Huyền thoại về 12 con giáp và câu chuyện kịch tính của cuộc đua quyết liệt giữa các loài vật. Mỗi con giáp không chỉ là biểu tượng cho năm mà còn mang trong mình một phần lịch sử và văn hóa đặc sắc.

24/04/2025

Nội dung bài viết

12 con giáp không chỉ dùng để xác định năm âm lịch, mà mỗi con giáp còn gắn liền với những đặc trưng riêng biệt. Thậm chí, có những vùng gọi Mão là Mèo, hay Thỏ thay vì Mèo. Cùng khám phá câu chuyện đằng sau sự hình thành 12 con giáp!

12 con giáp chắc chắn không còn xa lạ với mỗi chúng ta. Bạn đã hiểu hết về sự tích và ý nghĩa của những con giáp này chưa? Hãy cùng Tripi khám phá qua bài viết dưới đây.

Câu chuyện về 12 con giáp

Từ thuở xa xưa, Ngọc Hoàng, người cai quản cả thiên giới, đã quyết định chọn những loài vật xứng đáng để thay mặt mình cai quản nhân gian và đặt tên cho các năm. Chính vì thế, Ngài đã mời các loài vật lên trời để quyết định số phận của mình.

Ngọc Hoàng gọi các loài vật lên thiên đình

Rồng, loài vật quyền lực của vùng sông biển, khi lên trời, tự tin rằng mình sẽ được chọn để đảm nhận vị trí quan trọng nhất. Với bộ cánh rực rỡ và oai phong, những giáp trụ lấp lánh cùng bộ ria tua tủa, Rồng quả thật uy nghi. Tuy nhiên, nó lại thiếu một điểm, đó là một chiếc sừng trên đầu, khiến Rồng cảm thấy mình chưa hoàn hảo, và muốn mượn một bộ sừng để thêm phần hùng vĩ.

Khi rồng gặp gà trống cũng chuẩn bị lên trời, nó ngỏ ý muốn mượn đôi sừng vàng óng của gà. Ban đầu, gà trống không đồng ý, nhưng rồng vẫn kiên trì thuyết phục, cho rằng cặp sừng này không phù hợp với gà. Đúng lúc này, rết xuất hiện và đứng ra bảo lãnh, cam đoan cho rồng mượn sừng. Cuối cùng, gà trống đành đồng ý.

Huyền thoại về 12 con giáp

Sáng hôm sau, vô số loài vật kéo đến thiên cung, chen chúc không hết. Ngọc Hoàng ra ngự triều và lên tiếng phán bảo:

– Từ nay, các năm sẽ được đặt tên theo các loài vật, và thứ tự của chúng sẽ do chính các loài vật tự chọn lựa một cách công bằng!

Vậy là muôn loài đã chọn lựa: Trâu, hổ, rồng, ngựa, dê, chó, lợn, thỏ, rắn, khỉ, gà trống và chuột. Mặc dù có 12 con vật, nhưng sự tranh giành giữa chúng khiến Ngọc Hoàng phải phân xử. Cuối cùng, Ngọc Hoàng quyết định để trâu đứng đầu vì nó là loài vật mạnh mẽ nhất. Mọi người đều đồng ý, nhưng chuột lại không im lặng:

Huyền thoại 12 con giáp

– Không lẽ tôi lại không lớn hơn trâu sao? Khi mọi người nhìn thấy tôi, ai cũng phải thốt lên: “Ôi, con chuột lớn quá!” Nhưng chẳng ai lại nói: “Trời ơi, con trâu to quá!” Như vậy, người ta đã công nhận tôi to hơn cả trâu rồi!

Ngọc Hoàng lúng túng không biết phải giải quyết thế nào. Sau một hồi tranh cãi, chó, thỏ, gà đề xuất nên tìm con người để làm minh chứng. Khi Ngọc Hoàng cùng các loài vật đến chỗ đám người đang tụ họp, họ liền nhìn thấy con trâu và đồng thanh khen: “Ôi, con trâu béo đẹp quá!”. Lúc đó, chuột nhanh trí leo lên lưng trâu, vuốt ve chòm râu của nó để thu hút sự chú ý. Một người trong đám đông reo lên: “Wow, con chuột lớn quá!”.

Thứ tự của các con giáp

Ngọc Hoàng nghe rõ điều đó và lập tức phán: Từ nay, các năm sẽ được gọi theo thứ tự từ Chuột (Tý), Trâu (Sửu), Hổ (Dần), Thỏ (Mão), Thìn (Rồng), Rắn (Tỵ), Ngọ (Ngựa), Dê (Mùi), Khỉ (Thân), Gà (Dậu), Chó (Tuất), và Lợn (Hợi).

Kể về gà trống, khi trở về, nó buồn bã vì nghĩ rằng rồng chỉ được xếp trước nhờ cặp sừng đẹp mà nó đã cho mượn. Gà quyết định đòi lại cặp sừng, nhưng lúc này, rồng không chịu trả mà lại lặn mất.

Truyền thuyết về 12 con giáp

Nhớ lại chuyện, gà trống tìm đến rết, người đã bảo lãnh cho rồng. Tuy nhiên, rết cũng chẳng làm gì được rồng và chỉ biết lảng tránh. Gà tức giận, mắng rết và ngay lập tức xù lông, nhảy lên mổ vào đầu rết, rồi nuốt nó vào diều. Cũng vì thế mà gà và rết trở thành kẻ thù truyền kiếp.

Ngày nay, gà trống vẫn không quên việc trả thù. Mỗi sáng, nó đều gáy to: “Ò ó o, anh rồng trả cặp sừng cho tôi đi!”

Huyền thoại về cuộc đua của 12 con giáp

Truyền thuyết kể rằng từ thuở xa xưa, Ngọc Hoàng là vị thần cai quản vũ trụ và đã đặt tên cho mọi loài vật trên thế gian. Ngài quyết định chọn ra những loài vật xứng đáng để đại diện cho từng năm. Mỗi năm sẽ có một con vật làm chủ tể, thay Ngọc Hoàng cai quản hạ giới.

Truyền thuyết về cuộc đua 12 con giáp

Sau đó, Ngọc Hoàng triệu tập muôn thú đến tham gia cuộc thi, mỗi loài đều háo hức muốn giành lấy ngôi vị cao quý. Theo quy định, 12 con vật đến thiên đình sớm nhất sẽ được chọn lựa theo thứ tự.

Sáng hôm sau, chuột đã thức dậy từ rất sớm. Trên đường đến thiên môn, chuột gặp phải một con sông lớn chảy xiết, không thể vượt qua. Một lúc sau, chuột gặp trâu và liền nhảy lên tai của trâu để qua sông mà trâu không hề hay biết. Trâu cứ thế bước nhanh về đích, nhưng khi gần đến nơi, chuột nhảy xuống trước và giành được hạng nhất, còn trâu về nhì, hổ đứng thứ ba.

Cuộc đua đầy kịch tính giữa các loài

Thỏ, dù nhanh nhẹn và linh hoạt, đã giành được vị trí thứ tư. Tuy nhiên, phải đối mặt với địa hình hiểm trở của sông suối, nó cũng gặp không ít khó khăn mới có thể vượt qua. Rồng, mặc dù có khả năng bay, nhưng trên đường đi, nó gặp một ngôi làng đang cháy và dừng lại cứu người, vì thế chỉ có thể về đích ở vị trí thứ năm.

Rắn và ngựa lần lượt về sau rồng, chiếm giữ vị trí thứ 6 và thứ 7. Dê, khỉ và gà cùng nhau vượt sông trên một chiếc bè. Khi họ lên bờ, dê được nhường lên trước, tiếp theo là khỉ và cuối cùng là gà. Theo đó, dê đứng ở vị trí thứ 8, khỉ thứ 9 và gà trống thứ 10.

Thứ tự các con giáp

Chó vì quá mải mê vui đùa dưới nước, nghịch ngợm trong sông, nên chỉ có thể về hạng 11. Heo, mặc dù không chậm, nhưng lại tham ăn và sau khi ăn xong lại ngủ, nên đành phải chấp nhận vị trí thứ 12.

Những lí giải về 12 con giáp

Vì sao năm Mão lại là năm Mèo ở Việt Nam, trong khi các nước khác lại gọi là năm Thỏ?

Thập nhị chi, hệ thống 12 con giáp, là một phần quan trọng trong văn hóa Á Đông. Một điều đặc biệt là mặc dù hầu hết các quốc gia theo âm lịch đều gọi năm thứ tư là năm Thỏ, nhưng người Việt lại chọn Mèo. Đây chính là điểm khác biệt duy nhất trong chuỗi 12 con giáp, khiến nhiều người không khỏi tò mò muốn tìm hiểu nguyên nhân.

Nguồn gốc của thập nhị chi có thể được truy nguyên từ thời nhà Thương ở Trung Quốc, nơi 12 loài vật tượng trưng cho các năm. Con thỏ, với ý nghĩa sinh sôi và may mắn, được xếp vào vị trí thứ tư. Tuy nhiên, khi văn hóa này du nhập vào Việt Nam, người Việt đã có sự thay đổi đáng kể, từ con thỏ sang con mèo.

Hiện tại, chưa có một lý giải chính thức nào được công nhận về sự thay đổi này. Tuy nhiên, nhiều giả thuyết đã được đưa ra, chẳng hạn như mối quan hệ gần gũi của mèo với đời sống người dân Việt, hay những yếu tố văn hóa, ngôn ngữ đặc trưng. Sự thay đổi này không chỉ đơn giản là một sự thay đổi tên gọi, mà còn phản ánh những nét đặc sắc trong văn hóa và tư duy của người Việt.

Tại sao gà trống lại thù rết?

Theo truyền thuyết, nguyên nhân xuất phát từ việc rồng mượn cặp sừng của gà trống. Ban đầu, gà trống không đồng ý, nhưng rết đứng ra bảo lãnh giúp đỡ, khiến gà trống cuối cùng cho mượn. Tuy nhiên, sau đó, rồng lại lấy luôn cặp sừng mà không trả. Gà trống cho rằng đây chính là lý do Ngọc Hoàng đã xếp nó sau rồng.

Tại sao gà trống lại thù rết?

Vì sao gà trống lại gáy ò ó o?

Câu chuyện về cặp sừng lại tiếp tục với việc rồng mượn cặp sừng của gà trống để tham gia cuộc thi, nhưng sau đó lại lật lọng và giữ luôn cặp sừng ấy. Gà trống cảm thấy uất ức, nhưng không thể làm gì khác ngoài việc mỗi sáng gáy ò ó o để đòi lại cặp sừng từ rồng.

Vì sao gà trống lại gáy ò ó o?

Theo truyền thuyết Trung Quốc, tại sao chuột lại đứng đầu trong 12 con giáp?

Trong truyền thuyết Trung Quốc về sự khởi đầu của vũ trụ, trước kia, vũ trụ chỉ là một quả trứng chìm trong bóng tối mịt mù. Chính nhờ chuột cắn rách vũ trụ mà trời đất mới phân chia, ánh sáng bắt đầu hiện ra. Từ đó, chuột được xem như anh hùng cứu rỗi thế giới, và vị trí đứng đầu trong 12 con giáp là sự tôn vinh xứng đáng dành cho loài vật này.