Hướng dẫn nhận diện bọ ve hươu

01/05/2025

Nội dung bài viết

Bắc Mỹ là nơi sinh sống của hơn 80 loài bọ ve, nhưng chỉ có 7 loài trong số đó có khả năng truyền bệnh cho con người qua vết cắn. Bọ ve hươu, hay bọ ve chân đen (Ixodes scapularis), có thể gây ra bệnh Lyme và nhiều bệnh nguy hiểm khác. Dù chúng có thể được nhận dạng khi trưởng thành, nhưng ngay từ giai đoạn nhộng, bọ ve hươu cũng có thể truyền bệnh. Việc nhận diện chính xác bọ ve hươu rất quan trọng để có thể xử lý kịp thời, đặc biệt khi chúng bám vào cơ thể hoặc quần áo của bạn.

Các bước nhận diện và xử lý bọ ve hươu

Kiểm tra bọ ve

Loại bỏ bọ ve khỏi vật chủ. Để loại bỏ bọ ve một cách hiệu quả, bạn nên sử dụng nhíp đầu nhọn để kéo bọ ve ra khỏi da, đảm bảo phần đầu của bọ ve được rứt ra cùng. Tránh những phương pháp cổ điển như dùng vaseline hay sơn móng tay, vì những chất này có thể gây sốc cho bọ ve, khiến chúng phóng thích vi khuẩn vào cơ thể.

Kiểm tra xem bạn có lấy hết bọ ve ra không? Nếu bọ ve bị giật mạnh hoặc xoay, các bộ phận ở miệng có thể bị gãy và sót lại dưới da. Bạn có thể dùng nhíp sạch để loại bỏ những phần này. Dù thiếu phần miệng, bọ ve vẫn có thể nhận dạng được.
Đặt bọ ve vào một lọ có nắp đậy kín hoặc trên một mảnh giấy trắng, sau đó dùng băng keo để dán kín lại.

Nhận diện bọ ve một cách chính xác. Bạn có bao nhiêu chân trên con bọ ve? Cũng giống như các loài động vật thân nhện, bọ ve sở hữu 8 chân trong giai đoạn nhộng và trưởng thành, nhưng chỉ có 6 chân khi chúng còn là ấu trùng.

Khi bạn cho bọ ve vào lọ, hãy chú ý đến cách di chuyển của nó. Nếu là bọ ve, nó sẽ bò chậm chạp thay vì bay hay nhảy.
Bọ ve có cơ thể dẹt hình giọt nước trong tất cả các giai đoạn sống. Sau khi hút máu, cơ thể của nó sẽ trở nên căng tròn và có màu sắc sáng bóng.
Bọ ve hươu có kích thước nhỏ hơn so với bọ ve chó và bọ ve “ngôi sao cô đơn”. Trong giai đoạn nhộng, bọ ve hươu có kích thước chỉ khoảng 1-2 mm, như hạt hoa anh túc, và khi trưởng thành, chúng có kích thước từ 2-3,5 mm, tương đương hạt vừng. Sau khi hút máu, cơ thể của bọ ve có thể dài đến 10 mm.
Bọ ve hươu thuộc nhóm ve cứng, có chiếc “khiên” bảo vệ cơ thể. Trong khi đó, ve mềm không có đặc điểm này.

Quan sát đặc điểm chiếc mai của bọ ve. Bởi vì bọ ve rất nhỏ trong các giai đoạn trước trưởng thành, kính lúp sẽ là công cụ lý tưởng để quan sát chúng.

Mai của bọ ve là lớp vỏ cứng sau đầu, với màu sắc đồng nhất đối với bọ ve hươu, trong khi các loài bọ ve khác có họa tiết nổi bật.
Mai còn là dấu hiệu phân biệt giới tính: bọ ve đực trưởng thành có mai lớn, che phủ hầu hết cơ thể, trong khi mai của bọ ve cái nhỏ hơn nhiều.
Với những con bọ ve đã hút máu, việc phân biệt qua chiếc mai sẽ khó khăn. Bọ ve hươu sau khi hút máu có màu gỉ sắt hoặc đỏ nâu, trong khi các loài bọ ve khác có màu xám nhạt hoặc xám xanh. Tuy nhiên, màu sắc của mai không thay đổi.

Phân biệt bọ ve hươu với các loài bọ ve khác biệt.

Nhận diện bọ ve qua các dấu vết trên cơ thể chúng. Khi không hút máu, bọ ve hươu cái trưởng thành có thân hình màu đỏ cam nổi bật, bao quanh là chiếc mai đen. Còn bọ ve đực trưởng thành có màu từ nâu đậm đến đen.

Cái tên “bọ ve cây” dùng để chỉ một số loài bọ ve khác nhau như bọ ve hươu, bọ ve “ngôi sao cô đơn” và bọ ve chó Mỹ. Những loài này thường sống trong các khu vực cây cối rậm rạp hoặc khu vực phát quang và bò lên từ mặt đất. Để phân biệt chúng, bạn cần quan sát kỹ các dấu hiệu trên cơ thể chúng.
Bọ ve chó nâu có các đốm nâu và trắng trên mai, điều này không có ở bọ ve hươu. Bọ ve “ngôi sao cô đơn” lại có dấu hiệu đặc biệt hình ngôi sao màu trắng trên mai.
Bọ ve hươu có kích thước chỉ bằng một nửa so với bọ ve chó nâu, cho dù chúng đã hút máu hay chưa.
Bọ ve chó nâu hiếm khi bám vào người. Tuy nhiên, chúng là một trong số ít loài bọ ve có thể vào nhà, thường sống ký sinh trên chó, và bạn có thể tìm thấy chúng trong cũi chó, các phòng khám thú y, và những khu vực ngoài trời mà vật nuôi bị nhiễm ve thường xuyên qua lại.

Quan sát chi tiết phần phụ miệng của bọ ve, gọi là "móc". Đây là bộ phận đặc biệt giúp bọ ve bám vào vật chủ để hút máu, trông giống như một chiếc đầu ve nhỏ. Chiếc móc này bao gồm hai cơ quan cảm giác hình dạng giống như chân, giúp phát hiện vật chủ, một cặp cơ quan giống lưỡi dao để xuyên qua da, và một bộ phận có ngạnh (gọi là “tấm dưới miệng”) để châm vào lỗ thủng.

Móc của bọ ve hươu dài hơn rất nhiều so với các loài bọ ve khác, như ve chó. Móc này nằm ở phía trước và có thể quan sát dễ dàng từ trên cao.
Bọ ve hươu cái có móc dài và to hơn bọ ve đực, vì bọ ve đực trưởng thành không hút máu.

Quan sát môi trường nơi bọ ve xuất hiện. Bọ ve hươu chủ yếu phát triển mạnh mẽ tại miền Đông và vùng Thượng Trung Tây Hoa Kỳ, nhưng cũng có thể được tìm thấy ở những khu vực xa xôi như Texas, Missouri, Kansas, và nhiều nơi khác thuộc bang Oklahoma.

Bọ ve hươu hoạt động mạnh mẽ nhất vào mùa xuân, mùa hè và mùa thu, mặc dù chúng có thể hoạt động bất cứ lúc nào khi nhiệt độ vượt qua điểm đóng băng. Các loài bọ ve khác như ve chó thường chỉ hoạt động mạnh mẽ trong mùa xuân và mùa hè.
Bọ ve hươu trưởng thành thích sống trong những khu vực rậm rạp và có nhiều cây cối. Chúng đặc biệt ưa thích các bụi cây thấp thay vì các cây gỗ cao lớn.
Bọ ve chân đen miền Tây là một dạng khác của bọ ve hươu, chủ yếu sống tại vùng duyên hải Thái Bình Dương, và đặc biệt hoạt động mạnh ở Bắc California. Tuy nhiên, loài bọ ve này hiếm khi bám vào con người.

Cảnh báo:

Ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mình bị bọ ve hươu cắn, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được điều trị. Bệnh Lyme có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện và chữa trị trong vòng 2 tuần đầu sau khi bị nhiễm trùng.
Bọ ve hươu nai thường mang bệnh nhiều nhất trong giai đoạn nhộng. Những con nhộng này nhỏ hơn rất nhiều so với bọ ve trưởng thành, vì vậy chúng thường khó bị phát hiện và loại bỏ nhanh chóng.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi