Cách Đối mặt với Chứng Nghiện Mơ mộng

27/02/2025

Nội dung bài viết

Ai trong chúng ta cũng đều có những khoảnh khắc đắm chìm trong thế giới tưởng tượng, nơi tâm trí tự do bay bổng. Đôi khi, bạn dễ dàng bắt gặp bản thân mơ màng giữa những nhiệm vụ cần sự tập trung cao độ. Tuy nhiên, đối với một số người, việc thường xuyên chìm đắm trong mộng tưởng trở thành cách để đối phó với cuộc sống thường nhật hoặc tìm niềm vui cho bản thân. Hiện tượng này, được gọi là chứng nghiện mơ mộng, có thể cản trở việc tương tác với thế giới xung quanh và tận hưởng cuộc sống thực. Nếu bạn nhận thấy mình đang rơi vào tình trạng này, hãy tìm hiểu và học cách kiểm soát nó.

Các bước thực hiện

Hiểu rõ về chứng nghiện mơ mộng

Xác định liệu bạn có phải là người nghiện mơ mộng hay không. Vì hầu hết mọi người đều có lúc mơ mộng, bạn có thể nghĩ rằng những hình ảnh tưởng tượng sống động và thường xuyên của mình là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu là người nghiện mơ mộng, bạn có thể cảm thấy khó chịu vì không thể kiểm soát được những giấc mơ ảo của mình. Bạn cũng có thể cảm thấy bực bội khi chúng xen vào cuộc sống, đôi khi khiến bạn xấu hổ. Bạn thậm chí có thể phải vật lộn để che giấu thói quen này.

Thuật ngữ "maladaptive dreaming" (nghiện mơ mộng) được đặt ra vào năm 2002, nhưng đến nay vẫn chưa được công nhận là một chứng rối loạn chính thức trong Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders).

Xem xét yếu tố bạo hành như một nguyên nhân tiềm ẩn. Nhiều người nghiện mơ mộng có chung một điểm xuất phát: bạo hành thời thơ ấu. Những hình ảnh tưởng tượng ban đầu có thể dần biến thành một thế giới ảo mộng, nơi họ tìm cách thoát khỏi hiện thực. Thói quen này thường bắt đầu ảnh hưởng nghiêm trọng vào những năm đầu tuổi thiếu niên. Nếu bạn từng trải qua bạo hành và đang vật lộn với chứng nghiện mơ mộng, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý.

Ví dụ, những giấc mơ đơn thuần của trẻ nhỏ có thể trở nên phức tạp và chi tiết hơn sau khi trải qua bạo hành hoặc sang chấn tâm lý.

Nhận diện các đặc điểm của chứng nghiện mơ mộng. Ngoài việc từng bị bạo hành thời thơ ấu, những người nghiện mơ mộng thường có các đặc điểm liên quan đến cảm giác vận động, chẳng hạn như cử động lặp đi lặp lại (như tung bóng hoặc xoay vật dụng trong tay) khi mơ mộng. Các đặc điểm khác bao gồm:

Khao khát mơ mộng mãnh liệt, gần như nghiện
Những kịch bản mơ mộng vô cùng phức tạp và chi tiết
Khả năng phân biệt rõ ràng giữa hiện thực và mơ mộng (khác với tâm thần phân liệt hoặc loạn thần)
Khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày (như ăn uống, tắm rửa, ngủ nghỉ) do mải mê mơ mộng

Nhận biết và tránh các tác nhân kích thích. Tác nhân kích thích có thể là một sự kiện, địa điểm, cảm xúc hoặc suy nghĩ khiến bạn bắt đầu hoặc quay lại với thế giới mơ mộng. Hãy xác định những yếu tố này bằng cách ghi chú lại thời điểm và sự kiện xảy ra trước khi bạn mơ mộng. Ví dụ, bạn có thể nhận ra mình thường mơ mộng khi bước vào một căn phòng cụ thể trong lúc buồn chán. Nhận biết và lên kế hoạch tránh né các tác nhân này.

Ví dụ, nếu bạn muốn tránh một khu vực trong nhà, hãy thử làm việc trong bếp thay vì phòng ngủ, ra ngoài đi dạo, hoặc đến quán cà phê để làm việc.

Đối phó với chứng nghiện mơ mộng

Đảm bảo giấc ngủ chất lượng. Có nhiều cách để cải thiện giấc ngủ, chẳng hạn như tránh caffeine và rượu trước khi ngủ, vì chúng có thể làm gián đoạn giấc ngủ. Duy trì thói quen ngủ đều đặn, đi ngủ và thức dậy vào cùng một khung giờ mỗi ngày. Tạo thói quen thư giãn trước khi ngủ như đánh răng, tắm nước ấm, và đọc sách để báo hiệu cho não bộ rằng đã đến giờ nghỉ ngơi.

Nghiên cứu cho thấy giấc ngủ kém chất lượng hoặc thiếu ngủ có thể làm tăng tần suất mơ mộng, đồng thời dẫn đến suy giảm trí nhớ, phản ứng chậm, giảm khả năng tập trung và mơ mộng quá mức.

Duy trì một lịch trình bận rộn suốt cả ngày. Đừng để tâm trí có cơ hội trôi vào những giấc mơ ban ngày. Hãy chọn những hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao độ như đọc sách hoặc giải ô chữ. Bạn cũng có thể kết hợp vận động cả tâm trí và cơ thể bằng cách chơi thể thao như bóng rổ hoặc khiêu vũ. Các hoạt động giao tiếp xã hội, chẳng hạn như gặp gỡ bạn bè tại quán cà phê hoặc tham gia sự kiện cùng đồng nghiệp, cũng rất hữu ích.

Một giả thuyết cho rằng mơ mộng là cách tự xoa dịu bản thân. Trong trường hợp này, hãy thử các hoạt động thư giãn như nấu ăn, tập yoga hoặc đi làm móng cùng bạn bè.

Theo dõi và giảm dần số lần mơ mộng. Việc ngừng mơ mộng hoàn toàn có thể rất khó khăn. Thay vào đó, hãy đếm số lần bạn mơ mộng trong một khoảng thời gian nhất định và từ từ giảm thiểu chúng. Ví dụ, bạn có thể đặt hẹn giờ 3 phút và ghi lại số lần bạn bắt gặp mình đang mơ mộng. Lặp lại quá trình này cho đến khi số lần giảm dần.

Ban đầu, bạn có thể không nhận ra mình đang mơ mộng cho đến khi chuông báo thức vang lên. Đừng lo lắng! Hãy để chuông báo nhắc nhở bạn quay lại thực tại và dần học cách kiểm soát hành vi của mình.
Hẹn giờ là một phương pháp tự theo dõi hiệu quả, giúp bạn chủ động giảm thiểu mơ mộng và mang lại kết quả lâu dài.

Viết nhật ký để giữ tâm trí tập trung. Mặc dù nghiên cứu về chứng nghiện mơ mộng còn hạn chế, nhiều người tham gia các diễn đàn trực tuyến chia sẻ rằng viết nhật ký có thể giúp ích. Khi viết, bạn đang sắp xếp lại suy nghĩ của mình, giúp tránh lạc vào thế giới ảo. Ghi lại những giấc mơ ban ngày giúp bạn chậm lại và sống trong hiện thực. Bạn cũng có thể viết về cách mơ mộng ảnh hưởng đến cảm xúc và vai trò của nó trong cuộc sống của bạn.

Viết nhật ký là một liệu pháp giúp làm chậm quá trình suy nghĩ, tạo không gian để tự khám phá bản thân và giảm căng thẳng.

Biến những giấc mơ thành động lực hành động. Khi đã nhận diện được các cơn mơ mộng và tác nhân kích thích, hãy quan sát cách chúng ảnh hưởng đến cảm xúc của bạn. Một số giấc mơ có thể khiến bạn lo lắng, trong khi số khác lại truyền cảm hứng và năng lượng. Nếu bạn thường xuyên có những giấc mơ lặp lại về một mục tiêu cụ thể, hãy cân nhắc biến chúng thành hiện thực.

Ví dụ, nếu bạn thường mơ về việc sống ở nước ngoài và theo đuổi một nghề nghiệp mới, hãy lên kế hoạch cụ thể để biến ước mơ đó thành sự thật.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý. Chứng nghiện mơ mộng chưa được công nhận là một rối loạn chính thức, và nghiên cứu về nó vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Tuy nhiên, bạn có thể tìm đến chuyên gia trị liệu hoặc bác sĩ tâm thần để giải quyết các vấn đề tiềm ẩn liên quan đến mơ mộng quá mức.

Ví dụ, nếu bạn nhận thấy mình thường mơ mộng khi căng thẳng, hãy làm việc với nhà trị liệu để phát triển các chiến lược đối phó với stress và lo âu.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ các cộng đồng trực tuyến. Chứng nghiện mơ mộng vẫn đang trong giai đoạn đầu được nhận biết và nghiên cứu. Một cách hiệu quả để thảo luận và nhận lời khuyên là tham gia các diễn đàn hoặc nhóm trực tuyến dành cho những người có cùng trải nghiệm.

Hãy theo dõi các tiến bộ y khoa liên quan đến chứng nghiện mơ mộng. Khi nhiều nghiên cứu được thực hiện, các phương pháp điều trị và cách đối phó mới sẽ dần được phổ biến.

Lời khuyên hữu ích

Chia sẻ với người khác có thể giúp bạn vượt qua khó khăn và giúp họ hiểu rõ hơn về tình trạng của bạn.
Hãy tâm sự với ai đó! Bạn không đơn độc, nhiều người cũng đang trải qua điều tương tự.
Hãy nhớ rằng mơ mộng không phải lúc nào cũng xấu! Bạn có thể sử dụng nó để thư giãn hoặc thậm chí tạo ra những điều hữu ích, như ý tưởng cho một cuốn sách hoặc cách trang trí phòng mới. Tuy nhiên, nếu bạn không thể kiểm soát được, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ.

Cảnh báo quan trọng

Chứng nghiện mơ mộng thường bị chẩn đoán nhầm thành rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc các rối loạn nhân cách khác. Nếu bạn nghi ngờ mình mắc chứng này và được chẩn đoán sai, hãy trao đổi lại với chuyên gia trị liệu hoặc bác sĩ để điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp.
Tránh sử dụng chất kích thích hoặc rượu để đối phó với chứng nghiện mơ mộng. Chúng có thể làm tăng tần suất và cường độ của các cơn mơ mộng.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi