Khám phá những giống heo đặc trưng tại Việt Nam, những loài vật quan trọng trong ngành chăn nuôi nước ta.

30/04/2025

Nội dung bài viết

Heo đóng vai trò thiết yếu trong ngành chăn nuôi, góp phần lớn vào nền kinh tế. Cùng Tripi tìm hiểu những giống heo đặc trưng tại Việt Nam qua bài viết này.

Việt Nam nổi bật với sự đa dạng sinh học đặc sắc, trong đó có hàng chục giống lợn quý hiếm phân bổ khắp các vùng miền. Hãy cùng Tripi khám phá thông tin về 12 giống heo đặc trưng nổi bật.

Lợn Móng Cái

Nguồn gốc của lợn Móng Cái xuất phát từ Thành phố Móng Cái, Quảng Ninh. Giống lợn này được tìm thấy chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc, miền Trung và Tây Nguyên, chiếm ưu thế lớn nhất trong các giống lợn bản địa.

Lợn Móng Cái

Lợn Móng Cái được chia thành hai dòng: dòng xương to và dòng xương nhỏ. Đặc điểm dễ nhận diện của giống lợn này là đầu đen, với một vệt trắng hình tam giác hoặc hình thoi trên trán, cùng mõm trắng. Các bộ phận khác như lưng, mông và cổ đều có màu đen, tạo hình dáng giống yên ngựa, phần còn lại là màu trắng.

Khả năng sinh sản của lợn Móng Cái được đánh giá rất cao, với mỗi lứa có thể sinh từ 10 đến 16 con.

Lợn Ỉ

Lợn Ỉ là giống lợn bản địa, có nguồn gốc từ tỉnh Nam Định và chủ yếu nuôi ở miền Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, vì hiệu quả kinh tế không cao, lợn Ỉ đang đối diện với nguy cơ tuyệt chủng và được chăm sóc đặc biệt để bảo tồn giống thuần chủng.

Lợn Ỉ có đặc điểm nổi bật với đầu lớn, trán dô khi béo, khuôn mặt nhăn nheo, và phần cổ cùng má xệ xuống khi đạt khoảng 5 đến 6 tháng tuổi. Mắt híp, mõm ngắn và to, môi dưới thường dài hơn môi trên.

Lợn Ỉ mỡ

Lợn Ỉ có thân hình ngắn, vai nở và ngực sâu. Khi béo, lưng ít võng đi, bụng to và xệ xuống rõ rệt, mông nở từ lúc 2 đến 3 tháng tuổi, phần sau mông hơi cúp, chân thấp và yếu.

Giống lợn này có thể phối giống khi đạt 4 đến 5 tháng tuổi, mỗi năm có thể sinh 2 lứa, mỗi lứa từ 8 đến 11 con, đôi khi có thể đạt tới 16 con mỗi lứa.

Lợn Mán

Lợn Mán, hay còn gọi là lợn mọi, heo mọi, heo đen, có nguồn gốc từ tỉnh Hoà Bình. Chúng được nuôi chủ yếu ở các huyện như Kim Bôi, Đà Bắc, Kỳ Sơn, Tân Lạc, Cao Phong của tỉnh Hoà Bình.

Lợn Mán

Lợn Mán có kích thước nhỏ nhắn, với mặt nhỏ và mõm dài. Thân hình của chúng tuy nhỏ nhưng rất chắc, tai nhỏ, có thể dựng đứng hoặc hơi cụp, lưng thẳng hoặc hơi võng.

Chúng có bộ lông dài và cứng, với màu sắc đặc trưng: 64% lông đen tuyền và 36% lông đen có đốm trắng ở các khu vực như trán, chóp đuôi và bàn chân.

Lợn Mán có khả năng sinh sản khá ổn định, mỗi năm có thể đẻ khoảng 1.3 lứa, mỗi lứa thường có từ 5 đến 6 con sơ sinh sống sót.

Lợn Sóc

Lợn Sóc, hay còn gọi là lợn sóc Tây Nguyên hoặc heo Êđê, là giống lợn truyền thống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên như Êđê, Gia Rai, Bana. Giống lợn này chủ yếu được nuôi ở các tỉnh như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum.

Lợn Sóc

Lợn Sóc có vóc dáng nhỏ bé, với mõm dài và nhọn. Làn da dày, mốc, bộ lông đen, dài, cùng bờm dựng đứng tạo nên đặc điểm nổi bật. Chân lợn Sóc nhỏ nhắn, di chuyển bằng móng nhưng rất nhanh nhẹn.

Lợn Sóc có thể bắt đầu phối giống từ 9 đến 12 tháng tuổi. Mỗi năm, lợn Sóc có thể đẻ 1 đến 2 lứa, mỗi lứa thường có từ 6 đến 10 con.

Lợn Cỏ

Lợn Cỏ có nguồn gốc từ miền Trung Việt Nam, được phân bố chủ yếu ở các vùng dọc theo dãy Trường Sơn, bao gồm các tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam.

Lợn Cỏ

Lợn Cỏ có màu lông đen hoặc sự pha trộn giữa đen và trắng, bộ lông dài và dày. Mõm dài, xương nhỏ, chân yếu và di chuyển bằng bàn chân. Bụng xệ và da mỏng là những đặc điểm dễ nhận diện.

Lợn Cỏ có thể đẻ từ 1,2 đến 1,5 lứa mỗi năm, mỗi lứa thường có từ 5 đến 6 con.

Lợn Đen Lũng Pù

Lợn Đen Lũng Pù là giống lợn đặc trưng có nguồn gốc từ huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang, nơi chúng được nuôi rộng rãi.

Giống lợn này có màu lông và da đen, với những đốm trắng ở trán, bốn chân và chóp đuôi. Lông ngắn và dày, da thô, tai nhỏ hơi cụp, mõm dài vừa phải. Lưng thẳng và bụng không xệ như giống lợn Móng Cái.

Lợn Đen Lũng Pù

Điểm đặc biệt của lợn Đen Lũng Pù là chòm lông trắng dài ở trán, tạo thành một xoáy ngược lên đỉnh đầu, là dấu hiệu dễ nhận biết của giống lợn này.

Lợn Đen Lũng Pù có khả năng sinh sản từ 1,5 đến 1,6 lứa mỗi năm, với mỗi lứa có khoảng 8 đến 10 con.

Lợn Vân Pa

Lợn Vân Pa là giống lợn bản địa lâu đời của cộng đồng dân tộc Vân Kiều Pa Cô, chủ yếu được nuôi tại hai huyện miền núi Hướng Hóa và Đakrông thuộc tỉnh Quảng Trị.

Lợn Vân Pa

Giống lợn này có hình dáng nhỏ nhắn, giống như con chuột. Lông và da của chúng có màu đen bạc, thỉnh thoảng điểm thêm chút màu vàng hung. Thân hình gọn gàng, lưng thẳng, đầu và cổ to, mõm nhọn, tai nhỏ. Khi trưởng thành, khối lượng đạt khoảng 35-40 kg.

Lợn Vân Pa có khả năng sinh sản không cao, chúng có thể phối giống lần đầu khi đạt 7 đến 8 tháng tuổi và chỉ đẻ 1,5 lứa mỗi năm.

Lợn Khùa

Lợn Khùa là giống lợn có nguồn gốc từ tỉnh Quảng Bình, phân bố chủ yếu dọc theo dãy Trường Sơn, đặc biệt là trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

Lợn Khùa

Lợn Khùa thường có màu lông đen tuyền toàn thân, với da đen và các đốm trắng ở bốn chân, hoặc lông đen với các vết loang trắng trên cơ thể. Mõm lợn khá dài và khỏe, tai dựng đứng, lưng thẳng và bụng không bị xệ.

Lợn Khùa có khả năng sinh sản không cao, mỗi lần sinh sản thường chỉ có khoảng 5 đến 7 con/lứa.

Lợn Mường Khương

Lợn Mường Khương là giống lợn địa phương có nguồn gốc từ huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai, và được nuôi chủ yếu ở các vùng trung du Bắc Bộ.

Lợn Mường Khương

Lợn Mường Khương sở hữu bộ lông da đen tuyền hoặc đen pha chút trắng ở đầu đuôi và bốn chân, lông thưa và mềm mại. Mõm dài và thẳng hoặc hơi cong, trán có những nếp nhăn sâu, tai to và hơi cụp về phía trước.

Lợn Mường Khương có thể sinh sản khi được từ 5 đến 7 tháng tuổi, đẻ từ 1,2 đến 1,3 lứa mỗi năm, mỗi lứa có khoảng 5 đến 6 con.

Lợn Mẹo

Lợn Mẹo, hay còn gọi là lợn Mèo, là giống lợn đặc trưng của dân tộc H'Mông sống tại các vùng núi cao của dãy Trường Sơn. Chúng được nuôi chủ yếu bởi người H'Mông ở Kỳ Sơn và Quỳ Châu, thuộc tỉnh Nghệ An.

Lợn Mẹo

Lợn Mẹo có thân hình lớn và phát triển cân đối. Lông của chúng thường có màu đen hoặc xám, da dày, lông dài và cứng. Đầu to, mặt hơi gãy, trán dô với một khoáy đặc trưng ở giữa, mõm hơi dài, tai lớn và hướng về phía trước.

Vai lợn Mẹo rộng, lưng dài và thẳng hoặc hơi cong vòng lên. Hông rộng và phẳng, mông nở và cao hơn phần vai. Bụng lợn to, dài, không bị xệ. Chân lợn cao, thẳng với vòng ống thô, trọng lực chủ yếu dồn vào hai ngón trước khi di chuyển.

Lợn Táp Ná có khả năng sinh sản khi đạt độ tuổi từ 4 đến 5 tháng. Mỗi lần sinh, số con đẻ ra chỉ dao động từ 4 đến 6 con/lứa.

Lợn Táp Ná

Giống lợn Táp Ná có nguồn gốc từ huyện Thông Nôn, tỉnh Cao Bằng và còn được nuôi tại một số huyện lân cận trong tỉnh như Bảo Lạc, Hoà An, Bảo Lâm, cùng các tỉnh giáp ranh.

Lợn Táp Ná nổi bật với bộ lông và da đen tuyền, cùng 6 điểm trắng đặc trưng: một điểm giữa trán, bốn điểm ở cẳng chân, và một điểm ở chóp đuôi.

Lợn Táp Ná

Điều đặc biệt ở lợn Táp Ná là bụng của chúng hoàn toàn đen, không có dải yên ngựa màu trắng giống như giống lợn Móng Cái. Mặt khá thẳng, đầu to vừa phải, tai hơi rủ xuống, bụng to nhưng không bị võng, chân to và rắn chắc.

Lợn Táp Ná có khả năng sinh sản không cao, nhưng nếu được nuôi trong điều kiện tốt, chúng có thể đạt 2 lứa mỗi năm. Mỗi lứa có thể sinh từ 7 đến 8 con.

Lợn rừng

Lợn rừng, hay còn gọi là heo rừng, xuất hiện rộng rãi tại các tỉnh miền núi và trung du trên khắp lãnh thổ Việt Nam.

Lợn rừng có màu lông không đồng nhất, thay đổi tùy theo từng khu vực trên cơ thể và theo độ tuổi. Đặc biệt, màu lông của lợn rừng khi còn nhỏ hoàn toàn khác biệt so với giai đoạn trưởng thành.

Lợn rừng

Giai đoạn nhỏ: Toàn thân lợn rừng có các màu vàng thẫm, đen, bạc và hung đỏ, tựa như màu sắc của những chiếc lá đã rụng.

Giai đoạn trưởng thành: Lông hai bên má có màu bạc, bụng trắng đục, phần còn lại trên cơ thể là nâu hung hoặc đen hung. Lông dựng đứng, thô và cứng.

Lợn rừng có thân hình săn chắc, thấp, với bốn chân ngắn và mảnh. Bụng gọn gàng, đầu dài, mõm thon, dáng nhỏ gọn. Tai nhỏ, mỏng, dựng đứng và hướng về phía trước, cùng với răng nanh phát triển mạnh mẽ.

Tripi hy vọng rằng những chia sẻ trên đã giúp bạn khám phá thêm về những giống lợn đặc trưng của Việt Nam. Chúng tôi mong rằng các thông tin này sẽ hữu ích cho bạn.

Khám phá và chọn mua thịt heo chất lượng tại Tripi:

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi