Bí Quyết Huấn Luyện Chó Hiệu Quả

28/02/2025

Nội dung bài viết

Bạn đang có kế hoạch đón nhận một người bạn bốn chân? Mong muốn chú chó của mình trở nên ngoan ngoãn và biết nghe lời? Bạn khao khát huấn luyện chú chó của mình thực hiện theo yêu cầu thay vì phải chiều chuộng chúng? Tham gia một lớp huấn luyện chó do chuyên gia hướng dẫn là phương pháp tối ưu, nhưng không phải ai cũng có điều kiện tham gia. Những mẹo sau đây sẽ là khởi đầu tuyệt vời để rèn luyện chú chó của bạn. Có rất nhiều lý thuyết và phương pháp huấn luyện chó, vì vậy hãy nghiên cứu và lựa chọn cách tiếp cận phù hợp nhất với bạn và chú chó của mình.

Các Bước Thực Hiện

Chuẩn Bị Cho Quá Trình Huấn Luyện Chó

Lựa chọn giống chó phù hợp với lối sống của bạn. Qua hàng thế kỷ phối giống, chó đã trở thành một trong những loài động vật đa dạng nhất trên thế giới. Chắc chắn sẽ có một chú chó phù hợp với mọi lối sống, nhưng không phải tất cả đều đáp ứng được nhu cầu cụ thể của bạn. Ví dụ, nếu bạn là người thích sự yên tĩnh, giống Jack Russell Terrier với tính cách sôi nổi và năng lượng dồi dào có lẽ không phải là lựa chọn lý tưởng. Thay vào đó, bạn có thể cân nhắc một chú chó bun, thường thích cuộn tròn trên ghế sofa cả ngày. Hãy tìm hiểu kỹ về tính cách và nhu cầu chăm sóc của từng giống chó. Đừng ngần ngại hỏi ý kiến từ những người nuôi chó khác về giống chó họ đang nuôi.

Vì hầu hết các giống chó có tuổi thọ từ 10-15 năm, việc nhận nuôi một chú chó là một cam kết dài hạn. Hãy đảm bảo rằng tính cách của giống chó đó hòa hợp với lối sống của bạn.
Nếu bạn chưa lập gia đình, hãy suy nghĩ xem liệu trong vòng một thập kỷ tới bạn có kế hoạch sinh con không. Một số giống chó được khuyến cáo không phù hợp với gia đình có trẻ nhỏ.

Đừng chỉ dựa vào mong muốn cá nhân để nhận nuôi chó. Hãy thành thật với bản thân về sự phù hợp giữa giống chó bạn mong muốn và lối sống của bạn. Đừng nhận nuôi một chú chó cần nhiều vận động chỉ vì bạn muốn có động lực thay đổi lối sống. Nếu không đáp ứng được nhu cầu năng động của chú chó, cả bạn và chó đều sẽ cảm thấy mệt mỏi.

Ghi chép lại nhu cầu và tính cách của giống chó, đồng thời lên kế hoạch đáp ứng những nhu cầu đó.
Nếu việc nuôi một giống chó đòi hỏi sự thay đổi lớn trong lối sống, hãy cân nhắc chọn một giống chó khác phù hợp hơn.

Chọn một cái tên dễ gọi cho chú chó của bạn. Chú chó cần học tên của mình một cách nhanh chóng để bạn có thể dễ dàng thu hút sự chú ý của chúng trong quá trình huấn luyện. Tên nên ngắn gọn, không quá hai âm tiết và có âm điệu rõ ràng để chó dễ nhận biết. Những cái tên như "Buddy", "Rover" hay "Bee Bee" thường có âm sắc nổi bật, giúp chó dễ dàng phân biệt với giọng nói thông thường.

Thường xuyên gọi tên chó khi chơi đùa, huấn luyện hoặc thu hút sự chú ý của chúng.
Nếu chó quay lại nhìn bạn mỗi khi bạn gọi tên, điều đó có nghĩa chúng đã nhận biết được tên của mình.
Tạo sự liên kết tích cực với tên gọi bằng cách khen ngợi và thưởng đồ ăn khi chó phản hồi.

Lên kế hoạch tập luyện khoa học. Mỗi buổi tập nên kéo dài từ 15-20 phút và được lặp lại vài lần trong ngày. Chó con thường có khả năng tập trung ngắn và dễ chán, tương tự như trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, việc huấn luyện không chỉ giới hạn trong thời gian tập luyện. Mỗi lần tương tác với chó đều là cơ hội để chúng học hỏi.
Những thói quen xấu của chó thường hình thành khi chủ nhân không để ý đến hành vi của chúng ngoài giờ tập. Vì vậy, hãy luôn quan sát và củng cố những bài học đã dạy.

Chuẩn bị tâm lý vững vàng trước mỗi buổi tập. Khi làm việc với chó, hãy giữ bình tĩnh và trung lập. Bất kỳ sự lo lắng hay kích động nào từ bạn đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả huấn luyện. Hãy nhớ rằng mục tiêu của huấn luyện là củng cố hành vi tốt và loại bỏ hành vi xấu. Điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn, quyết tâm và kỷ luật nghiêm khắc.

Lựa chọn dụng cụ huấn luyện phù hợp. Một dây xích dài 180 cm cùng vòng cổ khóa hoặc vòng cổ hai đai là đủ để bắt đầu, kèm theo đồ ăn thưởng. Tham khảo ý kiến chuyên gia về các dụng cụ như rọ mõm, đai yên, vòng cổ kim loại hoặc các công cụ hỗ trợ khác. Chó con hoặc chó nhỏ thường không cần dụng cụ quá phức tạp, trong khi các giống chó lớn có thể cần dụng cụ đặc biệt như rọ mõm để giúp chúng tập trung hơn.

Áp Dụng Nguyên Tắc Huấn Luyện Toàn Diện

Điều chỉnh kỳ vọng và tâm trạng của bạn. Không phải ngày huấn luyện nào cũng suôn sẻ, nhưng đừng vì thế mà nản lòng hay đổ lỗi cho chú chó của bạn. Hãy thay đổi thái độ và hành vi của bản thân để khích lệ khả năng và sự tự tin học hỏi của chó. Khi bạn bình tĩnh, chú chó của bạn cũng sẽ cảm nhận được điều đó.

Nếu chó cảm thấy sợ hãi trước tâm trạng tiêu cực của bạn, chúng sẽ không thể học hỏi được gì. Thay vào đó, chúng sẽ trở nên thận trọng và mất niềm tin vào bạn.
Tham gia các lớp huấn luyện chó hoặc nhờ sự hỗ trợ từ chuyên gia sẽ giúp bạn cải thiện hành vi và đạt được thành công trong việc dạy dỗ chó.

Luôn chú ý đến tính cách của chó. Mỗi chú chó có một tính cách riêng biệt. Giống như trẻ em, mỗi giống chó sẽ tiếp thu kiến thức với tốc độ khác nhau. Một số chú chó có thể cứng đầu và thách thức bạn trong từng bài tập, trong khi những chú khác lại rất nỗ lực để làm hài lòng bạn. Hãy điều chỉnh phương pháp huấn luyện sao cho phù hợp với tính cách của chú chó.

Thưởng ngay lập tức cho chó. Chó không hiểu được mối liên hệ giữa nguyên nhân và kết quả lâu dài. Chúng học hỏi rất nhanh, vì vậy bạn cần khen thưởng chúng trong vòng 2 giây sau khi chúng thực hiện hành vi mong muốn. Nếu chậm trễ, chó sẽ không thể liên kết phần thưởng với hành động mà bạn yêu cầu.

Đảm bảo rằng lời khen và phần thưởng của bạn phải chính xác và kịp thời. Nếu không, bạn có thể vô tình thưởng nhầm cho hành vi không mong muốn.
Ví dụ, khi dạy chó lệnh “ngồi”, nếu bạn khen thưởng khi chó đứng dậy, bạn đang vô tình củng cố hành vi đứng thay vì ngồi.

Cân nhắc sử dụng công cụ clicker trong huấn luyện. Huấn luyện bằng clicker là phương pháp khen thưởng tức thì thông qua âm thanh lách cách. Bạn có thể bấm clicker nhanh hơn so với việc cho chó ăn hoặc vỗ về, giúp củng cố hành vi tốt một cách kịp thời. Phương pháp này xây dựng mối liên hệ giữa tiếng click và phần thưởng, đến mức chó sẽ coi tiếng click như một phần thưởng.

Bấm clicker và ngay lập tức thưởng đồ ăn để tạo liên kết tích cực với âm thanh này. Tiếng click sẽ trở thành dấu hiệu cho hành vi đúng.
Khi chó thực hiện đúng hành động, hãy bấm clicker và thưởng. Khi chó liên tục làm đúng, bạn có thể kết hợp lệnh bằng lời nói. Ví dụ, khi dạy chó “ngồi”, hãy bấm clicker và thưởng mỗi khi chó ngồi. Dần dần, chó sẽ hiểu rằng việc ngồi khi nghe lệnh sẽ mang lại tiếng click và phần thưởng.

Duy trì sự nhất quán. Chó sẽ không thể hiểu được yêu cầu của bạn nếu môi trường xung quanh chúng không ổn định. Tất cả những người sống cùng chó cần hiểu và tuân theo các quy tắc huấn luyện. Ví dụ, nếu bạn đang dạy chó không được nhảy lên người, đừng để trẻ em trong nhà cho phép chó làm điều đó. Hành động này sẽ phá vỡ toàn bộ quá trình huấn luyện.

Đảm bảo mọi người sử dụng cùng một câu lệnh mà chó đã học. Chó không hiểu tiếng Việt và không thể phân biệt giữa “ngồi” và “ngồi xuống”. Sử dụng nhiều câu lệnh khác nhau chỉ khiến chó bối rối.
Vì chó không thể liên kết rõ ràng giữa câu lệnh và hành động, phản ứng của chúng có thể chính xác hoặc hoàn toàn sai lệch.

Luôn khen ngợi và thỉnh thoảng thưởng đồ ăn cho hành vi tốt của chó. Một phần thưởng nhỏ sẽ khích lệ chó trong quá trình luyện tập. Phần thưởng nên có kích thước nhỏ, ngon miệng và dễ nhai. Bạn không muốn phần thưởng làm gián đoạn buổi tập hoặc khiến chó no quá nhanh.

Cân nhắc thời gian chó cần để nhai một món ăn cứng so với một món mềm hơn như “Bill Jack” hoặc “Zuke’s Mini Naturals”. Một phần thưởng nhỏ bằng cục tẩy bút chì là đủ để chó hiểu được sự tích cực, nhưng đừng để chó mất quá nhiều thời gian ăn.

Sử dụng phần thưởng đặc biệt khi cần thiết. Khi huấn luyện những mệnh lệnh khó hoặc quan trọng, hãy dùng phần thưởng đặc biệt để khích lệ tinh thần cho chó. Ví dụ như gan khô, vụn ức gà nướng, hoặc một ít thịt gà tây từ bữa trưa.

Nếu chó đã thành thạo mệnh lệnh, hãy giảm dần phần thưởng đặc biệt và chỉ sử dụng lại khi cần thiết. Tuy nhiên, đừng quên khen ngợi chó mỗi khi chúng làm tốt.

Huấn luyện chó khi chúng đói. Đừng cho chó ăn no vài giờ trước buổi tập. Chó càng háo hức với phần thưởng, chúng càng nỗ lực thực hiện nhiệm vụ để được nhận đồ ăn.

Luôn kết thúc buổi tập bằng niềm vui. Dù buổi tập không suôn sẻ và chó không tiếp thu được câu lệnh mới, hãy kết thúc bằng một điều gì đó mà bạn có thể khen ngợi chó. Bằng cách kết thúc với một câu lệnh mà chó đã hiểu, điều cuối cùng chó nhớ sẽ là tình yêu thương và lời khen từ bạn.

Kiểm soát tiếng sủa của chó. Nếu chó sủa về phía bạn khi bạn không muốn, hãy lờ đi cho đến khi chó ngừng sủa, sau đó khen ngợi chúng. Đôi khi chó sủa để thu hút sự chú ý, nhưng cũng có thể do chúng cảm thấy bức bối.

Đừng ném bóng hay đồ chơi cho chó, vì điều này sẽ khiến chó nghĩ rằng sủa là cách để đạt được điều chúng muốn.
Đừng hét lên để bắt chó im lặng, vì chó sẽ cảm thấy được chú ý và có thể sủa nhiều hơn.

Dạy Lệnh "Đi Theo"

Thường xuyên dắt chó đi dạo với dây xích. Việc này không chỉ quan trọng cho quá trình huấn luyện mà còn tốt cho sức khỏe và tinh thần của chó. Tùy thuộc vào giống chó, chúng có thể cần nhiều vận động để duy trì sự vui vẻ và cân đối.

Tránh để chó kéo dây xích. Hầu hết chó sẽ kéo dây xích khi đi dạo. Khi chó bắt đầu kéo, hãy dừng lại ngay lập tức. Chỉ tiếp tục đi khi chó quay lại bên bạn và tập trung vào bạn.

Thay đổi hướng đi khi cần thiết. Một phương pháp hiệu quả là đi ngược hướng và khuyến khích chó đi cùng bạn. Khi chó theo kịp, hãy khen ngợi và thưởng cho chúng.

Làm cho việc đi bộ cùng bạn trở nên thú vị. Bản năng tự nhiên của chó là khám phá môi trường xung quanh. Bạn cần biến việc đi bộ cùng bạn thành một trải nghiệm hấp dẫn hơn. Hãy sử dụng giọng nói phấn khích khi đổi hướng và khen ngợi chó khi chúng đi bên cạnh bạn.

Liên kết hành vi với lệnh bằng lời nói. Khi chó đã quen với việc đi bên cạnh bạn, hãy đặt tên cho hành động đó, chẳng hạn như “đi theo” hoặc “đi nào.”

Dạy Lệnh "Đến Đây"

Hiểu giá trị của lệnh "đến đây". Lệnh này được sử dụng khi bạn muốn chó đến gần bạn. Nó có thể cứu mạng chó trong những tình huống nguy hiểm, chẳng hạn như khi chó chạy ra khỏi tầm kiểm soát.

Chuẩn bị cho bài tập "đến đây". Hãy bắt đầu huấn luyện trong nhà hoặc khu vực có hàng rào với ít yếu tố gây xao nhãng. Sử dụng dây xích dài 183 cm để giữ chó tập trung và ngăn chúng chạy mất.

Thu hút sự chú ý của chó. Để gọi chó lại gần, bạn có thể sử dụng âm thanh cao kèm theo đồ chơi, tiếng vỗ tay, hoặc đơn giản là dang rộng vòng tay. Chạy một đoạn ngắn rồi dừng lại đột ngột cũng là cách hiệu quả, vì chó có bản năng đuổi theo.

Sử dụng lời khen và giọng nói vui vẻ để khích lệ chó đến bên bạn.

Khen ngợi ngay lập tức. Bấm clicker, khen chó bằng giọng nói vui vẻ, và thưởng đồ ăn khi chó đến gần bạn.

Liên kết hành vi với câu lệnh. Khi chó đã hiểu rằng việc đến bên bạn sẽ được thưởng, hãy bắt đầu sử dụng lệnh “đến đây”. Khi chó phản ứng đúng, hãy củng cố hành vi bằng cách khen ngợi kèm theo từ “giỏi”: “đến giỏi!”

Mở rộng không gian huấn luyện ra nơi công cộng. Vì lệnh “đến đây” có thể cứu mạng chó, chúng cần học cách phản ứng ngay cả khi bị phân tâm. Hãy chuyển bài tập từ nhà ra sân vườn hoặc công viên, nơi có nhiều yếu tố kích thích như cảnh vật, âm thanh và mùi hương.

Tăng độ dài của dây xích. Bắt đầu với dây xích dài 180 cm, sau đó dần dần tăng khoảng cách để chó có thể thực hiện lệnh từ xa hơn.

Huấn luyện chó không dùng dây xích trong không gian có hàng rào. Điều này giúp chó học cách chạy đến từ khoảng cách xa hơn.

Nhờ người khác hỗ trợ trong bài tập không dùng dây xích. Bạn có thể chơi trò “bóng bàn” bằng cách luân phiên gọi chó đến từng người.

Thưởng thật hào phóng. Vì lệnh này cực kỳ quan trọng, hãy dành những lời khen và phần thưởng xứng đáng. Việc tuân theo lệnh “đến đây” nên trở thành khoảnh khắc tuyệt vời nhất trong ngày của chó.

Tránh mọi sự tiêu cực liên quan đến lệnh này. Dù bạn có tức giận đến đâu, đừng bao giờ kết hợp lệnh “đến đây” với sự trừng phạt. Ngay cả khi chó chạy mất và bạn phải mất năm phút để gọi chúng quay lại, hãy khen ngợi chó khi chúng đáp lại lệnh. Hãy nhớ rằng bạn đang khen ngợi hành vi cuối cùng của chó, đó là việc chúng quay lại bên bạn.

Đừng chỉ trích, quát mắng, hay làm bất cứ điều gì khiến chó nghĩ rằng việc đến bên bạn là không tốt. Một trải nghiệm tiêu cực có thể phá hủy cả năm huấn luyện.
Không bao giờ làm điều chó không thích sau khi ra lệnh “đến đây.” Dù bạn cần tắm, cắt móng, hay vệ sinh tai cho chó, hãy đảm bảo lệnh này luôn mang lại niềm vui.
Nếu phải làm điều chó không thích, hãy tự đi bắt chó thay vì ra lệnh. Khen ngợi chó trong suốt quá trình và sử dụng đồ ăn để khích lệ.

Quay lại bước cơ bản nếu cần. Nếu bạn lo lắng chó có thể chạy mất và không tuân theo lệnh “đến đây,” hãy quay lại huấn luyện với dây xích. Tiếp tục cho đến khi bạn tin tưởng chó sẽ đáp lại lệnh.

Đừng vội vàng trong việc rèn luyện lệnh này. Nó quá quan trọng để làm một cách qua loa.

Duy trì củng cố lệnh suốt đời. Vì hành vi này rất quan trọng, bạn cần tiếp tục củng cố nó trong suốt cuộc đời của chó. Khi đi leo núi hoặc dạo chơi không dùng dây xích, hãy mang theo đồ ăn để thưởng cho chó khi chúng tuân lệnh.

Bạn cũng nên dạy chó một lệnh để chúng biết khi nào không cần ở bên bạn. Ví dụ, lệnh “nghỉ” cho phép chó tự do khám phá mà không cần tuân theo lệnh cho đến khi bạn yêu cầu.

Duy trì niềm vui lâu dài. Đừng để chó nghĩ rằng mỗi lần chúng đến bên bạn là kết thúc cuộc chơi, bị gắn dây xích, và phải về nhà. Nếu không, chó sẽ dần phản ứng chậm chạp và thiếu nhiệt tình khi nghe lệnh “đến đây”. Thay vào đó, hãy gọi chó lại, khen ngợi chúng, và cho chúng “nghỉ” để tiếp tục chơi đùa.

Làm quen với việc chạm vào vòng cổ. Không cần kèm theo lệnh, hãy thường xuyên nắm vòng cổ khi chó đến bên bạn để chúng không cảm thấy sợ hãi khi bị chạm vào.

Khi thưởng đồ ăn cho chó, hãy kết hợp với việc nắm nhẹ vòng cổ để tạo thói quen.
Thỉnh thoảng, gắn dây xích vào vòng cổ nhưng đừng làm quá thường xuyên.
Bạn cũng có thể sử dụng dây xích ngắn và cho chó “nghỉ” ngay sau đó. Dây xích nên là dấu hiệu của niềm vui và cuộc dạo chơi, không phải sự kiểm soát khắt khe.

Dạy Lệnh "Nghe"

Hiểu mục đích của lệnh “nghe”. Đôi khi được gọi là lệnh “chú ý”, đây là một trong những lệnh đầu tiên bạn nên dạy chó. Lệnh này giúp thu hút sự tập trung của chó trước khi đưa ra chỉ dẫn mới. Một số người dùng tên chó thay cho lệnh “nghe”, đặc biệt hữu ích khi bạn nuôi nhiều chó. Mỗi chú chó sẽ biết khi nào bạn muốn chúng chú ý đến mình.

Chuẩn bị nhiều phần thưởng hấp dẫn. Đó có thể là thức ăn mua từ cửa hàng hoặc xúc xích cắt nhỏ. Hãy chọn món mà chó yêu thích và sẵn sàng thực hiện hành động để nhận được.

Đứng gần chó nhưng đừng thu hút sự chú ý. Nếu chó phản ứng với sự hiện diện của bạn, hãy đứng yên và nhìn sang hướng khác cho đến khi chó không còn quan tâm.

Ra lệnh “Nghe” bằng giọng nói nhỏ nhưng rõ ràng. Nếu bạn dùng tên chó thay vì lệnh “nghe” hoặc “chú ý”, hãy gọi tên chó với tông giọng tương tự như khi bạn muốn ai đó chú ý đến mình.

Đừng lạm dụng việc cao giọng để thu hút sự chú ý. Hãy dành giọng nói to cho những tình huống khẩn cấp, chẳng hạn khi chó nhảy qua hàng rào hoặc đứt dây xích. Nếu bạn hiếm khi cao giọng, chó sẽ phản ứng nhanh chóng khi bạn cần. Ngược lại, nếu bạn luôn quát tháo, chó sẽ dần phớt lờ bạn.

Chó có thính giác nhạy bén hơn con người rất nhiều. Hãy thử xem chó của bạn có thể phản ứng với tiếng thì thầm nhỏ đến mức nào. Bạn sẽ được ngưỡng mộ như một “người thì thầm với chó” khi có thể ra lệnh chỉ bằng giọng nói nhẹ nhàng.

Thưởng ngay lập tức khi chó phản ứng đúng. Khi chó ngừng việc đang làm và nhìn bạn, hãy khen ngợi và thưởng chúng ngay. Nếu bạn đang dùng clicker, hãy bấm clicker trước khi thưởng.

Phản ứng nhanh chóng là chìa khóa. Thưởng càng nhanh, chó càng dễ hiểu mối liên hệ giữa lệnh, hành vi và phần thưởng.

Dần dần ngừng sử dụng phần thưởng. Khi chó đã thành thạo lệnh, hãy ngừng thưởng đồ ăn nhưng vẫn duy trì lời khen hoặc clicker.

Việc này rất quan trọng để tránh chó chỉ nghe lời khi có đồ ăn.
Khen ngợi thường xuyên nhưng chỉ thưởng thi thoảng để củng cố bài học.
Sau khi chó thành thạo, bạn có thể dùng phần thưởng để tăng tốc độ hoặc độ chính xác của hành vi. Chó sẽ nhanh chóng hiểu rằng phần thưởng đi kèm với lệnh “nghe” và hành vi sau đó.

Hướng dẫn lệnh "Ngồi"

Để chó đứng thẳng. Mục tiêu của lệnh “ngồi” là giúp chó chuyển từ tư thế đứng sang ngồi, không phải duy trì tư thế ngồi. Hãy đi bộ về phía chó hoặc bước ra xa để chó đứng dậy.

Đứng trong tầm mắt của chó. Đứng trực diện với chó để thu hút sự chú ý của nó. Cho chó thấy bạn đang cầm thức ăn trong tay thuận.

Thu hút sự tập trung của chó bằng phần thưởng. Bắt đầu bằng cách để tay cầm phần thưởng thả lỏng bên hông. Đưa tay lên trước mũi chó để nó ngửi thấy mùi, sau đó nâng cao qua đầu chó.

Khi bạn nâng thức ăn lên cao, hầu hết chó sẽ tự động ngồi xuống để quan sát rõ hơn.

Ngay lập tức thưởng và khen ngợi chó. Thực hiện theo quy trình clicker-thưởng/khen hoặc chỉ thưởng và khen. Nói “ngồi ngoan” khi chó thực hiện đúng yêu cầu. Ban đầu, chó có thể phản ứng chậm, nhưng với phần thưởng và lời khen, chó sẽ nhanh chóng cải thiện.

Đảm bảo chỉ khen khi chó đã ngồi hoàn toàn. Nếu khen quá sớm, chó sẽ hiểu nhầm hành động bạn mong muốn.
Đồng thời, tránh khen khi chó đứng dậy, vì điều này sẽ khuyến khích hành vi sai lệch.

Nếu chó không phản hồi với phần thưởng, hãy thử dùng xích và vòng cổ. Đứng bên cạnh chó, hướng cùng chiều với nó. Nhẹ nhàng kéo vòng cổ về phía sau để khuyến khích chó ngồi xuống.

Bạn có thể nhẹ nhàng thúc vào chân sau của chó hoặc kéo nhẹ vòng cổ về phía sau để hỗ trợ.
Ngay khi chó ngồi xuống, hãy khen ngợi và thưởng ngay lập tức.

Tránh lặp lại mệnh lệnh. Mục tiêu là để chó phản ứng ngay lần đầu tiên, không phải sau nhiều lần nhắc lại. Nếu chó không tuân thủ trong vòng 2 giây, hãy củng cố mệnh lệnh bằng cách sử dụng dây xích.

Đừng đưa ra mệnh lệnh nếu bạn không thể đảm bảo chó sẽ thực hiện. Nếu không, chó có thể học cách bỏ qua bạn.
Duy trì không khí tích cực bằng lời khen và sự kiên nhẫn.

Khen ngợi khi chó tự ngồi. Hãy chú ý những khoảnh khắc chó tự ngồi trong ngày. Khen ngợi hành động này, và dần dần chó sẽ học cách ngồi để thu hút sự chú ý thay vì nhảy lên hoặc sủa.

Hướng dẫn chó nằm xuống

Thu hút sự chú ý của chó. Sử dụng thức ăn hoặc đồ chơi để thu hút chó. Giữ món đồ trước mắt chó để nó tập trung vào bạn.

Sử dụng thức ăn hoặc đồ chơi để hướng dẫn chó nằm xuống. Di chuyển món đồ chơi hoặc thức ăn dưới sàn nhà, phía trước và giữa hai chân chó. Đầu chó sẽ dõi theo, và toàn bộ cơ thể sẽ từ từ hạ xuống theo.

Khen ngợi ngay lập tức. Khi bụng chó chạm đất, hãy khen ngợi và thưởng ngay bằng thức ăn hoặc đồ chơi. Đảm bảo khen đúng thời điểm. Nếu khen khi chó đang chuẩn bị nằm hoặc đứng dậy, bạn sẽ vô tình khuyến khích hành vi sai.

Tăng dần khoảng cách. Khi chó đã thành thạo hành vi với phần thưởng, hãy lùi lại một bước. Sử dụng dấu hiệu tay cho lệnh “nằm xuống” — bàn tay duỗi thẳng, úp xuống, di chuyển từ eo xuống hông.

Khi chó đã quen, thêm lệnh bằng lời như “xuống” hoặc “nằm xuống”.
Khen ngợi ngay khi bụng chó chạm đất.
Chó rất nhạy với ngôn ngữ cơ thể và học dấu hiệu tay rất nhanh.

Kéo dài thời gian nằm. Khi chó đã quen với lệnh “nằm”, hãy chờ vài giây trước khi khen và thưởng để khuyến khích chó giữ nguyên tư thế lâu hơn.

Nếu chó đứng dậy để lấy phần thưởng, đừng thưởng ngay. Hãy bắt đầu lại để chó hiểu rằng bạn muốn nó nằm hoàn toàn.
Kiên nhẫn và nhất quán sẽ giúp chó hiểu đúng yêu cầu.

Không cúi người về phía chó. Khi chó đã hiểu lệnh, hãy đứng thẳng khi ra hiệu. Nếu bạn cúi xuống, chó sẽ chỉ nằm khi bạn ở gần. Mục tiêu là để chó nằm xuống từ khoảng cách xa mà không cần bạn phải tiến lại gần.

Huấn luyện chó "Chờ" tại cửa

Bắt đầu dạy chó lệnh “chờ” từ sớm. Việc dạy chó tôn trọng ngưỡng cửa là vô cùng quan trọng. Bạn không muốn chó lao ra ngoài bất cứ khi nào cửa mở — điều này có thể gây nguy hiểm. Không cần luyện tập mỗi lần ra vào, nhưng hãy tận dụng cơ hội để huấn luyện chó con ngay từ đầu.

Đeo xích cho chó. Sử dụng xích ngắn để dễ dàng kiểm soát và điều hướng chó từ khoảng cách gần.

Đi đến trước cửa. Dắt chó theo bằng dây xích và đứng trước cửa.

Ra lệnh “chờ” trước khi bước qua cửa. Nếu chó cố bước theo, nhẹ nhàng kéo dây xích để ngăn chó lại và thử lại từ đầu.

Khen ngợi khi chó biết chờ. Khi chó hiểu rằng bạn muốn nó ở lại bên trong cửa thay vì bước ra ngoài, hãy khen ngợi và thưởng cho hành vi “chờ ngoan” của chó.

Dạy chó ngồi tại ngưỡng cửa. Khi cửa đóng, hãy dạy chó ngồi ngay khi bạn đặt tay lên tay nắm cửa. Chó sẽ đợi trong lúc cửa mở và chỉ bước qua khi được phép. Sử dụng dây xích trong giai đoạn đầu để đảm bảo an toàn.

Ra lệnh mới để chó bước qua cửa. Bạn có thể dùng lệnh “đến đây” hoặc “nghỉ”. Dù chọn lệnh nào, hãy đảm bảo đó là lệnh duy nhất cho phép chó bước ra khỏi nhà.

Tăng dần khoảng cách. Để chó đợi tại cửa trong khi bạn làm việc bên ngoài như lấy thư hoặc đổ rác. Quay lại và khen ngợi chó. Mục tiêu là để chó hiểu rằng nó không cần bước qua cửa mới thấy bạn, và bạn có thể đến với chó bất cứ lúc nào.

Xây dựng thói quen ăn uống tích cực cho chó

Dạy chó kiên nhẫn chờ đợi trong bữa ăn. Không gì phiền toái hơn một chú chó nhảy nhót và sủa khi bạn chuẩn bị thức ăn. Hãy sử dụng lệnh “đợi” mà chó đã học để nó đứng yên tại ngưỡng cửa phòng ăn.

Khi sẵn sàng, gọi chó đến và ra lệnh “ngồi” và “đợi” trong lúc bạn đặt thức ăn xuống.
Đợi vài giây trước khi cho phép chó ăn. Bạn có thể dùng lệnh như “nghỉ” hoặc sáng tạo lệnh riêng như “ăn thôi”. Tránh dùng câu dễ gây nhầm lẫn như “đến giờ ăn rồi”.
Dần dần, chó sẽ tự động ngồi đợi khi thấy bát ăn.

Cho chó ăn bằng tay. Dùng tay đút thức ăn cho chó, sau đó đặt phần còn lại vào bát. Cách này giúp bát ăn mang mùi cơ thể bạn, giảm bớt sự đề phòng của chó khi ăn.

Dạy chó lệnh “tránh ra”. Lệnh này rất hữu ích khi chó tiếp cận thức ăn rơi hoặc vật dụng nguy hiểm.

Bước 1: Cầm thức ăn yêu thích, khen và thưởng khi chó tránh xa.
Bước 2: Nói “tránh ra” khi chó tự động tránh.
Bước 3: Giấu thức ăn trong tay, nói “không được” nếu chó tiến lại gần.
Bước 4: Đặt thức ăn trên sàn, thưởng khi chó tuân lệnh.
Bước 5: Dùng dây xích, dẫn chó qua thức ăn và ra lệnh “tránh ra”.
Bước 6: Áp dụng lệnh khi dắt chó đi dạo.

Huấn luyện lệnh "Lấy" và "Nhả"

Hiểu rõ mệnh lệnh. Lệnh “lấy” được dùng khi bạn muốn chó cầm nắm đồ vật bạn đưa cho.

Đưa cho chó một món đồ chơi. Ra lệnh “lấy” khi đưa đồ. Khi chó cầm đồ chơi bằng miệng, hãy khen ngợi ngay lập tức. (Chó cũng sẽ được thưởng bằng chính món đồ chơi đó!)

Chuyển dần sang các đồ vật ít hấp dẫn hơn. Chó dễ dàng học lệnh “lấy” với những món đồ thú vị. Khi chó đã hiểu mối liên hệ giữa lệnh và hành động, hãy chuyển sang những vật dụng ít hấp dẫn hơn như báo, túi xách nhẹ, hoặc bất kỳ thứ gì bạn muốn chó mang theo.

Kết hợp lệnh “lấy” và “nhả”. Khi chó đã cầm đồ chơi, ra lệnh “nhả” để chó trả lại đồ. Thưởng đồ ăn và khen ngợi khi chó nhả đồ, sau đó lặp lại với lệnh “lấy”. Đừng để chó nghĩ rằng nhả đồ có nghĩa là kết thúc trò chơi.

Tránh biến bài tập thành trò kéo co. Khi bạn kéo, chó sẽ càng giữ chặt hơn.

Huấn luyện lệnh "Đứng"

Hiểu giá trị của lệnh “đứng”. Trong khi lệnh “ngồi” và “chờ” đã rất quen thuộc, lệnh “đứng” cũng là một kỹ năng quan trọng. Bạn có thể không dùng nó hàng ngày, nhưng nó sẽ hữu ích trong nhiều tình huống, như khi đưa chó đến phòng khám thú y hoặc tiệm chải lông. Một chú chó biết đứng yên sẽ là bệnh nhân hoặc khách hàng lý tưởng.

Chuẩn bị cho bài tập. Sử dụng đồ chơi yêu thích hoặc thức ăn để thu hút sự chú ý của chó và thưởng khi chó làm đúng. Bắt đầu với lệnh “xuống” hoặc “nằm xuống” trước khi dạy lệnh “đứng”. Chó sẽ chuyển từ tư thế nằm sang đứng để nhận phần thưởng.

Thu hút sự tập trung của chó. Dùng đồ chơi hoặc thức ăn để khuyến khích chó đứng lên. Giữ đồ vật ngang tầm mũi chó.

Nếu chó ngồi xuống, hãy thử lại và đặt đồ vật thấp hơn một chút.

Khuyến khích chó theo dõi tay bạn. Xòe bàn tay, lòng bàn tay hướng xuống. Nếu dùng thức ăn, giữ chúng trong lòng bàn tay bằng ngón cái. Đưa tay trước mũi chó và di chuyển ra xa vài inch để chó đứng lên.

Bạn có thể nhẹ nhàng thúc hông chó để giúp chó hiểu ý.

Khen ngợi ngay lập tức. Khi chó đã đứng lên, hãy khen ngợi và thưởng ngay. Bạn có thể kết hợp lời khen như “đứng giỏi lắm!” để củng cố hành vi.

Thêm lệnh “đứng” bằng lời nói. Ban đầu, chó sẽ học cách đứng lên bằng cách theo dõi tay bạn. Khi chó đã hiểu, hãy thêm lệnh “đứng” vào bài tập để chó liên kết hành vi với lệnh.

Kết hợp lệnh “đứng” với các lệnh khác. Bạn có thể kết hợp lệnh “đứng” với “chờ” hoặc “đứng yên” để chó giữ nguyên tư thế lâu hơn. Ngoài ra, thêm lệnh “ngồi” hoặc “nằm” để ôn tập và tăng dần khoảng cách giữa bạn và chó. Mục tiêu là để chó thực hiện lệnh từ xa.

Huấn luyện lệnh "Nói"

Hiểu rõ mệnh lệnh. Lệnh “nói” dạy chó sủa theo yêu cầu. Khi kết hợp với lệnh “im lặng”, nó giúp kiểm soát tiếng sủa của chó.

Hãy cẩn thận khi dạy lệnh này, vì nếu không, chó có thể sủa liên tục mà không kiểm soát.

Sử dụng clicker để huấn luyện. Lệnh “nói” yêu cầu khen ngợi ngay lập tức. Dạy chó hiểu tiếng clicker là phần thưởng bằng cách bấm và thưởng liên tục.

Tiếp tục luyện tập cho đến khi chó coi tiếng clicker như một phần thưởng.

Quan sát thời điểm chó sủa nhiều nhất. Mỗi chú chó có hành vi sủa khác nhau. Hãy chú ý xem chó sủa khi nào: khi không được cho ăn, khi có người gõ cửa, hay khi nghe thấy tiếng chuông.

Tái hiện tình huống kích thích chó sủa. Khi đã xác định được nguyên nhân khiến chó sủa, hãy lặp lại tình huống đó. Mục đích là để chó tự sủa, sau đó khen ngợi chó.

Bài tập này có thể gây khó khăn cho người mới huấn luyện.
Đó là lý do lệnh “nói” cần được kết hợp ngay từ đầu để chó không hiểu nhầm rằng bạn khen ngợi việc sủa tự phát.

Ra lệnh “nói” ngay từ đầu. Khi chó sủa lần đầu, hãy ra lệnh “nói”, bấm clicker và thưởng.

Khác với các lệnh khác, lệnh “nói” cần được liên kết ngay với hành vi để tránh mất kiểm soát.
Không bao giờ thưởng chó khi nó sủa mà không có lệnh.

Kết hợp lệnh “nói” và “im”. Dù chó sủa nhiều, lệnh “nói” có thể giúp kiểm soát hành vi. Khi chó đã hiểu “nói”, hãy dạy thêm lệnh “im”.

Ra lệnh “nói”, nhưng thay vì thưởng khi chó sủa, hãy đợi chó ngừng sủa.
Ra lệnh “im” và thưởng khi chó yên lặng.

Huấn luyện chó nằm chuồng

Hiểu giá trị của việc huấn luyện chuồng. Chuồng không phải là nơi ngột ngạt mà là nơi trú ẩn an toàn cho chó. Chó được huấn luyện chuồng thường coi đó là nơi nghỉ ngơi.

Huấn luyện chuồng hữu ích khi bạn cần kiểm soát hành vi chó trong thời gian dài.
Nhiều người cho chó vào chuồng khi đi ngủ hoặc ra khỏi nhà.

Huấn luyện chó nằm chuồng từ nhỏ. Dù chó trưởng thành vẫn có thể học, việc bắt đầu từ khi còn nhỏ sẽ dễ dàng hơn.

Với chó lớn, hãy chọn chuồng có kích thước phù hợp để chó thoải mái.
Chó thường không “giải quyết nhu cầu” ở nơi chúng ngủ, nên chuồng quá lớn có thể khiến chó đi vệ sinh trong góc.

Biến chuồng thành nơi an toàn và hấp dẫn. Đừng khóa chó ngay lần đầu vào chuồng. Hãy tạo cảm giác tích cực bằng cách đặt chuồng ở nơi gia đình thường xuyên sinh hoạt.

Trải chăn mềm và đặt đồ chơi yêu thích của chó bên trong để tạo sự thoải mái.

Khuyến khích chó bước vào chuồng. Dùng thức ăn để dụ chó vào chuồng. Bắt đầu bằng cách đặt thức ăn gần cửa, sau đó dần dần đặt sâu hơn vào bên trong.

Lặp lại cho đến khi chó tự tin bước vào chuồng mà không do dự.
Luôn dùng giọng nói vui vẻ để tạo sự thoải mái.

Cho chó ăn trong chuồng. Khi chó đã quen với việc vào chuồng, hãy đặt bát thức ăn bên trong để củng cố mối liên kết tích cực.

Ban đầu, đặt bát gần cửa nếu chó còn lo lắng, sau đó dần dần đặt sâu hơn.

Bắt đầu đóng cửa chuồng. Khi chó đã thoải mái, hãy đóng cửa trong thời gian ngắn khi chó ăn. Dần dần kéo dài thời gian đóng cửa để chó làm quen.

Đảm bảo chó không cảm thấy bị cô lập bằng cách tăng thời gian từ từ.

Không thưởng khi chó rên rỉ. Tiếng rên của chó con có thể đáng yêu, nhưng khi lớn lên, nó sẽ trở nên phiền phức. Nếu chó rên quá lâu, có thể bạn đã nhốt chúng quá lâu. Tuy nhiên, đừng thả chó ra khi chúng đang rên. Hãy nhớ rằng phần thưởng sẽ củng cố hành vi cuối cùng của chó.

Thả chó ra khi chúng ngừng rên.
Lần sau, hãy giảm thời gian nhốt chó trong chuồng.

An ủi chó khi huấn luyện lâu trong chuồng. Nếu chó kêu khi ở một mình, hãy đặt chuồng trong phòng ngủ của bạn vào ban đêm. Sử dụng đồng hồ tích tắc hoặc máy đếm nhịp để giúp chó dễ ngủ. Đảm bảo chó đã đi vệ sinh trước khi vào chuồng.

Đặt chuồng trong phòng ngủ để bạn có thể nghe thấy tiếng kêu nếu chó cần ra ngoài vào ban đêm.

Lời khuyên

Khi ra lệnh, hãy dùng giọng dứt khoát. Đừng lặp lại lệnh nhiều lần. Nếu chó không tuân lệnh ngay, hãy nhấn mạnh trong 2-3 giây rồi khen ngợi khi chó làm đúng.
Không cho phép chó cắn, dù là đùa giỡn. Điều này có thể dẫn đến thói quen xấu và nguy hiểm.
Mỗi chó có tốc độ học khác nhau. Hãy kiên nhẫn và không so sánh.
Sử dụng dấu hiệu tay rõ ràng và nhất quán để chó dễ nhận biết.
Kiên định với các lệnh và dấu hiệu. Chỉ cần 10-15 phút huấn luyện mỗi ngày.
Nếu chó mất kiểm soát, hãy tách chúng ra khỏi đám đông bằng cách cho vào chuồng. Đây là cách để chó hiểu rằng hành vi của chúng không được chấp nhận.
Huấn luyện chó đòi hỏi sự kiên nhẫn. Nếu cảm thấy quá khó, hãy tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia.
Không bao giờ đánh đập chó. Điều này chỉ khiến chó sợ hãi bạn.
Dọn dẹp sau khi chó đi vệ sinh ở nơi công cộng để thể hiện trách nhiệm.
Dạy chó lệnh “nhả” khi chúng lấy đồ không phải của mình.
Khi dạy chó sủa, bạn có thể giả tiếng sủa để chó bắt chước.
Thưởng đồ ăn hoặc khen ngợi khi chó vâng lời để củng cố hành vi tốt.

Cảnh báo

Chọn vòng cổ và dây xích phù hợp với kích thước của chó. Vòng quá chặt hoặc quá lỏng đều có thể gây tổn thương.
Đưa chó đi khám thú y định kỳ và tiêm phòng đầy đủ. Đảm bảo tuân thủ các quy định về giấy phép và triệt sản khi chó đủ tuổi.
Nuôi chó là một trách nhiệm lớn, tương tự như chăm sóc trẻ nhỏ. Nếu chưa sẵn sàng, hãy nghiên cứu kỹ và chuẩn bị chu đáo trước khi đón chó về nhà.

SÁCH HUẤN LUYỆN CHÓ ĐÁNG THAM KHẢO

Vận động thường xuyên giúp giảm bớt sự nghịch ngợm của chó. Chó dễ chán, và khi chán, chúng sẽ tìm cách giải trí như nhai giày, phá đồ đạc, hoặc sủa liên tục. Hãy đưa chó đi dạo ít nhất hai lần mỗi ngày để giải quyết vấn đề này. Điều này cũng tốt cho sức khỏe của bạn! “Chó mệt là chó ngoan.” Mức độ vận động cần thiết khác nhau tùy từng chú chó.
Đừng Bắn Chó bởi Karen Pryor
Bước Khởi đầu: Rèn luyện bằng Clicker cho Chó bởi Karen Pryor
Sức mạnh của Rèn luyện Chó một cách Tích cực bởi Pat Miller
25 Lỗi Ngớ ngẩn Người nuôi Chó Mắc phải bởi Janine Adams
Nghệ thuật Nuôi Cún con bởi Monks of New Skete
Cách để trở thành Bạn thân Nhất của Chú chó nhà bạn bởi Monks of New Skete
Chú chó Đúng mực: Cách để Uốn nắn, Rèn luyện và Thay đổi Hành vi của Chó bởi Gail I. Clark