Request là gì? Khám phá chi tiết về Request và Response trong lập trình Web

Web hoạt động dựa trên một chu trình liên tục của các Request và Response giữa máy khách và máy chủ. Đối với những người học lập trình web, việc hiểu rõ về Request và Response là điều vô cùng quan trọng. Vậy Request là gì? Response có vai trò như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về hai khái niệm này trong lập trình web thông qua bài viết dưới đây.

HTTP là gì?

HTTP là từ viết tắt của Hypertext Transfer Protocol (Giao thức truyền tải siêu văn bản). Thông qua giao thức này, máy khách (client) sẽ gửi các yêu cầu đến máy chủ (server), và dựa trên yêu cầu đó, máy chủ sẽ phản hồi lại cho máy khách thông qua trình duyệt web.

Tóm lại, có thể khẳng định rằng đây chính là nền tảng giúp một máy tính (máy khách) giao tiếp hiệu quả với một máy tính khác (máy chủ).

HTTP Request là gì?

Khi kết nối HTTP được thiết lập giữa máy khách và máy chủ, máy khách sẽ gửi một Request (yêu cầu) dưới dạng dữ liệu nhị phân đến máy chủ để truy cập các tệp tin hoặc thông tin cụ thể từ máy chủ.

Mỗi HTTP Request bao gồm ba thành phần chính: Request Line, Request Header và Request Body (tuỳ chọn).

● Request Line:

- Xác định phương thức (GET, POST, PUT, DELETE, …), hướng dẫn máy chủ cách xử lý thông tin hoặc tài nguyên;

- Bao gồm URL của Request, được dùng để định vị tài nguyên cụ thể trên máy chủ;

- Chỉ rõ phiên bản giao thức HTTP đang sử dụng (ví dụ: HTTP/1.0 hoặc HTTP/1.1).

● Request Header: Có thể bao gồm 0 hoặc nhiều Header.

Các Header được sử dụng để truyền tải thêm thông tin chi tiết về Request, giúp máy chủ hiểu rõ hơn cách xử lý yêu cầu từ máy khách.

Ví dụ: Hãy xem xét mục Accept-Language. Nó thông báo cho máy chủ về ngôn ngữ ưu tiên của máy khách, từ đó máy chủ có thể phản hồi bằng ngôn ngữ phù hợp với người dùng.

● Request Body: Đây là phần tùy chọn trong HTTP Request, dùng để gửi thêm dữ liệu đến máy chủ, chẳng hạn như các tệp JSON hoặc XML.

Request Body sẽ cung cấp thông tin bổ sung theo yêu cầu của máy chủ để xử lý Request một cách chính xác. Trong ví dụ đơn giản này, Request được gửi đến máy chủ không bao gồm thành phần Body.

HTTP Response là gì?

Ngược lại với HTTP Request, HTTP Response là thông điệp phản hồi từ máy chủ gửi đến máy khách, đáp ứng yêu cầu trước đó của máy khách. HTTP Response chứa đựng những thông tin mà máy khách đã yêu cầu.

Tương tự như HTTP Request, HTTP Response cũng được cấu thành từ ba phần chính: Status Line, Response Header và Response Body.

● Status Line: Gồm ba thành phần chính:

- HTTP Version: Phiên bản giao thức HTTP đang được sử dụng;

- Status Code: Mã số biểu thị trạng thái của phản hồi;

- Reason Phrase (hay còn gọi là Status Text): Mô tả ngắn gọn về trạng thái phản hồi.

Mã trạng thái là một số nguyên gồm ba chữ số, được máy chủ trả về để phản hồi Request từ máy khách. Các mã trạng thái trong HTTP Response được phân loại thành năm nhóm, với nhóm được xác định bởi chữ số đầu tiên của mã:

- 1xx: Thông tin – Request đã được nhận và quá trình xử lý đang tiếp diễn;

- 2xx: Thành công – Request đã được tiếp nhận, hiểu rõ và xử lý thành công;

- 3xx: Chuyển hướng – Yêu cầu thêm hành động để hoàn tất Request;

- 4xx: Lỗi máy khách – Request chứa cú pháp không hợp lệ hoặc không thể thực hiện được;

- 5xx: Lỗi máy chủ – Máy chủ không thể hoàn thành một Request hợp lệ và rõ ràng;

Trong ví dụ về dịch vụ web thời tiết, phần Response bắt đầu với dòng đầu tiên được gọi là Status Line (như minh họa trong hình dưới đây).

Dòng Status Line bao gồm các thông tin sau:

- Phiên bản giao thức HTTP: HTTP/1.1;

- Mã trạng thái: 200;

- Thông báo trạng thái: OK.

● Response Header: Tương tự như Request Header, Response Header cũng chứa 0 hoặc nhiều dòng Header. Tuy nhiên, rất hiếm khi một Response không có Header. Các Header này được dùng để truyền tải thông tin bổ sung đến máy khách.

Trong Response Header như hình trên, có một Header tên là Content-Type với giá trị application/; charset=utf-8. Điều này cho biết máy chủ đang thông báo với máy khách rằng phần Body của Response sẽ chứa dữ liệu được định dạng JSON.

● Response Body: Chứa dữ liệu tài nguyên mà máy khách đã yêu cầu.

Trong ví dụ này, khi yêu cầu thông tin thời tiết của thành phố Hyderabad, Response Body sẽ chứa các thông tin như nhiệt độ, độ ẩm, mô tả thời tiết và một số thuộc tính khác liên quan.

Qua bài viết trên, mình đã chia sẻ một cách đơn giản và dễ hiểu về khái niệm Request và Response trong lập trình web. Đây là hai khái niệm cốt lõi mà bất kỳ ai theo đuổi con đường phát triển web và ứng dụng web đều cần nắm vững. Hy vọng những thông tin này sẽ mang lại giá trị và giúp ích cho các bạn trên hành trình học tập và làm việc!