4 nguyên tắc giúp phát triển tính tự giác cho trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời

Tự giác có thể hiểu đơn giản là khả năng nhận thức và chủ động thực hiện nhiệm vụ mà không cần sự nhắc nhở từ người khác. Đây là yếu tố then chốt góp phần vào sự trưởng thành và thành công của mỗi cá nhân.

Với trẻ em, việc nhận thức được tầm quan trọng của tự giác và rèn luyện đức tính này ngay từ khi còn nhỏ sẽ là bước đệm vững chắc cho sự thành công trong tương lai. Hãy cùng Tripi tìm hiểu 4 nguyên tắc giúp trẻ phát triển tính tự giác qua bài viết này.

Khi trẻ lên 3 tuổi, chúng bắt đầu nhận thức rằng bản thân là trung tâm của gia đình và dần quan sát, bắt chước những hành động xung quanh. Đây là thời điểm quan trọng để bố mẹ dạy trẻ những quy tắc cơ bản và cách cư xử đúng mực.

Vì vậy, ngay từ lúc này, các bậc phụ huynh nên bắt đầu dạy trẻ những phép tắc, quy tắc hành xử xã hội. Lứa tuổi này, trẻ học nhanh và thường có xu hướng bắt chước những gì người lớn làm, vì vậy việc hướng dẫn sớm là vô cùng quan trọng.

Để tránh cho con hình thành thói quen xấu hay hành vi sai trái, việc thiết lập những quy tắc rõ ràng là rất cần thiết. Đặc biệt trong giai đoạn từ 3 đến 6 tuổi, cha mẹ cần tập trung vào việc rèn luyện cho con tính tự giác để đạt được kết quả tốt nhất.

Khi rèn luyện cho trẻ tính tự giác, cha mẹ cần lưu ý áp dụng 4 nguyên tắc cơ bản sau đây:

Theo chia sẻ của ông William Hansen - chuyên gia hàng đầu về nghi thức xã giao, chỉ qua một bữa ăn, người quan sát tinh tế có thể phán đoán được trình độ học vấn của bạn và hoàn cảnh gia đình bạn.

Quan sát ở các nhà hàng, bạn sẽ thấy những đứa trẻ khác nhau: có những em gây ồn ào, ném thức ăn và làm phiền người xung quanh, trong khi một số trẻ lại rất ngoan, chỉ tập trung ăn và giữ im lặng nơi công cộng. Hành vi này phần nào phản ánh được mức độ giáo dục mà trẻ đã nhận được từ gia đình.

Các quy tắc không cần phải quá nghiêm ngặt, điều quan trọng là dạy trẻ những hành vi tinh tế như đợi người lớn ăn trước, không chuyển thức ăn lung tung, và tránh sử dụng điện thoại trong bữa ăn,... Những chi tiết này sẽ giúp trẻ hình thành thái độ tôn trọng và kỷ luật.

William James, nhà tâm lý học nổi tiếng, đã nói: 'Gieo hành động, gặt thói quen, gieo thói quen, gặt tính cách, gieo tính cách, gặt số phận.' Vì vậy, để trẻ hình thành thói quen tốt, cha mẹ cần có kỷ luật ngay từ khi còn nhỏ.

Cha mẹ thường xuyên thức khuya và dậy muộn sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến con cái. Chính vì vậy, cha mẹ cần thay đổi thói quen này, sử dụng thời gian làm việc hiệu quả hơn, để tạo ra một môi trường giúp trẻ rèn luyện khả năng tự kỷ luật, đồng thời nâng cao thói quen học tập và nghỉ ngơi lành mạnh, bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ việc học của trẻ.

Nhiều cha mẹ luôn muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho con, làm thay mọi việc cho trẻ như dọn đồ chơi, thay quần áo hay đút cơm. Tuy nhiên, đến một giai đoạn nhất định, cha mẹ cần để trẻ tự làm những việc này để giúp con phát triển khả năng tự lập và tự quyết định.

Khi lần đầu tiên trẻ tự ăn cơm, tự thay quần áo, hay tự đánh răng, sẽ không tránh khỏi sự bối rối và một số khó khăn xảy ra. Tuy nhiên, nếu cha mẹ không tạo cơ hội cho trẻ thử sức, thì trẻ sẽ không thể tiến bộ và tự chăm sóc bản thân một cách độc lập.

Cha mẹ nên buông tay và để trẻ tự tin khám phá những điều mới mẻ. Chính những trải nghiệm này sẽ giúp trẻ rèn luyện khả năng tự quyết định và phát triển đức tính tự giác.

Tiến sĩ Montessori đã chia sẻ ba nguyên tắc quan trọng trong việc giáo dục trẻ: Không làm hại bản thân, không làm phiền người khác và không phá hủy môi trường. Đây là những giá trị căn bản mà cha mẹ cần dạy cho trẻ ngay từ nhỏ.

Nhiều cha mẹ thường quá dễ dãi với trẻ vì nghĩ rằng trẻ chưa đủ khả năng nhận thức và phân biệt đúng sai. Tuy nhiên, suy nghĩ này là sai lầm nghiêm trọng. Thay vào đó, cha mẹ cần dạy trẻ hiểu rõ ranh giới trong mọi hành động và chịu trách nhiệm về những vi phạm của mình.

Nguồn: Phunuvietnam.vn

Tripi