Cách hỗ trợ bạn bè từ bỏ chất gây nghiện

Quan sát những dấu hiệu đáng ngờ. Nếu bạn nghi ngờ người thân hoặc bạn bè đang sử dụng chất gây nghiện, dù chỉ với liều lượng nhỏ, hãy can thiệp sớm. Điều này có thể ngăn chặn tình trạng trở nên nghiêm trọng và phát triển thành nghiện nặng. Đối với những người đã nghiện, sự hỗ trợ tích cực từ người thân là vô cùng cần thiết.

Lập danh sách các vấn đề do chất gây nghiện gây ra. Trước khi trò chuyện với bạn, hãy liệt kê chi tiết những tác hại của việc sử dụng ma túy. Danh sách này giúp bạn duy trì sự tập trung trong cuộc đối thoại. Hãy sử dụng ngôn từ cụ thể và tránh phán xét. Ví dụ, thay vì nói 'Cậu thật vô trách nhiệm', hãy nói 'Cậu có thể gây tai nạn nếu lái xe trong tình trạng phê thuốc'.

Chọn địa điểm riêng tư để trò chuyện. Đảm bảo nơi bạn chọn yên tĩnh, không có yếu tố gây xao nhãng và tôn trọng sự riêng tư của người bạn. Một nhà hàng yên tĩnh có thể là lựa chọn tốt hơn so với một bữa tiệc ồn ào. Ngoài ra, hãy chọn nơi không phải nhà của họ để tránh việc họ tìm cách trốn tránh cuộc trò chuyện.

• Chỉ nói chuyện khi họ tỉnh táo. Nếu họ đang chịu ảnh hưởng của chất gây nghiện, họ sẽ không thể tiếp thu thông tin.
• Hãy chuẩn bị tinh thần rằng họ có thể phản ứng tự vệ. Tránh buộc tội hoặc tranh cãi, tập trung vào sự thật và giữ bình tĩnh.
• Nếu họ chuyển hướng sang bạn, hãy đáp lại bằng cách nói: 'Tớ hiểu cậu không đồng ý với mọi điều tớ làm, nhưng hiện tại tớ rất lo cho sự an toàn của cậu'.

Bày tỏ sự lo lắng về việc sử dụng chất gây nghiện của họ. Hãy bắt đầu cuộc trò chuyện bằng cách thể hiện sự quan tâm chân thành. Đảm bảo rằng bạn không phán xét và luôn nhấn mạnh rằng bạn lo lắng cho sức khỏe của họ. Sử dụng ngôn từ tôn trọng nhưng rõ ràng để truyền đạt mối quan ngại của bạn.

• Ví dụ, bạn có thể nói: 'Phương này, tớ đến đây vì tớ thực sự lo cho cậu'.
• Hoặc: 'Cậu biết không, tớ rất lo khi thấy cậu hút cần sa. Cậu là người bạn quan trọng với tớ, và tớ sợ điều này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của cậu'.
• Tránh những câu nói mang tính chỉ trích như 'Cậu làm tớ thất vọng'.

Chỉ ra những hậu quả tiêu cực. Tập trung vào những sự việc cụ thể mà bạn đã chứng kiến, thay vì đưa ra những nhận xét chung chung. Tránh đề cập đến cảm xúc của người khác hoặc những lời đồn đại. Hãy dựa vào những trải nghiệm thực tế của bạn với họ.

• Ví dụ: 'Hôm qua cậu rời buổi tiệc với hai người lạ, và tớ rất lo cho sự an toàn của cậu'.
• Phân biệt giữa con người và hành vi của họ. Thay vì nói 'Cậu thật vô trách nhiệm', hãy nói: 'Tớ thấy cậu thường làm những việc nguy hiểm khi sử dụng thuốc'.
• Nhấn mạnh sự khác biệt giữa hành vi của họ khi tỉnh táo và khi không tỉnh táo. Ví dụ: 'Tớ rất quý tính phiêu lưu của cậu, nhưng cậu thường liều lĩnh hơn khi dùng thuốc'.

Cung cấp thông tin khoa học. Nhiều người không nhận thức được tác hại thực sự của chất gây nghiện. Hãy chia sẻ những thông tin khoa học để giúp họ hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của ma túy đến cơ thể, trí não và các mối quan hệ.

• Nghiên cứu kỹ trước khi trò chuyện để có thể đưa ra những dẫn chứng thuyết phục.
• Tránh buộc tội hoặc chỉ trích. Thay vào đó, hãy chia sẻ thông tin một cách tôn trọng. Ví dụ: 'Cậu có biết ma túy molly có thể gây co giật và làm rối loạn nhịp tim không?'.

Khuyến khích bạn tìm kiếm liệu pháp điều trị. Hãy đề nghị họ nói chuyện với chuyên gia hoặc cung cấp tài liệu tham khảo. Bạn có thể đề xuất đi cùng họ đến gặp chuyên gia trị liệu hoặc các cơ sở điều trị. Sự hỗ trợ của bạn có thể giúp họ cảm thấy an tâm và sẵn sàng tiếp nhận điều trị hơn.

• Ngay cả khi họ ngần ngại, bạn vẫn có thể chủ động tìm hiểu các phương pháp điều trị phù hợp. Một cơ sở điều trị tốt có thể thuyết phục họ thay đổi quyết định.
• Nếu bạn của bạn là người chưa thành niên và tiếp tục sử dụng chất gây nghiện, hãy chia sẻ với một người lớn đáng tin cậy. Dù họ có thể giận dữ hoặc cảm thấy bị phản bội, nhưng đây là cách tốt nhất để giúp họ. Theo thời gian, họ sẽ hiểu được tấm lòng chân thành của bạn.
  • Hãy nhớ rằng nghiện là một căn bệnh của não bộ và cần được điều trị chuyên nghiệp. Giống như việc đi khám bác sĩ khi ốm, bạn của bạn cần sự giúp đỡ từ các chuyên gia để vượt qua chứng nghiện.

Hỗ trợ bạn trong hành trình thoát khỏi chất gây nghiện. Đề nghị giúp đỡ có thể khó khăn vì họ có thể không muốn nghe. Chất gây nghiện ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành vi của họ, khiến họ dễ rơi vào những mối quan hệ tiêu cực. Dưới đây là một số cách bạn có thể hỗ trợ:

• Lắng nghe không phán xét. Nếu họ mở lòng, hãy lắng nghe với sự đồng cảm và thấu hiểu.
• Nếu họ là thiếu niên, hãy khuyến khích họ tìm sự giúp đỡ từ người lớn đáng tin cậy như cha mẹ, thầy cô, hoặc chuyên viên tư vấn.
• Khi họ sẵn sàng, hãy giúp họ tìm kiếm nhóm hỗ trợ hoặc chuyên gia tư vấn về cai nghiện tại địa phương.

Thành lập nhóm can thiệp. Nhóm nên bao gồm 4-6 người mà bạn của bạn yêu quý, tôn trọng hoặc phụ thuộc. Mỗi thành viên cần thể hiện sự quan tâm chân thành và sẵn sàng nói thẳng rằng họ cần được giúp đỡ. Quá trình này không dễ dàng, vì vậy nhóm cần sự mạnh mẽ và quyết tâm. Hãy cân nhắc mời một chuyên gia sức khỏe tâm thần hoặc chuyên gia cai nghiện tham gia. Sự hiện diện của chuyên gia giúp nhóm tập trung vào giải pháp thay vì cảm xúc. Đặc biệt quan trọng nếu bạn của bạn có tiền sử bạo lực, bệnh tâm thần, hoặc ý định tự tử.

Lập kế hoạch chi tiết. Trước khi can thiệp, hãy chuẩn bị một kế hoạch cụ thể. Nghiên cứu các phương pháp điều trị phù hợp với loại chất gây nghiện và mức độ nghiện của họ. Các trường hợp nghiện nặng có thể cần điều trị nội trú, trong khi nhẹ hơn có thể áp dụng phương pháp ngoại trú. Dưới đây là một số nguồn tham khảo:

• Cơ sở y tế địa phương
• Tổ chức quốc gia về điều trị nghiện
• Dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần
• Trung tâm tư vấn và cai nghiện
• Đảm bảo sắp xếp công việc và di chuyển nếu cần thiết.

Chuẩn bị các biện pháp cứng rắn. Mỗi thành viên trong nhóm cần xác định trước cách ứng phó nếu bạn của bạn từ chối điều trị. Điều này có thể bao gồm việc tạm ngừng liên lạc cho đến khi họ chấp nhận giúp đỡ. Hãy thông báo rõ ràng rằng bạn sẽ không duy trì mối quan hệ nếu họ tiếp tục từ chối điều trị. Mục tiêu cuối cùng là đem lại sự thay đổi tích cực cho họ, dù điều đó có thể khiến bạn đau lòng.

Tổ chức buổi can thiệp. Nhóm hỗ trợ cần thống nhất thời gian, địa điểm và cách thức tiến hành buổi nói chuyện. Chọn thời điểm khi người đó tỉnh táo nhất. Mỗi thành viên nên chuẩn bị sẵn thông điệp rõ ràng và luyện tập trước.

• Mục tiêu chính là thuyết phục họ chấp nhận điều trị. Tránh chất vấn hoặc đối đầu, thay vào đó hãy thể hiện sự tôn trọng và quan tâm. Tổ chức một buổi tập dượt trước sẽ giúp mọi thứ diễn ra suôn sẻ hơn.
• Trong thông điệp của mình, hãy đề cập đến những sự việc cụ thể cho thấy tác hại của chất gây nghiện. Ví dụ: 'Tớ rất lo khi thấy cậu dùng chất kích thích. Tuần trước, cậu đã...'.
• Tuân thủ kịch bản đã chuẩn bị. Mọi sự xao nhãng đều có thể làm lệch hướng cuộc can thiệp. Mang theo ghi chú nếu cần thiết.

Yêu cầu quyết định tức thì. Sau khi trình bày kế hoạch điều trị, hãy yêu cầu họ đưa ra quyết định ngay lập tức. Đừng cho họ thời gian suy nghĩ, vì điều này có thể củng cố ý định từ chối hoặc khiến họ tìm cách trốn tránh. Nếu họ đồng ý, hãy sẵn sàng đưa họ đi điều trị ngay.

• Chuẩn bị tình huống họ từ chối. Nhóm cần có kế hoạch ứng phó phù hợp.
• Không phải mọi cuộc can thiệp đều thành công. Hãy chuẩn bị tinh thần cho mọi kết quả và áp dụng các biện pháp đã định trước nếu cần.

Đồng hành cùng bạn sau can thiệp. Nếu họ đồng ý điều trị, hãy tiếp tục hỗ trợ họ trong suốt quá trình hồi phục. Điều này có thể bao gồm việc cùng họ tham gia các buổi tư vấn hoặc giúp họ thay đổi thói quen xấu. Hãy suy nghĩ về những cách bạn có thể hỗ trợ và chủ động đề nghị giúp đỡ.

Thể hiện sự ủng hộ của bạn. Đừng ngần ngại nói với người bạn rằng bạn luôn ở bên họ. Hãy chia sẻ niềm tự hào về những bước tiến của họ, vì cai nghiện là một hành trình đầy thử thách. Cho họ biết rằng bạn hạnh phúc thế nào khi được nhìn thấy họ tỉnh táo và khỏe mạnh.

• Hãy trở thành người biết lắng nghe. Những năm đầu hồi phục có thể rất khó khăn, và đôi khi chỉ cần lắng nghe cũng là một nguồn động lực lớn.
• Tránh chỉ trích hoặc nhắc lại quá khứ đau buồn. Thay vào đó, hãy tập trung vào hiện tại và tương lai.

Giúp bạn tìm kiếm nhóm hỗ trợ. Cùng họ khám phá các nhóm hỗ trợ tại địa phương. Tham gia vào một cộng đồng lành mạnh sẽ giúp họ tránh tái nghiện và hòa nhập lại với cuộc sống bình thường. Một số nhóm hỗ trợ nổi tiếng bao gồm:

• Alcohol Anonymous (Nhóm người nghiện rượu ẩn danh)
• Crystal Meth Anonymous (Nhóm người nghiện ma túy đá ẩn danh)
• Narcotics Anonymous (Nhóm người nghiện ẩn danh)
• Cocaine Anonymous (Nhóm người nghiện cocain ẩn danh)
• Marijuana Anonymous (Nhóm người nghiện cần sa ẩn danh)
• Bạn cũng có thể nhờ bác sĩ hoặc tổ chức xã hội giới thiệu.

Đồng hành cùng những thói quen mới. Giúp bạn xây dựng lối sống lành mạnh bằng cách tham gia cùng họ vào các hoạt động tích cực như:

• Tham gia công tác tình nguyện
• Xây dựng thói quen tập thể dục
• Đăng ký một lớp học mới
• Khám phá sở thích mới

Duy trì môi trường không chất gây nghiện. Đảm bảo rằng những nơi bạn và người bạn đến đều an toàn và không có sự hiện diện của chất kích thích. Hãy làm gương bằng cách tránh sử dụng rượu bia hoặc chất gây nghiện trước mặt họ.

• Tránh xa các buổi tiệc có chất kích thích, ngay cả những dịp kỷ niệm.
• Khi đến nhà hàng, chọn bàn xa quầy rượu.
• Không bao giờ gặp họ khi bạn đang say xỉn hoặc chịu ảnh hưởng của chất gây nghiện.

Hỗ trợ xây dựng chiến lược đối phó. Người đang hồi phục thường dễ bị căng thẳng hơn. Hãy chia sẻ với họ những phương pháp giúp giảm stress hiệu quả như:

• Viết nhật ký để giải tỏa cảm xúc
• Thực hành hít thở sâu
• Tập thể dục thường xuyên
• Thiền định để tĩnh tâm

Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo tái nghiện. Đừng chờ đợi cho đến khi tình trạng tái nghiện trở nên nghiêm trọng. Hãy chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo sớm như:

• Người đó ngừng tham gia các buổi họp hỗ trợ.
• Họ tái giao du với nhóm bạn cũ có liên quan đến chất gây nghiện.
• Họ chuyển sang sử dụng các chất gây nghiện khác, chẳng hạn từ cocain sang rượu.
• Họ bắt đầu nói những câu như 'Dùng một lần thì có sao đâu'.
• Xuất hiện các triệu chứng cai nghiện đột ngột.