Hướng dẫn phân biệt dây điện âm và dương một cách chính xác

26/02/2025

Nội dung bài viết

Khi làm việc với dây điện, việc xác định đúng điện cực là vô cùng quan trọng. Một số dây điện được đánh dấu rõ ràng bằng dấu cộng (+) cho cực dương hoặc dấu trừ (-) cho cực âm, trong khi những loại khác lại không có dấu hiệu nhận biết. Đối với dây điện không được đánh dấu, bạn có thể dựa vào các đặc điểm vật lý như màu sắc hoặc kết cấu để xác định. Nếu vẫn không chắc chắn, hãy sử dụng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số để kiểm tra. Sau khi xác định được điện cực, bạn có thể tiến hành công việc một cách an toàn và hiệu quả.

Các bước thực hiện

Nhận biết dây điện trong các tình huống thường gặp

Lưu ý rằng phích cắm của các thiết bị điện không có cực âm và dương. Thay vào đó, chúng được gọi là dây "nóng" và "lạnh" (hoặc trung tính).

Đối với dây điện nối dài, dây có gân thường là dây âm. Nếu bạn đang kiểm tra dây điện với hai sợi cùng màu (thường là màu đồng), sợi có kết cấu rãnh chính là dây âm. Hãy dùng ngón tay miết nhẹ dọc theo dây để cảm nhận đường gân.

Nếu sợi còn lại trơn nhẵn, đó chính là dây dương.

Dây dương thường có màu đen trong hệ thống đèn cố định âm trần. Khi lắp đặt đèn chùm hoặc các loại đèn âm trần, hãy tìm ba sợi dây thò ra từ lỗ gắn đèn. Dây màu đen là dây dương, dây màu trắng là dây âm, và dây xanh lá cây hoặc đồng là dây nối đất.

Đôi khi dây nối đất có thể có màu đồng thay vì xanh lá.

Trong hệ thống dây loa, dây màu đồng thường là cực dương. Đối với dây điện tiêu chuẩn dùng cho loa và bộ chỉnh âm, sợi màu bạc là dây âm, còn sợi màu đồng là dây dương. Những dây này thường được bọc chung trong lớp vỏ cách điện trong suốt, giúp bạn dễ dàng nhận biết điện cực của từng dây một cách nhanh chóng.

Trường hợp khác

Đối với dây điện có nhiều màu như đỏ và đen, dây màu đen là dây âm, còn dây màu đỏ là dây dương.

Nếu cả hai dây đều màu đen nhưng một sợi có sọc trắng, sợi có sọc là dây âm, và sợi đen trơn là dây dương.

Tham khảo sách hướng dẫn sử dụng để xác định điện cực trong hệ thống dây điện ô tô. Do không có tiêu chuẩn quốc tế, mỗi loại xe đều có bảng mã màu dây điện riêng. Hãy tra cứu sơ đồ đấu dây cụ thể cho dòng xe của bạn trong sách hướng dẫn.

Nếu không còn sách, bạn có thể tìm kiếm trực tuyến hoặc liên hệ với kỹ thuật viên tại đại lý hoặc cửa hàng địa phương để được hỗ trợ.

Sử dụng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số để xác định điện cực

Chuyển đồng hồ vạn năng kỹ thuật số sang chế độ đo điện áp một chiều (DC). Xoay núm điều chỉnh về ký hiệu hình chữ “V” viết hoa kèm dấu gạch ngang phía trên. Đây là chế độ đo điện áp một chiều, giúp bạn xác định chính xác điện cực của dây điện.

Lưu ý không sử dụng đồng hồ vạn năng chỉ kim (analog) để kiểm tra điện cực, vì nó có thể bị hỏng nếu kết nối sai.

Kết nối một đầu dò của đồng hồ vạn năng với một đầu dây điện. Sử dụng kẹp cá sấu để cố định đầu dò màu đen hoặc đỏ với một đầu dây.

Đảm bảo đầu dò màu đen được cắm vào cổng “COM” và đầu dò màu đỏ vào cổng có ký hiệu vôn ("V") trên đồng hồ.

Quan sát kết quả hiển thị trên màn hình đồng hồ vạn năng. Sau khi kết nối, kiểm tra xem kết quả hiển thị là số âm hay dương. Điện áp hiển thị sẽ giúp bạn xác định điện cực của dây.

Nếu không có kết quả, kiểm tra lại kẹp cá sấu hoặc thay pin đồng hồ. Nếu vẫn không hiển thị, có thể dây dò đã hỏng và cần thay thế.

Nếu màn hình hiển thị số dương, dây điện kết nối với đầu dò màu đỏ là cực dương. Khi đồng hồ hiển thị số dương (ví dụ: 9,2), đầu dò màu đỏ đang kết nối với dây dương, và đầu dò màu đen kết nối với dây âm.

Nếu hiển thị số âm (ví dụ: -9,2), hai đầu dò đang kết nối ngược chiều, và dây kết nối với đầu dò màu đỏ là dây âm.

Hoán đổi vị trí hai đầu dò nếu kết quả hiển thị là số âm. Đổi chỗ đầu dò màu đỏ và đen để kết nối đúng chiều. Nếu màn hình hiển thị số dương sau khi hoán đổi, bạn đã kết nối chính xác.

Ví dụ, nếu kết quả ban đầu là -9,2, sau khi hoán đổi sẽ thành 9,2.
Nếu kết quả vẫn là số âm, đồng hồ vạn năng có thể bị lỗi. Hãy kiểm tra cầu chì hoặc thay thế đồng hồ mới.

Lưu ý quan trọng

Đấu ngược cực trong mạch điện có thể gây hư hỏng nguồn điện hoặc thậm chí cháy nổ.
Nếu kết nối sai cực (ví dụ: dùng dây dương thay vì dây âm), dây điện có thể bị cháy.
Không sử dụng đồng hồ vạn năng chỉ kim nếu không chắc chắn về điện cực, vì kết nối sai có thể làm hỏng thiết bị.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi