Cách để Cầm máu hiệu quả

27/02/2025

Nội dung bài viết

Chảy máu là hiện tượng máu thoát khỏi mạch máu ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Khi bị thương và chảy máu, việc nhanh chóng ngăn chặn tình trạng mất máu là vô cùng quan trọng. Thông thường, bạn có thể dễ dàng cầm máu. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng, máu chảy nhiều và liên tục có thể dẫn đến sốc, rối loạn tuần hoàn hoặc các hậu quả nguy hiểm khác. Trong một số trường hợp, chảy máu không kiểm soát có thể gây tổn thương mô và các cơ quan quan trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Hãy đánh giá vị trí và mức độ chảy máu, đồng thời áp dụng các biện pháp sơ cứu phù hợp. Nếu máu chảy ồ ạt hoặc không thể cầm, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.

Các bước thực hiện

Cầm máu cho các vết cắt nhỏ

Rửa sạch vết cắt bằng nước. Dòng nước chảy sẽ giúp làm sạch vết thương và hỗ trợ cầm máu. Bạn có thể dùng nước lạnh để làm co mạch máu và giảm chảy máu, hoặc nước nóng để làm chai vết thương và thúc đẩy quá trình đông máu. Chỉ nên sử dụng một phương pháp để đạt hiệu quả tốt nhất.

Bạn cũng có thể dùng đá viên thay cho nước lạnh để làm co mạch máu. Áp đá lên vết cắt trong vài giây cho đến khi máu ngừng chảy.
Nếu có nhiều vết cắt nhỏ, bạn có thể tắm vòi sen nước nóng để làm sạch và xử lý nhiều vết thương cùng lúc.

Áp lực lên vết thương. Dùng gạc hoặc khăn sạch ép nhẹ lên vết thương sau khi đã rửa sạch. Giữ nguyên trong vài phút, sau đó kiểm tra xem máu đã ngừng chảy hay chưa.

Nếu máu thấm qua gạc, hãy thay bằng một miếng gạc mới, sạch và khô.

Sử dụng bút cầm máu. Loại bút này ban đầu được thiết kế để xử lý các vết xước và kích ứng do cạo râu, nhưng cũng rất hiệu quả với các vết cắt nhỏ. Xoa bút lên vết thương để các khoáng chất làm se phát huy tác dụng. Ban đầu có thể hơi xót, nhưng chỉ sau vài giây, cơn đau sẽ dịu đi và máu ngừng chảy.

Thoa Vaseline để hỗ trợ đông máu. Thoa một lớp mỏng Vaseline lên vết thương. Với kết cấu sáp, Vaseline giúp ngăn máu chảy và thúc đẩy hình thành cục máu đông. Nếu không có Vaseline, sáp dưỡng môi cũng có thể thay thế hiệu quả.

Sử dụng sản phẩm khử mùi. Trong sản phẩm khử mùi có chứa nhôm clorua, một chất làm se giúp ngăn chảy máu. Bạn có thể lấy một ít sản phẩm lên ngón tay và thoa lên vết cắt, hoặc lăn trực tiếp lên vết thương.

Chấm Listerine lên vết cắt. Listerine, vốn là sản phẩm dùng sau khi cạo râu, có thể sát trùng và giúp cầm máu. Rót trực tiếp Listerine lên vết thương hoặc dùng bông gòn thấm Listerine và chấm nhẹ. Máu sẽ giảm chảy sau 1-2 phút.

Sử dụng khối nhôm (alum block). Khối nhôm có dạng như bánh xà phòng, được làm từ khoáng chất có khả năng cầm máu. Làm ướt khối nhôm và nhẹ nhàng xoa lên vết cắt. Bạn không cần ấn mạnh, các khoáng chất sẽ tự động phát huy tác dụng cầm máu.

Thoa giấm trắng để sát trùng và cầm máu. Giấm trắng có tính chất làm se, giúp sát trùng và thúc đẩy quá trình đông máu. Nhúng bông gòn vào giấm và chấm nhẹ lên vết thương, sau đó chờ máu ngừng chảy.

Dùng nước cây phỉ để cầm máu. Nước cây phỉ là chất làm se tự nhiên, hiệu quả trong việc làm đông máu. Bạn có thể rót trực tiếp lên vết thương hoặc dùng bông gòn thấm nước cây phỉ và chấm lên vết cắt.

Rắc tinh bột ngô lên vết thương. Rắc một lớp mỏng tinh bột ngô lên vết cắt, tránh chà xát để không làm tổn thương thêm. Ấn nhẹ để tinh bột ngô phát huy tác dụng cầm máu. Sau đó, rửa sạch vết thương dưới vòi nước khi máu đã ngừng chảy.

Sử dụng mạng nhện trong tình huống khẩn cấp. Đây là giải pháp hữu ích khi bạn đang ở ngoài trời hoặc đi dã ngoại. Thu thập một ít mạng nhện (đảm bảo không có nhện) và đắp lên vết thương, có thể quấn lại nếu cần. Mạng nhện giúp cầm máu và hỗ trợ quá trình đông máu tự nhiên.

Băng vết thương sau khi đã kiểm soát được chảy máu. Sử dụng băng hoặc gạc sạch để che phủ vết thương, ngăn bụi bẩn và hạn chế chảy máu tiếp tục. Bạn có thể dùng băng cá nhân thông thường hoặc một miếng gạc vô trùng.

Xử lý các vết thương nghiêm trọng

Nằm xuống. Để giảm nguy cơ sốc, hãy nâng cao chân hoặc nằm ở tư thế đầu thấp hơn thân mình. Nếu đang hỗ trợ người khác, hãy kiểm tra nhịp thở và tuần hoàn của nạn nhân trước khi tiến hành sơ cứu.

Nếu nghi ngờ nạn nhân bị sốc, hãy gọi cấp cứu hoặc tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.

Nâng cao tay hoặc chân bị thương. Nâng cao phần tay/chân bị thương (nếu vết thương ở các vị trí này) sẽ giúp giảm thiểu tình trạng chảy máu ồ ạt. Tuy nhiên, tránh di chuyển nếu nghi ngờ có gãy xương.

Loại bỏ các mảnh vụn trên vết thương. Làm sạch đất cát và các dị vật dễ thấy, nhưng tránh rửa quá kỹ để không làm vết thương nặng thêm. Ưu tiên hàng đầu là ngăn chảy máu. Việc làm sạch kỹ lưỡng có thể thực hiện sau.

Nếu dị vật lớn (như mảnh thủy tinh, dao, v.v.), không nên tự ý loại bỏ vì chúng có thể đang giúp cầm máu. Chỉ ấn nhẹ xung quanh dị vật, tránh ấn sâu hơn.

Ấn chặt lên vết thương cho đến khi máu ngừng chảy. Dùng gạc hoặc vải sạch đặt lên vết thương và dùng tay ấn mạnh. Nếu không có gạc, bạn có thể dùng tay không để ép trực tiếp lên vết thương.

Duy trì lực ép ổn định lên vết thương. Nếu vết thương ở tay hoặc chân, hãy dùng băng hoặc vải quấn chặt để giữ lực ép (một miếng vải gấp hình tam giác là lựa chọn lý tưởng). Đối với vết thương ở háng hoặc các vị trí khó quấn băng, hãy đặt một lớp gạc dày lên và dùng tay ép chặt.

Theo dõi tình trạng rỉ máu từ vết thương. Nếu máu thấm qua lớp gạc, hãy đắp thêm gạc hoặc băng mới. Tuy nhiên, tránh quấn quá nhiều lớp vì sẽ làm giảm hiệu quả của lực ép. Nếu nghi ngờ băng không hiệu quả, hãy tháo ra để kiểm tra. Duy trì lực ép cho đến khi máu ngừng chảy hoặc nhân viên y tế đến.

Sử dụng điểm áp lực nếu cần thiết. Nếu lực ép trực tiếp không đủ, hãy kết hợp ép lên vết thương và các điểm áp lực. Dùng ngón tay ấn mạnh lên các mạch máu chính:

Động mạch cánh tay cho vết thương ở cẳng tay, nằm dọc mặt trong cánh tay từ nách đến khuỷu.
Động mạch đùi cho vết thương ở đùi, nằm ở vùng háng gần bẹn.
Động mạch khoeo cho vết thương ở cẳng chân, nằm ở khoeo chân sau đầu gối.

Duy trì lực ép cho đến khi máu ngừng chảy hoặc nhân viên cấp cứu đến. Không ngừng ép nếu chưa chắc chắn máu đã ngừng. Nếu không thấy máu thấm qua gạc, hãy kiểm tra định kỳ.

Không ép lên động mạch quá 5 phút sau khi máu ngừng chảy.
Chỉ sử dụng garô khi tình trạng chảy máu đe dọa tính mạng. Garô có thể cầm máu nhanh nhưng cần sử dụng đúng cách để tránh gây hại.

Theo dõi hơi thở của nạn nhân. Đảm bảo băng không quá chặt. Nếu nạn nhân có dấu hiệu ớn lạnh, da tái, ngón tay hoặc ngón chân không hồng hào trở lại khi ấn xuống, hoặc cảm thấy tê, châm chích, có thể băng đã được quấn quá chặt.

Xử lý trường hợp chảy máu trong

Gọi cấp cứu ngay lập tức nếu nghi ngờ chảy máu trong. Đưa nạn nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Chảy máu trong không thể điều trị tại nhà và cần sự can thiệp của bác sĩ. Các triệu chứng bao gồm:

Nhịp tim nhanh
Huyết áp tụt
Da lạnh và đổ mồ hôi
Chóng mặt hoặc lú lẫn
Đau và sưng quanh vết thương
Xuất hiện vết bầm tím trên da

Giữ nạn nhân ở tư thế thoải mái. Không cử động mạnh và nằm yên nếu có thể. Nếu đang hỗ trợ nạn nhân nghi ngờ chảy máu trong, hãy trấn an và giúp họ nằm nghỉ ngơi ở tư thế thoải mái để tránh tổn thương thêm.

Kiểm tra tình trạng hô hấp. Theo dõi đường thở, nhịp thở và tuần hoàn máu. Nếu có máu chảy ra ngoài, hãy cầm máu ngay lập tức.

Duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Đảm bảo nạn nhân không bị quá nóng hoặc quá lạnh bằng cách dùng khăn nhúng nước mát đắp lên trán.

Lời khuyên hữu ích

Nếu có thể, hãy đeo găng tay cao su hoặc latex trước khi tiếp xúc với máu của người khác. Trong tình huống khẩn cấp, có thể dùng túi ni lông sạch để bảo vệ tay.
Khi ép lên vết thương đang chảy máu, không nên nhấc gạc lên để kiểm tra. Hãy tiếp tục duy trì lực ép.
Tránh dùng ô xy già hoặc i ốt để xử lý vết thương vì chúng có thể gây tổn thương mô.
Nếu đang dùng thuốc chống đông máu, quá trình cầm máu có thể mất nhiều thời gian hơn. Khi giúp đỡ người khác, hãy kiểm tra vòng cổ hoặc vòng tay y tế để biết nạn nhân có đang dùng thuốc chống đông máu không.
Với trường hợp chảy máu nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
Chảy máu động mạch cần lực ép chính xác hơn so với chảy máu tĩnh mạch. Dùng đầu ngón tay ấn trực tiếp lên điểm chảy máu, không phải lực ép chung. Trong trường hợp này, cần tìm sự trợ giúp y tế ngay.
Nếu vết thương nhẹ, chỉ cần rửa sạch bằng nước và băng lại.
Nếu nạn nhân bị thương nặng ở bụng, không cố đưa cơ quan nội tạng trở lại. Phủ gạc lên vết thương và chờ nhân viên y tế đến.

Cảnh báo quan trọng

Nếu bạn có vết thương sâu và chưa tiêm phòng uốn ván trong 5 năm qua, hãy đến gặp bác sĩ ngay.
Để phòng tránh lây nhiễm, hãy áp dụng các biện pháp sau:
- Sử dụng dụng cụ bảo vệ khi tiếp xúc với máu. Đeo găng tay (ưu tiên loại không chứa latex) hoặc dùng vải sạch gấp lại.
- Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc với máu. Sử dụng bồn rửa tay, không dùng chậu đựng thức ăn.
- Không ăn, uống hoặc chạm vào mắt/mũi/miệng nếu chưa rửa tay sạch sau khi tiếp xúc với máu.
Phương pháp garô không được khuyến khích, nhưng trong trường hợp nguy cấp, có thể sử dụng để cứu mạng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng garô có thể dẫn đến mất chi.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi