Ghẻ là căn bệnh gì? Tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả

28/04/2025

Nội dung bài viết

Khi mùa hè đến, không khí oi bức tạo cơ hội thuận lợi cho bệnh ghẻ phát triển. Vậy bệnh ghẻ là gì, nguyên nhân nào gây ra và làm thế nào để phòng tránh bệnh này một cách hiệu quả?

Bệnh ghẻ đã xuất hiện từ thời La Mã cổ đại hơn 2500 năm trước. Đến nay, hơn 300 triệu người trên toàn thế giới đã mắc phải căn bệnh ngoài da này. Mỗi khi hè đến, số ca mắc bệnh ghẻ lại gia tăng đáng kể. Cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh ghẻ, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh hiệu quả.

Bệnh ghẻ là gì?

Ghẻ là một bệnh ngoài da do sự xâm nhập của ký sinh trùng Sarcoptes scabiei, gây tổn thương và viêm nhiễm trên da. Mặc dù bệnh ghẻ không gây nguy hiểm nghiêm trọng, nhưng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến những triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và gây biến chứng như nhiễm trùng, viêm cầu thận cấp, hay chàm hoá.

Bệnh ghẻ là căn bệnh ngoài da phổ biến do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra. Khi bị ghẻ, da người bệnh sẽ xuất hiện các vết đỏ, ngứa ngáy khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày.

Các loại bệnh ghẻ thường gặp bao gồm ghẻ lở, ghẻ nước và ghẻ vảy. Mỗi loại ghẻ có những triệu chứng và mức độ nghiêm trọng khác nhau, cần phải điều trị đúng cách để tránh các biến chứng nặng hơn.

Ghẻ thông thường: Là loại ghẻ gây cảm giác ngứa ngáy tại các vùng như tay và những bộ phận khác, nhưng không để lại di chứng nghiêm trọng trên da mặt. Đây là dạng ghẻ phổ biến nhất mà nhiều người gặp phải.
Ghẻ nhiễm khuẩn: Loại ghẻ này thường xuất hiện tại vùng nách và khu vực xung quanh cơ quan sinh dục.
Ghẻ vảy (ghẻ Nauy): Tổn thương da do ghẻ vảy thường tạo thành các lớp vảy màu xám. Người mắc bệnh này thường có hệ miễn dịch suy yếu, giảm khả năng chống lại bệnh tật.

Nguyên nhân gây bệnh ghẻ là gì?

Như đã đề cập trước, bệnh ghẻ do Sarcoptes scabiei, hay còn gọi là Hominis (cái ghẻ), mạt ngứa (itch mite) gây ra. Trong đó, con ghẻ cái là tác nhân chính gây bệnh, còn ghẻ đực sẽ chết sau khi giao phối. Có một số loài ghẻ cái còn có thể gây bệnh trên súc vật, nhưng vẫn có khả năng lây sang người. Nhiều yếu tố khác nhau làm tăng nguy cơ mắc bệnh ghẻ, bao gồm:

Sống trong môi trường chật chội, đông đúc, với điều kiện vệ sinh không đảm bảo.
Những người cao tuổi, hoặc người đã từng ghép tạng… có nguy cơ mắc ghẻ cao vì sức đề kháng suy yếu.
Tiếp xúc trực tiếp, sinh hoạt chung với người mắc bệnh ghẻ.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh ghẻ là gì?

Dấu hiệu nhận biết bệnh ghẻ

Theo thông tin từ bác sĩ chuyên khoa BSCKI. Dương Ngọc Vân, bệnh ghẻ sẽ xuất hiện các triệu chứng ngoài da sau khoảng 6 - 8 tuần kể từ khi tiếp xúc với cái ghẻ. Một trong những dấu hiệu rõ rệt nhất là những cơn ngứa cực kỳ khó chịu, đặc biệt vào ban đêm khi cái ghẻ đào hang dưới lớp biểu bì, khiến cơn ngứa trở nên tồi tệ hơn.

Triệu chứng của bệnh ghẻ

Vùng da bị ghẻ thường tập trung chủ yếu ở các khu vực có diện tích nhỏ, như các kẽ ngón tay, cổ tay, cẳng tay, mặt trước cổ tay, vùng thắt lưng, nếp vú, kẽ mông, rốn, bộ phận sinh dục và đùi trong. Đối với trẻ em, ghẻ thường xuất hiện trên da đầu, gót chân, lòng bàn chân và khuôn mặt.

Sau các cơn ngứa, trên da người bệnh sẽ xuất hiện các mụn nước nhỏ li ti, nằm rải rác trên bề mặt da, kèm theo các đường hầm ghẻ nổi lên, mặc dù rất khó nhìn thấy nhưng vẫn có thể gây ngứa rất dữ dội.

Làm sao để điều trị bệnh ghẻ nhanh chóng và hiệu quả?

Những nguyên tắc cơ bản trong việc điều trị bệnh ghẻ

Nguyên tắc điều trị bệnh ghẻ ở người cần chú ý để phòng tránh biến chứng và tái phát.

Bệnh cần được phát hiện và điều trị kịp thời để ngăn ngừa những biến chứng không mong muốn.
Cần điều trị cho những người sống chung với bệnh nhân ghẻ để ngăn ngừa sự lây lan trong cộng đồng.
Áp dụng thuốc điều trị đúng cách, theo chỉ dẫn của bác sĩ, bôi thuốc vào buổi tối, từ cổ đến chân, duy trì trong 2 - 3 đêm trước khi tắm.
Tiếp tục sử dụng thuốc trong khoảng 10 - 15 ngày và theo dõi kỹ trong thời gian sau để đảm bảo trứng ghẻ không phát triển lại.
Tránh kỳ cọ quá mạnh có thể gây tổn thương da và làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Không sử dụng các loại thuốc độc hại như DDT, 666, Volphatox, hoặc lá cơi để điều trị bệnh.
Cách ly người bệnh và tránh sử dụng chung đồ vật tiếp xúc trực tiếp với da như quần áo, chăn gối,... hoặc ngủ chung.
Giặt sạch sẽ và phơi khô đồ dùng của người bệnh xa khỏi đồ của người khác.

Các phương pháp điều trị bệnh ghẻ hiệu quả

Các loại thuốc điều trị ghẻ

Dung dịch DEP: Bôi thuốc từ 2 - 3 lần mỗi ngày, lưu ý không bôi lên vùng sinh dục và không sử dụng cho trẻ sơ sinh.
Lindane: Xịt thuốc từ cổ đến chân, sau 8 - 12 giờ, tắm và thay quần áo. Mỗi tuần xịt thuốc 2 lần. Không dùng cho trẻ em vì thuốc có thể gây hại cho hệ thần kinh.
Benzyl benzoat (ascabiol, scabitox, zylate): Bôi hoặc xịt thuốc hai lần mỗi ngày.
Eurax (crotamintan) 10%: Mỗi lần bôi cách nhau từ 6 đến 10 giờ. Thuốc giúp tiêu diệt ghẻ cái, làm dịu ngứa và an toàn cho trẻ sơ sinh, có thể dùng cho vùng sinh dục.
Permethrin cream 5% (Elimite): Thuốc này phù hợp cho phụ nữ mang thai và trẻ em nhờ ít độc tính, giúp điều trị ghẻ hiệu quả.
Trong trường hợp ghẻ vảy: Phối hợp sử dụng thuốc Ivermectin cả uống lẫn bôi tại chỗ, đạt hiệu quả cao trong đa số các trường hợp.

Các phương pháp điều trị bệnh ghẻ cần được áp dụng đúng cách để đảm bảo hiệu quả.

Đối với bệnh ghẻ nhẹ

Trẻ em dưới 5 tuổi hoặc dưới 15kg không nên dùng Ivermectin để điều trị ghẻ. Theo y học cổ truyền, việc tắm nước từ cây lá đắng, ba gạc, xoan, xà cừ, cúc tần giúp hỗ trợ điều trị ghẻ một cách hiệu quả.

Đối với ghẻ có dấu hiệu bội nhiễm, viêm da hoặc chàm hóa

Cần sử dụng kết hợp các phương pháp điều trị bao gồm: kháng sinh, steroid, kháng histamin, vitamin B1, vitamin C, oxit kẽm, mỡ kháng sinh, dung dịch Milian và tím Metyl 1%.

Các biện pháp ngăn ngừa bệnh ghẻ tái phát

Cách phòng ngừa bệnh ghẻ tái phát hiệu quả là điều rất quan trọng để tránh bệnh tái phát nhiều lần.

Bệnh ghẻ có khả năng tái phát cao, vì vậy người bệnh cần thực hiện những biện pháp sau để ngăn ngừa sự tái phát:

Tuân thủ việc sử dụng thuốc giảm ngứa và điều trị ghẻ theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
Giảm cảm giác ngứa ngáy bằng cách làm mát da, như lau vùng da bị kích ứng bằng khăn ướt hoặc ngâm trong nước lạnh.
Sử dụng kem dưỡng da nhẹ nhàng để làm dịu da và giảm ngứa, hạn chế kích ứng.
Dùng thuốc kháng histamin để giảm các triệu chứng dị ứng do ghẻ gây ra.

Một số câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh ghẻ

Một số câu hỏi thường gặp về bệnh ghẻ và cách điều trị sẽ được giải đáp trong phần này.

Bệnh ghẻ có dễ lây lan không?

Bệnh ghẻ là một căn bệnh dễ dàng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa da và da của người bị bệnh. Đây là một bệnh lây truyền chủ yếu trong gia đình, nếu một thành viên mắc bệnh, khả năng cao các thành viên khác trong gia đình cũng bị lây nhiễm. Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây lan qua việc sử dụng chung quần áo và vật dụng cá nhân của người bệnh.

Những ai có nguy cơ mắc bệnh ghẻ cao?

Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh ghẻ, nhưng những người có nguy cơ cao nhất là những người tiếp xúc thường xuyên, sinh hoạt chung hoặc sử dụng chung vật dụng với người mắc bệnh ghẻ.

Trên đây là thông tin về bệnh ghẻ, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa. Hy vọng bạn sẽ có thêm kiến thức về căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và những người xung quanh.

Nguồn: Vinmec.com, Bệnh viện đa khoa MEDLATEC

Hãy tham khảo và mua nước ép trái cây tại Tripi để bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể của bạn:

Tripi - Nơi cung cấp những sản phẩm dinh dưỡng tươi ngon cho sức khỏe của bạn

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi