn bên trái và bạch hổ uy nghiêm bên phải.

Qua bốn lần trùng tu, chùa Ba Vàng hiện lên với dáng vẻ đặc trưng của các ngôi chùa Bắc Bộ: gồm 3 gian bái đường, 1 gian hậu cung thờ Phật, Mẫu và Đức Ông. Tòa Đại Hùng Bảo điện rộng lớn với kiến trúc hai tầng tráng lệ lộng lẫy, bên trong còn có Chùa Tam Vàng với trống độc mộc lớn nhất Việt Nam. Hệ thống tượng pháp gỗ như Tam Thế, Quan Âm, ông Thiện, ông Ác đều cao trên 2 mét, nổi bật là tượng A Di Đà gỗ – một trong những tượng lớn nhất miền Bắc.

Khu giảng đạo, trai phòng, thư viện, lầu chuông nối tiếp nhau tạo nên không gian thông thoáng, thuận tiện cho tăng ni và phật tử hành đạo, cầu nguyện. Đại Hùng Bảo điện như một ngai vàng khổng lồ hướng về phía Bắc, dựa vào ngọn núi cao nhất, hai bên là hai ngọn núi thấp dần tượng trưng cho hai tay ngai: Tay trái là hướng Đông - Thanh Long (nội viện Tăng), tay phải là hướng Tây - Bạch Hổ (nội viện Ni).

Chùa Hoằng Phúc – ngôi cổ tự có lịch sử từ đầu thế kỷ XVIII tại Quảng Bình, từng mang nhiều tên gọi như Am Tri Kiến, chùa Kính Thiên, hay “chùa Vua” bởi một lần Phật Hoàng Trần Nhân Tông đã ghé thăm, dâng hương cầu phúc trên hành trình vào miền Trung. Đến thời vua Minh Mạng, ngôi chùa được đổi tên thành Hoằng Phúc và đặt quả chuông đồng độc đáo, đúc từ chính triều đại này.

Khi đến chùa Hoằng Phúc, bạn không chỉ được thưởng ngoạn vẻ đẹp cổ kính cùng không gian linh thiêng mà còn có dịp khám phá lớp lịch sử hào hùng và văn hóa tôn giáo đặc sắc của đất nước. Sau nhiều lần trùng tu, chùa hiện lên với sự hòa quyện giữa nét cổ xưa và kiến trúc hiện đại tinh tế, tạo nên điểm đến tâm linh nổi bật và đáng nhớ trong hành trình du lịch Việt Nam.

Chùa Phật Lớn, hay còn gọi là Thiền viện chùa Phật Lớn, tọa lạc trên đỉnh núi Cấm, xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, An Giang, là một biểu tượng kiến trúc Phật giáo độc đáo của vùng đồng bằng Nam Bộ. Được xây dựng từ năm 1912 trên sườn núi cao 526 mét, ngôi chùa nổi bật với pho tượng Phật cao 1,8m – bức tượng lớn nhất khu vực thời bấy giờ và cũng là nguồn gốc của tên gọi “Phật Lớn” để phân biệt với chùa Phật Nhỏ bên sườn đông núi.

Trong giai đoạn chùa bị bỏ hoang sau khi ông Bảy Do, người sáng lập, bị thực dân Pháp bắt giữ, một hành động táo bạo đã được thực hiện: ông Cò Mi Chấn, nhân vật Phật học tại Sài Gòn, cùng ông Lầu bí mật xây dựng một am lá che phủ tượng Phật để bảo vệ linh vật khỏi mưa nắng. Dù bị phản đối và áp lực từ chính quyền địa phương, với sự kiên định và hiểu biết phong tục, am lá được giữ nguyên và tượng Phật được bảo tồn đến ngày nay. Hiện nay, chùa Phật Lớn đã được mở rộng trên diện tích 13,6 ha với khuôn viên bao gồm chánh điện, nhà chuông, khu nghỉ dưỡng cùng hệ thống tiện nghi hiện đại phục vụ khách hành hương và du khách.

Chùa Một Cột, hay còn gọi là Chùa Mật, Diên Hựu Tự hay Liên Hoa Đài, là công trình kiến trúc mang tính biểu tượng độc nhất vô nhị với tòa tháp hình vuông uy nghiêm được nâng đỡ bởi một cột đá vững chãi. Nổi bật giữa mặt hồ, ngôi chùa tựa như bông sen thanh khiết vươn lên từ mặt nước, tạo nên nét đẹp tinh tế và thu hút du khách khi đến Hà Nội. Chùa được khởi công xây dựng vào tháng Mười âm lịch năm 1049 dưới triều vua Lý Thái Tông và sau đó, năm 1105, vua Lý Nhân Tông đã mở rộng, bổ sung quần thể kiến trúc tuyệt mỹ với hồ Linh Chiểu và đỉnh cột dát vàng rực rỡ, bên trong là ngôi đền màu tím trang nghiêm cùng tượng Phật Quán Thế Âm dát vàng lấp lánh.

Trải qua nhiều thời kỳ thăng trầm lịch sử, từ nhà Trần, Hậu Lê đến nhà Nguyễn, chùa Một Cột được trùng tu, bảo tồn, giữ nguyên cấu trúc đài Liên Hoa vuông vắn bằng gỗ với các mái cong mềm mại, trang trí Lưỡng long chầu nguyệt tinh xảo. Các cột trụ đá đôi vững chắc cao 4 mét (chưa kể phần ngầm dưới đất), bên dưới là cầu thang gạch nhỏ dẫn vào lòng chùa. Toàn bộ hệ thống kết cấu thanh gỗ giúp nâng đỡ và tôn vinh vẻ đẹp của ngôi chùa, tạo nên hình ảnh bông sen rạng rỡ vươn lên từ mặt hồ – biểu tượng độc đáo khiến Chùa Một Cột trở thành kiệt tác kiến trúc không thể nhầm lẫn.

Chùa Hương là điểm hành hương nổi tiếng thu hút dòng người đông đúc mỗi mùa lễ hội, diễn ra từ tháng Giêng đến tháng Ba âm lịch. Nằm giữa cảnh sắc hùng vĩ của núi non trập trùng, từ chân đến đỉnh núi Hương Tích, đây là miền đất linh thiêng của Phật giáo, nơi Bồ Tát Quan Thế Âm hóa thân và tu hành. Người hành hương tìm đến đây không chỉ để dâng lên những lời nguyện cầu an lành, tránh xa tai ương, mà còn để hòa mình vào thiên nhiên thơ mộng, tĩnh lặng, mang đậm dấu ấn tâm linh và truyền thống lâu đời. Với vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc, Chùa Hương như một bảo vật linh thiêng, là nơi gửi gắm niềm tin và hy vọng của bao thế hệ.

Chùa Thiên Trù, một thành tố quan trọng trong quần thể di tích Chùa Hương, tọa lạc trên mảnh đất hình chữ nhật kéo dài từ sân dốc đến bức tường ngăn cách giữa khoảng đất bằng phẳng và núi Sau Chùa. Kiến trúc đặc sắc của Thiên Trù mang tên “Ngũ môn tam cấp” với năm cửa và ba bậc thang dẫn vào sân chùa, hai bên là dãy nhà tranh giản dị dành cho khách hành hương nghỉ ngơi. Phía trước bảo thềm là đỉnh đồng cao ba mét dùng để thắp khói hương linh thiêng. Công trình mang dấu ấn văn hóa nghệ thuật thời Lê - Nguyễn với bố cục hài hòa: tam bảo, tiền đường, nhà thờ tổ, nhà thờ mẫu, nhà khách cùng các kho chứa, đáp ứng tiện nghi cho hàng trăm người nghỉ qua đêm trong mùa lễ. Trải qua thế kỷ XIX và nửa đầu thế kỷ XX, dưới sự tận tâm vun đắp của cố Thượng tọa Thích Viên Thành và Đại đức Thích Minh Hiền – trụ trì hiện tại, Chùa Thiên Trù đã trở thành trung tâm linh thiêng và điểm nhấn cho thắng cảnh Hương Sơn.

Chùa Hà, còn gọi là Thánh Đức tự, cùng đình Bối Hà tạo thành quần thể đình – chùa Hà trên vùng đất từng thuộc làng Dịch Vọng, huyện Từ Liêm, nay là phố Chùa Hà, thôn Trung, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Đây không chỉ là một điểm đến văn hóa mà còn là nơi chứa đựng giá trị lịch sử sâu sắc và tâm linh linh thiêng trong kiến trúc giản dị nhưng trang nghiêm. Được công nhận là “Di tích Cách mạng” năm 1982, chùa Hà hiện lên giữa không gian rộng rãi, yên bình, dưới bóng mát của những cây cổ thụ rợp bóng.

Quần thể kiến trúc chùa Hà nằm gọn trong không gian thoáng đãng, với cổng Tam quan hai tầng ấn tượng ở phía ngoài. Tầng trên cổng được xây dựng theo kiểu chồng diêm, điểm nhấn là hình mặt trời lửa nổi bật trên bờ nóc mái, đặt trên hình hổ phù, hai đầu mái là những hình rồng uốn lượn tinh xảo, mái lợp ngói ống giả cổ. Tầng dưới gồm ba gian, với 12 cột trụ chắc chắn, cửa chính giữa rộng lớn hơn hai cửa bên. Trên tầng hai, chiếc chuông đồng Thánh Đức tự, niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 7 (1799), vẫn giữ nguyên vẹn nét tinh xảo từ thời Tây Sơn. Chuông cao 1,2m, chu vi đáy 1,8m, khắc họa tinh tế tứ linh Long, Ly, Quy, Phượng sống động cùng phần văn chuông trang trọng, nổi bật hai con bồ lao đầu nhìn hai phía, chân chuông được gắn chắc chắn, thể hiện giá trị nghệ thuật và lịch sử đặc biệt của di tích.