Hướng dẫn Điều trị Bỏng Nước Sôi

27/02/2025

Nội dung bài viết

Bỏng nước sôi là tai nạn phổ biến trong sinh hoạt gia đình. Từ nước uống nóng, nước tắm, đến nước đun sôi trên bếp đều có thể gây bỏng. Bất kỳ ai, ở bất kỳ thời điểm nào, cũng có thể gặp phải tình trạng này. Việc đánh giá tình hình và xác định mức độ bỏng sẽ giúp bạn xử lý kịp thời và hiệu quả.

Các bước thực hiện

Đánh giá tình trạng bỏng

Nhận biết dấu hiệu bỏng cấp độ 1. Khi bị nước sôi bắn vào da, bạn cần xác định loại bỏng. Bỏng được chia thành các cấp độ, cấp độ càng cao thì tổn thương càng nghiêm trọng. Bỏng cấp độ 1 chỉ ảnh hưởng đến lớp da ngoài cùng. Triệu chứng bao gồm:

Tổn thương lớp biểu bì
Da khô, đỏ và đau rát
Da tái hoặc chuyển màu trắng khi ấn vào
Bỏng cấp độ 1 thường lành sau 3-6 ngày và không để lại sẹo

Nhận biết bỏng cấp độ 2. Khi nước nóng hơn hoặc thời gian tiếp xúc kéo dài, bạn có thể bị bỏng cấp độ 2. Đây là loại bỏng ảnh hưởng đến hai lớp da, với các triệu chứng như:

Tổn thương sâu hơn lớp da ngoài cùng
Vết bỏng đỏ, ướt và có dịch
Xuất hiện mụn nước
Da tái hoặc trắng khi ấn vào
Đau rát khi chạm nhẹ và thay đổi nhiệt độ da
Bỏng cấp độ 2 thường lành sau 1-3 tuần, có thể để lại sẹo hoặc thay đổi sắc tố da

Xác định bỏng cấp độ 3. Bỏng cấp độ 3 xảy ra khi tiếp xúc với nước cực nóng hoặc thời gian tiếp xúc quá lâu. Đây là loại bỏng sâu, với các triệu chứng:

Tổn thương sâu vào lớp da thứ hai
Đau khi ấn mạnh (có thể không đau ngay do tổn thương dây thần kinh)
Da không đổi màu khi ấn
Xuất hiện mụn nước hoặc lớp vảy đen
Cần nhập viện và điều trị y tế nếu bỏng trên 5% diện tích cơ thể

Nhận biết bỏng cấp độ 4. Đây là loại bỏng nghiêm trọng nhất, đòi hỏi chăm sóc y tế khẩn cấp. Triệu chứng bao gồm:

Tổn thương sâu đến lớp mỡ và cơ
Không cảm thấy đau do tổn thương dây thần kinh
Da chuyển màu trắng, xám hoặc đen
Khô và cứng ở vị trí bỏng
Cần phẫu thuật và điều trị chuyên sâu

Đánh giá vết bỏng diện rộng. Dù bỏng ở cấp độ nào, nếu ảnh hưởng đến khớp hoặc phần lớn cơ thể, đều được coi là bỏng diện rộng. Các dấu hiệu bao gồm:

Bỏng trên 20% diện tích cơ thể
Bỏng sâu (cấp độ 3 hoặc 4) trên 5% diện tích cơ thể
Cần cấp cứu và điều trị y tế ngay lập tức

Xử lý vết bỏng nhẹ

Nhận biết tình huống cần chăm sóc y tế. Ngay cả vết bỏng nhẹ (cấp độ 1 hoặc 2) cũng cần được bác sĩ kiểm tra nếu có các dấu hiệu đặc biệt. Ví dụ, bỏng quanh các ngón tay có thể gây cản trở lưu thông máu, dẫn đến nguy cơ hoại tử nếu không được điều trị kịp thời.

Ngoài ra, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế nếu bỏng xảy ra ở mặt, cổ, bàn tay, vùng bẹn, cẳng chân, bàn chân, mông hoặc khớp.

Làm sạch vết bỏng. Đối với vết bỏng nhỏ, bạn có thể tự xử lý tại nhà. Bắt đầu bằng cách cởi bỏ quần áo che phủ và ngâm vết bỏng trong nước mát. Tránh dùng nước lạnh xối trực tiếp vì có thể gây tổn thương da.

Rửa nhẹ nhàng bằng xà phòng dịu nhẹ.
Không sử dụng oxy già hoặc chất tẩy mạnh để tránh làm chậm quá trình lành da.
Nếu quần áo dính vào vết bỏng, không cố gỡ ra mà hãy cắt bỏ phần xung quanh và chườm lạnh trong 2 phút.

Làm mát vết bỏng. Sau khi rửa sạch, ngâm vết bỏng trong nước mát khoảng 15-20 phút. Tránh dùng đá viên hoặc xả nước trực tiếp lên vết thương. Dùng khăn sạch nhúng nước mát và đắp nhẹ nhàng lên vết bỏng.

Bạn có thể làm mát khăn bằng cách ngâm nước và để trong tủ lạnh.
Không thoa bơ lên vết bỏng vì có thể gây nhiễm trùng.

Ngăn ngừa nhiễm trùng. Sau khi làm mát, hãy chăm sóc vết bỏng cẩn thận. Dùng tay sạch hoặc bông gòn thoa thuốc mỡ kháng sinh như Neosporin hoặc Bacitracin. Đối với vết thương hở, sử dụng gạc chống dính để tránh sợi bông dính vào da. Thay băng gạc mỗi 1-2 ngày và thoa lại thuốc mỡ.

Không nặn mụn nước trên vết bỏng.
Tránh gãi khi da non hình thành để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Dùng lô hội, bơ cacao hoặc dầu khoáng để giảm ngứa.

Giảm đau hiệu quả. Vết bỏng dù nhỏ cũng có thể gây đau đớn. Sau khi băng bó, hãy nâng vết bỏng cao hơn tim để giảm sưng và đau. Uống thuốc giảm đau không kê đơn như Acetaminophen (Tylenol) hoặc Ibuprofen (Advil, Motrin) theo hướng dẫn.

Liều Acetaminophen khuyến nghị: 650 mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 3250 mg/ngày.
Liều Ibuprofen khuyến nghị: 400-800 mg mỗi 6 giờ, tối đa 3200 mg/ngày.
Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì.

Xử lý bỏng nghiêm trọng

Gọi cấp cứu ngay lập tức. Nếu nghi ngờ bỏng cấp độ 3 hoặc 4, hãy gọi cấp cứu ngay. Bỏng nghiêm trọng không thể tự điều trị tại nhà và cần sự can thiệp y tế chuyên nghiệp. Gọi cấp cứu nếu:

Bỏng sâu và lan rộng
Người bị bỏng chưa tiêm uốn ván trong hơn 5 năm
Vết bỏng lớn hơn 7,5 cm hoặc bao quanh bất kỳ bộ phận nào của cơ thể
Có dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, đau dữ dội, chảy dịch hoặc sốt
Nạn nhân dưới 5 tuổi hoặc trên 70 tuổi
Người có hệ miễn dịch yếu như bệnh nhân HIV, tiểu đường, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch

Chăm sóc nạn nhân. Sau khi gọi cấp cứu, hãy theo dõi phản ứng của nạn nhân. Nếu nạn nhân bất tỉnh hoặc có dấu hiệu sốc, thông báo ngay cho nhân viên y tế.

Nếu nạn nhân ngừng thở, thực hiện ép ngực trong khi chờ cấp cứu đến.

Loại bỏ quần áo bó sát. Trong khi chờ cấp cứu, hãy cởi bỏ quần áo và trang sức bó sát gần vết bỏng. Tuy nhiên, không cố gắng gỡ quần áo dính vào vết bỏng để tránh gây tổn thương thêm.

Chườm lạnh quanh trang sức kim loại như nhẫn hoặc vòng tay để giảm nhiệt.
Cắt bỏ quần áo xung quanh vết bỏng nếu cần.
Giữ ấm cho nạn nhân vì bỏng nghiêm trọng có thể gây sốc.
Không ngâm vết bỏng lớn vào nước để tránh hạ thân nhiệt.
Nâng vị trí bỏng cao hơn tim nếu có thể để giảm sưng.
Tránh dùng thuốc giảm đau, nặn mụn nước, hoặc thoa thuốc mỡ.

Bảo vệ vết bỏng. Sau khi loại bỏ quần áo, hãy dùng băng gạc sạch, không dính để che phủ vết bỏng, ngăn ngừa nhiễm trùng.

Nếu nghi ngờ băng gạc có thể dính vào vết bỏng, hãy chờ nhân viên y tế xử lý.

Lưu ý quan trọng

Vết bỏng có vẻ nghiêm trọng nhưng không gây đau có thể nguy hiểm hơn bạn tưởng. Hãy làm mát vết bỏng ngay lập tức và tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu nghi ngờ bỏng nặng. Nhiều người thường chủ quan với bỏng cấp độ 3 do không cảm thấy đau đớn ban đầu. Tuy nhiên, việc không làm mát và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tổn thương sâu hơn, kéo dài thời gian hồi phục và tăng nguy cơ để lại sẹo.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi