Hướng dẫn Tự học Võ thuật Cổ truyền Trung Quốc

Dọn dẹp một không gian trống trong nhà. Vì bạn sẽ thực hiện nhiều động tác như nhảy, đá, đấm, và có thể làm ảnh hưởng đến không gian xung quanh, hãy dành riêng một khu vực trong nhà cho việc tập luyện. Bạn cần ít nhất 9 mét vuông.

• Nếu không có phòng trống, hãy sắp xếp lại một góc phòng và di chuyển các vật dụng để tránh hư hỏng hoặc chấn thương khi tập luyện.

Chuẩn bị bao đấm. Dụng cụ này có thể không cần ngay lập tức nhưng sẽ trở nên thiết yếu sau này. Ban đầu, bạn có thể tập luyện các động tác trong không khí, nhưng khi tiến bộ, bạn cần một kháng vật như bao đấm để nâng cao kỹ năng.

• Bạn có thể treo bao đấm trên trần nhà (nếu thiết kế phòng cho phép) hoặc sử dụng bao đấm tự đứng, có sẵn tại hầu hết các cửa hàng dụng cụ thể thao.

Tìm kiếm tài liệu hướng dẫn. Cách tốt nhất để học võ là tìm một người thầy hướng dẫn, hay còn gọi là "sư phụ". Tuy nhiên, nếu bạn chăm chỉ và kiên nhẫn, bạn hoàn toàn có thể tự học. Hãy mua các đĩa DVD, xem video trực tuyến, hoặc tham khảo tài liệu từ các trang web của các trường võ thuật. Nhiều trang web cung cấp video ngắn giúp bạn làm quen với chương trình học và hướng dẫn một số động tác cơ bản.

• Nên tham khảo nhiều nguồn khác nhau. Có nhiều trường phái võ thuật, và bạn cần chắc chắn rằng mình đang theo đuổi trường phái phù hợp nhất. Đừng quên kiểm tra độ uy tín của các nguồn thông tin để đảm bảo bạn đang đi đúng hướng.

Ban đầu, hãy tập trung vào một phạm vi cụ thể. Công phu bao gồm rất nhiều kỹ năng, và việc học tất cả cùng lúc có thể khiến bạn quá tải. Khi mới bắt đầu, hãy chọn một lĩnh vực để tập trung. Sau khi nắm vững các thế đứng tấn, bạn có thể chọn học nhảy, đá, hoặc đấm.

• Việc này giúp bạn lập kế hoạch học tập hiệu quả hơn. Ví dụ, bạn có thể dành thứ hai, thứ tư và thứ sáu để tập các thế đứng tấn và đá, trong khi thứ ba và thứ năm tập trung vào kỹ năng cơ trung tâm như giữ thăng bằng và độ dẻo.

Rèn luyện khả năng giữ thăng bằng và độ dẻo. Để duy trì các thế đứng tấn trong công phu, bạn cần có khả năng giữ thăng bằng tốt. Một cách hiệu quả để cải thiện kỹ năng này là tập yoga. Mặc dù có vẻ không liên quan đến võ thuật, nhưng yoga sẽ xây dựng nền tảng vững chắc giúp bạn tiến bộ nhanh chóng.

• Về độ dẻo, hãy bắt đầu mỗi buổi tập với việc khởi động và giãn cơ. Bạn có thể khởi động bằng cách chạy bộ nhẹ, nhảy dang tay chân, hoặc chống đẩy. Sau đó, hãy dành thời gian kéo giãn cơ để tránh chấn thương và tăng cường sự linh hoạt, giúp các cú đá cao hơn và động tác uyển chuyển hơn.

Luyện tập thành thạo các thế đứng tấn. Cốt lõi của công phu nằm ở các thế đứng tấn. Đứng tấn sai sẽ khiến động tác của bạn không chính xác. Ba thế đứng tấn đầu tiên này không chỉ dùng để đối kháng mà còn là nền tảng cho công phu cổ truyền và sử dụng vũ khí. Dưới đây là một số thế đứng tấn cơ bản:

• Thế kỵ mã: Gập đầu gối khoảng 30 độ, hai chân mở rộng hơn vai, nắm tay để ngang hông, lòng bàn tay hướng lên. Giữ lưng thẳng như đang cưỡi ngựa.
• Thế đứng tấn dài phía trước: Gập đầu gối, chân trái lùi về sau, tay phải đưa ra trước, tay trái đặt trước ngực. Đổi chân và tay khi di chuyển.
• Thế chân mèo: Chân phải lùi về sau, chân trái chỉ chạm nhẹ ngón chân xuống đất. Hai tay nắm lại như đang bảo vệ mặt.
• Thế chiến đấu: Tương tự tư thế quyền anh, một chân trước chân sau, tay bảo vệ mặt, đầu gối thả lỏng.

Luyện tập các kỹ thuật đấm. Sức mạnh của cú đấm đến từ hông. Công phu sử dụng các kỹ thuật đấm thẳng, đấm móc ngang và đấm móc lên. Dưới đây là cách thực hiện:

• Đấm thẳng: Trong thế chiến đấu, xoay hông và tung nắm đấm trái, sau đó là tay phải. Lực đấm đến từ hông.
• Đấm móc ngang: Xoay hông và tung cú đấm từ phải sang trái, tạo thành hình móc. Lực đấm vẫn xuất phát từ hông.
• Đấm móc lên: Hạ thấp nắm đấm và đánh hướng lên, nhắm vào cằm đối thủ. Xoay hông nhẹ để tăng sức mạnh.

Luyện tập kỹ thuật phòng thủ. Phòng thủ phụ thuộc vào vị trí bạn cần bảo vệ. Luôn bắt đầu với thế chiến đấu khi đối thủ tấn công:

• Đối phó với đấm thẳng và móc: Gập tay để chặn đòn, đồng thời dùng tay còn lại phản công.
• Đối phó với đá và chỏ: Dùng cả hai tay bảo vệ mặt, xoay hông về hướng tấn công để giảm chấn thương.

Tạo sức mạnh cho các cú đá. Đá là một trong những kỹ năng nổi bật của công phu. Dưới đây là ba kiểu đá cơ bản:

• Bước đá: Bước chân trái lên, dùng mặt trong bàn chân đá vào bao đấm.
• Đá dậm chân: Bước chân trái lên, đưa chân phải ra trước và đá mạnh vào bao.
• Đá tống ngang: Đứng thế chiến đấu, đá chân phải lên cao, dùng mặt bên bàn chân đá vào bao.

Luyện tập trong không trung và với bao đấm. Khi mới bắt đầu, hãy tập các động tác trong không trung. Khi đã thuần thục, chuyển sang tập với bao đấm. Nếu mệt, hãy nghỉ ngơi hoặc đổi động tác.

• Khi tự tin, hãy tìm bạn tập cùng. Hai người có thể tập đấm đá với nhau hoặc sử dụng dụng cụ bảo hộ để luyện tập an toàn.

Động tác con rồng. Động tác này mang tính đe dọa cao, luôn giữ ánh nhìn tập trung vào đối thủ. Cách thực hiện:

• Vào thế đứng tấn kỵ mã với hai chân mở rộng và đầu gối gập sâu hơn.
• Đưa cổ tay thẳng, bàn tay tạo hình móng vuốt, sẵn sàng tấn công.
• Thoát khỏi tư thế ngồi xổm và thực hiện cú đá tống ngang vào bụng đối thủ.

Động tác con rắn. Động tác này mô phỏng sự uyển chuyển của rắn, kết hợp tấn công và né tránh. Cách thực hiện:

• Mở rộng hai chân, chân phải sau chân trái, trọng lượng dồn về chân sau, đầu gối hơi gập.
• Bàn tay mở rộng như lưỡi dao, sẵn sàng chém vào đối thủ.
• Chặn đối thủ bằng cách nắm lấy cánh tay họ và kết hợp với cú đá dậm chân mạnh mẽ.

Tấn công kiểu con báo. Động tác này linh hoạt, cho phép bạn tấn công nhanh và thoát lui khi cần:

• Vào tư thế chiến đấu mở rộng, trọng lượng dồn về chân sau.
• Khi tấn công, chuyển trọng lượng về phía trước, dùng lòng bàn tay và ngón tay để đánh, tránh dùng nắm đấm để giảm nguy cơ chấn thương.

Động tác con sếu. Động tác này mang tính phòng thủ, chờ đối thủ tấn công trước:

• Vào thế đứng tấn chân mèo với hai chân khép sát, giấu bàn chân để gây bất ngờ.
• Dang hai tay để đánh lạc hướng đối thủ.
• Khi đối thủ tiến đến, giơ chân trước lên và thực hiện cú đá mạnh mẽ.

Vồ như hổ. Động tác này thể hiện sự nhanh nhẹn và sức mạnh của loài hổ. Cách thực hiện:

• Vào tư thế chiến đấu với hai chân mở rộng, gần như ngồi xổm.
• Đưa hai tay ra trước vai, tạo hình móng vuốt, lòng bàn tay hướng ra ngoài.
• Phối hợp hai tay tấn công liên hoàn, sau đó tung cú đá tống ngang nhắm vào cổ họng đối thủ.

Khám phá hai trường phái chính của công phu. Vào những ngày không luyện võ, hãy đọc các tác phẩm kinh điển về công phu và chiến đấu từ các bậc thầy như Tôn Vũ, Lý Tiểu Long, hay Lâm Thế Vinh. Họ sẽ giúp bạn hiểu rõ hai trường phái:

• Thiếu Lâm: Trường phái cổ xưa nhất, nổi tiếng với các kỹ thuật "hướng ngoại", rèn luyện cơ bắp, dây chằng và gân cốt trở nên dẻo dai và mạnh mẽ.
• Võ Đang: Trường phái này tập trung vào các kỹ thuật "hướng nội", rèn luyện khí công, thiền định và nội lực, giúp tăng cường sự tập trung và sức mạnh tinh thần.

Liên tưởng động tác với loài vật. Để hiểu sâu hơn về công phu, hãy liên tưởng các động tác với đặc tính của loài vật. Đây chính là nguồn gốc của môn võ thuật này, giúp bạn khai phá tiềm năng bên trong.

• Câu chuyện kể về một người đàn ông New Zealand đào hố sâu 1m và tập nhảy ra vào. Dần dần, ông ta trở nên nhanh nhẹn như một con chuột túi. Điều này cho thấy việc luyện tập không chỉ là chiến đấu mà còn là sự kết nối với tự nhiên.

Thiền định. Các samurai Nhật Bản sử dụng thiền để nâng cao kỹ năng chiến đấu. Họ tin rằng thiền giúp tâm trí minh mẫn và nhận thức rõ ràng hơn trong từng động tác. Thiền 15 phút mỗi ngày có thể mang lại sự cân bằng và sức mạnh nội tâm.

• Hãy tưởng tượng một tai nạn giao thông, khi đó mọi thứ dường như chậm lại. Đó chính là trạng thái thiền, giúp bạn phản ứng nhanh hơn và bình tĩnh hơn trong mọi tình huống.

Luyện tập không ngừng nghỉ! Cách duy nhất để thấu hiểu tâm trí của một võ sĩ là kiên trì luyện tập. Dù ban đầu có thể cảm thấy lạ lẫm khi tập một mình, nhưng việc luyện tập hàng ngày, kết hợp với thiền định và nghiên cứu tài liệu võ thuật, sẽ dần trở thành thói quen không thể thiếu.

• Luyện tập trong không trung, với bao đấm, và cùng bạn bè. Hãy tìm kiếm thử thách mới khi kỹ năng của bạn ngày càng tiến bộ.
• Luôn tự điều chỉnh và sửa sai ngay khi phát hiện. Xem lại tài liệu để đảm bảo kỹ thuật của bạn chính xác, vì chỉ có như vậy bạn mới thực sự học được công phu.