Hướng Dẫn Hỗ Trợ Mèo Sinh Sản

27/02/2025

Nội dung bài viết

Dù bạn nuôi mèo thuần chủng như một nghề kiếm sống hay đơn giản là chăm sóc một chú mèo, việc hiểu rõ cách xử lý khi mèo chuyển dạ và sinh con là vô cùng quan trọng. Thời gian mang thai của mèo thường kéo dài khoảng 65-67 ngày. Do đó, ngay khi phát hiện mèo mang thai, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho quá trình sinh nở. Dưới đây là những điều bạn cần thực hiện.

Các Bước Thực Hiện

Chuẩn Bị Cho Quá Trình Chuyển Dạ

Theo dõi các dấu hiệu mang thai. Nếu mèo của bạn xuất hiện những biểu hiện sau, rất có thể nó đang mang thai.

Các dấu hiệu phổ biến bao gồm núm vú to và hồng hơn, bụng phình to, và ngừng kêu gọi bạn tình.

Đưa mèo đi kiểm tra sức khỏe. Khi phát hiện hoặc nghi ngờ mèo mang thai, hãy đưa nó đến phòng khám thú y được cấp phép để kiểm tra toàn diện.

Bác sĩ thú y có thể xác nhận tình trạng mang thai mà không cần can thiệp phức tạp. Họ cũng sẽ cung cấp những lời khuyên hữu ích để bạn chuẩn bị tốt nhất cho sự ra đời của mèo con.
Nếu mèo của bạn thừa cân hoặc có tiền sử sức khỏe không tốt, việc đưa nó đến bác sĩ ngay khi nghi ngờ mang thai là cực kỳ quan trọng để tránh các rủi ro sức khỏe.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đánh giá liệu việc mang thai có nguy hiểm cho mèo mẹ hay không và đề xuất các biện pháp nhân đạo như phá thai hoặc thiến.
Bác sĩ cũng có thể ước lượng số lượng mèo con, giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho quá trình đỡ đẻ.

Điều chỉnh chế độ ăn trong giai đoạn cuối thai kỳ. Khi mèo mang thai bước vào giai đoạn thứ ba (khoảng 42 ngày hoặc khi bụng to rõ rệt), nhu cầu dinh dưỡng của nó sẽ thay đổi. Hãy đảm bảo mèo mẹ được cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết.

Duy trì chế độ ăn bình thường trong hai phần ba thời gian đầu của thai kỳ.
Ở giai đoạn cuối, chuyển sang thức ăn cho mèo con giàu calo vì thai nhi lớn sẽ chiếm nhiều không gian trong bụng, và thức ăn cho mèo con là lựa chọn lý tưởng để đảm bảo dinh dưỡng cho mèo mẹ.

Chuẩn bị ổ sinh. Mèo cần một nơi ấm áp, yên tĩnh và an toàn để sinh con. Mèo mẹ thường tự tìm kiếm nơi như vậy trước khi sinh. Khi mèo bắt đầu tìm ổ, đó là dấu hiệu cho thấy quá trình chuyển dạ sắp bắt đầu.

Phòng giặt đồ hoặc phòng tắm là lựa chọn lý tưởng, nhưng hãy đảm bảo không có trẻ em hoặc chó làm phiền.
Chuẩn bị nước sạch, thức ăn và một chiếc hộp nhỏ (đặt cách ổ khoảng nửa mét để tránh nguy cơ lây bệnh).
Sử dụng hộp giấy có thành cao và lót bằng khăn mềm, chăn cũ hoặc giấy báo để tạo sự thoải mái.
Tránh sử dụng vật liệu có mùi vì khứu giác nhạy cảm của mèo có thể khiến nó từ chối sử dụng ổ.

Chuẩn bị cho sự ra đời của mèo con. Tiếp tục cho mèo mẹ ăn thức ăn chất lượng cao và theo dõi sát sao. Nếu mèo mẹ bỏ ăn, đó có thể là dấu hiệu cho thấy quá trình chuyển dạ sắp bắt đầu.

Nếu mèo mẹ có bộ lông dài, hãy cân nhắc cắt tỉa lông quanh âm hộ và vú để tránh mèo con nuốt phải lông trong lúc bú.
Tránh cắt móng chân cho mèo mẹ ngay trước khi sinh vì điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận biết mùi tự nhiên của mèo con.

Chuẩn bị sẵn sàng cho bản thân. Ngoài việc chuẩn bị ổ sinh, thức ăn và nước uống, bạn cũng cần sẵn sàng một số vật dụng khẩn cấp.

Chuẩn bị túi xách để dễ dàng di chuyển mèo đến bác sĩ thú y nếu cần.
Đảm bảo điện thoại luôn có pin và lưu số bác sĩ thú y, bệnh viện thú y để liên hệ ngay khi có biến chứng.
Chuẩn bị khăn sạch để lau chùi mèo con khi cần.
Mua sữa bột cho mèo con và bình bú để hỗ trợ mèo mẹ trong việc chăm sóc đàn con.

Theo dõi thời gian mang thai. Thời gian mang thai của mèo có thể dao động và khó xác định chính xác ngày sinh. Nếu mèo mang thai quá 67 ngày, cần đưa nó đến bác sĩ thú y để kiểm tra chuyên nghiệp.

Bác sĩ sẽ sử dụng máy quét bụng để kiểm tra sức khỏe mèo con và có thể gia hạn thêm 4-5 ngày. Nếu mèo con vẫn chưa chào đời, việc sinh mổ là cần thiết.

Nhận biết dấu hiệu biến chứng. Các dấu hiệu nguy hiểm bao gồm dịch tiết bất thường và triệu chứng bệnh.

Dịch tiết bất thường: Dịch nhầy từ âm hộ mèo trong thai kỳ là dấu hiệu bất thường. Dịch màu vàng xanh có thể là nhiễm trùng tử cung, màu xanh nhạt là dấu hiệu tách nhau thai, và chảy máu âm hộ có thể do nhau thai bị vỡ. Hãy liên hệ bác sĩ thú y ngay nếu thấy các dấu hiệu này.
Triệu chứng bệnh: Khi mang thai, hệ miễn dịch của mèo mẹ suy yếu. Nếu mèo có biểu hiện bệnh như nôn mửa, tiêu chảy, ho, hắt hơi hoặc biếng ăn, hãy đưa nó đến bác sĩ thú y ngay lập tức.

Hỗ Trợ Quá Trình Chuyển Dạ

Duy trì khoảng cách phù hợp. Mèo mẹ thường không cần sự can thiệp trong quá trình sinh nở, nhưng sự hiện diện của bạn sẽ giúp nó yên tâm.

Giữ khoảng cách đủ xa để mèo mẹ tập trung sinh con nhưng đủ gần để can thiệp khi cần thiết.
Luôn chuẩn bị tinh thần cho các rủi ro và nhận biết dấu hiệu biến chứng.

Nhận biết dấu hiệu chuyển dạ. Hãy làm quen với các dấu hiệu cho thấy mèo sắp sinh. Giai đoạn đầu thường kéo dài 12-24 giờ với các biểu hiện:

Lờ đờ, bồn chồn và tìm chỗ trốn (hãy hướng dẫn mèo đến ổ sinh).
Liếm láp kỹ lưỡng, đặc biệt là âm hộ.
Đi lại chậm chạp và thở gấp.
Rên rỉ hoặc kêu to.
Thân nhiệt giảm 1-2 độ so với mức bình thường 38.9°C.
Ngừng ăn và có thể nôn mửa.
Nếu mèo chảy máu âm hộ, hãy tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức. Chảy máu trước khi sinh là dấu hiệu nguy hiểm.

Vệ sinh và khử trùng tay nếu cần hỗ trợ. Tháo đồng hồ và nhẫn, sau đó rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn. Chà kỹ lòng bàn tay, mu bàn tay và cổ tay trong ít nhất 5 phút. Sử dụng bàn chải móng tay hoặc bàn chải đánh răng cũ để làm sạch dưới móng.

Không dùng nước rửa tay vì nó không diệt khuẩn triệt để và có thể gây hại nếu mèo con liếm phải.
Chỉ can thiệp khi mèo con gặp khó khăn, sau đó đưa nó trở lại ổ càng sớm càng tốt.

Theo dõi sau mỗi lần mèo con chào đời. Khi mèo mẹ bắt đầu chuyển dạ, hãy giữ yên tĩnh và quan sát kỹ lưỡng. Đảm bảo môi trường xung quanh không gây xao nhãng. Quá trình chuyển dạ thường diễn ra như sau:

Cổ tử cung giãn nở và mèo mẹ bắt đầu co thắt.
Mèo con đầu tiên di chuyển vào ống sinh trong 2-3 phút, thường với tư thế ngồi xổm của mèo mẹ.
Nước ối xuất hiện trước, sau đó là mèo con (đầu hoặc chân ra trước).
Mỗi mèo con cách nhau khoảng 30 phút đến 1 giờ. Nếu quá 1 giờ mà không có mèo con ra đời, hãy liên hệ bác sĩ thú y.

Đảm bảo mèo mẹ phá màng ối và làm sạch mèo con. Mèo mẹ thường liếm mạnh để phá màng ối, giúp mèo con thở và cử động.

Nếu mèo mẹ không làm điều này, hãy đeo găng tay tiệt trùng và phá màng ối cho mèo con. Lau khô mặt mèo con bằng khăn sạch.
Đặt mèo con gần mũi mèo mẹ. Nếu mèo mẹ vẫn thờ ơ, hãy lau khô mèo con để kích thích tiếng khóc, thu hút sự chú ý của mèo mẹ.

Kiểm tra nhau thai. Mỗi mèo con đi kèm một nhau thai, và nó cần được đào thải hoàn toàn. Nếu nhau thai còn sót lại, mèo mẹ có thể bị nhiễm trùng.

Không cố kéo nhau thai ra vì có thể gây tổn thương tử cung. Nếu nghi ngờ nhau thai còn sót, hãy đưa mèo mẹ đến bác sĩ thú y.
Mèo mẹ thường ăn nhau thai để bổ sung dinh dưỡng, nhưng chỉ nên để nó ăn một vài cái, phần còn lại nên bỏ đi.

Không cắt dây rốn. Hầu hết mèo mẹ sẽ tự nhai đứt dây rốn. Nếu mèo mẹ không làm điều này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y.

Không cắt dây rốn nếu nó vẫn còn dính với nhau thai bên trong mèo mẹ, vì điều này có thể gây nhiễm trùng. Hãy gọi bác sĩ thú y nếu cần hỗ trợ.

Hỗ Trợ Sau Sinh

Đảm bảo mèo con bú sữa mẹ sớm nhất có thể. Sữa non chứa nhiều dinh dưỡng và kháng thể quan trọng cho sự phát triển của mèo con.

Mèo con mới sinh bị mù và điếc, chúng tìm vú mẹ nhờ khứu giác và xúc giác. Đôi khi chúng bú ngay, nhưng cũng có thể cần thời gian hồi phục sau sinh.
Mèo mẹ thường đợi đến khi tất cả mèo con ra đời mới cho bú. Nếu mèo mẹ từ chối, hãy dùng sữa bột và bình bú đã chuẩn bị sẵn để cho mèo con ăn.
Nếu mèo con vừa bú vừa kêu, có thể mèo mẹ gặp vấn đề tiết sữa. Hãy liên hệ bác sĩ thú y để kích thích tuyến sữa và tiếp tục cho mèo con bú sữa bột trong thời gian chờ đợi.

Chăm sóc sức khỏe mèo con. Theo dõi sát sao để đảm bảo mèo con thích nghi tốt.

Nếu mèo con có dấu hiệu nghẹt thở, hãy đặt nó giữa hai tay, đầu hướng về phía ngón tay, và nhẹ nhàng lắc để chất lỏng thoát ra khỏi phổi. Lau sạch mặt mèo con bằng khăn mềm.
Nếu mèo mẹ không quan tâm đến con, thử chà xát mùi của mèo mẹ lên mèo con. Nếu vẫn không hiệu quả, bạn cần tự chăm sóc mèo con, bao gồm cho ăn và giữ ấm. Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu cần.
Nếu có mèo con chết lưu, hãy xác nhận tình trạng trước khi xử lý. Thử kích thích bằng cách chà xát khăn ấm hoặc hà hơi vào mặt và miệng mèo con.

Chăm sóc sức khỏe mèo mẹ. Đặt thức ăn giàu dinh dưỡng và nước sạch gần ổ sau khi sinh. Mèo mẹ có thể không muốn rời con, vì vậy hãy đảm bảo mọi thứ cần thiết đều ở gần.

Những ngày đầu sau sinh, mèo mẹ có thể yếu, hãy đặt thức ăn và nước gần ổ.
Theo dõi sự hồi phục của mèo mẹ và mức độ chăm sóc nó dành cho con.

Ghi chép thông tin. Lưu lại thời gian sinh, giới tính, cân nặng và số lượng nhau thai.

Những thông tin này sẽ hữu ích cho việc chăm sóc y tế sau này.

Lời Khuyên

Khi gần đến ngày sinh, hãy cân nhắc việc phủ tấm che tối màu lên giường và chăn gối của bạn. Dù đã chuẩn bị ổ sinh, mèo mẹ vẫn có thể chọn đẻ trên giường bạn vì cảm giác an toàn và mùi quen thuộc.
Tránh đến gần mèo khi nó đang sinh nở trừ khi cần thiết. Mèo mẹ có thể cắn hoặc cào bạn. Chỉ can thiệp khi mèo mẹ gặp khó khăn.
Nếu không có kế hoạch nhân giống, hãy cân nhắc thiến mèo để ngăn ngừa các vấn đề như mang thai ngoài ý muốn hoặc bệnh viêm tử cung, có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng.
Không can thiệp quá nhiều vào quá trình sinh nở nếu mèo mẹ không cần sự giúp đỡ.

Cảnh Báo

Nếu mèo mẹ đau đẻ hơn 2 tiếng mà chưa có mèo con ra đời, hãy liên hệ bác sĩ thú y ngay. Tương tự nếu khoảng cách giữa các lần sinh vượt quá 1 giờ. Hãy giữ bình tĩnh và tìm sự trợ giúp chuyên nghiệp.
Đến phòng khám thú y ngay nếu thấy các dấu hiệu sau:
- Mèo con đầu tiên không ra sau 1 giờ co thắt.
- Một phần mèo con lộ ra nhưng không thể ra hết.
- Mèo mẹ bắt đầu chảy máu âm hộ.

Những Thứ Bạn Cần

Dung dịch sát khuẩn (ví dụ: Betadine) – dùng để khử trùng các dụng cụ tiếp xúc với mèo như kéo, kẹp hoặc dây rốn khi cắt.
Kẹp nhỏ (tham khảo ý kiến bác sĩ thú y hoặc cửa hàng thú cưng uy tín).
Kéo (không quá sắc).
Gạc y tế.
Găng tay cao su mỏng.
Khăn cũ sạch, vải hoặc chăn để lót ổ.
Hộp carton có thành cao, kích thước phù hợp cho mèo mẹ và đàn con.
Sữa bột cho mèo con và bình bú (phòng trường hợp mèo mẹ không có sữa).