Hướng dẫn chi tiết cách trồng cây chùm ngây
26/02/2025
Nội dung bài viết
Chùm ngây, loài cây nhiệt đới và cận nhiệt đới, sinh trưởng mạnh mẽ trong khí hậu ấm áp, có nguồn gốc từ Ấn Độ, châu Phi và các khu vực cận nhiệt đới khác. Được biết đến với quả và lá giàu dinh dưỡng, cây chùm ngây ngày càng được ưa chuộng trồng trong vườn nhờ tốc độ phát triển nhanh và công dụng chữa bệnh. Cây có thể trồng ngoài trời ở khu vực USDA 9-11 hoặc trong chậu tại vùng lạnh hơn. Bằng cách gieo hạt hoặc giâm cành, bạn có thể sở hữu loại 'siêu thực phẩm' này ngay tại nhà.
Các bước thực hiện
Hướng dẫn trồng cây chùm ngây

Mua hạt giống trực tuyến. Do không phổ biến, hạt giống chùm ngây thường không có sẵn tại các cửa hàng cây trồng. Bạn có thể tìm mua hạt giống với số lượng lớn từ các nhà bán lẻ trực tuyến.
- Nếu không sử dụng hết, hạt chùm ngây có thể ăn được sau khi bóc vỏ. Hãy nhai kỹ để hấp thụ dinh dưỡng tốt nhất.

Chọn phương pháp giâm cành thay vì gieo hạt nếu bạn có thể lấy được cành từ cây chùm ngây trưởng thành. Cây chùm ngây có thể được nhân giống từ một cành khỏe mạnh của cây mẹ. Hãy chọn một cành dài khoảng 90 cm và đường kính 2,5 cm, sau đó cắt chéo cả hai đầu bằng dụng cụ cắt tỉa. Đảm bảo cành đủ dài và khỏe mạnh để phát triển tốt.

Chuẩn bị hỗn hợp đất gồm 85% đất trồng, 10% cát và 5% phân ủ. Cây chùm ngây cần đất thoát nước tốt để tránh ngập úng. Hỗn hợp đất trồng, cát và phân ủ sẽ tạo môi trường giàu dinh dưỡng và thoáng khí, lý tưởng cho sự phát triển của cây.
- Bạn có thể điều chỉnh tỷ lệ cát và phân ủ tùy theo loại đất sẵn có.

Trồng cây chùm ngây trong chậu để dễ dàng di chuyển. Vì cây không chịu được nhiệt độ dưới 0°C, trồng trong chậu giúp bạn dễ dàng đưa cây vào nhà khi trời lạnh. Nếu sống ở vùng khí hậu ấm áp, bạn có thể trồng trực tiếp ngoài trời với hỗn hợp đất tương tự.
- Với hạt giống, hãy bóc vỏ và gieo sâu khoảng 2,5 cm, cách nhau 2,5 cm. Dùng ngón tay tạo lỗ nhỏ trong đất.
- Với cành giâm, cắm 1/3 chiều dài cành vào chậu 60 lít và nén chặt đất xung quanh để cành đứng vững.

Tưới nước đều đặn để duy trì độ ẩm cho đất. Tưới nước cho đến khi đất ẩm đều nhưng không bị úng. Nếu nước đọng trên bề mặt, hãy điều chỉnh lượng nước hoặc cải thiện khả năng thoát nước của đất. Kiểm tra độ ẩm bằng cách ấn ngón tay vào đất khoảng 1 đốt.
- Tưới nước hàng tuần hoặc nhiều hơn tùy thuộc vào điều kiện thời tiết.

Chuyển cây con sang chậu mới khi chúng cao khoảng 15-20 cm. Ở giai đoạn này, cây con bắt đầu cạnh tranh dinh dưỡng và cần không gian riêng để phát triển. Nhẹ nhàng xới đất xung quanh cây, nhấc rễ lên và trồng vào chậu mới với hỗn hợp đất tương tự.
Hướng dẫn chăm sóc cây chùm ngây

Đặt cây ở vị trí có ánh nắng trực tiếp trong nhà hoặc ngoài trời. Cây chùm ngây cần ít nhất 6 giờ ánh nắng mặt trời mỗi ngày để phát triển khỏe mạnh. Là loài cây nhiệt đới, chùm ngây ưa thích ánh nắng tối đa. Hãy chọn vị trí đặt cây sao cho chúng nhận được nhiều ánh sáng nhất có thể.

Tưới nước đều đặn mỗi tuần một lần. Dù có khả năng chịu hạn, cây chùm ngây vẫn cần được tưới nước thường xuyên trong giai đoạn bén rễ. Kiểm tra độ ẩm bằng cách ấn ngón tay vào đất khoảng 1 đốt. Nếu đất khô, hãy tưới nước. Tránh tưới quá nhiều để ngăn ngừa tình trạng úng rễ.
- Nếu trời mưa trong tuần, cây đã nhận đủ lượng nước cần thiết.

Sử dụng kìm tỉa cây để cắt tỉa định kỳ. Cây chùm ngây phát triển nhanh chóng, đặc biệt trong năm đầu tiên. Khi cây đạt chiều cao từ 2,4m đến 3m, hãy cắt tỉa để duy trì chiều cao mong muốn. Các cành cắt tỉa có thể được sử dụng để giâm thành cây mới.

Di chuyển cây vào nhà khi nhiệt độ xuống dưới 0°C. Nếu sống ở vùng ôn đới, bạn cần đưa cây vào nhà hoặc nhà kính trong mùa đông. Cây chùm ngây không chịu được sương giá và có thể chết nếu tiếp xúc với nhiệt độ quá thấp.
- Cây có thể cao tới 1,8m chỉ trong một năm, vì vậy hãy tính toán không gian phù hợp.
- Bạn có thể trồng cây hàng năm bằng cách giâm cành từ cây mẹ.
Hướng dẫn thu hoạch và sử dụng cây chùm ngây

Thu hoạch quả chùm ngây khi chúng đạt kích thước 9cm-12 cm. Quả chùm ngây, có hình dạng như quả đậu hoặc “dùi trống”, là nguyên liệu lý tưởng cho các món ăn và thức uống. Hãy thu hoạch trước khi quả chín để tránh phần ruột bị xơ và mất ngon.
- Luộc quả đến khi mềm và thưởng thức phần thịt bên trong. Vỏ quả không ăn được do nhiều xơ.

Hái lá khi cây chùm ngây đạt chiều cao 90 cm. Lá chùm ngây, được mệnh danh là “siêu thực phẩm”, có thể thu hoạch bất cứ lúc nào khi cây vượt quá 90 cm. Lúc này, lá đủ lớn để hái bằng tay mà không làm gãy cành.
- Sử dụng lá tươi để pha trà, làm sinh tố hoặc trộn salad để tăng cường dinh dưỡng.

Chế biến lá chùm ngây thành bột. Sấy khô lá bằng máy sấy thực phẩm hoặc phơi tự nhiên. Khi lá khô giòn, tách khỏi cành và xay nhuyễn bằng máy xay thực phẩm hoặc máy xay cà phê.
- Thêm 1 thìa cà phê (3g) bột lá vào các món ăn hàng ngày để tăng giá trị dinh dưỡng.
- Lá chùm ngây có thể dùng tươi hoặc khô tùy thích.

Khai thác lợi ích chữa bệnh và dinh dưỡng từ cây chùm ngây. Cây chùm ngây chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất thiết yếu. Lá, quả và hạt đều có thể ăn được, giúp hỗ trợ điều trị viêm, viêm khớp, đau dạ dày và hen suyễn.
- Rễ cây có vị giống cải ngựa nhưng chứa độc tố, không nên sử dụng.
Lời khuyên hữu ích
- Ở những vùng khí hậu ấm áp, nơi nhiệt độ không xuống dưới 0°C, bạn có thể trồng cây chùm ngây trực tiếp ngoài trời thay vì trồng trong chậu.
Lưu ý quan trọng
- Không sử dụng rễ cây chùm ngây vì chúng có thể chứa chất độc gây tê liệt.
- Phụ nữ mang thai và đang cho con bú được khuyến cáo không nên ăn chùm ngây.
Những điều cần chuẩn bị
- Hạt giống cây chùm ngây
- Chậu trồng cây phù hợp
- Hỗn hợp đất trồng kết hợp cát và phân ủ
- Bình tưới nước
- Kìm cắt tỉa cây
- Chậu trồng cây dung tích 60 lít
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi