Cây xấu hổ: Những đặc điểm nổi bật và công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe
28/04/2025
Nội dung bài viết
Bạn đã khám phá hết những đặc điểm thú vị và lợi ích tuyệt vời của cây xấu hổ chưa? Hãy cùng Tripi khám phá ngay bài viết dưới đây để tìm hiểu rõ hơn về loài cây này.
Cây xấu hổ, hay còn gọi là cây mắc cỡ, đã trở nên quen thuộc với chúng ta nhờ vào đặc tính thú vị của nó. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đến những công dụng tuyệt vời và những bài thuốc quý giá mà loài cây này mang lại cho sức khỏe. Hãy cùng Tripi tìm hiểu thêm những điều kỳ diệu về cây xấu hổ.
Khám phá cây xấu hổ
Cây xấu hổ là loài cây như thế nào?
Cây xấu hổ, còn có tên gọi khác là cây trinh nữ, cây mắc cỡ, hay cây e thẹn, mang tên khoa học Mimosa pudica L. var. hispida Brenan, thuộc họ Mimosaceae (Trinh nữ). Loài cây này nổi bật với khả năng tự cuộn lại lá và thân khi có tác động, giống như đang xấu hổ khi bị chạm vào.

Đặc điểm của cây xấu hổ
Cây xấu hổ là loài cây cỏ mọc thành những bụi lớn. Thân cây mảnh, có nhiều gai nhỏ, phân nhánh và lá hình lông chim kép, cuống phụ giống hình chân vịt. Đặc biệt, khi chạm vào, lá cây sẽ tự cuộn lại rất nhanh, tạo nên một hiện tượng thú vị.
Mỗi lá của cây xấu hổ có từ 15 đến 20 đôi lá chét, cuống lá nhỏ và phủ lông trắng cứng. Hoa cây có màu tím đỏ, tụ lại thành cụm hình trái xoan, trong khi quả lại có hình ngôi sao và hạt thì nhỏ, hình trái xoan.

Cây xấu hổ có mặt ở khắp mọi nơi trên đất nước ta, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Loài cây này mọc dại ở bãi đất trống và ven đường, đem lại nét đặc trưng cho các vùng quê.
Các loại cây xấu hổ
Hiện nay, chúng ta thường gặp hai loại cây xấu hổ, đó là xấu hổ tía (hay xấu hổ đỏ) và xấu hổ trắng. Loại xấu hổ trắng chủ yếu được sử dụng trong trang trí, làm hàng rào vì ít dược tính, không được sử dụng trong y học như xấu hổ tía.

Cây xấu hổ đỏ là giống cây dễ nhận biết với những bông hoa màu đỏ tím nổi bật. Loài cây này không chỉ phổ biến mà còn có dược tính mạnh mẽ, được ứng dụng trong y học và nhiều bài thuốc dân gian hiệu quả.
Những bộ phận của cây xấu hổ dùng làm dược liệu
Các bộ phận của cây xấu hổ thường được sử dụng làm thuốc bao gồm thân, lá và rễ. Thân và lá được thu hoạch vào mùa khô, sau đó phơi khô để chế biến thành thuốc. Riêng với rễ cây, chúng có thể thu hoạch quanh năm, được phơi khô và cũng sử dụng làm dược liệu.

Lợi ích của cây xấu hổ
Theo nghiên cứu của Giáo sư dược học Đàm Trung Bảo và nhiều công trình nghiên cứu quốc tế, cây xấu hổ sở hữu những đặc tính dược lý tuyệt vời, mang lại nhiều công dụng có lợi cho sức khỏe như:
- Giúp ức chế thần kinh trung ương, hỗ trợ kéo dài giấc ngủ, an thần và giảm lo âu
- Làm giảm thời gian xuất hiện tình trạng co giật, động kinh
- Hỗ trợ giảm đau hiệu quả
- Chống nọc độc và giải độc cơ thể khỏi axit asenơ
- Giảm đau họng và viêm phế quản
- Hỗ trợ cải thiện chức năng tim, phổi

Một số bài thuốc từ cây xấu hổ hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả
Lưu ý: Trước khi sử dụng các bài thuốc từ cây xấu hổ, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia. Nếu có dấu hiệu bất thường, hãy đến các cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.
Bài thuốc hỗ trợ giấc ngủ sâu và làm dịu thần kinh
Lá cây xấu hổ sau khi được phơi khô có thể dùng làm thuốc hỗ trợ giấc ngủ, với liều dùng 6-12g mỗi ngày dưới dạng thuốc.

Điều trị bệnh nhức xương
Rễ cây xấu hổ sau khi được thái nhỏ và phơi khô có thể dùng để chữa bệnh đau nhức xương. Liều dùng mỗi ngày như sau: 1 20g rễ cây xấu hổ rang sơ, tẩm rượu rồi rang lại cho khô, sau đó thêm 600ml nước và sắc đến khi còn 200-300ml. Chia thành 2-3 lần uống trong ngày.

Giảm ho, long đờm, hỗ trợ điều trị viêm phế quản mãn tính
Dùng 100g rễ cây xấu hổ, rửa sạch và phơi khô. Sau đó, sắc cùng với 600ml nước trên lửa vừa đến khi còn khoảng 100ml nước. Chia nước thành 2 phần và uống vào sáng và tối. Uống đều đặn trong 10 ngày để giảm các triệu chứng đau họng và ho.

Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp
Bạn có thể sử dụng bài thuốc sau để điều trị tăng huyết áp: sắc 6g cây xấu hổ, 8g hà thủ ô, 6g trắc bá diệp, 6g bông sứ cùi, 6g câu đằng, 8g tang ký sinh, 6g đỗ trọng, 6g lá vông nem, 6g hạt muồng ngủ, 6g kiến cò và 4g địa long. Ngoài ra, bạn cũng có thể tán thành bột và làm viên uống hằng ngày.

Điều trị bệnh zona và độc tố do côn trùng cắn
Đầu tiên, làm sạch vùng da bị thương bằng nước muối ấm, sau đó dùng cây xấu hổ tươi, rửa sạch và ngâm trong nước muối loãng khoảng 5 phút. Tiếp theo, giã nát cây và đắp lên vết thương từ 20-30 phút. Thực hiện 1-2 lần mỗi ngày cho đến khi vết thương có dấu hiệu lành lại.

Lưu ý khi sử dụng cây xấu hổ trong điều trị bệnh
Theo Bác sĩ Phạm Lê Phương Mai, Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện Y học Cổ truyền Đồng Tháp, khi sử dụng cây xấu hổ để chữa bệnh, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Tránh sử dụng nếu bạn dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong dược liệu
- Không nên dùng cho những người có cơ thể hàn hoặc bị suy nhược
- Phụ nữ mang thai không nên sử dụng cây xấu hổ
- Không kết hợp cây xấu hổ với cây mimosa

Cây xấu hổ có giá bao nhiêu và mua ở đâu?
Hiện nay, bạn có thể tìm mua cây xấu hổ tại các trung tâm dược liệu, cửa hàng thảo dược, Đông y với mức giá khoảng 100.000-110.000 đồng/1kg.

Trên đây là những thông tin về cây xấu hổ, bao gồm đặc điểm và tác dụng của chúng đối với sức khỏe. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích và đừng quên theo dõi Tripi để khám phá thêm nhiều thông tin bổ ích khác.
Nguồn: Trung tâm NC&NT dược liệu quốc gia Vietfarm
Tripi - Nơi bạn khám phá kiến thức mới mẻ và bổ ích mỗi ngày.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
Có thể bạn quan tâm

Hướng dẫn chi tiết cách gửi ảnh GIF qua tin nhắn trên Android

Hành trình Nhận thức Bản thân: Khám phá Liệu Bạn có Phải là Người Chuyển giới

Những hình ảnh tuyệt đẹp về tình yêu, sự ngọt ngào, lãng mạn và những khoảnh khắc đáng nhớ

Cách để Kết bạn Mới tại Trường học

Hoa Cẩm Chướng - Tuyển tập những hình ảnh đẹp nhất về loài hoa quyến rũ
