Enzyme bồ hòn là một chế phẩm thiên nhiên từ quả bồ hòn, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và môi trường. Cùng khám phá cách tự chế biến enzyme bồ hòn ngay tại nhà để tận dụng tối đa công dụng của nó.

07/05/2025

Nội dung bài viết

Trào lưu tự làm enzyme bồ hòn hiện đang thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng. Không chỉ vì những lợi ích sức khỏe mà còn vì khả năng bảo vệ môi trường. Hãy cùng tìm hiểu enzym bồ hòn là gì và cách thức chế biến tại nhà.

Enzyme bồ hòn được làm từ quả bồ hòn qua quá trình ngâm lên men, tạo thành dung dịch tự nhiên dùng để tẩy rửa. Loại enzym này hoàn toàn an toàn, từ những nguyên liệu tự nhiên, được nhiều người yêu thích vì không gây hại cho sức khỏe và môi trường.

Hãy cùng Tripi khám phá chi tiết về enzym bồ hòn, từ cách chế biến đến các bước thực hiện. Liệu bạn có thể tự làm enzyme bồ hòn tại nhà một cách dễ dàng?

Enzyme bồ hòn là một chế phẩm tự nhiên từ quả bồ hòn, được dùng chủ yếu để làm dung dịch tẩy rửa và có nhiều công dụng khác.

Quả bồ hòn là gì?

Quả bồ hòn (còn gọi là quả bòn hòn) là một loại quả có tên khoa học Sapindus mukorossi Gartn. Cây bồ hòn là loài cây thân gỗ cao trung bình từ 8 đến 15m, mọc chủ yếu ở các vùng núi trung du miền Bắc, như Tuyên Quang, Bắc Giang, Thanh Hóa, Thái Nguyên, Hà Tĩnh, Phú Thọ,... với quả bồ hòn đã trở nên quen thuộc với nhiều người dân ở các khu vực này.

Quả bồ hòn khi chưa chín mang màu xanh tươi, nhưng khi chín, nó dần chuyển sang màu nâu đất. Lớp vỏ của quả sẽ khô lại và hình thành những nếp nhăn, tạo nên những vân sóng đẹp mắt. Hạt quả bồ hòn có màu đen và tròn như hạt nhãn. Mùa thu là thời điểm bồ hòn ra quả nhiều nhất, và quả bồ hòn thường được thu hoạch để làm dung dịch tẩy rửa hoặc xay thành bột.

Cây bồ hòn không chỉ là một loài cây, mà còn được coi như một loại thảo dược vì mọi bộ phận của cây đều có tác dụng chữa bệnh. Đặc biệt, quả bồ hòn nổi bật với công dụng sát trùng tự nhiên và là thành phần chính trong các loại chất tẩy rửa gia đình.

Enzyme bồ hòn là gì?

Enzyme bồ hòn là sản phẩm được tạo ra từ quá trình ngâm quả bồ hòn với đường thô và nước, sau đó để lên men trong một khoảng thời gian. Khi đã hoàn tất, dung dịch này có thể được sử dụng để làm nước lau sàn, xà phòng giặt đồ, nước rửa chén hoặc dầu gội đầu.

Ngoài quả bồ hòn, nhiều người còn kết hợp ngâm cùng với vỏ dứa (khóm) hoặc các loại rác từ rau củ trong quá trình chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, cần cân nhắc tỉ lệ và trọng lượng giữa quả bồ hòn và các nguyên liệu khác sao cho hợp lý, với tỷ lệ bồ hòn nhiều hơn để đạt được dung dịch tẩy rửa hiệu quả.

Với khả năng tẩy rửa mạnh mẽ nhưng lại an toàn và lành tính, enzym bồ hòn đang được rất nhiều người săn tìm. Bạn có thể dễ dàng mua enzyme bồ hòn đã được ủ sẵn qua các trang thương mại điện tử hoặc các fanpage bán hàng trực tuyến.

Nếu bạn là một cô gái bận rộn, có thể lựa chọn mua enzym bồ hòn ngâm sẵn, tiện lợi và tiết kiệm thời gian. Khi sử dụng, chỉ cần pha loãng với nước là xong. Nếu bạn yêu thích sự tỉ mẩn và muốn tự tay chế biến, hãy tiếp tục theo dõi cách làm enzym bồ hòn dưới đây.

Cách làm enzyme bồ hòn tại nhà

Nguyên liệu cần chuẩn bị

3kg quả bồ hòn khô, đã tách hạt
1kg đường thô (hoặc đường tinh luyện)
10 lít nước (có thể thay thế bằng nước vo gạo)
Vỏ trái cây như dứa, cam, bưởi, chuối,... hoặc các loại rau củ thừa sau khi chế biến
Thùng hoặc bình nhựa có nắp đậy (dung tích từ 18-20 lít)

Lưu ý: Công thức chuẩn cho việc ủ enzym bồ hòn là tỉ lệ 10 phần nước, 1 phần đường, và 3 phần quả bồ hòn (có thể thêm vỏ trái cây và rau củ để tăng thêm mùi thơm). Bạn có thể điều chỉnh lượng nguyên liệu theo nhu cầu và lượng enzym mong muốn.

Quy trình thực hiện

Bước 1: Lau sạch thùng hoặc bình nhựa, rửa sạch bồ hòn để loại bỏ bụi bẩn. Tiếp theo, đổ nước (hoặc nước vo gạo) và đường vào bình. Khi đường đã hòa tan hoàn toàn, thêm bồ hòn và vỏ trái cây (như vỏ khóm, cam, bưởi, chuối...) rồi khuấy đều cho các nguyên liệu hòa quyện.

Lưu ý:
Bạn có thể chỉ ngâm bồ hòn mà không cần thêm vỏ trái cây. Tuy nhiên, nếu kết hợp với vỏ trái cây, enzym sẽ có hương thơm tự nhiên hơn.
Tránh sử dụng bình thủy tinh để ngâm, vì trong quá trình lên men, khí ga có thể làm vỡ bình.
Đường thô được khuyến khích sử dụng vì nó sẽ thúc đẩy quá trình lên men nhanh hơn so với đường tinh luyện.
Bạn cũng có thể thay nước bằng nước vo gạo, điều này giúp enzyme có khả năng tẩy rửa mạnh mẽ hơn.

Bước 2: Đặt một cái rá lên trên bề mặt bồ hòn để tránh chúng nổi lên khỏi mặt nước. Tiếp theo, phủ một lớp vải mỏng lên miệng thùng, rồi đậy nắp thùng lại, nhưng đừng đậy quá chặt. Trong giai đoạn đầu, enzym cần không khí để phát triển, vì vậy nắp phải được để hờ.

Bước 3: Mang thùng đi cất ở nơi thoáng mát và để yên cho enzym phát triển. Sau khoảng 1 tháng, bạn sẽ thấy lớp men màu trắng ngà, hơi đục (giống như men giấm) xuất hiện. Khi đó, bạn có thể đậy nắp kín lại để quá trình lên men tiếp tục.

Bước 4: Sau khoảng 3 tháng ủ, bạn có thể chắt nước enzyme bồ hòn ra để sử dụng. Một mẹo nhỏ là dùng phần nước trong nhất để giặt quần áo, còn phần nước đục hơn thì dùng cho việc lau sàn, rửa chén hay rửa tay.

Lưu ý: Trong thời gian ủ enzym, bạn vẫn có thể thêm vào vỏ dứa hoặc các loại rau củ thừa. Đây là cách hữu ích để tận dụng tối đa các nguyên liệu từ bếp, giảm thiểu rác thải và tạo ra những dung dịch tẩy rửa tự nhiên.

Thành phẩm

Sau khoảng 3-4 tháng ủ, bạn sẽ có được khoảng 18-20 lít enzym bồ hòn chất lượng cao. Lớp men màu trắng ngà sẽ xuất hiện ở trên cùng, còn phía dưới là dung dịch nước màu nâu sẫm.

Khi đã hoàn thành, chỉ cần chắt nước ra và chiết vào các bình nhỏ để tiện sử dụng. Nếu bạn muốn tăng thêm mùi thơm, có thể nhỏ vài giọt tinh dầu sả chanh vào lọ đã chiết (nhớ không nhỏ trực tiếp vào thùng ngâm).

Lưu ý: Sau khi đã chắt hết nước từ thùng, bạn có thể giữ lại phần bã trong thùng. Tiếp tục cho nước, đường và vỏ trái cây vào để tạo thêm một mẻ enzym mới, như một “đứa con” tiếp theo để sử dụng lâu dài.

Cách sử dụng enzym bồ hòn

Việc sử dụng enzym bồ hòn rất dễ dàng. Bạn chỉ cần chuẩn bị những chai lọ hoặc bình có dung tích vừa phải, có thể có vòi xịt hoặc không, tùy vào mục đích sử dụng. Sau đó, cho dung dịch enzym vào chai và sử dụng trực tiếp không cần pha thêm xà phòng. Enzym bồ hòn tạo ra nhiều bọt giống như xà phòng, nhưng lại không gây hại cho da tay.

Bạn có thể tùy ý dùng enzym bồ hòn để lau sàn, vệ sinh nhà tắm, rửa tay, hoặc lau chùi bụi bẩn trên đồ vật trong nhà. Cách sử dụng hoàn toàn giống như các loại chất tẩy rửa công nghiệp thông thường.

Enzym bồ hòn có thể kết hợp cùng tinh dầu hoặc nước cất sả chanh để tạo ra một hỗn hợp xua đuổi muỗi rất hiệu quả và tự nhiên.

Khi dùng enzym bồ hòn để làm dầu gội, bạn cần nấu bồ hòn với vỏ trái cây hoặc bồ kết. Nhớ pha loãng enzym với nước trước khi dùng để gội đầu. Gội đầu với enzym bồ hòn không chỉ giúp tóc sạch, hết bết dính mà còn làm tóc bóng mượt tự nhiên.

Lưu ý khi sử dụng enzym bồ hòn

Enzym bồ hòn nguyên chất có thể sử dụng trong vòng 2 năm. Đối với enzym bồ hòn đã được ngâm cùng vỏ trái cây và rau củ, thời gian sử dụng là 1 năm tối đa.

Không nên dùng enzym để rửa chén hoặc bình sữa cho trẻ em vì hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ còn rất nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi lượng vi sinh vật có trong enzym. Tuy nhiên, đối với người lớn, enzym bồ hòn là một lựa chọn hoàn hảo cho việc rửa chén, vừa sạch sẽ lại hoàn toàn an toàn và không chứa hóa chất độc hại.

Hạn chế giặt quần áo trắng bằng enzym bồ hòn, vì nếu dùng quá nhiều trong thời gian dài, quần áo sẽ dễ bị ngả vàng.

Trên đây là tất tần tật những thông tin và cách làm enzym bồ hòn tại nhà đơn giản và thú vị. Nếu bạn chưa thử qua enzym bồ hòn, hãy làm thử ngay nhé. Tripi chắc chắn rằng bạn sẽ mê mẩn sản phẩm tự nhiên này!

Chúc bạn thành công và có những trải nghiệm tuyệt vời với enzym bồ hòn!

Mua đường tinh luyện tại Tripi để làm nguyên liệu ngâm enzym bồ hòn:

Kinh nghiệm hay từ Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi