Hướng dẫn Thay chậu cho cây lan

26/02/2025

Nội dung bài viết

Hoa lan, với vẻ đẹp lộng lẫy và độc đáo, đòi hỏi sự chăm sóc tỉ mỉ. Việc thay chậu định kỳ là cần thiết để đảm bảo sự phát triển tối ưu của cây. Tuy nhiên, quá trình này có thể gây căng thẳng cho cây, vì vậy chỉ nên thực hiện khi thực sự cần thiết và phải tiến hành một cách cẩn thận. Nếu thực hiện đúng cách, thay chậu sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của cây, nên hãy thực hiện định kỳ trong giai đoạn sinh trưởng của cây.

Các bước thực hiện

Chuẩn bị cho việc thay chậu

Chọn thời điểm phù hợp. Cây lan nên được thay chậu sau mỗi một đến hai năm, khi giá thể bị phân hủy và không còn đủ dinh dưỡng. Mùa xuân là thời điểm lý tưởng nhất để thay chậu cho hầu hết các loài lan, nhưng cần lưu ý một số yếu tố khác. Thay chậu khi:

Cây vừa kết thúc đợt ra hoa và bắt đầu mọc rễ hoặc lá mới
Rễ và cây phát triển vượt ra khỏi chậu
Cây không ra hoa hoặc không có dấu hiệu ra hoa mới
Chậu trồng bị vỡ
Cây bị nhiễm sâu bệnh
Giá thể bị ẩm ướt và không thoát nước tốt

Lựa chọn chậu phù hợp. Việc chọn chậu đúng kích thước và chất liệu là yếu tố quan trọng khi trồng lan. Chậu quá lớn sẽ khiến cây tập trung phát triển rễ thay vì ra hoa. Đảm bảo chậu có lỗ thoát nước để cây không bị úng.

Chọn chậu đủ rộng để cây phát triển trong 1-2 năm, nhưng không quá lớn. Nếu không chắc, hãy chọn chậu lớn hơn chậu cũ một cỡ.
Chậu nhựa hoặc đất sét đều phù hợp, nhưng chậu đất sét cần tưới nước thường xuyên hơn.
Ưu tiên chậu có lỗ thông khí trên thành để tăng lưu thông không khí.
Chọn chậu nông thay vì sâu để tránh đọng nước.

Chọn giá thể phù hợp. Lan là loài cây sống bám trên cây chứ không phát triển trong đất như các loài khác. Vì vậy, giá thể trồng lan cần là hỗn hợp rời gồm vỏ cây và các vật liệu hữu cơ khác.

Giá thể lý tưởng bao gồm xơ dừa, rêu sphagnum, đá trân châu, vỏ cây linh sam hoặc hỗn hợp của chúng.

Tưới nước trước khi thay chậu. Ba ngày trước khi thay chậu, hãy tưới nước nhẹ nhàng để giúp cây giảm sốc. Chỉ tưới đủ ẩm giá thể, không tưới quá nhiều.

Đừng quên bón phân cho lan hàng tuần bằng dung dịch phân bón 20-20-20 để cây phát triển khỏe mạnh.

Ngâm giá thể mới. Giá thể khô cần được ngâm nước trước khi sử dụng để đảm bảo độ ẩm. Cách thực hiện:

Cho lượng giá thể đủ vào chậu mới.
Đổ giá thể vào xô lớn gấp đôi kích thước chậu.
Đổ nước ngập giá thể và ngâm trong 1-2 tiếng.
Lọc giá thể qua rây để loại bỏ bụi bẩn.
Rửa sạch giá thể dưới vòi nước chảy.

Khử trùng dụng cụ cắt tỉa. Trước khi thao tác với cây lan, hãy khử trùng dao hoặc kéo để tránh lây nhiễm bệnh.

Hơ lưỡi dao trên lửa cho đến khi đỏ rực.
Hoặc ngâm dụng cụ trong dung dịch sát trùng như i ốt hoặc cồn trong 20 phút.
Một cách khác là luộc dụng cụ trong nước sôi khoảng 20 phút.

Nhẹ nhàng lấy cây lan ra khỏi chậu

Tháo cây lan khỏi chậu. Đặt một tay lên gốc cây để giữ chặt miệng chậu, tay kia nhẹ nhàng lật ngược chậu để đưa cây ra ngoài.

Nếu cây bám chặt vào chậu, hãy lắc nhẹ để cây dần tách ra.
Chỉ cắt rễ hoặc cành nếu không thể lắc cây ra. Cố gắng giữ lại càng nhiều rễ và cành càng tốt.

Làm sạch rễ cây. Giữ cây lan cẩn thận bằng một tay, tay kia loại bỏ giá thể cũ. Sau đó, rửa sạch rễ bằng nước ấm để loại bỏ hoàn toàn giá thể còn sót lại.

Việc làm sạch rễ giúp cây hấp thụ dưỡng chất tốt hơn và ngăn ngừa sâu bệnh.

Loại bỏ rễ và lá hư hỏng. Sau khi rửa sạch, kiểm tra kỹ lưỡ để phát hiện và cắt bỏ rễ mềm, lá vàng úa, củ bẹ khô héo bằng dụng cụ đã khử trùng.

Củ bẹ là bộ phận hình củ hành gần gốc, nơi lá mọc ra.
Khử trùng dụng cụ sau mỗi lần cắt bằng cách lau thuốc sát trùng hoặc hơ lửa.

Xử lý vết cắt bằng bột quế. Quế có tính kháng nấm mạnh, giúp bảo vệ cây khỏi nhiễm trùng và thối rữa. Rắc bột quế lên các vết cắt ở rễ, cành, củ bẹ hoặc lá.

Có thể thay thế bằng thuốc diệt nấm chuyên dụng cho lan.

Chuyển cây lan vào chậu mới

Đặt cây lan vào chậu mới. Nhẹ nhàng đưa cây lan vào chậu mới, đảm bảo rễ được đặt gọn gàng. Cây lan nên được trồng ở độ sâu tương tự như chậu cũ, với gốc lá dưới cùng cách miệng chậu khoảng 1,3 cm. Nếu cây bị tụt quá sâu, hãy thêm một lớp giá thể vào đáy chậu.

Với lan có củ bẹ, đặt củ bẹ sát thành chậu.
Với lan một cành, đặt cây vào trung tâm chậu.

Thêm giá thể mới. Rải giá thể vào chậu và dùng tay nén nhẹ xung quanh rễ. Đảm bảo giá thể chạm đến gốc cây nhưng không quá chặt.

Nghiêng chậu nhẹ nhàng để giá thể lắng đều. Nếu cây lung lay, hãy thêm giá thể và nén lại.
Gõ nhẹ đáy chậu xuống mặt phẳng để giá thể ổn định.

Tưới nước cho cây. Trong 3 tuần đầu, chỉ xịt nước nhẹ nhàng cho đến khi rễ bắt đầu phát triển. Sau đó, tưới đẫm giá thể để giữ ẩm. Trong vài tuần tiếp theo, tưới thường xuyên hơn để giá thể hút nước tốt hơn.

Khi cây đã bén rễ, tưới khoảng 2 tuần một lần khi giá thể khô.
Bón phân hàng tuần bằng dung dịch phân bón 20-20-20.

Cố định cây bằng cọc. Lan dễ bị đổ do hoa nặng, vì vậy hãy dùng cọc tre để hỗ trợ cây.

Cắm cọc tre vào giữa chậu.
Dùng dây mềm buộc nhẹ cành chính vào cọc, đảm bảo cây đứng vững.

Duy trì độ ẩm và bóng râm cho cây trong một tuần. Để giảm căng thẳng cho cây sau khi thay chậu, hãy di chuyển cây đến nơi có ánh sáng dịu nhẹ, tránh ánh nắng trực tiếp. Xịt nước nhẹ nhàng lên cành, lá và rễ hai lần mỗi ngày để tăng độ ẩm.