Đường phèn là gì? Liệu đường cát hay đường phèn mới là sự lựa chọn tối ưu?

30/04/2025

Nội dung bài viết

Đường phèn và đường cát là hai loại đường quen thuộc trong gian bếp của mỗi gia đình. Vậy giữa chúng, loại nào sẽ mang lại lợi ích và phù hợp với nhu cầu sử dụng của bạn? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Cả đường cát trắng và đường phèn đều là những nguyên liệu không thể thiếu khi chế biến các món ăn hoặc thức uống. Dù có vẻ giống nhau nhưng thực tế chúng có sự khác biệt về tính chất, công dụng và sự lựa chọn nào sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất cho bạn.

Đường phèn là gì?

Đường phèn hay còn được gọi là đường băng, tên khoa học là Saccharose, được chế biến từ mía hoặc củ cải đường. Quá trình sản xuất đường phèn bao gồm việc nấu nước đường, thêm vào một số nguyên liệu như trứng gà, nước và vôi để giảm bớt độ ngọt. Sau đó, nước đường được để kết tinh tự nhiên trong vòng 10 - 12 ngày.

Đường phèn được sử dụng rộng rãi trong nấu ăn và pha chế nhờ vào vị ngọt nhẹ nhàng, không gắt. Đặc biệt, loại đường này có độ tinh khiết cao, khi nấu không để lại cặn như các loại đường mía hay đường thốt nốt.

Công dụng của đường phèn

Sử dụng trong nấu ăn và pha chế

Đường phèn là nguyên liệu lý tưởng trong các món ăn, bánh ngọt, chè, mang đến vị ngọt thanh mát. Nó không chỉ làm tăng thêm hương vị món ăn mà còn giúp giải nhiệt và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Trong việc pha chế đồ uống, đường phèn làm dậy lên hương vị đặc trưng của thức uống, mà không làm mất đi sự tinh tế của các nguyên liệu khác.

Chữa ho cho trẻ em

Theo kinh nghiệm dân gian, đường phèn kết hợp với chanh hoặc tắc giúp làm dịu cơn ho, giảm đau rát cổ họng và thanh lọc khoang miệng, từ đó giảm nhanh các triệu chứng ho ở trẻ nhỏ.

Ngoài chanh, tắc, bạn cũng có thể sử dụng đường phèn để chưng cùng hoa cúc, giúp hạ huyết áp và giải cảm một cách hiệu quả.

Đường phèn còn là gia vị tuyệt vời để làm tăng hương vị cho các món nước giải khát, như vải ngâm đường phèn hay trà vải, mang lại sự thanh mát khó quên.

Tăng cường chức năng thận và sinh tinh

Theo Đông y, đường phèn khi kết hợp với rễ cây đậu bắp có tác dụng hiệu quả trong việc nâng cao sức khỏe sinh lý, hỗ trợ cải thiện khả năng tình dục.

Sự khác biệt giữa đường phèn và đường cát

Cách chế biến

Đường phèn được sản xuất bằng cách đun sôi đường cát trắng và pha loãng với nước, sau đó thêm vôi ăn trầu để làm cứng đường. Khi sôi, trứng gà sẽ được cho vào để loại bỏ tạp chất, rồi sau đó vớt ra và để nguội.

Đường cát trắng được làm hoàn toàn từ mía, sử dụng công nghệ loại bỏ chất màu bằng than hoạt tính, tạo ra sản phẩm sạch và tinh khiết.

Thành phần

Đường phèn chứa nhiều khoáng chất có lợi cho sức khỏe, như Saccharose, cùng với một số nguyên tố vi lượng bổ sung.

Đường cát trắng cung cấp nhiều dưỡng chất như vitamin C, B1, B2, B6, cùng với các khoáng chất vi lượng như Canxi, Phốt pho, các acid hữu cơ và Sắt.

Độ ngọt

Đường cát có vị ngọt đậm đà, sâu lắng, trong khi đường phèn lại có vị ngọt thanh nhẹ, dễ chịu và tinh tế.

Độ tan

Đường cát có kết cấu mịn, dễ dàng hòa tan, trong khi đường phèn thường vón cục và khó tan hơn.

Công dụng

Đường phèn ngày nay rất phổ biến, chủ yếu được sử dụng trong pha chế đồ uống và làm gia vị quen thuộc trong nấu ăn hàng ngày, từ nấu chè, làm kẹo, đến chế biến bánh...

Ngoài ra, đường phèn có khả năng giải nhiệt hiệu quả, được dùng để pha chế thuốc chữa trị một số bệnh như hạ huyết áp, kích thích tiêu hóa, trị ho, trị cảm.

Đường cát trắng luôn có mặt trong mọi gian bếp của người Việt, là nguyên liệu phổ biến trong làm bánh, làm kem, chế biến món ăn. Nó còn được sử dụng để chữa các bệnh cấp tính như hạ đường huyết hoặc cơn đau bụng. Ngoài ra, nước đường cát còn có tác dụng bảo quản thực phẩm và giữ màu sắc tự nhiên.

Nên chọn đường cát trắng hay đường phèn?

Từ những thông tin trên, có thể thấy cả hai loại đường đều có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, vì công dụng của chúng có sự khác biệt, bạn có thể lựa chọn loại đường phù hợp tùy theo mục đích sử dụng.

Đường cát trắng có thể dùng làm gia vị trong nấu ăn hàng ngày, và nước đường cát có thể hỗ trợ điều trị hạ đường huyết. Bên cạnh đó, nếu cho một ít đường vào lọ hoa, hoa sẽ tươi lâu hơn.

Đường phèn, do được tinh chế từ đường cát trắng, có vị ngọt nhẹ, thanh mát và giải nhiệt tốt hơn. Được sản xuất thủ công với độ tinh khiết cao, đường phèn thích hợp cho các món như chè, nước giải khát, hay nước sâm vào mùa hè, mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời.

Ngoài ra, nếu bạn bị ho kéo dài hoặc cảm thấy nóng trong người, có thể tham khảo một số bài thuốc từ đường phèn để điều trị rất hiệu quả.

Cách sử dụng đường phèn

Đường phèn là lựa chọn lý tưởng để pha chế các loại đồ uống như: cà phê, đá chanh, cam vắt, nước nha đam, nước ép trái cây, nước mát, nước sâm... mang lại hương vị thơm ngon tự nhiên đầy mới lạ.

Đường phèn còn được sử dụng làm gia vị trong các món ăn, như: nấu chè, nêm gia vị cho các món canh, phở, hủ tiếu, mì, lẩu... Đặc biệt, đường phèn cũng là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất nước mắm, nước tương, bột nêm, giúp làm dịu độ mặn và tăng thêm vị ngọt thanh.

Bà bầu có thể ăn đường phèn không?

Với tính mát và vị ngọt thanh, đường phèn chứa nhiều đường, vì vậy bà bầu không nên sử dụng đường phèn thường xuyên. Tương tự như đường cát, việc sử dụng đường phèn quá nhiều có thể gây ra bệnh tiểu đường trong thai kỳ.

Tuy nhiên, bà bầu vẫn có thể dùng đường phèn kết hợp với các thực phẩm bổ dưỡng khác để chế biến món ăn bồi bổ cho sức khỏe cả mẹ và thai nhi, như yến chưng đường phèn... nhưng phải sử dụng một lượng nhỏ và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trong suốt thai kỳ.

Tác hại của đường phèn

Cũng như đường cát, khi sử dụng quá nhiều, đường phèn có thể làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh nguy hiểm như gan nhiễm mỡ, béo phì, tiểu đường...

Vì vậy, khi sử dụng đường phèn, bạn cần lưu ý: Hạn chế sử dụng quá nhiều, mỗi ngày không vượt quá 37,5g (9 muỗng cà phê) đối với nam và 25g (6 muỗng cà phê) đối với nữ.

Mặc dù đường phèn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nếu tiêu thụ quá mức, bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, béo phì, gan nhiễm mỡ... Đặc biệt, đối với bệnh nhân tiểu đường, tác hại của đường phèn giống như đường cát. Chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh đường phèn có lợi cho người mắc bệnh này. Do đó, người bệnh cần thận trọng khi sử dụng.

Tóm lại, dù là đường phèn hay đường cát trắng, cả hai đều có ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, tùy vào mục đích sử dụng, bạn nên chọn loại đường phù hợp. Đặc biệt, không nên tiêu thụ quá nhiều đường để tránh tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và gia đình.

Kinh nghiệm hay Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi