Cách Trò Chuyện với Người Đang Hấp Hối

Trung thực và tử tế. Bạn không cần giả vờ rằng người thân của mình vẫn khỏe mạnh hay hành động như thể mọi thứ đang tốt đẹp hơn khi sự thật không phải vậy. Người đó sẽ trân trọng sự trung thực và cởi mở của bạn, và họ không muốn bạn giả vờ mọi chuyện đều ổn. Tuy nhiên, hãy luôn đối xử với họ bằng sự tử tế và tôn trọng nhu cầu của họ. Dù bạn có thể không biết nói gì, hãy nhớ rằng trong thời điểm này, những lời yêu thương và động viên sẽ giúp họ cảm thấy tốt hơn.

• Một số cá nhân và nền văn hóa không thoải mái khi nói về cái chết. Nếu người thân của bạn thuộc nhóm này, hãy tránh đề cập đến chủ đề này.

Hỏi xem bạn có thể giúp gì cho họ. Một cách chân thành để thể hiện sự quan tâm là hỏi người thân xem bạn có thể làm gì để giúp đỡ họ. Đó có thể là những việc nhỏ như dọn dẹp, gọi điện thoại thay họ, hay thậm chí mang đến một món ăn nhẹ. Có thể họ chỉ cần bạn xoa bàn tay hay kể một câu chuyện vui. Đừng ngần ngại hỏi, vì họ có thể e ngại làm phiền bạn. Nếu họ không cần giúp đỡ, hãy tôn trọng quyết định đó và tiếp tục ở bên họ.

Khuyến khích họ chia sẻ nếu họ muốn. Người thân của bạn có thể muốn ôn lại kỷ niệm hoặc chia sẻ những suy nghĩ cuối cùng. Hãy lắng nghe chân thành và cho họ biết rằng bạn quan tâm đến những gì họ nói. Nếu họ gặp khó khăn trong việc diễn đạt, hãy nhẹ nhàng gợi ý hoặc đặt câu hỏi để khơi gợi câu chuyện. Giao tiếp bằng ánh mắt và sự kiên nhẫn sẽ giúp họ cảm thấy được lắng nghe.

• Nếu họ trở nên quá xúc động, hãy đề nghị họ nói chậm lại hoặc nghỉ ngơi. Nhưng hãy để họ dẫn dắt cuộc trò chuyện, vì đó là quyền của họ.

Tránh đề cập đến chủ đề gây đau đớn. Dù thành thật là điều quan trọng, nhưng đôi khi bạn cần lựa lời để tránh gây thêm tổn thương. Sự trung thực quá mức có thể khiến người hấp hối cảm thấy bất lực vì không thể thay đổi tình thế. Ví dụ, nếu mẹ bạn hỏi về mối quan hệ giữa bạn và anh/chị em, hãy trấn an bà rằng mọi thứ đang tốt đẹp, ngay cả khi sự thật chưa hoàn hảo.

• Những lời nói dối vô hại trong hoàn cảnh này thường không khiến bạn hối tiếc, nhưng sự thẳng thắn quá mức có thể để lại nỗi đau.

Lắng nghe ngôn ngữ cơ thể và tín hiệu từ họ. Đừng nghĩ rằng mọi cuộc trò chuyện với người hấp hối đều phải nghiêm túc. Có thể họ chỉ muốn cười đùa, nhớ lại những kỷ niệm vui, hay kể chuyện hài hước. Nếu bạn cảm thấy không khí quá căng thẳng, hãy thay đổi chủ đề để cải thiện tâm trạng. Bạn có thể kể chuyện vui, xem phim hài cùng họ, hoặc đơn giản là trò chuyện nhẹ nhàng. Niềm vui nhỏ cũng có thể xoa dịu tâm hồn trong những giây phút khó khăn.

Tiếp tục trò chuyện ngay cả khi họ không phản hồi. Thính giác thường là giác quan cuối cùng ngừng hoạt động trước khi một người ra đi. Dù người thân của bạn đang hôn mê hay không phản ứng, họ vẫn có thể nghe thấy giọng nói của bạn. Chỉ cần âm thanh quen thuộc từ bạn cũng có thể mang lại sự bình yên và an ủi. Hãy nói bất cứ điều gì bạn muốn, dù bạn không chắc họ có nghe được hay không. Những lời nói của bạn có thể tạo nên sự khác biệt lớn, ngay cả khi không có phản hồi ngay lập tức.

Hiểu cách ứng xử khi người thân gặp ảo giác. Trong những giây phút cuối đời, người thân của bạn có thể trải qua ảo giác do thuốc men hoặc tình trạng sức khỏe. Nếu họ nhìn thấy điều gì đó đáng sợ và cảm thấy đau đớn, hãy nhẹ nhàng trấn an họ rằng đó chỉ là ảo giác. Ngược lại, nếu họ thấy điều gì đó mang lại niềm vui, hãy để họ tận hưởng khoảnh khắc ấy mà không cần phải đánh thức họ về thực tại.

Đừng cố gắng tìm kiếm những lời nói hoàn hảo. Nhiều người nghĩ rằng họ cần phải nói điều gì đó thật ý nghĩa để mang lại sự bình yên cho người đang hấp hối. Tuy nhiên, việc cố gắng tìm kiếm từ ngữ hoàn hảo có thể khiến bạn bỏ lỡ những khoảnh khắc quý giá. Hãy nói chuyện một cách tự nhiên, bày tỏ tình yêu thương và sự quan tâm của bạn một cách chân thành. Đôi khi, sự hiện diện của bạn quan trọng hơn bất kỳ lời nói nào.

Hãy lắng nghe. Đôi khi, điều tốt nhất bạn có thể làm cho người đang hấp hối không phải là nói mà là lắng nghe. Họ có thể muốn ôn lại kỷ niệm, chia sẻ suy nghĩ, hoặc đơn giản là cười vang về một kỷ niệm vui. Đừng ngắt lời hay cố gắng đưa ra lời khuyên. Chỉ cần nhìn vào mắt họ, nắm tay họ, và dành trọn sự chú ý của bạn cho họ.

• Giao tiếp bằng ánh mắt hoặc nắm tay là cách đơn giản nhưng hiệu quả để thể hiện rằng bạn đang lắng nghe.

Sống trọn từng khoảnh khắc. Bạn có thể lo lắng rằng đây là lần cuối cùng được trò chuyện với người thân, lần cuối nghe họ gọi tên bạn, hay lần cuối cùng cười đùa cùng họ. Dù những suy nghĩ này là bình thường, hãy cố gắng tạm gác chúng sang một bên để tập trung vào hiện tại. Tận hưởng từng khoảnh khắc bên họ, và đừng để nỗi lo lắng ngăn cản bạn dành trọn tâm trí cho người thân yêu.

Đôi khi, hãy cố gắng giữ nước mắt. Dù bạn có thể tràn ngập nỗi đau, sự hối tiếc, hay thậm chí là giận dữ, hãy cố gắng không để người đang hấp hối nhìn thấy điều đó. Bạn không cần giả vờ rằng mọi thứ đều ổn, nhưng cũng đừng để họ thấy bạn với đôi mắt sưng húp và tâm trạng u sầu mỗi lần gặp gỡ. Thay vào đó, hãy mang đến niềm vui và sự lạc quan khi có thể. Người thân của bạn đã có quá nhiều điều phải lo lắng, và họ không cần thêm gánh nặng phải an ủi bạn về cái chết sắp đến của chính mình.

Hãy nhớ rằng hành động có ý nghĩa hơn lời nói. Dù việc trò chuyện và lắng nghe là quan trọng, đừng quên rằng hành động của bạn mới là thứ thể hiện rõ nhất tình yêu thương bạn dành cho họ. Hãy đến thăm họ thường xuyên, gọi điện khi không thể đến, và cùng họ làm những điều cả hai từng yêu thích, như xem phim, xem lại album ảnh, hay chơi bài. Hãy luôn xuất hiện đúng lúc bạn hứa và thể hiện tình yêu qua từng cử chỉ nhỏ nhất.

Đừng chờ đợi đến phút cuối. Dù mối quan hệ giữa bạn và người đang hấp hối có phức tạp hay không tốt đẹp, hãy trò chuyện với họ trước khi quá muộn. Đây không phải lúc để tranh cãi đúng sai hay “cân bằng tỷ số”, mà là thời điểm để bạn ở bên họ. Nếu bạn chần chừ quá lâu, bạn có thể đánh mất cơ hội cuối cùng để hàn gắn và chia sẻ.

Đừng quên nói “Tôi yêu bạn”. Trong những khoảnh khắc cuối cùng, bạn có thể bối rối và quên mất những lời quan trọng. Dù trước đây bạn chưa từng nói hay đã lâu không nhắc đến, hãy thành thật bày tỏ tình yêu của mình khi còn có thể. Đừng chờ đợi khoảnh khắc hoàn hảo, vì bạn có thể sẽ hối tiếc nếu bỏ lỡ cơ hội này. Hãy để trái tim dẫn lối và nói lên điều bạn thực sự cảm nhận.

Hãy cho họ biết họ có ý nghĩa như thế nào với bạn. Chia sẻ về những kỷ niệm đáng nhớ hay sức mạnh mà bạn có được nhờ họ. Dù điều này có thể khiến cả hai xúc động, người thân của bạn chắc chắn sẽ trân trọng những lời chân thành này.

Đừng đưa ra những lời hứa hão huyền. Bạn có thể muốn nói rằng mọi chuyện sẽ ổn, nhưng người đang hấp hối đã hiểu rõ tình trạng của mình. Họ sẽ trân trọng sự chân thành của bạn hơn là những lời an ủi giả tạo. Hãy tập trung vào việc ở bên họ thay vì tạo ra hy vọng không thực tế.

Chia sẻ những tin tốt lành. Người thân của bạn vẫn quan tâm đến cuộc sống của bạn và muốn biết những điều tích cực đang diễn ra. Kể về những niềm vui trong cuộc sống sẽ giúp họ cảm thấy hạnh phúc vì được là một phần của bạn. Điều này cũng giúp họ yên lòng khi biết rằng bạn đang sống tốt.

Tránh những câu nói sáo rỗng. Dù đôi lúc bạn không biết nói gì, hãy tránh những câu như “Mọi chuyện đều do ý trời” hay “Mọi thứ xảy ra đều có lý do.” Trừ khi họ là người sùng đạo, những câu nói này có thể gây khó chịu, thậm chí khiến họ cảm thấy như mình xứng đáng phải chịu đựng. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc tận hưởng thời gian bên nhau.

Đừng đưa ra lời khuyên không cần thiết. Khi người thân của bạn chỉ còn vài ngày hoặc vài tháng, đây không phải lúc để bạn đưa ra lời khuyên y tế. Họ có thể đã thử mọi cách và chỉ muốn được bình yên. Những lời khuyên lúc này chỉ khiến họ thêm căng thẳng và bực bội.

Đừng ép buộc họ trò chuyện. Nếu người thân của bạn quá mệt mỏi và chỉ muốn tận hưởng sự hiện diện của bạn, đừng cố gắng bắt họ nói chuyện. Đây không phải lúc để cố gắng làm họ vui lên như khi an ủi một người bạn buồn. Họ có thể đang kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần. Hãy để họ quyết định có nên nói hay không, và đừng khiến họ phải tiêu hao năng lượng quý giá chỉ để duy trì cuộc trò chuyện.