Hướng Dẫn Làm Xà Phòng Castile Tại Nhà

27/02/2025

Nội dung bài viết

Xà phòng Castile thực vật là loại xà phòng sinh học được chế tạo từ dầu ô-liu nguyên chất, nước và kiềm. Bắt nguồn từ Aleppo, loại xà phòng này đã được mang đến vùng Castile của Tây Ban Nha trong thời kỳ Thập tự chinh và trở nên phổ biến rộng rãi. Qua nhiều thế kỷ, con người đã sử dụng xà phòng Castile cho nhiều mục đích như tắm rửa, gội đầu, giặt giũ và lau chùi. Sau khi tạo ra những bánh xà phòng Castile, bạn có thể sử dụng chúng ở dạng rắn hoặc pha loãng với nước để tạo thành xà phòng lỏng. Hãy tham khảo Bước 1 và các bước tiếp theo để khám phá chi tiết cách làm xà phòng Castile.

Các Bước Thực Hiện

Chuẩn Bị Nguyên Liệu Làm Xà Phòng

Chuẩn bị dụng cụ. Hãy dành một không gian trong nhà bếp hoặc gần nguồn nước, sắp xếp các dụng cụ cần thiết để bắt đầu quá trình làm xà phòng. Lưu ý, các dụng cụ này chỉ dành riêng cho việc làm xà phòng và không nên sử dụng để chế biến thực phẩm, vì bã xà phòng có thể bám lại. Dưới đây là những dụng cụ bạn cần chuẩn bị:

Cốc đong lớn
Nồi thép không gỉ
Tô lớn
Thìa trộn bột
Máy xay cầm tay hoặc máy trộn
Nhiệt kế đo thịt
Cân nhà bếp
Găng tay nhựa và kính bảo hộ (để sử dụng khi xử lý kiềm)
Kiềm tinh khiết (đựng trong chai nhựa, có thể bảo quản khi không sử dụng; bạn cần khoảng 120 g kiềm để làm được 10 bánh xà phòng trung bình)

Chuẩn bị các loại dầu. Xà phòng Castile truyền thống được làm hoàn toàn từ dầu ô-liu, nhưng nhiều nghệ nhân thường kết hợp thêm các loại dầu khác để tạo sự cân bằng. Xà phòng làm từ 100% dầu ô-liu thường ít tạo bọt mịn, khiến bề mặt xà phòng hơi nhờn. Để khắc phục, dầu dừa được thêm vào để tăng độ bọt, trong khi dầu cọ giúp xà phòng cứng hơn. Tỷ lệ lý tưởng là 8 phần dầu ô-liu, 1 phần dầu dừa và 1 phần dầu cọ. Với công thức này, bạn cần chuẩn bị tổng cộng 1010 ml dầu:

810 ml dầu ô-liu
100 ml dầu dừa
100 ml dầu cọ

Thêm tinh dầu nếu muốn. Để tạo hương thơm cho xà phòng, bạn có thể thêm khoảng 10 giọt tinh dầu yêu thích. Tăng lượng tinh dầu để có mùi đậm hơn hoặc giảm xuống 5–7 giọt để hương thơm nhẹ nhàng. Một số tinh dầu phổ biến dùng cho xà phòng Castile bao gồm:

Bạc hà
Cam, chanh hoặc bưởi
Oải hương
Hoa hồng
Cỏ hương bài
Thông
Đàn hương
Cam Bergamot

Chuẩn bị khuôn. Khuôn sẽ quyết định hình dáng và kích thước của bánh xà phòng thành phẩm. Nếu muốn xà phòng hình chữ nhật, hãy chọn khuôn bánh mì; xà phòng sẽ có dạng thanh dài và bạn có thể cắt thành từng miếng nhỏ tùy ý. Lót giấy sáp vào khuôn để dễ dàng lấy xà phòng ra.

Khuôn có thể mua tại cửa hàng thủ công hoặc cửa hàng chuyên dụng, hoặc tìm kiếm trực tuyến để có nhiều lựa chọn hơn.
Nếu không muốn mua khuôn, bạn có thể tận dụng hộp đựng giày cũ. Chỉ cần dán kín các góc bằng băng keo và lót giấy sáp bên trong.
Bạn cũng có thể tự làm khuôn bằng gỗ hoặc sử dụng hộp gỗ sẵn có. Khuôn cần đủ rộng và sâu để tạo ra những thanh xà phòng như ý.

Pha Trộn Kiềm và Dầu

Đeo đồ bảo hộ. Kiềm là chất ăn mòn mạnh, có thể gây bỏng da, tổn thương mắt và hại phổi nếu hít phải. Nếu lần đầu tiếp xúc với kiềm, hãy thực hiện các biện pháp an toàn. Đeo găng tay nhựa và kính bảo hộ trước khi mở lọ kiềm. Mở cửa sổ và bật quạt để thông gió.

Đặt sẵn một chai giấm trắng gần đó. Nếu kiềm bị đổ, giấm sẽ giúp trung hòa ngay lập tức.
Nếu vô tình tiếp xúc hoặc hít phải kiềm, hãy gọi ngay cho trung tâm xử lý chất độc gần nhất. Ở Mỹ, bạn có thể liên hệ Trung tâm Xử lý Chất độc qua số 1-800-222-1222.

Pha dung dịch kiềm. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, việc pha kiềm với nước cần được thực hiện chính xác. Trong công thức này, bạn cần 300 ml nước và 120 g kiềm. Sử dụng hai bình riêng biệt, đong chính xác lượng kiềm và nước bằng cân. Cẩn thận đổ kiềm vào nước, không làm ngược lại. Hỗn hợp sẽ ngay lập tức tỏa nhiệt, chuyển sang màu đục rồi trong lại khi nguội. Đo nhiệt độ bằng nhiệt kế, kiềm sẵn sàng sử dụng khi đạt 38°C.

Lưu ý: Luôn đổ kiềm vào nước, không làm ngược lại để tránh phản ứng nguy hiểm.
Khi cân, đảm bảo cân về số 0 sau mỗi lần đo để tránh sai lệch.
Nếu muốn điều chỉnh lượng xà phòng, sử dụng máy tính kiềm để tính toán chính xác tỷ lệ nước và kiềm.

Đun nóng hỗn hợp dầu. Trong khi chờ kiềm nguội, đun nóng hỗn hợp dầu trên bếp ở nhiệt độ vừa phải. Khuấy đều để các loại dầu hòa quyện. Tiếp tục đun cho đến khi hỗn hợp đạt 38°C. Sử dụng nhiệt kế để đảm bảo dầu và kiềm có nhiệt độ tương đồng trước khi trộn.

Nhiệt độ chênh lệch giữa dầu và kiềm có thể ảnh hưởng đến chất lượng xà phòng. Luôn kiểm tra nhiệt độ cẩn thận.

Trộn kiềm và hỗn hợp dầu. Đổ từ từ dung dịch kiềm vào hỗn hợp dầu. Sử dụng máy xay cầm tay hoặc máy trộn để kết hợp hai thành phần. Sau vài phút, hỗn hợp sẽ bắt đầu đặc lại. Khi lấy máy xay ra và thấy vệt hỗn hợp để lại, đó là lúc hỗn hợp đã đạt độ "sánh" như mật ong.

Bạn có thể dùng thìa trộn thủ công, nhưng quá trình sẽ mất nhiều thời gian hơn.

Thêm tinh dầu. Khi hỗn hợp đã sánh mịn, thêm 10 giọt tinh dầu yêu thích vào và trộn đều. Đảm bảo tinh dầu hòa quyện hoàn toàn để xà phòng có hương thơm đồng nhất.

Đổ khuôn và Hoàn thiện Xà phòng

Đổ xà phòng vào khuôn. Cẩn thận đổ hỗn hợp xà phòng vào khuôn đã chuẩn bị sẵn, tránh làm tràn ra ngoài. Phủ lên khuôn một miếng vải sạch, đảm bảo vải không chạm vào xà phòng nhưng vẫn bao kín các cạnh. Để yên trong 48 giờ.

Trong 48 giờ đầu, xà phòng sẽ đông cứng và định hình. Tuy nhiên, xà phòng vẫn chưa sẵn sàng để sử dụng; cần thêm thời gian để nước bốc hơi và xà phòng trở nên mềm mại hơn. Tránh dùng ngay vì xà phòng lúc này vẫn còn thô ráp.
Kiểm tra bề mặt xà phòng sau 48 giờ. Nếu xuất hiện màng trắng hoặc hỗn hợp bị tách lớp, xà phòng không thể dùng được. Điều này có thể do lượng kiềm dư thừa hoặc hỗn hợp không đồng nhất. Trong trường hợp này, bạn cần bỏ đi và bắt đầu lại từ đầu.

Lấy xà phòng ra khỏi khuôn. Với khuôn mua sẵn, bạn có thể dễ dàng tháo các mặt để lấy xà phòng ra. Nếu dùng hộp đựng giày, hãy nhẹ nhàng gõ hoặc cắt bỏ phần thành hộp. Đối với khuôn thông thường, chỉ cần gõ nhẹ để xà phòng rơi ra.

Cắt xà phòng thành từng bánh. Quyết định độ dày của mỗi bánh xà phòng, thông thường là 3 cm, nhưng bạn có thể điều chỉnh tùy ý. Dùng thước đo và đánh dấu các đường cắt đều nhau. Để cắt xà phòng, bạn có thể chọn một trong các cách sau:

Dùng dao sắc, tránh dao có răng cưa để không tạo vết cắt gợn sóng.
Sử dụng đồ cắt bột, một dụng cụ phổ biến trong làm bánh, cũng rất hiệu quả để cắt xà phòng.
Dùng dây cắt phô mai, đảm bảo dây thẳng để tạo đường cắt gọn gàng.

Phơi khô xà phòng. Đặt các bánh xà phòng lên khay nướng có lót giấy sáp. Để chúng ở nơi khô ráo, thoáng mát trong ít nhất 2 tuần và tối đa 9 tháng. Xà phòng càng để lâu càng tốt, tạo nhiều bọt và có kết cấu mịn màng hơn.

Bạn có thể bắt đầu sử dụng xà phòng sau vài tuần. Xà phòng sẵn sàng khi cứng cáp và không còn mùi hóa chất.

Chế tạo Xà phòng Castile Dạng Lỏng

Nạo 110 g xà phòng Castile dạng rắn. Lượng này tương đương một bánh xà phòng cỡ trung bình. Sử dụng dụng cụ nạo phô mai hoặc dao để tạo thành những mảnh nhỏ, giúp xà phòng tan nhanh hơn trong nước nóng.

Chuẩn bị 8 cốc nước đun sôi. Đổ nước vào nồi và đun sôi trên lửa lớn. Đảm bảo nước sôi hoàn toàn trước khi sử dụng.

Trộn nước và xà phòng nạo. Đổ nước sôi vào tô hoặc bình nhựa lớn, sau đó thêm xà phòng nạo và khuấy đều. Để hỗn hợp nghỉ vài giờ cho đến khi hơi đặc lại. Nếu hỗn hợp quá đặc, hãy đun lại và thêm nước để đạt độ sệt tương tự dầu gội.

Đóng chai và bảo quản. Đổ xà phòng lỏng vào chai nhựa và cất ở nơi khô ráo như nhà tắm hoặc nhà bếp. Xà phòng lỏng có thể sử dụng trong vài tháng ở nhiệt độ phòng, phù hợp để gội đầu, làm sạch da, giặt quần áo hoặc rửa chén đĩa.

Những Lời Khuyên Hữu Ích

Thêm các loại tinh dầu như oải hương, khuynh diệp hoặc cam để tạo hương thơm và màu sắc tự nhiên cho xà phòng.
Điều chỉnh tỷ lệ nguyên liệu để thay đổi kết cấu, độ đặc và hương thơm của xà phòng. Bắt đầu bằng cách giảm lượng kiềm và thử nghiệm dần thay vì tăng quá nhiều kiềm ngay lập tức.
Sử dụng máy xay cầm tay để trộn hỗn hợp kiềm và dầu nhanh chóng và đồng đều hơn. Việc đảm bảo hỗn hợp hòa quyện hoàn toàn là rất quan trọng, vì vậy hãy khuấy mạnh và đều tay.

Lưu ý Quan Trọng

Luôn cẩn thận khi xử lý kiềm và pha chế. Đeo găng tay nhựa và làm việc trong không gian thoáng gió để tránh bỏng da hoặc hít phải khí độc.
Xà phòng Castile có thể không tạo nhiều bọt nhưng vẫn mang lại hiệu quả làm sạch vượt trội so với các loại xà phòng thông thường.