Top 9 Điều kiêng kỵ bạn nhất định phải biết khi du lịch tại các quốc gia Hồi Giáo

Người Hồi Giáo tuyệt đối không dùng thịt lợn trong bữa ăn, theo lời răn của Thánh Allah trong Kinh Koran. Kinh sách ghi rõ: "Cấm các ngươi sử dụng những thứ này làm thức ăn: thịt súc vật chết, máu, thịt heo...". Lý do chính được tín đồ Hồi Giáo tin tưởng là vì thịt lợn không chỉ chứa nhiều mầm bệnh có hại cho sức khỏe mà còn được xem là động vật ô uế. Hơn nữa, thói quen sinh sản của lợn cũng khiến chúng bị xem là ảnh hưởng xấu đến phẩm chất đạo đức của con người khi tiêu thụ. Vì vậy, các nhà hàng Hồi Giáo thường dùng thịt bò làm món chính phổ biến. Dù thịt lợn là thực phẩm quen thuộc trong nhiều nền ẩm thực trên thế giới, với người Đạo Hồi (và cả Do Thái), nó là điều cấm kỵ nghiêm ngặt. Tuy nhiên, Kinh Quran cũng cho phép ăn thịt lợn trong trường hợp khẩn cấp khi không có thức ăn khác và đang đối mặt với nguy cơ chết đói.

Tháng Ramadan, hay còn gọi là tháng nhịn ăn của người Hồi Giáo, mang ý nghĩa sâu sắc về tinh thần và truyền thống. Theo truyền thuyết, nhà tiên tri Mohammed từng dạy các đệ tử tránh ăn uống trong thời gian này để thanh lọc tâm hồn và tránh xa điều ác. Trong suốt tháng Ramadan, người Hồi Giáo trưởng thành phải nhịn ăn từ bình minh đến hoàng hôn, ngoại trừ những người ốm đau, mang thai hoặc có lý do chính đáng khác. Bữa ăn chính vào buổi chiều, gọi là iftar, đánh dấu sự kết thúc ngày nhịn ăn. Đây không chỉ là nghi thức tôn giáo mà còn là cách rèn luyện thể chất, tinh thần và ý chí, giúp con người vượt qua thử thách về sự kiềm chế.

Thời gian và số ngày thực hiện tháng Ramadan thay đổi theo lịch âm hàng năm. Trong khoảng thời gian này, tín đồ phải kiêng ăn, uống, hút thuốc và quan hệ tình dục ban ngày. Tuy nhiên, những người có hoàn cảnh đặc biệt như phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người bệnh hay khách du lịch được miễn trừ. Ý nghĩa lớn nhất của tháng Ramadan là thể hiện lòng trắc ẩn với người nghèo khó và rèn luyện nghị lực, giúp tâm hồn thăng hoa hướng về thế giới tâm linh. Khi đến các quốc gia Hồi Giáo vào dịp Ramadan, bạn nên tránh ăn uống nơi công cộng để tôn trọng những người đang thực hiện nghi thức này.

Theo tín ngưỡng Hồi Giáo, tay trái được xem là không thanh sạch, do đó trong các nghi thức linh thiêng hay các tình huống trang trọng, tay trái thường bị tránh sử dụng. Việc cầm nắm đồ lễ, nhận quà, bắt tay hay dùng bữa bằng tay trái đều bị xem là bất kính. Nếu buộc phải dùng cả hai tay, quy tắc là tay trái luôn đặt dưới tay phải để thể hiện sự tôn trọng. Bên cạnh đó, hành động chỉ tay bằng ngón trỏ – điều tưởng chừng đơn giản – lại bị coi là xúc phạm trong văn hóa Hồi Giáo. Bạn nên dùng ngón cái của bàn tay phải để chỉ, trong khi các ngón còn lại được nắm gọn lại để giữ sự lịch thiệp.

Tay phải được ưu tiên trong mọi hoạt động quan trọng của đời sống tín đồ Hồi Giáo. Tay trái vốn gắn liền với sinh hoạt vệ sinh cá nhân, nên bị xem là thiếu sạch sẽ để dùng trong những tương tác xã hội hay nghi lễ. Khi được tặng quà hay đồ ăn, bạn nên đón nhận bằng cả hai tay, với tay phải đặt trên. Hãy tuyệt đối tránh hành động chỉ ngón tay trỏ vào người khác – điều này có thể bị hiểu là một sự sỉ nhục nghiêm trọng. Thay vào đó, hãy sử dụng lòng bàn tay hoặc toàn bộ ngón tay phải để chỉ dẫn khi cần, tránh gây hiểu nhầm hoặc xung đột không đáng có trong chuyến hành trình của bạn.

Trong văn hóa Hồi Giáo, đế giày được xem là biểu tượng của sự ô uế, mang ý nghĩa tiêu cực và gắn liền với những điều tăm tối, thậm chí là tà khí. Việc vô tình hay cố ý hướng đế giày về phía người khác sẽ bị coi là một hành vi khiếm nhã nghiêm trọng. Khi trò chuyện với người bản địa, bạn nên tránh ngồi vắt chân hoặc nâng cao chân để không để lộ đế giày ra phía trước. Thay vào đó, hãy ngồi ngay ngắn, hai chân chạm đất như một cách thể hiện sự tôn trọng.

Với những ai lần đầu đặt chân đến các quốc gia Hồi Giáo, việc am hiểu và tuân thủ những quy tắc ứng xử nhỏ nhặt như thế này sẽ giúp bạn tránh khỏi những tình huống khó xử. Đế giày – vốn là phần tiếp xúc trực tiếp với bụi bẩn, bùn đất – tượng trưng cho điều không sạch sẽ, đối lập hoàn toàn với sự thanh tịnh thiêng liêng. Do đó, hãy luôn để tâm đến tư thế ngồi và cử chỉ khi giao tiếp, đặc biệt là trong không gian linh thiêng hoặc khi có sự hiện diện của người Hồi Giáo. Chỉ một chi tiết nhỏ cũng có thể nói lên bạn là người tôn trọng văn hóa địa phương hay không.

Trong xã hội Hồi Giáo, giới tính là chủ đề được xem trọng với nhiều quy định rõ ràng từ luật tôn giáo đến phong tục truyền thống. Nam giới khi chào hỏi phụ nữ nên tránh tiếp xúc tay trực tiếp, thay vào đó là một cái gật đầu nhẹ kèm nụ cười thân thiện từ khoảng cách phù hợp. Tại các bữa tiệc truyền thống, nam và nữ thường ngồi riêng biệt, thể hiện sự gìn giữ lễ nghi và sự riêng tư trong giao tiếp giới tính. Nếu bạn được mời đến nhà người Hồi Giáo, hãy chắc chắn rằng đó là lời mời chính thức – việc tự ý đến nhà mà không báo trước có thể bị xem là hành vi khiếm nhã. Ngoài ra, tuyệt đối không thể hiện tình cảm thân mật nơi công cộng, dù chỉ là những cử chỉ nhỏ như nắm tay hay ôm nhau, đặc biệt là tại các quốc gia theo đạo Hồi.

Về mặt lịch sử, các xã hội Hồi Giáo cổ đại từng thể hiện sự khoan dung với các mối quan hệ đồng tính trong một khuôn khổ đạo đức riêng biệt. Thơ ca và văn chương viết bằng các ngôn ngữ Ả Rập, Ba Tư hay Thổ Nhĩ Kỳ từ thế kỷ thứ tám đã phản ánh những suy tưởng về đồng tính luyến ái, thường mang đậm chất nghệ thuật và triết lý. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, nhiều quốc gia Hồi Giáo áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn về quan hệ cùng giới, đặc biệt nếu bị xem là hành vi công khai trái đạo đức. Dù vậy, hiểu biết về lịch sử và sự phát triển của quan niệm này sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và cảm thông hơn với những giá trị văn hóa tại đây.

Theo giáo lý của đạo Hồi, việc sử dụng rượu bia hay bất kỳ chất kích thích nào là điều nghiêm cấm, bởi chúng làm mờ lý trí, dẫn dắt con người đến hành vi sai trái và xa rời con đường đạo đức. Tín đồ Hồi Giáo tuyệt đối tuân theo lời dạy của Thánh Allah, nên việc tiêu thụ đồ uống có cồn bị cấm ở nhiều quốc gia Hồi Giáo. Trong suốt cuộc đời mình, họ sẽ không động đến rượu bia dù chỉ một lần. Vì thế, khi ghé thăm một gia đình theo đạo Hồi, bạn nên tránh mang theo những món quà như rượu vang hay bia ngoại – những thứ vốn được xem là không phù hợp và thiếu tinh tế trong văn hóa tôn giáo này.

Không chỉ rượu bia, thịt lợn cũng nằm trong danh sách cấm kỵ với người Hồi Giáo. Tại các quốc gia đông dân Hồi như Indonesia, Ai Cập, Pakistan hay Iraq, thịt lợn hiếm khi được bày bán và nếu có thì chỉ phục vụ cho người nước ngoài. Thay vào đó, tín đồ Hồi Giáo sử dụng thịt bò, cừu, gà… được chế biến theo phương pháp Halal – một quy trình giết mổ nhân đạo và thiêng liêng, trong đó mỗi con vật đều phải được đọc câu kinh Bismillah, nghĩa là “nhân danh Thánh Allah”, trước khi hiến tế. Đây không chỉ là quy định về ẩm thực, mà còn là sự kết nối tâm linh giữa tín đồ và Đấng Tối Cao.

Trang phục của phụ nữ Hồi Giáo phản ánh sự nghiêm khắc và thiêng liêng trong văn hóa tôn giáo. Họ thường mặc những bộ quần áo phủ kín cơ thể, quấn khăn Hijab hoặc Niqab che gần như toàn bộ khuôn mặt, chỉ để lộ đôi mắt. Khi ra ngoài, phụ nữ Hồi Giáo được khuyến khích giữ gìn sự kín đáo tối đa như một cách thể hiện lòng tôn kính đối với gia đình và niềm tin tôn giáo. Việc không tuân thủ quy định về trang phục có thể khiến họ bị cộng đồng tẩy chay, thậm chí phải đối mặt với sự khắc nghiệt đến từ chính người thân của mình.

Chính vì vậy, theo tinh thần "Nhập gia tùy tục", phụ nữ khi du lịch đến các quốc gia Hồi Giáo cần chú trọng lựa chọn trang phục phù hợp. Nên tránh mặc quần short, váy ngắn, áo sát nách hay bất kỳ loại trang phục hở da thịt nào. Mặc dù không bắt buộc phải mặc đồ truyền thống, du khách nữ vẫn nên tham khảo cách ăn mặc tại địa phương để tránh gây phản cảm. Việc lựa chọn một chiếc áo dài tay, váy dài hay khăn choàng nhẹ nhàng không chỉ là biểu hiện của sự tôn trọng mà còn là cơ hội để bạn khám phá nét đẹp sâu sắc trong văn hóa Hồi Giáo.

Những thánh đường Hồi Giáo huy hoàng và trang nghiêm luôn là điểm đến thu hút mọi ánh nhìn trong hành trình khám phá văn hóa Hồi Giáo. Đây không chỉ là nơi hành lễ, mà còn là chốn linh thiêng kết nối tâm hồn con người với Đấng Tối Cao. Chính vì vậy, khi đặt chân đến những không gian thánh thiêng này, du khách cần tuân thủ các quy tắc nghiêm ngặt nhằm thể hiện lòng thành kính.

Trang phục là điều đầu tiên được yêu cầu: phải lịch sự, kín đáo, không phản cảm. Nam giới không nên mặc áo thun ngắn tay, quần short hay đi dép lê. Phụ nữ bắt buộc phải trùm khăn che tóc, tránh mặc đồ xuyên thấu hoặc bó sát cơ thể. Với mái tóc dài, nên buộc gọn để giữ khăn cố định. Quần áo nên dài tay, váy phải dài qua mắt cá chân.

Tất cả du khách đều phải tháo giày dép trước khi vào trong thánh đường, nên chọn giày dễ tháo như giày lười. Không được phép thể hiện tình cảm như nắm tay, ôm hôn khi chụp ảnh. Việc di chuyển chỉ nên giới hạn trong khu vực cho phép, không tự ý đi vào khu vực riêng. Trẻ em cần được theo sát, không chạy nhảy hoặc đến gần hồ phản chiếu. Nghiêm cấm hút thuốc, mang theo thức ăn, chạm vào Kinh Koran hay bất kỳ vật phẩm thiêng liêng nào trong khu cầu nguyện. Sự tôn trọng nơi linh thiêng này chính là chiếc chìa khóa mở cánh cửa văn hóa Hồi Giáo đầy huyền bí.

Allah là tên gọi thiêng liêng và tối thượng của Thượng Đế trong tiếng Ả Rập, không chỉ được người Hồi Giáo sử dụng mà còn là cách gọi của các tín đồ Kitô giáo và Do Thái giáo tại các quốc gia Ả Rập. Từ ngữ này đã tồn tại hàng nghìn năm, gắn liền với những trang sử lâu đời và sự hiện diện sớm của các tôn giáo lớn trên bán đảo Ả Rập. Ngày nay, nhiều Kitô hữu Ả Rập vẫn gọi Thiên Chúa là Allah, ví dụ như Chúa Cha được xưng tụng là Allāh al-'Ab.

Đối với tín đồ Hồi Giáo, Allah là biểu tượng thiêng liêng tối thượng, là Đấng Sáng Tạo và là chốn nương tựa linh hồn. Việc người ngoài đưa ra lời bàn luận, chỉ trích hay nhận xét về Thánh Allah hoặc giáo lý của Hồi Giáo thường được xem là điều đại kỵ. Khi du lịch đến các quốc gia Hồi Giáo, bạn có thể tìm hiểu và chiêm nghiệm về tôn giáo này với lòng tôn trọng, nhưng tuyệt đối không nên đưa ra ý kiến chủ quan hay tranh luận về Đức Thánh Allah. Những điều tưởng chừng nhỏ nhặt ấy lại có thể làm tổn thương sâu sắc đến niềm tin tôn giáo và gây ra hiểu lầm văn hóa không mong muốn.