Cây xà cừ: Ý nghĩa, hình ảnh, cách trồng và chăm sóc tại nhà

09/06/2025

Nội dung bài viết

Với giá trị gỗ cao, cây xà cừ còn sở hữu những công dụng khác mà ít ai biết đến. Hãy cùng tìm hiểu về tác dụng, đặc điểm và phương pháp trồng cây xà cừ qua bài viết này.

Cây xà cừ, gỗ quý hiếm thường dùng trong sản xuất đồ nội thất, nhưng ít ai biết rằng nó còn có tác dụng chữa bệnh. Khám phá những điều thú vị về cây xà cừ và cách trồng chúng cùng Tripi!

Cây xà cừ là gì?

Nguồn gốc và ý nghĩa của cây xà cừ

Cây xà cừ, còn gọi là cây quả gỗ, sọ khỉ, mang tên tiếng Anh là Nacre Tree.

Cây xà cừ, hay còn gọi là cây quả gỗ, sọ khỉ, với tên khoa học là Khaya senegalensis, thuộc họ Xoan. Loài cây này có nguồn gốc từ Sudan, Châu Phi, và hiện nay đã được trồng rộng rãi trên khắp thế giới, đặc biệt ở Berlin, Đức.

Cây xà cừ được trồng rộng rãi ở Việt Nam, từ Bắc vào Nam

Cây xà cừ ở Việt Nam được sử dụng làm cây cảnh, nhờ khả năng sinh trưởng tốt trên nhiều loại đất, đặc biệt là đất cát vùng ven duyên hải miền Trung. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp hàng cây xà cừ hàng trăm năm tuổi ven các con đường, trường học, công viên, đình làng hay trong các khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia.

Ý nghĩa phong thủy của cây xà cừ

Một số người thường khuyên không nên trồng cây thân gỗ có thân lớn trước nhà, vì cho rằng chúng sẽ cản trở dòng khí, che chắn ánh sáng mặt trời và ảnh hưởng đến tài lộc, vận khí của gia đình.

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể trồng cây xà cừ trước nhà nếu đảm bảo khoảng cách hợp lý, giúp tạo bóng mát và xoa dịu cái nắng oi ả của mùa hè. Hãy trồng cây bên trái khi đứng từ trong ra ngoài, cách cổng chính và móng nhà khoảng 20m.

Ý nghĩa phong thủy của cây xà cừ

Ngoài ra, gỗ xà cừ còn mang ý nghĩa phong thủy đặc biệt, với màu nâu đỏ của gỗ thường được dùng để chế tác các vật phẩm phong thủy tinh xảo, như đĩa tứ linh khắc hình Long, Ly, Quy, Phụng hoặc các tủ thờ có vân gỗ tinh tế, chạm trổ cầu phước, an gia đạo.

Đặc điểm của cây xà cừ

Cây xà cừ là loài cây thân gỗ, có dáng thẳng đứng, đường kính thân từ 1 đến 2m, chiều cao từ 20 đến 50m. Vỏ cây có màu xám đen, sần sùi. Cây xà cừ thường có nhiều cành nhánh, tán lá rộng, được trồng để tạo bóng mát và làm đẹp cảnh quan. Rễ cây dạng cọc, mạnh mẽ và đâm sâu xuống đất.

Lá cây xà cừ có hình dạng giống lá kẹp, nhìn như lông chim, mọc so le.

Lá cây xà cừ có hình dạng giống lá kẹp, mọc so le và có mặt trên nhẵn mịn. Hoa cây xà cừ có 4 cánh, mọc thành cụm và mang màu trắng tinh khôi. Quả của cây có hình nang, màu nâu xám, cứng cáp. Khi chín vào tháng 9 - 10, quả nứt ra và hạt bên trong rơi ra ngoài. Những hạt này có màu nâu, giá trị cao và thường được dùng làm giống.

Tác dụng của cây xà cừ

Tác dụng đối với sức khỏe

Chữa viêm, đau, sưng: Lá non của cây xà cừ có tác dụng chữa viêm, giảm đau sưng hiệu quả. Chỉ cần một nắm lá non, rửa sạch, giã nhuyễn rồi ngâm với rượu, sau đó đắp lên vùng bị viêm trong một tuần là sẽ khỏi.
Trị ho: Vỏ cây xà cừ có màu vàng, dùng để trị ho. Sau khi rửa sạch, ngâm vỏ cây với quất và mật ong trong 3 - 4 ngày, uống mỗi ngày sẽ giúp giảm ho nhanh chóng.

Vỏ cây xà cừ có tác dụng chữa ho và nấu nước tắm trị ghẻ

Chữa bệnh ghẻ: Vỏ cây xà cừ sau khi sơ chế sạch sẽ, đun với nước đến khi sôi rồi để nguội, dùng để tắm sẽ giúp trị ghẻ và giảm ngứa hiệu quả. Tuy nhiên, lượng vỏ cây cần điều chỉnh tùy vào độ tuổi và tình trạng bệnh của mỗi người.
Chữa sốt và đau dạ dày: Hoa xà cừ sắc với nước, uống hai lần mỗi ngày sau bữa ăn sẽ giúp trị sốt và giảm đau dạ dày rất hiệu quả.

Tác dụng làm đẹp

Với bộ rễ lớn và chắc chắn, cây xà cừ có khả năng chống chịu bão, giữ đất và ngăn ngừa xói mòn rất hiệu quả. Tán lá rộng của cây còn giúp thanh lọc bụi bẩn và không khí, tạo không gian xanh và làm đẹp cảnh quan.

Vì vậy, cây xà cừ thường được trồng ven các con đường, công viên... Tuy nhiên, đường kính cây không được vượt quá 400mm và cần được tỉa cành trước mùa mưa để tránh nguy cơ cây đổ hay gãy cành gây tai nạn.

Cây xà cừ có tán lá rộng, khả năng thanh lọc bụi bẩn, giúp tạo mỹ quan và làm đẹp không gian sống.

Gỗ xà cừ từ lâu đã nổi tiếng với giá trị cao. Gỗ xà cừ đỏ đẹp, chịu lực tốt, dễ uốn nắn, thường được dùng làm đồ gỗ nội thất trang trí. Đặc biệt, gỗ xà cừ không có mùi, chống mốc tốt, với các thớ gỗ đẹp, tạo nên vẻ quý phái, sang trọng được nhiều người ưa chuộng.

Gỗ cây xà cừ từ lâu đã được biết đến với giá trị cao và độ bền vượt trội

Nguyên liệu chế biến món ăn, đồ uống

Ít ai biết rằng hạt và quả cây xà cừ có thể được ép thành dầu ăn. Dầu xà cừ chứa nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe con người.

Quả cây xà cừ sau khi ép sẽ tạo ra dầu ăn, với nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe.

Cách trồng và chăm sóc cây xà cừ tại nhà rất đơn giản nhưng cần chú ý các yếu tố quan trọng để cây phát triển tốt.

Cách trồng cây xà cừ tại nhà

Bước 1 Chọn hạt giống: Để trồng cây xà cừ, bạn cần chọn hạt giống chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao để cây phát triển khỏe mạnh.

Đầu tiên, bạn cần chọn hạt giống khỏe mạnh, không có dấu hiệu sâu bệnh và phải lấy từ cây có tuổi đời từ 18 năm trở lên để đảm bảo chất lượng cây giống. Thời điểm lý tưởng để trồng cây là vào mùa mưa.

Chọn hạt giống xà cừ khỏe mạnh, không sâu bệnh là điều kiện tiên quyết để cây phát triển tốt.

Nếu trồng cây xà cừ với quy mô lớn, mật độ trồng hợp lý là khoảng 626 cây/ha, với khoảng cách giữa các cây từ 4 đến 5 mét và giữa các hàng là 3 đến 3,5 mét để tạo không gian phát triển cho cây.

Đất trồng xà cừ nên là loại đất dễ thoát nước, tơi xốp. Hố trồng cần có kích thước khoảng 50x50x50 cm và nên được đào trước khoảng 10 ngày, kèm theo bón một lượng phân NPK vừa đủ.

Bước 2 Trồng cây xà cừ

Trước khi trồng, ngâm hạt giống trong nước ấm khoảng 1 giờ đồng hồ. Sau đó, vớt hạt ra và đặt vào một miếng vải mỏng, để ở nơi thoáng khí và tưới ít nước để duy trì độ ẩm. Khi hạt nảy mầm, bạn có thể đem đi trồng.

Khi cây xà cừ đạt chiều cao từ 40 - 50 cm, bạn có thể mang cây ra trồng ở vị trí đã chuẩn bị sẵn từ trước.

Khi hạt xà cừ nảy mầm sau khoảng một tuần, bạn nên cho hạt vào bầu đất được chuẩn bị từ phân hữu cơ, phân chuồng, đất và phân lân. Đừng quên tạo các lỗ thoáng dưới đáy bầu để nước có thể thoát dễ dàng.

Khi cây xà cừ đã sinh trưởng từ 40 - 50 cm, bạn có thể đem cây ra trồng ở vị trí đã chuẩn bị sẵn. Cẩn thận tháo túi bầu, cắt bỏ phần rễ thừa và đặt cây vào hố đã đào, lấp đất xung quanh, nén chặt để cố định gốc cây, rồi tưới nước vừa đủ để tránh làm úng gốc.

Cách chăm sóc cây xà cừ

Khi cây còn nhỏ, bạn nên tưới cây hai lần một ngày. Khi cây lớn hơn, bạn chỉ cần tưới một lần mỗi ngày.

Khi cây còn nhỏ, tưới cây hai lần mỗi ngày. Khi cây trưởng thành, giảm tưới xuống còn một lần/ngày.
Hãy thường xuyên làm sạch cỏ dại và gốc cây xà cừ, rộng khoảng 0,8 - 1m, tỉa bớt nhánh cây để cây có thể phát triển từ mặt đất lên tới ⅓ hoặc ½ chiều cao của thân.
Khi cây còn nhỏ, hãy làm sạch cỏ dại thường xuyên để ngăn ngừa sâu bệnh. Khi cây lớn lên, nếu phát hiện sâu bệnh, lập tức sử dụng thuốc chuyên dụng để bảo vệ cây khỏi sự lây lan.

Lưu ý khi trồng và chăm sóc cây xà cừ

Khi mua cây giống xà cừ, bạn nên chọn cây có thân thẳng, ngọn lá không bị dập và không có dấu hiệu bất thường.
Để cây sinh trưởng tốt, đất trồng xà cừ cần có độ pH khoảng 6, đây là mức pH lý tưởng cho cây phát triển.

15 bức ảnh tuyệt đẹp về cây xà cừ

Cây xà cừ cổ thụ với vẻ đẹp độc đáo

Cây xà cừ xanh tươi, mang lại không khí mát mẻ

Cây xà cừ ven đường, tạo nên không gian xanh mát

Cây xà cừ với tán lá rộng, mang lại bóng mát tuyệt vời

Hàng cây xà cừ cổ thụ, vươn cao trong ánh nắng

Hàng cây xà cừ trong nắng chiều, tạo nên cảnh sắc mê mẩn

Nhánh cây xà cừ vươn lên trên nền trời trong xanh

Cây xà cừ mọc ven đường, tô điểm thêm cho không gian

Những cây xà cừ được trồng thẳng tắp, tạo thành hàng cây đẹp mắt

Cây xà cừ ngập tràn ánh nắng chiều, mang lại vẻ đẹp dịu dàng

Lá cây xà cừ tươi mới, xanh mơn mởn như trong mùa xuân

Cây xà cừ rực rỡ dưới ánh hoàng hôn, mang lại không gian lãng mạn

Cây xà cừ với tán lá rộng, tạo bóng mát xanh rợp

Cây xà cừ được trồng ven đường, tạo cảnh quan xanh mát

Thân cây xà cừ vững chãi, mang vẻ đẹp cổ kính và trường tồn

Trên đây là những thông tin hữu ích về cây xà cừ và những công dụng ít người biết đến, hy vọng mang lại cho các bạn những khám phá mới mẻ về loại cây gỗ quý này.

Khám phá các loại xịt phòng, sáp thơm bán tại Tripi:

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi