Hướng dẫn Cắt tỉa cây phỉ

26/02/2025

Nội dung bài viết

Cây phỉ là loại cây dễ chăm sóc, đặc biệt là trong việc cắt tỉa. Trong một hoặc hai năm đầu sau khi trồng, việc cắt tỉa thường xuyên sẽ giúp định hình cây, hướng dẫn sự phát triển của nó một cách hợp lý trong những năm tiếp theo. Sau giai đoạn này, cây phỉ có thể phát triển mạnh mẽ mà không cần nhiều sự can thiệp, và sẽ tiếp tục sinh trưởng ổn định nếu được duy trì chế độ bảo dưỡng cơ bản.

Các bước thực hiện

Giai đoạn đầu tiên

Xác định thời điểm cắt tỉa lần đầu. Một số chuyên gia khuyên nên cắt tỉa ngay sau khi trồng, trong khi số khác lại đề xuất chờ đến cuối mùa ngủ đông đầu tiên của cây.

Cắt tỉa ngay sau khi trồng giúp cây tập trung năng lượng để phát triển sớm hơn, tạo nền tảng vững chắc cho sự sinh trưởng về sau. Đến cuối mùa, cây sẽ khỏe mạnh và bén rễ tốt hơn.
Tuy nhiên, cắt tỉa quá sớm cũng có thể khiến cây bị sốc, đặc biệt nếu cây con yếu ớt. Dù cây phỉ có sức sống mạnh mẽ, việc cắt tỉa quá nhiều ngay từ đầu có thể gây phản tác dụng, khiến cây không phát triển hoặc thậm chí héo úa.
Nguyên tắc chung là nếu cây khỏe mạnh, bạn có thể cắt tỉa ngay sau khi trồng. Nếu không chắc chắn về sức sống của cây, hãy đợi đến mùa ngủ đông trước khi tiến hành cắt tỉa.

Cắt tỉa một nửa cây. Trong lần tỉa đầu tiên, hãy loại bỏ một phần lớn cành cây. Đây là kỹ thuật quan trọng trong cắt tỉa tạo hình, giúp cây tập trung phát triển bộ rễ.

Kết quả là cây sẽ bén rễ sâu hơn và phát triển khỏe mạnh về lâu dài.
Việc này cũng kích thích cây mọc cành ngang, tạo dáng sum suê thay vì cao vống.

Cắt tỉa cành mang quả vào mùa đông tiếp theo. Từ mùa đông thứ hai, hãy chọn 4-6 cành khỏe mới mọc và loại bỏ những cành còn lại. Quá trình này giúp cây ra quả chất lượng hơn và kiểm soát chiều cao.

Trong giai đoạn đầu, quả thường mọc trên cành cũ, nhưng những cành này đã yếu. Việc tỉa bỏ chúng sẽ kích thích cây ra cành mới khỏe mạnh hơn.
Chọn 4-6 cành cách đều nhau quanh thân, đảm bảo chúng có không gian phát triển đến đường kính 7,5-10 cm mà không chạm vào nhau.
Cành quá gần nhau sẽ không đủ khỏe để nâng đỡ quả và dễ gãy khi gặp thời tiết khắc nghiệt.
Loại bỏ tất cả chồi và cành mới mọc không cần thiết.

Những năm về sau

Tập trung cắt tỉa vào mùa đông. Sau mùa đông thứ ba, hãy thực hiện phần lớn việc cắt tỉa vào cuối mùa đông, khi cây ngừng sinh trưởng mạnh. Đợi qua thời điểm lạnh nhất để bắt đầu.

Cắt tỉa vào mùa đông giảm nguy cơ cây bị sốc và giúp dễ dàng quan sát cành do lá đã rụng hết.
Bạn có thể đợi đến đầu xuân, nhưng hãy hoàn thành trước khi cây đâm chồi mới.

Loại bỏ chồi mọc từ gốc cây. Chồi là những cành mọc từ gốc hoặc rễ cây, trông giống như một phần của cây nhưng không xuất phát từ thân chính.

Chồi mọc khi cây cố gắng phát triển thêm cành nhưng bị chèn ép, thay vì mọc cành mới khỏe mạnh.
Hãy loại bỏ chúng vì chúng hút dinh dưỡng, khiến cây yếu và ít quả.
Các cành phụ gần mặt đất cũng nên được tỉa bỏ vì chúng không thể nâng đỡ quả và chỉ làm cạn kiệt nguồn dinh dưỡng của cây.

Loại bỏ cành chết và bệnh. Nếu phát hiện cành cây phỉ bị bệnh, hãy cắt bỏ ngay để ngăn bệnh lây lan. Tương tự, các cành chết hoặc héo úa cũng cần được loại bỏ vì chúng không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển khi phân hủy.

Nếu cành chính mang quả bị hư hại, hãy cắt bỏ và chọn một chồi hoặc cành mới mọc vào mùa đông tiếp theo để thay thế.

Cắt bỏ cành không mọc từ cành mang quả. Những cành mới mọc không xuất phát từ cành mang quả đã chọn trước đó cần được loại bỏ để cây tập trung dinh dưỡng vào việc ra quả trên các cành chính.

Tỉa bớt cành phụ. Cành phụ là cành mọc từ cành chính mang quả. Bạn không cần loại bỏ tất cả, chỉ cần cắt tỉa những cành phụ mọc với góc nhỏ hơn 45 độ so với cành chính.

Cành phụ mọc quá gần thân cây thường gây ra vấn đề và cho quả yếu, đồng thời hút dinh dưỡng của cây.
Các cành phụ đan xen hoặc xoắn vào nhau cũng nên được cắt bỏ.

Cắt bớt một phần cành chính. Thông thường, bạn nên cắt bớt khoảng một phần ba đến một phần tư chiều dài cành chính mang quả. Việc này giúp kiểm soát kích thước cây và tập trung dinh dưỡng.

Mục tiêu là giúp cây ra quả khỏe hơn, to hơn và ngọt hơn trong mùa.
Cây phỉ có sức bật mạnh mẽ, vì vậy việc cắt tỉa nhiều sẽ không gây hại mà còn kích thích cây phát triển mạnh hơn.
Với cây phỉ lớn chưa được cắt tỉa nhiều năm, bạn có thể cắt bớt đến 2/3 chiều dài cành chính mà không lo cây bị sốc.
Nếu không chắc chắn về độ dài cần cắt, hãy cân nhắc chiều cao thuận tiện cho việc thu hoạch.

Ngắt bỏ chồi lá mới trong mùa hè. Chỉ để lại khoảng 5-6 lá trên các cành mới trong giữa mùa hè. Sau khi lá đã phát triển, hãy ngắt bỏ các lá mới xuất hiện.

Bước này không quá quan trọng nếu cây phỉ không trồng để lấy quả. Mục đích chính là tập trung dinh dưỡng vào lá cần thiết, giúp cây tập trung năng lượng vào việc ra quả.

Loại bỏ quả hư hỏng vào mùa thu. Hãy kiểm tra cây phỉ trong mùa thu và loại bỏ những quả to nhưng không chín.

Bạn có thể giữ lại những quả nhỏ bằng hạt đậu vì chúng còn non và không làm cạn kiệt dinh dưỡng của cây.
Hầu hết cây phỉ ra quả vào đầu và cuối mùa hè. Những quả không chín trước mùa thu thường sẽ không bao giờ chín được.
Việc loại bỏ quả không chín giúp cây tập trung dinh dưỡng vào các bộ phận khác, đặc biệt quan trọng trong mùa thu khi cây đang tích trữ năng lượng chuẩn bị cho mùa đông.

Lời khuyên hữu ích

Luôn cắt tỉa sát vào nụ hoặc cành chính. Để lại cành trơ trọi có thể tạo điều kiện cho vi sinh vật gây thối rữa và mầm bệnh xâm nhập.
Sử dụng kéo cắt cây sắc và sạch cho cành nhỏ, và cưa hoặc kéo lớn hơn cho cành to. Nhớ khử trùng dụng cụ trước khi sử dụng để tránh lây lan bệnh.