Khám phá ý nghĩa của việc ‘ở cữ’ và các phương pháp khoa học để hồi phục sau sinh an toàn và hiệu quả.
29/04/2025
Nội dung bài viết
Bạn có biết rõ về khái niệm ‘ở cữ’ và tầm quan trọng của nó sau sinh? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này để giải đáp tất cả thắc mắc của bạn về quá trình ở cữ và những lưu ý cần thiết.
‘Ở cữ’ là giai đoạn nghỉ ngơi cần thiết mà phụ nữ phải trải qua sau sinh để phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, sự phát triển của xã hội cũng đã làm thay đổi cách thức thực hiện quá trình này. Cùng khám phá những phương pháp khoa học giúp mẹ và bé được chăm sóc tốt nhất trong thời gian này.
‘Ở cữ’ có nghĩa là gì? Hãy cùng tìm hiểu thêm về khái niệm này trong bài viết dưới đây.

‘Ở cữ’ ám chỉ khoảng thời gian nghỉ ngơi của phụ nữ sau sinh để phục hồi sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Đây là thời điểm cần thiết để mẹ bỉm cải thiện sức khỏe, lấy lại sức lực và cân bằng tinh thần sau giai đoạn mang thai và sinh con đầy vất vả.
Quá trình ‘ở cữ’ là một phần không thể thiếu đối với phụ nữ trên toàn thế giới. Tùy từng quốc gia, ‘ở cữ’ có những tên gọi và phương pháp khác nhau như ‘sitting the month’ ở Trung Quốc, ‘samchilil’ tại Hàn Quốc và ‘sango no hadachi’ ở Nhật Bản.
Mất bao lâu để hoàn thành quá trình ở cữ sau sinh là hợp lý?

Tại Việt Nam, quan điểm về thời gian ‘ở cữ’ thường được chia thành hai trường phái: một theo truyền thống dân gian và một theo khoa học hiện đại.
- Theo truyền thống dân gian, ông bà ta thường khuyên rằng phụ nữ nên ‘ở cữ’ ít nhất 3 tháng, thậm chí có thể kéo dài đến 3 tháng 10 ngày (100 ngày).
- Ngược lại, quan điểm khoa học hiện đại cho rằng phụ nữ chỉ cần tối đa 1 tháng để thực hiện đầy đủ quá trình ‘ở cữ’ sau sinh.
Tại sao phụ nữ cần phải thực hiện việc ‘ở cữ’ sau sinh?

Quá trình ‘ở cữ’ không chỉ có vai trò quan trọng trong việc hồi phục sức khỏe của mẹ mà còn ảnh hưởng lâu dài đến tình trạng sức khỏe của người phụ nữ sau sinh. Các lợi ích của việc ở cữ là rất rõ ràng và thiết thực, bao gồm cả sự hồi phục thể chất và tinh thần.
- Hồi phục thể chất: Quá trình mang thai và sinh con tiêu tốn rất nhiều năng lượng, có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của phụ nữ. Việc ‘ở cữ’ giúp mẹ phục hồi dần dần, lấy lại thể trạng mạnh khỏe như trước khi sinh.
- Phòng ngừa bệnh hậu sản: Thực hiện chế độ kiêng cữ trong thời gian này giúp mẹ tránh được các bệnh hậu sản như đau nhức xương khớp, thoái hóa, thoát vị đĩa đệm và các vấn đề sức khỏe khác.
- Bảo vệ sức khỏe của bé: Mẹ thực hiện ‘ở cữ’ sẽ cải thiện sức khỏe tổng thể, từ đó cung cấp cho trẻ nguồn sữa mẹ giàu dinh dưỡng, hỗ trợ sự phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ.
Những kinh nghiệm quý giá để ‘ở cữ’ đúng cách cho mẹ sau sinh.
Tập trung vào vệ sinh cá nhân

Theo các nghiên cứu y khoa hiện đại, kiêng cữ việc tắm gội, đánh răng hay tiếp xúc với nước sau sinh không phải là lựa chọn tốt cho sức khỏe phụ nữ. Các bác sĩ khuyến nghị nên tắm rửa, vệ sinh răng miệng mỗi ngày, làm sạch vết rạch ở tầng sinh môn và giữ cho vết mổ khô thoáng để tránh nhiễm trùng. Các mẹ có thể sử dụng lá trầu không để xông, giúp tăng khả năng kháng khuẩn.
Một số lưu ý quan trọng trong việc vệ sinh cá nhân trong thời gian ở cữ bao gồm:
- Phụ nữ sinh mổ có thể tắm sau khoảng 3 - 4 ngày, trong khi phụ nữ sinh thường có thể tắm sau 6 - 7 ngày.
- Mỗi lần tắm chỉ nên kéo dài từ 5 - 10 phút và nước tắm nên ấm (khoảng 37 - 40 độ C).
- Nên tắm và gội đầu vào những thời điểm khác nhau. Có thể sử dụng lá thảo dược để tắm hoặc gội đầu.
- Vệ sinh vùng kín mỗi ngày, rửa từ 2 - 3 lần/ngày và lau khô sau khi vệ sinh. Tuyệt đối không thụt rửa quá sâu.
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối
Trong thời gian ở cữ, mẹ cần cung cấp đầy đủ dưỡng chất để phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Những dưỡng chất thiết yếu bao gồm:
- Protein: Có trong thịt bò, lòng đỏ trứng, thịt gia cầm, thịt lợn, cá… Protein giúp mẹ bổ sung năng lượng và phục hồi thể lực nhanh chóng.
- Vitamin: Các loại vitamin như C, D, A, B, E, có trong các loại trái cây như bơ, táo, cam, cà chua, bưởi… Giúp cơ thể sản xuất collagen, tái tạo tế bào và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Canxi, photpho, sắt, magie: Có nhiều trong hải sản vỏ cứng và một số trái cây như nho, táo… Những khoáng chất này hỗ trợ trao đổi chất, bổ máu, chắc xương và cải thiện tim mạch.
- Omega, DHA: Có trong cá hồi, dầu olive, các loại hạt… Là những dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển trí não.
- Chất xơ: Có trong rau xanh, giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt, ngăn ngừa táo bón.

Bên cạnh đó, mẹ cũng cần tránh một số loại thực phẩm trong thời gian ở cữ để đảm bảo sức khỏe:
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Thức ăn nhiều dầu mỡ làm giảm cholesterol HDL tốt, gây tăng cholesterol xấu, dễ dẫn đến các bệnh tim mạch, huyết áp cao và tăng cân mất kiểm soát.
- Thực phẩm có vị chua hoặc lên men: Mẹ cần kiêng các loại thực phẩm như xoài, cóc, kim chi… để tránh nạp vào cơ thể các hợp chất có hại.
- Thực phẩm chứa chất kích thích: Các loại rượu, bia, cà phê, socola và thức uống có cồn có thể gây hại cho hệ tiêu hóa và ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ.
Uống đủ nước để cơ thể luôn khỏe mạnh và đủ năng lượng

Để cơ thể luôn hoạt động trơn tru và đạt hiệu quả cao, nước đóng vai trò vô cùng quan trọng, đặc biệt trong giai đoạn sau sinh. Việc bổ sung đủ nước không chỉ giúp các cơ quan hoạt động tối ưu mà còn tạo nền tảng vững chắc cho việc hồi phục sức khỏe. Mẹ nên chú trọng sử dụng nước lọc ấm và hạn chế các loại nước đá.
Việc vận động cơ thể là yếu tố then chốt trong quá trình phục hồi sau sinh. Những bài tập nhẹ nhàng giúp tăng cường sức khỏe và cải thiện tâm trạng. Yoga, đi bộ hay bơi lội đều là những lựa chọn tuyệt vời để mẹ bỉm sữa duy trì sức khỏe một cách nhẹ nhàng và hiệu quả.

Ngay sau khi sinh, mẹ cần thực hiện những bài tập nhẹ nhàng và hợp lý để giúp cơ thể phục hồi. Những bài tập như yoga, bơi lội hoặc đi bộ sẽ hỗ trợ mẹ cảm thấy thoải mái và đầy năng lượng, giúp cơ thể nhanh chóng lấy lại sự cân bằng và sức khỏe.
Việc luyện tập không chỉ giúp phục hồi thể chất mà còn giúp tinh thần của mẹ thoải mái hơn. Tuy nhiên, mẹ không nên chú trọng vào việc giảm cân quá mức hay tập các bài tập cường độ cao trong thời gian này. Lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng và hợp lý sẽ giúp cơ thể mẹ nhanh chóng phục hồi và tránh các vấn đề về cơ và khớp.
Đừng quên dành thời gian nghỉ ngơi và thư giãn sau những ngày bận rộn chăm sóc con cái. Giấc ngủ đủ và sâu, cùng với việc thư giãn đúng cách, sẽ giúp cơ thể mẹ phục hồi nhanh chóng và đạt được sự cân bằng cần thiết trong thời gian ở cữ.

Các chuyên gia khuyến nghị rằng mẹ bỉm nên có từ 8 đến 10 giờ ngủ mỗi đêm để phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, nếu trẻ quấy khóc khiến giấc ngủ đêm bị gián đoạn, hãy thử ngủ vào ban ngày để bổ sung năng lượng. Giấc ngủ đủ và sâu sẽ giúp mẹ nhanh chóng lấy lại sức lực.
Giấc ngủ là một liệu pháp tuyệt vời giúp cơ thể tái tạo sức khỏe và thư giãn tinh thần. Mẹ bỉm cần nghỉ ngơi đầy đủ, tránh tình trạng mất ngủ kéo dài để không rơi vào trạng thái mệt mỏi, stress, hoặc nguy cơ trầm cảm sau sinh. Việc chăm sóc bản thân là cách tốt nhất để chăm sóc con cái.
Trong thời gian ở cữ, có nhiều quan niệm cũ vẫn được truyền miệng, tuy nhiên không phải tất cả đều đúng. Việc hiểu đúng về chăm sóc bản thân trong giai đoạn này là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.

Một số quan niệm về việc ở cữ vẫn còn tồn tại, và nhiều trong số đó thiếu cơ sở khoa học. Ví dụ, nhiều người vẫn tin rằng các hành động sau sinh như nằm than, kiêng tắm hay kiêng gió sẽ giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, chúng không chỉ không hiệu quả mà còn có thể gây hại.
- Nằm than: Một quan niệm phổ biến trong giai đoạn ở cữ, tuy nhiên việc này lại rất nguy hiểm. Khi đốt than, oxy trong phòng sẽ bị giảm đi và khí CO2 có thể gây ngộ độc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và bé. Mẹ tuyệt đối không nên thực hiện việc này.
- Kiêng tắm gội: Sau sinh, cơ thể mẹ tiết ra mồ hôi và sản dịch, nếu không tắm gội sạch sẽ, vi khuẩn sẽ dễ dàng phát triển. Mẹ nên vệ sinh cơ thể nhẹ nhàng để bảo vệ sức khỏe và tránh các bệnh nhiễm trùng.
- Kiêng gió: Quan niệm kiêng gió nhằm tránh bệnh phong thấp là một ý tưởng không hoàn toàn sai, nhưng chỉ áp dụng cho gió lạnh hoặc gió độc. Theo y học hiện đại, không cần kiêng gió hoàn toàn. Mẹ nên tạo không gian thoáng đãng, có ánh sáng mặt trời để tăng cường sức khỏe và tạo sự thoải mái.
Chúng tôi hy vọng bài viết này đã giúp bạn giải đáp những thắc mắc về giai đoạn ở cữ. Đừng quên ghé thăm Tripi hàng ngày để nhận thêm nhiều thông tin bổ ích cho cuộc sống của bạn!
Thông tin được trích từ: Monkey.edu.vn
Khám phá các loại sữa bột dinh dưỡng tại Tripi:
Tripi
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
Có thể bạn quan tâm

5 địa chỉ spa trị mụn và làm đẹp đáng trải nghiệm nhất tại TP. Tân Uyên, Bình Dương

Hướng Dẫn Chữa Trật Khớp Vai Hiệu Quả

Bí quyết để chinh phục trái tim cô gái dù cô ấy đã có người yêu

Cách làm chà bông chay từ sườn non chay đơn giản và thơm ngon tại nhà

Top 6 trung tâm uy tín dạy tiếng Trung tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
