Cách Chẩn đoán và Điều trị Sa Bàng Quang

28/02/2025

Nội dung bài viết

Sa bàng quang là tình trạng bàng quang của phụ nữ bị lệch khỏi vị trí ban đầu và sa xuống âm đạo. Về mặt giải phẫu, bàng quang nằm giữa xương mu (phía trước) và tử cung (phía sau), phía trên âm đạo. Hiện tượng này, còn gọi là thoát vị bàng quang, xảy ra khi các cơ thành âm đạo suy yếu, không thể giữ các cơ quan vùng chậu ở đúng vị trí. Khi đó, bàng quang có thể lồi lên hoặc thụt vào âm đạo. Khoảng 11% phụ nữ cần phẫu thuật để điều trị sa bàng quang. Tình trạng này gây khó chịu và mất kiểm soát, vì vậy cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các bước

Nhận biết triệu chứng sa bàng quang

Cảm nhận sự hiện diện của khối u trong âm đạo. Trong trường hợp nặng, bạn có thể cảm thấy bàng quang bị sa xuống âm đạo. Khi ngồi, bạn có cảm giác như đang ngồi trên một quả bóng hoặc trứng; cảm giác này biến mất khi đứng hoặc nằm. Đây là triệu chứng rõ ràng nhất của sa bàng quang, và bạn cần gặp bác sĩ chuyên khoa hoặc phụ khoa càng sớm càng tốt.

Đây được coi là dấu hiệu của sa bàng quang nghiêm trọng.

Chú ý đến hiện tượng đau hoặc khó chịu vùng chậu. Nếu bạn cảm thấy đau, tức hoặc khó chịu ở vùng bụng dưới, chậu hoặc âm đạo, hãy đi khám bác sĩ ngay. Các triệu chứng này có thể liên quan đến sa bàng quang hoặc các bệnh lý khác.

Đau hoặc khó chịu thường tăng lên khi ho, hắt hơi, rặn hoặc tạo áp lực lên sàn chậu. Hãy mô tả chi tiết với bác sĩ.
Bạn có thể cảm thấy như có thứ gì đó đang rơi ra khỏi âm đạo.

Theo dõi các triệu chứng đường tiết niệu. Nếu bạn thường xuyên bị rò rỉ nước tiểu khi ho, hắt hơi, cười hoặc gắng sức, đó có thể là dấu hiệu của "tiểu không tự chủ do áp lực." Phụ nữ sau sinh dễ gặp tình trạng này, và nguyên nhân có thể là sa bàng quang. Hãy đi khám để được chẩn đoán và điều trị.

Chú ý các thay đổi khi đi tiểu như khó bắt đầu, tiểu không hết, hoặc tiểu rắt.
Ghi nhận tần suất nhiễm trùng bàng quang hoặc đường tiết niệu (UTI). Nếu có hơn một lần UTI trong vòng sáu tháng, hãy thông báo với bác sĩ.

Chú ý cảm giác đau khi quan hệ tình dục. Đau trong lúc giao hợp, hay còn gọi là "chứng giao hợp đau," có thể liên quan đến sa bàng quang hoặc các vấn đề thể chất khác. Nếu gặp tình trạng này, hãy đi khám bác sĩ tổng quát hoặc phụ khoa sớm.

Nếu bạn mới sinh con qua đường âm đạo và xuất hiện chứng giao hợp đau, sa bàng quang có thể là nguyên nhân.

Quan sát hiện tượng đau lưng. Một số phụ nữ bị sa bàng quang có thể cảm thấy đau, tức hoặc khó chịu ở vùng thắt lưng. Đau lưng là triệu chứng phổ biến của nhiều tình trạng, nhưng nếu đi kèm các triệu chứng khác, hãy đi khám để được chẩn đoán chính xác.

Lưu ý rằng một số phụ nữ không có triệu chứng rõ ràng. Trong trường hợp nhẹ, bạn có thể không nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào. Sa bàng quang đôi khi chỉ được phát hiện qua khám phụ khoa định kỳ.

Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào, hãy đi khám ngay.
Nếu không có triệu chứng, việc điều trị thường không cần thiết.

Khám phá nguyên nhân dẫn đến sa bàng quang

Nhận biết rằng mang thai và sinh con là nguyên nhân chính gây sa bàng quang. Trong quá trình mang thai và sinh nở, các cơ và mô nâng đỡ vùng chậu thường bị kéo căng quá mức. Những cơ này có nhiệm vụ giữ bàng quang ở đúng vị trí, nên nếu chúng bị suy yếu, bàng quang có thể sa xuống âm đạo.

Phụ nữ đã từng mang thai, đặc biệt là những người sinh nhiều lần qua đường âm đạo, có nguy cơ cao bị sa bàng quang. Ngay cả phụ nữ sinh mổ cũng có thể gặp tình trạng này.

Hiểu rõ vai trò của thời kỳ mãn kinh. Phụ nữ sau mãn kinh thường có nguy cơ cao bị sa bàng quang do sự suy giảm nồng độ estrogen. Estrogen giúp duy trì sự săn chắc và đàn hồi của cơ âm đạo. Sự thiếu hụt estrogen trong giai đoạn mãn kinh có thể khiến các cơ này trở nên yếu và kém đàn hồi.

Sự suy giảm estrogen cũng xảy ra ở những phụ nữ trải qua mãn kinh không tự nhiên, chẳng hạn như sau phẫu thuật cắt bỏ tử cung hoặc buồng trứng. Những phụ nữ này, dù còn trẻ, vẫn có nguy cơ bị sa bàng quang.

Nhận thức rằng căng cơ quá mức cũng là yếu tố gây sa bàng quang. Các hoạt động gây áp lực lên vùng chậu, như nâng vật nặng, ho mãn tính hoặc táo bón, có thể làm tăng nguy cơ sa bàng quang, đặc biệt khi cơ thành âm đạo đã bị suy yếu.

Nhấc vật nặng, kể cả trẻ em.
Ho mãn tính và nặng.
Táo bón và rặn khi đi vệ sinh.

Chú ý đến cân nặng của bạn. Thừa cân hoặc béo phì làm tăng áp lực lên các cơ sàn chậu, dẫn đến nguy cơ sa bàng quang cao hơn.

Chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 25-29,9 được xem là thừa cân, và trên 30 là béo phì. Hãy tính BMI bằng cách chia cân nặng (kg) cho bình phương chiều cao (m).

Chẩn đoán sa bàng quang

Đi khám bác sĩ. Nếu nghi ngờ mình bị sa bàng quang, hãy đến gặp bác sĩ tổng quát hoặc bác sĩ phụ khoa.

Hãy cung cấp đầy đủ thông tin về tiền sử bệnh và mô tả chi tiết các triệu chứng bạn đang gặp phải.

Thực hiện khám phụ khoa. Bác sĩ sẽ tiến hành khám phụ khoa thông thường, sử dụng mỏ vịt để kiểm tra thành âm đạo. Bạn sẽ được yêu cầu nằm thẳng, gập đầu gối và chống chân lên bàn đạp. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn rặn hoặc ho để quan sát hiện tượng sa bàng quang.

Nếu bàng quang sa xuống âm đạo, bác sĩ sẽ cảm nhận được khối mềm phình ra trước thành âm đạo.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra thêm khi bạn ở tư thế đứng để đánh giá chính xác hơn.
Nếu cần, bác sĩ sẽ khám trực tràng để kiểm tra sức bền của cơ bắp.
Quá trình khám thường nhanh chóng và chỉ gây khó chịu nhẹ, tương tự như khám phụ khoa định kỳ.

Thực hiện các xét nghiệm bổ sung nếu cần. Nếu bạn có triệu chứng chảy máu, tiểu không tự chủ hoặc suy giảm chức năng tình dục, bác sĩ có thể đề nghị kiểm tra áp lực bàng quang hoặc niệu động học.

Phép đo áp lực bàng quang giúp xác định lượng nước tiểu trong bàng quang khi bạn cảm thấy buồn tiểu, khi bàng quang "đầy" và khi bàng quang thực sự đầy.
Bạn sẽ được yêu cầu đi tiểu vào một thiết bị đo lường, sau đó bác sĩ sẽ đặt ống thông vào bàng quang để kiểm tra.
Phép đo niệu động học bao gồm các xét nghiệm như đo dòng nước tiểu, thời gian bắt đầu và hoàn thành việc đi tiểu, cùng với lượng nước tiểu thải ra.
Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ sẽ sử dụng ống thông và cảm biến để thu thập dữ liệu.

Thảo luận về các xét nghiệm chuyên sâu hơn. Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị thêm các xét nghiệm như phân tích nước tiểu, siêu âm PVR hoặc chụp X-quang bàng quang-niệu đạo khi đi tiểu (VCUG).

Phân tích nước tiểu giúp phát hiện nhiễm trùng và kiểm tra lượng nước tiểu còn lại sau khi đi tiểu.
Siêu âm PVR sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh bàng quang và đo lượng nước tiểu còn lại.
VCUG sử dụng tia X để quan sát bàng quang và đánh giá dòng nước tiểu, giúp phát hiện tắc nghẽn hoặc tình trạng tiểu không tự chủ.

Chẩn đoán chi tiết. Sau khi xác định sa bàng quang, hãy trao đổi với bác sĩ về mức độ cụ thể của tình trạng này. Sa bàng quang được phân loại thành các cấp độ khác nhau dựa trên mức độ nghiêm trọng, và phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào cấp độ cũng như triệu chứng đi kèm. Các cấp độ sa bàng quang bao gồm:

Cấp 1: Mức độ nhẹ, chỉ một phần bàng quang sa vào âm đạo. Triệu chứng thường nhẹ, có thể bao gồm khó chịu nhẹ hoặc tiểu không tự chủ. Điều trị thường bao gồm bài tập Kegel, nghỉ ngơi, và tránh các hoạt động gây căng cơ vùng chậu.
Cấp 2: Mức độ trung bình, toàn bộ bàng quang sa vào âm đạo và có thể gần cửa âm đạo. Triệu chứng khó chịu và tiểu không tự chủ rõ rệt hơn. Điều trị có thể bao gồm phẫu thuật hoặc sử dụng vòng nâng âm đạo.
Cấp 3: Mức độ nặng, một phần bàng quang thò ra khỏi cửa âm đạo. Triệu chứng trở nên nghiêm trọng, và điều trị thường bao gồm phẫu thuật hoặc vòng nâng âm đạo.
Cấp 4: Mức độ cực kỳ nghiêm trọng, toàn bộ bàng quang sa ra ngoài cửa âm đạo. Tình trạng này có thể đi kèm với sa tử cung hoặc trực tràng.

Điều trị sa bàng quang

Thảo luận với bác sĩ về phương pháp điều trị. Sa bàng quang cấp 1 thường không cần điều trị y tế nếu không gây đau đớn hoặc khó chịu. Bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp đơn giản như bài tập Kegel hoặc vật lý trị liệu.

Bạn có thể cần tránh các hoạt động gây căng cơ vùng chậu như cử tạ, nhưng vẫn duy trì tập thể dục nhẹ nhàng.
Hãy cân nhắc mức độ ảnh hưởng của triệu chứng đến chất lượng cuộc sống để quyết định phương pháp điều trị phù hợp.

Thực hiện bài tập Kegel. Bài tập này giúp tăng cường cơ sàn chậu bằng cách co và giữ cơ trong vài giây, sau đó thả lỏng. Bạn có thể tập Kegel mọi lúc, mọi nơi, và đây là phương pháp hiệu quả để giảm nhẹ triệu chứng sa bàng quang.

Co cơ sàn chậu như khi ngừng tiểu, giữ trong 5 giây, sau đó thả lỏng.
Tăng dần thời gian giữ cơ lên 10 giây và thực hiện 3-4 lần, mỗi lần 10 động tác.

Sử dụng vòng nâng âm đạo. Vòng nâng là thiết bị nhỏ bằng nhựa hoặc silicon được đặt vào âm đạo để giữ cố định bàng quang và các cơ quan vùng chậu.

Vòng nâng có thể gây khó chịu hoặc rơi ra ngoài, và cần được vệ sinh định kỳ để tránh nhiễm trùng.
Đây là phương pháp thay thế hiệu quả cho những người không thể hoặc không muốn phẫu thuật. Hãy trao đổi với bác sĩ để chọn loại vòng phù hợp.

Thử liệu pháp thay thế estrogen. Sự suy giảm estrogen có thể làm yếu cơ âm đạo, vì vậy bác sĩ có thể đề nghị sử dụng liệu pháp estrogen dạng viên, kem thoa hoặc vòng đặt âm đạo để tăng cường cơ sàn chậu.

Liệu pháp estrogen tiềm ẩn một số rủi ro, đặc biệt đối với phụ nữ có tiền sử ung thư. Hãy thảo luận kỹ với bác sĩ về lợi ích và nguy cơ trước khi quyết định sử dụng.

Xem xét phẫu thuật. Nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc tình trạng sa bàng quang nghiêm trọng (cấp 3 hoặc 4), phẫu thuật có thể là lựa chọn cần thiết.

Phẫu thuật thẩm mỹ âm đạo là phương pháp phổ biến, giúp điều chỉnh vị trí bàng quang và củng cố cơ âm đạo. Bác sĩ sẽ giải thích chi tiết về quy trình, rủi ro và lợi ích trước khi tiến hành.
Biến chứng có thể bao gồm nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu không tự chủ, hoặc đau đớn khi quan hệ. Thời gian hồi phục thường từ 6 tuần.
Trong một số trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ tử cung hoặc thủ thuật treo niệu đạo có thể được đề nghị.

Lời khuyên

Sa bàng quang tuy gây khó chịu và bất tiện nhưng có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Đừng quá lo lắng nếu nghi ngờ mình mắc phải tình trạng này. Hãy đi khám và trao đổi với bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp, giúp bạn sớm trở lại cuộc sống bình thường.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi