Hướng dẫn cách gói bánh chưng vừa thơm ngon, vừa dẻo xanh, đậm đà hương vị Tết

29/04/2025

Nội dung bài viết

Nếu bạn muốn biết làm sao để gói bánh chưng vừa ngon vừa đẹp mắt, cùng Tripi khám phá cách làm bánh chưng đúng chuẩn để đón Tết thật trọn vẹn nhé!

Thời gian chuẩn bị
90 phútThời gian chế biến
300 phútPhục vụ cho
3 - 4 người

Bánh chưng tự làm luôn mang lại cảm giác ngon miệng và an tâm hơn so với bánh chưng mua ngoài tiệm. Nếu bạn muốn biết cách gói bánh chưng đẹp mắt và chuẩn vị cho Tết Nguyên Đán này, hãy tham khảo ngay những hướng dẫn dưới đây.

Ý nghĩa của bánh chưng trong Tết cổ truyền Việt Nam

Bánh chưng là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết cổ truyền của người Việt. Không chỉ là món ăn ngon, mà nó còn chứa đựng nhiều giá trị văn hóa và tinh thần sâu sắc.

Một trong những ý nghĩa quan trọng nhất của bánh chưng là biểu tượng cho đất và trời. Hình vuông của bánh tượng trưng cho đất, thể hiện lòng biết ơn đối với mảnh đất đã nuôi dưỡng con người. Màu xanh của lá dong gói bánh tượng trưng cho trời, cho sự bao la, che chở. Sự kết hợp giữa hình vuông và màu xanh thể hiện sự hòa hợp giữa trời và đất, giữa âm và dương, theo triết lý phương Đông.

Bánh chưng là món ăn thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với tổ tiên. Theo truyền thuyết, bánh chưng ra đời từ thời Vua Hùng thứ 6, gắn liền với câu chuyện về hoàng tử Lang Liêu và cuộc thi tìm người kế vị. Món bánh này được chọn vì ý nghĩa tượng trưng cho lòng hiếu kính với tổ tiên và đất trời.

Ngoài ra, bánh chưng còn mang ý nghĩa là biểu tượng của sự no đủ và hạnh phúc. Thành phần chính của bánh, bao gồm gạo nếp, đậu xanh và thịt mỡ, đều là những nguyên liệu tượng trưng cho sự sung túc và đủ đầy. Vào dịp Tết, mọi người sum vầy bên nhau, thưởng thức bánh chưng, cầu mong cho một năm mới tràn ngập may mắn và thịnh vượng.

Công việc làm bánh chưng không chỉ là một công việc bếp núc, mà còn là dịp để thắt chặt tình cảm gia đình. Vào những ngày cận Tết, cả gia đình quây quần bên nhau, cùng gói bánh, nấu bánh, tạo nên không khí ấm áp và gắn kết. Đặc biệt, việc cùng nhau thưởng thức bánh chưng trong ngày Tết là dịp để các thành viên gia đình quây quần, chia sẻ câu chuyện và tình cảm.

Cuối cùng, bánh chưng là biểu tượng của văn hóa truyền thống Việt Nam. Đây là món ăn không thể thiếu trong các bữa tiệc Tết, thể hiện sự khéo léo và sáng tạo tinh tế của người Việt. Việc giữ gìn và truyền lại cách làm bánh chưng qua các thế hệ là cách để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc.

Bánh chưng là hình ảnh của sự no đủ và ấm no, một biểu tượng không thể thiếu trong những ngày Tết.

Nguyên liệu để làm bánh chưng ngon

650g gạo nếp
300g thịt ba chỉ
400g đậu xanh tách vỏ
Lá chuối hoặc lá dong
Gia vị: Muối, đường, tiêu

Mẹo hay
Bánh chưng làm từ loại gạo nào? Để làm nhân bánh chưng thơm dẻo, bạn nên sử dụng gạo nếp, đặc biệt là gạo nếp cái hoa vàng, hạt đều, bóng và thơm mùi đặc trưng.

Nguyên liệu để làm nhân bánh chưng chuẩn ngon

Cách làm bánh chưng chuẩn vị

Bước 1 Chuẩn bị nhân bánh và lá gói bánh

Lá chuối hoặc lá dong sau khi mua về, cần phải được rửa sạch sẽ.

Ngâm gạo nếp và đậu xanh đã tách vỏ trước khi gói, khoảng 4 tiếnghoặc tốt nhất là để qua đêm. Bạn cũng có thể ngâm gạo nếp với lá chuối hoặc lá dứa để giúp nếp thêm thơm và có màu xanh đẹp mắt.

Mẹo hay
Cách ngâm gạo cho bánh chưng dẻo thơm Để bánh chưng thơm ngon và dẻo mềm, bạn nên ngâm gạo nếp qua đêm, hoặc ít nhất là trong khoảng 4 tiếng.

Chuẩn bị nguyên liệu làm nhân và lá gói bánh

Bước 2 Sơ chế các nguyên liệu

Sau khi ngâm xong, bạn để nếp ra rổ cho ráo, thêm 1 đến 2 muỗng muối vào và trộn đều. Đậu xanh cũng rửa sạch, cho ra rổ, thêm muối và tiêu rồi trộn đều cho ngấm.

Thịt heo rửa sạch và thái miếng vừa ăn. Cách ướp thịt cho bánh chưng rất đơn giản, chỉ cần ướp với muối, đường và tiêu sao cho vừa khẩu vị. Bạn cũng có thể tham khảo thêm cách làm nhân bánh chưng thật ngon.

Mẹo hay:
Cách nấu đỗ (đậu xanh) cho bánh chưng: Nếu bạn muốn sử dụng đỗ đã chín để làm nhân, bạn chỉ cần nấu đỗ ngâm cho đến khi mềm. Sau đó, lấy nhân đỗ ra và tiếp tục thực hiện quy trình làm bánh như bình thường.

Sơ chế các nguyên liệu cần thiết cho bánh chưng

Bước 3 Gói bánh

Gói bánh bằng khuôn để bánh chưng vuông vức, đều đặn

Để bánh chưng có hình dáng vuông vức và đẹp mắt, bạn nên chuẩn bị khuôn gói bánh chưng hình vuông giúp cố định hình dạng của bánh một cách hoàn hảo.

Mẹo hay: Tùy vào kích thước bánh bạn mong muốn, có nhiều loại khuôn gói bánh khác nhau. Khuôn bánh chưng chuẩn thường có kích thước 12 x 12cm.

Chuẩn bị khuôn gói bánh chưng

Đặt khoảng 4 miếng lá chuối vào khuôn, gập mỗi lá theo chiều ngang để tạo thành một đường thẳng, sau đó xếp lá chuối theo đường thẳng này ở 4 góc khuôn. Tiếp theo, cho gạo nếp, đậu xanh và thịt heo vào như mô tả bên dưới.

Rải nếp đều khắp 4 góc khuôn để tránh tình trạng bánh bị lồi lõm. Sau đó, cho một lớp đậu xanh, tiếp theo là thịt heo, rồi lại tiếp tục một lớp đậu xanh và cuối cùng phủ lên một lớp nếp nữa.

Sắp xếp lá vào khuôn và cho nhân bánh vào đều đặn

Sau khi đã xếp xong, bạn gấp lá chuối lại, dùng một tay giữ chặt miệng gấp và nhấc khuôn lên, sau đó buộc dây 2 vòng hình chữ thập. Lưu ý không buộc dây quá chặt để bánh không bị nở mất hình dáng và không ngon.

Cách gói bánh chưng chuẩn vị

Gói bánh chưng thủ công bằng tay

Đầu tiên, bạn úp mặt lá dong xanh đậm xuống theo chiều dọc. Tiếp theo, ngửa mặt xanh đậm của hai lá dong còn lại và đặt chúng theo chiều ngang sao cho bốn lá tạo thành hình vuông góc với nhau.

Cách gấp lá dong sao cho đẹp mắt

Cho nhân vào theo thứ tự: 1 lớp gạo nếp, 1 lớp đậu xanh, 1 lớp thịt heo, lại một lớp đậu xanh và cuối cùng là lớp gạo nếp để hoàn thiện phần nhân bánh chưng.

Thêm đầy đủ nhân vào trong bánh chưng theo lớp từng bước

Đầu tiên, bạn giữ 2 mép lá nằm dọc theo bánh, dùng tay khéo léo gấp và cuộn lá lại để nếp bên trong được cố định chắc chắn.

Tiếp theo, bạn giữ chặt mép vừa gấp bằng một tay, dùng tay còn lại gập nhẹ một bên lá theo chiều ngang để tạo hình bánh hoàn hảo.

Sau đó, dựng bánh lên, giữ thật chặt và vỗ nhẹ bánh xuống mặt bàn để phần nhân bánh được dàn đều. Gấp phần lá phía trên vào, sau đó tiếp tục dựng bánh xuống và làm tương tự với bên còn lại.

Quy trình gói bánh chưng tinh tế

Dùng 2 dây lạt buộc chặt bánh theo hướng song song để đảm bảo bánh không bị bung. Sau đó, bạn tiếp tục buộc thêm 2 dây lạt vuông góc với các dây trên để cố định chắc chắn hơn.

Kỹ thuật buộc dây bánh chưng thật chặt

Bước 4 Tiến hành luộc bánh chưng

Cách luộc bánh chưng chuẩn, bạn có thể thực hiện theo các bước sau đây:

Trước tiên, xếp bánh đã được gói vào nồi, đổ nước ngập mặt bánh. Bánh cỡ nhỏ sẽ mất khoảng 5 tiếng để chín, trong khi bánh lớn cần thời gian lâu hơn để hoàn thiện.

Đừng quên chuẩn bị một ấm nước sôi bên cạnh để kịp thời tiếp thêm khi nước trong nồi cạn, tránh đổ nước lạnh vào. Giữa chừng, khi luộc được một nửa thời gian, bạn hãy mở nắp và đảo bánh để bánh chín đều hơn.

Mẹo hay
Cách xử lý bánh chưng sống là bạn cần mở vỏ bánh ra, gói lại nhưng không quá chặt, sau đó đem hấp hoặc luộc tiếp để bánh chín đều và mềm.

Hướng dẫn cách luộc bánh chưng đúng chuẩn

Bước 5 Thành phẩm cuối cùng

Khi bánh đã chín, vớt ra khỏi nồi và ngâm bánh trong nước lạnh khoảng 20 phút. Sau đó, xếp bánh lên mặt bàn và dùng vật nặng đè lên để ép hết nước, giúp bánh ráo và giữ được lâu. Thời gian ép bánh từ 5 đến 8 tiếng là lý tưởng để có bánh ngon nhất.

Giờ thì bạn đã có thể thưởng thức món bánh chưng thơm ngon rồi!

Sản phẩm hoàn thiện

Thưởng thức bánh chưng truyền thống

Để thưởng thức bánh chưng đúng cách và tốt cho sức khỏe, bạn nên kết hợp bánh với rau xanh, dưa muối, củ kiệu, dưa hành để tăng cường chất xơ, giúp hỗ trợ tiêu hóa. Ăn vừa đủ, khoảng 100g mỗi lần, tốt nhất là vào bữa sáng hoặc trưa, và hạn chế các thực phẩm giàu tinh bột khác trong bữa ăn.

Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn bánh chưng với các món ăn kèm như dưa món hoặc mật mía tùy theo khẩu vị của từng vùng miền. Đừng quên bảo quản bánh đúng cách để tránh bị mốc và có thể chế biến lại bằng cách chiên bánh để thay đổi khẩu vị mới mẻ.

Khám phá cách thưởng thức bánh chưng chuẩn vị

Mẹo để bánh chưng luôn xanh đẹp và dẻo thơm

Trong suốt quá trình luộc bánh chưng, hãy lưu ý một số điều sau để bánh giữ được lá xanh mướt và hương vị thơm ngon:

Trước khi đặt bánh chưng vào nồi, bạn nên xếp một lớp cuống lá dong dưới đáy nồi để tránh bánh bị cháy và dính vào đáy nồi.
Xếp bánh ngay ngắn thành các tầng chặt chẽ để bánh không bị xô đẩy khi nước sôi, tránh bị vỡ.
Sau khi nồi bắt đầu sôi, bạn cần giảm lửa (đối với nồi luộc bằng than hay củi) hoặc giảm nhiệt độ (nếu sử dụng nồi áp suất hoặc nồi điện). Giữ lửa liu riu suốt quá trình luộc bánh để bánh chín đều và giữ được màu xanh.

Cách bảo quản bánh chưng sau khi chế biến

Hướng dẫn bảo quản bánh chưng

Sau khi gói bánh chưng xong, bạn có thể tự tin trưng bày bánh trên mâm cỗ cúng tổ tiên hoặc gửi tặng người thân, bạn bè. Nếu không ăn hết, bạn có thể bảo quản bánh trong ngăn mát tủ lạnh. Khi cần dùng lại, chỉ cần hâm bánh bằng lò vi sóng là sẽ ngon như mới. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm cách chọn bánh chưng làm sẵn để đảm bảo chất lượng và an toàn cho dịp Tết.