Khám phá sự khác biệt giữa rau cần ta và cần tây, và những điều thú vị về chúng.

29/04/2025

Nội dung bài viết

Cả hai loại rau này đều thuộc họ cần, nhưng chúng có những tính chất và công dụng khác biệt do điều kiện sinh trưởng không giống nhau. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về sự phân biệt giữa cần ta và cần tây.

Rau cần, đặc biệt là vào mùa đông, là lựa chọn lý tưởng được các chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng. Dù vị không quá đậm đà như các loại rau khác, nhưng rau cần lại mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt với những người bị cao huyết áp và tiểu đường. Cần ta và cần tây là hai loại rau cần phổ biến, với sự khác biệt về nơi sinh trưởng. Cần ta thường mọc ở ruộng nước, còn cần tây mọc trên cạn. Hiểu rõ tính năng của từng loại sẽ giúp chúng ta sử dụng đúng cách trong việc chữa bệnh.

Rau cần ta là gì?

Rau cần ta (Oenanthe stolonifera (Roxb.) Wall), hay còn gọi là rau cần nước, cần cơm, hoặc cần ống, thuộc họ hoa tán (Apiaceae). Loại rau này không chỉ có công dụng chữa đầy bụng, nôn mửa ở trẻ em mà còn được dùng để điều trị các vấn đề như tiểu ra máu, tiểu buốt, rắn cắn, và bò cạp đốt.

Đặc điểm của rau cần ta

Rau cần ta là một cây thân thảo nhẵn, có chiều cao từ 20 đến 60 cm. Thân cây mềm, xốp, màu trắng, xanh nhạt hoặc huyết dụ, chia thành nhiều đốt. Phần thân giữa ở các đốt rỗng, trong khi các đốt trên ngọn chỉ có một lá đơn giản.

Lá rau cần ta có màu xanh đậm, mọc so le và chia thành nhiều thùy. Mép lá có hình răng cưa, với bẹ lá lớn ôm lấy thân, mọc dài bò trong bùn và bén rễ tại các mấu. Cuống lá dài từ 3 đến 8 cm, trong khi các lá gần ngọn thường không có cuống. Những nhánh con có thể mọc ra từ kẽ lá, phát triển thành cây mới.

Phần gốc của cây cần ta khi trưởng thành sẽ cứng và dai, gắn chặt với chùm rễ sâu trong lớp bùn, giúp cây hút chất dinh dưỡng. Ngoài ra, rễ cây cũng mọc ra ở một số đốt. Mùa hoa thường diễn ra từ tháng 4 đến tháng 6, quả có hình trụ thuôn và bốn cạnh lồi đặc trưng.

Rau cần ta là gì?

Phân bố của rau cần ta

Rau cần ta có nguồn gốc từ khu vực Đông Á. Ngoài Việt Nam, loài cây này cũng được trồng rộng rãi ở các quốc gia như Thái Lan, Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Ấn Độ và Ý, không chỉ để làm thực phẩm mà còn là dược liệu chữa bệnh.

Rau cần ta thích nghi tốt với khí hậu mát mẻ (khoảng 15 – 20 độ C), ẩm ướt và thường mọc ở những khu vực có nhiều nước như sông, hồ, ao, và ruộng. Loại cây này sinh sản vô tính, phát triển thông qua việc đâm chồi ở các kẽ lá.

Bộ phận dùng của rau cần ta

Toàn bộ cây cần ta, dù được sử dụng tươi hay phơi khô, đều mang giá trị dược liệu quý giá và đã được y học cổ truyền áp dụng để chữa trị nhiều bệnh.

Thành phần hóa học của rau cần ta

Rau cần ta chứa nhiều thành phần dinh dưỡng như: 0,066% tinh dầu, 1,4% tro, 1,51% Protein, Sắt, 0,28% chất béo, Canxi, 2,47% Carbohydrate, đạm, đường, Phospho, Caroten, axit hữu cơ cùng các vitamin A, B1, B2, P và C.

Tác dụng của rau cần ta đối với sức khỏe

Rau cần ta mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó có những tác dụng nổi bật như:

Chống viêm gan: Các hoạt chất trong rau cần ta có thể hạn chế sự phát triển của virus viêm gan B, rất hữu ích cho những người mắc bệnh gan cấp, xơ gan, gan nhiễm mỡ.
Giúp thanh nhiệt cơ thể.
Hỗ trợ điều trị đầy hơi, chướng bụng và buồn nôn.
Chữa trị các triệu chứng cảm cúm và sốt.
Giã nát rau cần ta có thể điều trị áp xe, rắn cắn, bò cạp đốt.

Sự khác biệt giữa rau cần ta và cần tây

Đặc điểm và phân bố của rau cần tây

Khác với cần ta, rau cần tây chủ yếu sinh trưởng trên cạn. Thân cây thẳng đứng, cao khoảng 1m, có các rãnh dọc. Lá ở gốc có cuống và chia thành ba thùy, hình tam giác. Những lá ở giữa và trên ngọn không có cuống, cũng chia thành ba thùy hoặc không chia thùy. Hoa của cây có màu trắng hoặc xanh lục, xếp thành tán.

Nếu cần ta có nguồn gốc từ vùng Đông Á, thì cần tây lại xuất xứ từ khu vực ôn đới ẩm. Cây ưa khí hậu mát mẻ, chịu được lạnh nhưng lại không thích hợp với nắng nóng, vì vậy, khi được trồng ở Việt Nam, cần tây chỉ phát triển tốt trong mùa đông và xuân.

Công dụng của rau cần tây

- Rau cần ta

Giảm huyết áp: Với hàm lượng chất xơ cao, không chứa chất béo và ít đường, rau cần ta là lựa chọn tuyệt vời cho người cao huyết áp. Bạn có thể chế biến món cháo từ rau cần ta, ăn 2 – 3 lần mỗi tuần để giúp huyết áp ổn định hơn.

Giải độc cơ thể: Rau cần ta chứa hàm lượng Albumin cao, một thành phần rất hiếm có trong các loại rau khác, có khả năng chống tiêu khát và giải độc, đặc biệt hiệu quả trong việc xử lý ngộ độc kim loại nặng. Nước ép rau cần ta, đặc biệt là từ rễ, sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn.

Hỗ trợ điều trị thiếu máu: Rau cần ta chứa một lượng sắt và Photpho đáng kể, giúp cải thiện tình trạng thiếu máu. Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn có thể xào rau cần ta với thịt bò.

Giảm ho và viêm phế quản: Đây là những vấn đề thường gặp vào mùa đông, đặc biệt ở trẻ em và người cao tuổi. Để điều trị nhẹ, bạn có thể dùng nước ép rau cần ta pha thêm một chút muối, sau đó hấp cách thủy cho nóng và uống để giảm triệu chứng.

Lưu ý: Những người mắc bệnh ngứa hoặc vẩy nến không nên sử dụng rau cần ta quá nhiều vì nó chứa Arachidon, một chất xúc tác có thể làm tăng phản ứng viêm, khiến bệnh lâu khỏi hơn.

- Rau cần tây

Dưới đây là những công dụng nổi bật của rau cần tây:

Giảm mỡ máu: Cần tây chứa một hợp chất đặc biệt gọi là 3-n-butylphthalide (BuPh), có khả năng giảm lượng lipid máu, hay còn gọi là mỡ máu, trong cơ thể.

Ngăn ngừa lở loét: Mặc dù ít người biết đến, nhưng cần tây có thể giúp ngăn ngừa và làm giảm các vết loét gây đau đớn. Nghiên cứu năm 2010 cho thấy cần tây chứa chiết xuất Ethanol, đặc biệt có lợi trong việc bảo vệ thành ống tiêu hóa khỏi tình trạng loét.

Giảm cân hiệu quả: Với lượng calo cực kỳ thấp, cần tây là thực phẩm lý tưởng giúp bạn giảm cân một cách hiệu quả. Không chỉ giàu dưỡng chất, nó còn hỗ trợ điều hòa quá trình trao đổi chất lipid, giúp việc giảm cân trở nên dễ dàng hơn.

Bảo vệ cơ thể khỏi ung thư: Cùng với các loại thực phẩm như cà rốt, thì là, ngò tây và củ cải, cần tây chứa các hợp chất gọi là Polyacetylene, có tác dụng ngăn ngừa tổn thương tế bào. Các nghiên cứu đã chứng minh Polyacetylene có khả năng giảm độc tố và chống lại sự hình thành các loại ung thư, đặc biệt là ung thư vú, ung thư ruột và bệnh bạch cầu.

Cách sử dụng rau cần ta hiệu quả

Món bò xào rau cần và nước ép rau cần

Chế biến món ăn từ rau cần ta

Rau cần ta có thể chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon như: bò xào, mực xào, miến trộn, nộm, bún cá, canh sườn non... không chỉ nâng cao hương vị món ăn mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe.

Nước ép rau cần ta

Bạn có thể ép rau cần ta lấy nước để thưởng thức, vừa giải khát lại vừa tốt cho sức khỏe. Nước ép rau cần ta có tác dụng hỗ trợ giảm huyết áp, hạ cholesterol máu, cải thiện tình trạng mất ngủ và giúp giấc ngủ sâu hơn.

Những lưu ý khi sử dụng rau cần ta

Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu thêm về hai loại rau cần phổ biến tại Việt Nam: cần ta và cần tây. Mỗi loại phát triển trong môi trường khác nhau, do đó, tác dụng và đặc tính của chúng cũng có sự khác biệt. Để sử dụng hiệu quả trong điều trị, cần nắm rõ công dụng của từng loại rau.

Kinh nghiệm hay Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi