Ăn chay có nên dùng hành tỏi hay không?

Phật tử tu hành thường được khuyến khích ăn chay, tránh tiêu thụ thịt động vật. Tuy nhiên, có những thắc mắc xung quanh việc kiêng tỏi và các gia vị từ cây cỏ. Cùng tìm hiểu thêm về vấn đề này.

Trong truyền thống Phật giáo Bắc truyền, hay còn gọi là Phật giáo phát triển, các Phật tử tuân theo chế độ ăn chay phải kiêng ngũ vị tân, bao gồm hành, tỏi, hẹ, kiệu và hưng cừ.

Ngũ vị tân là nhóm gia vị có mùi cay nồng, bao gồm hành (cách thông), tỏi (đại toán), hẹ (từ thông), kiệu (lan thông) và hưng cừ. Theo từ điển Phật học Hán-Việt, hưng cừ là một gia vị có hình dáng và mùi vị tương tự như củ nén, nhưng ít được sử dụng ở Trung Quốc và Việt Nam.

Ngũ vị tân này chứa nhiều chất kích thích và mang mùi vị nồng nặc. Nếu sử dụng quá nhiều, cơ thể có thể phát sinh mùi hôi, trở nên nóng nảy và dễ kích động.

Trong Kinh Lăng Nghiêm, quyển 8, Đức Phật đã dạy rằng: "Những ai muốn đạt đến Thiền định không nên ăn năm loại gia vị cay nồng của thế gian. Vì nếu ăn chín, chúng làm phát sinh dục vọng, còn ăn sống thì tạo ra cảm giác tức giận."

Điểm quan trọng là mùi vị cay nồng của các gia vị này rất khó chịu, đặc biệt khi sống trong một cộng đồng. Nếu mọi người đều ăn những gia vị này, sẽ không ai cảm thấy phiền hà. Vì thế, để giữ gìn sự hòa thuận trong cộng đồng, Phật tử không nên ăn hành tỏi.

Theo y học hiện đại, ngũ vị tân chứa nhiều hoạt chất có thể tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ điều trị bệnh. Các nghiên cứu gần đây của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chỉ ra rằng tỏi và hành có khả năng chữa nhiều bệnh như cảm cúm, bệnh tim mạch và ung thư. Vì vậy, trong mức độ hợp lý, người Phật tử ăn chay cũng có thể dùng ngũ vị tân để phòng và điều trị bệnh.

Theo ghi chép trong "Đại Đường Tây Vực Ký" của Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang: "Các nhà sư ở Tây Vực, nếu mắc bệnh nặng và cần dùng ngũ vị tân theo chỉ định của bác sĩ, có thể sử dụng tạm thời nhưng phải ở riêng biệt. Sau khi hồi phục, cần tắm rửa sạch sẽ, thay đổi y phục trước khi trở lại sinh hoạt chung với tăng chúng."

Theo quan điểm của những người tu theo Mật giáo, đặc biệt là các hành giả chuyên trì chú, việc ăn hành tỏi là điều tuyệt đối không nên. Bởi điều này có thể làm giảm hiệu quả của việc trì chú và ngăn cản sự linh nghiệm. Tuy nhiên, đối với những ai theo Hiển giáo, quan niệm này có thể khác, vì Hiển giáo không quá coi trọng việc trì chú, và Phật giáo không cấm một cách tuyệt đối.

Theo lời giảng của Hòa Thượng Thanh Từ trong bộ băng giảng về 33 vị Tổ Thiền tông Ấn Độ và Trung Hoa, Hòa Thượng cho rằng người tu theo Hiển giáo vẫn có thể ăn hành tỏi, nhưng chỉ nên sử dụng ở mức độ vừa phải, chủ yếu để phòng ngừa và điều trị bệnh. Lạm dụng quá mức có thể gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.

Tripi