Hướng dẫn trồng hoa sen đúng cách
27/02/2025
Nội dung bài viết
Hoa sen, biểu tượng thiêng liêng trong Phật giáo và Ấn Độ giáo, còn được tôn vinh là quốc hoa của Ấn Độ. Loài cây thủy sinh này có nguồn gốc từ Nam Á và Úc, nhưng với sức sống mãnh liệt, chúng có thể phát triển ở hầu hết các vùng khí hậu ôn đới nếu được chăm sóc đúng cách. Bạn có thể trồng sen từ hạt hoặc củ, tuy nhiên, sen trồng từ hạt thường không nở hoa trong năm đầu tiên.
Hướng dẫn chi tiết
Phương pháp trồng sen từ hạt
Chuẩn bị hạt giống bằng cách cạo lớp vỏ cứng. Sử dụng giũa móng tay kim loại để cạo nhẹ lớp vỏ ngoài của hạt, lộ ra phần lõi màu kem bên trong. Hãy cẩn thận không làm tổn thương phần lõi, vì điều này có thể ngăn hạt nảy mầm. Việc cạo vỏ giúp nước thấm vào phần lõi dễ dàng hơn.
- Nếu không có giũa móng tay, bạn có thể dùng dao sắc hoặc chà nhẹ hạt trên bề mặt bê tông, nhưng nhớ thực hiện nhẹ nhàng để tránh làm hỏng hạt.
Ngâm hạt sen trong nước ấm. Sử dụng cốc thủy tinh hoặc vật đựng trong suốt để dễ dàng quan sát quá trình nảy mầm. Nước ngâm cần được khử clo và duy trì nhiệt độ từ 24-27 độ C.
- Sau khoảng một ngày, hạt sen sẽ chìm xuống và nở to gần gấp đôi kích thước ban đầu. Những hạt nổi trên mặt nước thường không có khả năng nảy mầm, hãy loại bỏ chúng để tránh làm đục nước.
- Thay nước hàng ngày, kể cả khi hạt đã nảy mầm. Cẩn thận khi vớt cây con ra thay nước vì chúng rất mỏng manh.
Chuẩn bị chậu trồng với đất phù hợp. Chọn chậu có dung tích 10-20 lít, đủ không gian cho cây phát triển. Chậu nhựa màu đen giúp giữ nhiệt tốt hơn.
- Hỗn hợp đất lý tưởng gồm 2 phần đất sét và 1 phần cát sông. Đất trộn sẵn có thể nổi lên khi đặt chậu vào nước.
- Đảm bảo chậu không có lỗ thoát nước để tránh cây mọc ra ngoài và phát triển kém.
Chuyển cây con ra chậu khi đạt chiều cao khoảng 15 cm. Hạt sen thường nảy mầm sau 4-5 ngày ngâm. Tuy nhiên, chuyển cây quá sớm có thể khiến cây chết.
- Nếu cây đã mọc lá, vẫn có thể trồng được, nhưng cần cẩn thận để lá không dính đất.
Đặt hạt sen đã nảy mầm lên mặt đất, cách nhau khoảng 10 cm. Không cần chôn sâu, chỉ cần rắc một lớp đất mỏng lên trên để giữ hạt. Hạt sen sẽ tự bén rễ.
- Dùng đất sét nặn bọc dưới hạt để giữ chúng chìm xuống. Nếu không, hạt có thể nổi lên khi đặt chậu vào nước.
Đặt chậu vào hồ nước. Sen là cây thủy sinh, cần mực nước tối thiểu 5-10 cm phủ trên mặt đất. Với giống sen cao, mực nước có thể lên đến 45 cm, còn giống mini cần 5-30 cm.
- Nhiệt độ nước tối thiểu là 21 độ C. Ở vùng lạnh, mực nước nông giúp giữ ấm cho cây.
- Sen trồng từ hạt hiếm khi nở hoa trong năm đầu. Hạn chế bón phân và để cây thích nghi với môi trường.
Hướng dẫn trồng sen từ củ
Chọn mua củ sen vào đầu mùa xuân. Bạn có thể tìm mua củ sen tại các vườn ươm, trung tâm làm vườn hoặc đặt hàng trực tuyến. Do khó khăn trong vận chuyển, củ sen thường không có sẵn sau khi được kích thích phát triển vào cuối mùa xuân. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tìm được củ sen trồng tại địa phương.
- Đối với các giống lai hiếm, bạn có thể đặt mua trực tuyến. Nếu có hội nhóm trồng cây thủy sinh gần đó, hãy tham khảo ý kiến của họ. Một số hội nhóm cũng bán cây giống.
Ngâm củ sen trong nước ấm từ 21-31 độ C. Nhẹ nhàng đặt củ sen lên mặt nước. Đặt bát nước ở nơi ấm áp, có ánh sáng mặt trời nhưng tránh ánh nắng trực tiếp.
- Nếu dự định chuyển cây vào hồ, hãy sử dụng nước từ hồ để ngâm củ sen (nếu nước đủ ấm). Thay nước sau 3-7 ngày hoặc khi nước bị đục.
Chọn chậu tròn có đường kính 90-120 cm. Sen có xu hướng phát triển mạnh và chiếm nhiều diện tích. Chậu trồng sẽ giúp kiểm soát sự phát triển của cây, ngăn chúng lan rộng khắp hồ.
- Chậu sâu và tròn sẽ hạn chế cây sen vươn ra ngoài, tránh tình trạng cây bị kẹt trong góc, dẫn đến còi cọc hoặc chết.
Đổ đất chặt vào chậu. Hỗn hợp đất lý tưởng gồm 60% đất sét và 40% cát sông. Đổ đất vào chậu, để mặt đất cách miệng chậu khoảng 7,5-10 cm.
- Bạn cũng có thể sử dụng đất cải tạo với một lớp cát mỏng khoảng 5-7,5 cm trên bề mặt. Đảm bảo giữ khoảng cách phù hợp từ mặt đất đến miệng chậu.
Nhẹ nhàng ấn củ sen vào lớp đất mặt. Dùng tay ấn nhẹ củ sen vào lớp cát, sau đó đặt đá lên trên để giữ củ không nổi lên mặt nước trước khi ra rễ.
- Không chôn sâu củ sen vào đất vì có thể khiến củ bị thối. Chỉ cần ấn nhẹ củ vào mặt đất là đủ.
Đặt chậu vào hồ, ngập dưới mặt nước khoảng 15-30 cm. Chọn vị trí có nhiều ánh nắng, tránh dòng nước chảy mạnh và đảm bảo đủ không gian cho cây phát triển. Khi cây đã ổn định, bạn có thể di chuyển chậu đến vị trí mong muốn.
- Củ sen sẽ tự bám chặt vào đất và phát triển rễ sau khi được đặt vào hồ.
Hướng dẫn chăm sóc cây sen
Duy trì nhiệt độ nước tối thiểu 21 độ C. Cây sen phát triển mạnh khi nhiệt độ nước đạt mức này. Sen đạt trạng thái tăng trưởng tối ưu trong nước ấm, với nhiệt độ không khí lý tưởng cũng khoảng 21 độ C.
- Lá sen sẽ xuất hiện sau vài ngày trong nước ấm, và hoa sẽ nở sau 3-4 tuần khi nhiệt độ nước đạt trên 27 độ C.
- Kiểm tra nhiệt độ nước thường xuyên. Ở vùng khí hậu lạnh, có thể cần dùng máy sưởi để duy trì nhiệt độ phù hợp.
Trồng sen ở nơi có ánh nắng trực tiếp. Sen phát triển tốt nhất khi nhận được 5-6 giờ ánh nắng mặt trời mỗi ngày. Nếu hồ bị che khuất, hãy tỉa bớt cây xung quanh để đảm bảo ánh sáng.
- Ở Bắc Mỹ, sen thường nở hoa từ giữa tháng 7 đến đầu tháng 8. Hoa nở vào sáng sớm và khép lại vào chiều, kéo dài khoảng 3-5 ngày trước khi tàn. Chu kỳ này lặp lại trong suốt mùa sinh trưởng.
Loại bỏ hoa tàn và lá vàng úa. Nếu cây sen phát triển quá mạnh, bạn có thể cắt tỉa các chồi mới, nhưng lưu ý chúng sẽ mọc lại cho đến khi bạn trồng lại cây vào chậu mới vào mùa xuân.
- Không cắt hoa hoặc cuống lá dưới mặt nước vì rễ và củ sen hấp thụ ô-xy qua cuống lá.
Sử dụng phân bón viên nén dành cho cây thủy sinh. Loại phân này được thiết kế đặc biệt cho cây sống trong nước. Chờ đến khi củ sen mọc được 6 lá trước khi bón phân, và tránh đặt trực tiếp viên phân lên củ sen.
- Giống sen nhỏ cần 2 viên, trong khi giống lớn cần 4 viên. Bón phân mỗi 3-4 tuần và ngừng vào giữa tháng 7 để cây chuẩn bị ngủ đông.
- Không bón phân cho sen trồng từ hạt trong năm đầu tiên.
Chú ý phòng trừ sâu bệnh. Lá sen thường thu hút rệp và sâu bướm. Sử dụng thuốc trừ sâu dạng bột rắc nhẹ lên lá để bảo vệ cây.
- Tránh dùng thuốc trừ sâu dạng lỏng vì chứa dầu và chất tẩy có thể gây hại cho sen.
Di chuyển cây sen vào vùng nước sâu hơn khi thu sang. Sen có thể sống sót qua mùa đông ở vùng lạnh nếu củ sen nằm dưới độ sâu đóng băng. Độ sâu này thay đổi tùy theo khu vực.
- Nếu hồ nông, hãy di chuyển chậu sen vào nhà xe hoặc tầng hầm và phủ lớp phủ giữ ấm củ sen.
Trồng lại củ sen hàng năm. Vào đầu xuân, khi cây bắt đầu đâm chồi, hãy thay đất mới và đặt củ sen vào chậu cũ (trừ khi chậu bị hư). Đặt chậu trở lại hồ với độ sâu như cũ.
- Nếu cây sen phát triển quá mạnh, kiểm tra chậu có bị nứt không và cân nhắc thay chậu lớn hơn.
Những lời khuyên hữu ích
- Sử dụng phân bón hữu cơ từ tảo bẹ hoặc bột cá nếu muốn tránh phân bón hóa học.
- Củ sen rất dễ vỡ, hãy cẩn thận khi cầm và tránh làm hỏng phần đầu nhọn ("mắt" củ). Sen sẽ không nảy mầm nếu mắt củ bị tổn thương.
- Hoa sen, hạt sen, lá non và ngó sen đều có thể ăn được, mặc dù có thể gây cảm giác say nhẹ.
- Hạt sen có thể tồn tại qua hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
