Khoáng chất là gì và tác động của chúng đối với cơ thể con người?

28/04/2025

Nội dung bài viết

Khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, vậy chúng thực sự là gì và có ảnh hưởng như thế nào? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.

Khoáng chất không thể thiếu trong sự phát triển của cơ thể, hỗ trợ các chức năng thiết yếu. Thiếu khoáng chất có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vậy khoáng chất là gì và nó quan trọng như thế nào đối với cơ thể? Chúng tôi sẽ giải đáp ngay sau đây.

Khoáng chất là gì?

Khoáng chất, hay còn gọi là chất khoáng, là một nhóm các hợp chất không sinh năng lượng nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể. Có gần 60 nguyên tố, trong đó các chất có hàm lượng lớn như Canxi (Ca), Phospho (P), Magie (Mg), Kali (K), Natri (Na) thuộc nhóm yếu tố đa lượng; trong khi các chất có hàm lượng nhỏ như I-ốt (I), Flo (F), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Kẽm (Zn)... lại thuộc nhóm yếu tố vi lượng.

Vai trò của khoáng chất đối với cơ thể con người

Khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các chức năng sống của cơ thể: từ xương khớp đến hệ thần kinh, tim mạch, miễn dịch và nhiều hệ thống khác.

- Thúc đẩy sự phát triển và củng cố xương chắc khỏe. Canxi, Magie và Phospho là các thành phần chủ yếu cấu thành xương và răng. Canxi còn đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa Phospho và tham gia vào cấu trúc của cơ và não bộ.

- Đóng vai trò là chất xúc tác cho các phản ứng enzyme.

- Điều hòa hệ tim mạch, tuần hoàn máu và hỗ trợ hệ tiêu hóa.

- Tham gia vào các phản ứng hóa học quan trọng trong cơ thể. Sắt tham gia tổng hợp hemoglobin và là thành phần chính trong các enzyme oxy hóa của quá trình hô hấp tế bào, thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu; I-ốt tham gia vào việc tạo thirocin, một hormone quan trọng của tuyến giáp, thiếu I-ốt gây ra bệnh bướu cổ; Cu, Co là những chất cần thiết trong quá trình tạo máu...

- Là thành phần cấu thành các chất đạm và chất béo trong cơ thể. Phospho là thành phần quan trọng của nhiều enzyme, tham gia vào chuyển hóa protid, lipid, glucid và hô hấp tế bào. Để các phân tử hữu cơ được đốt cháy, chúng cần có sự liên kết với phospho.

- Duy trì sự cân bằng của các thể dịch trong cơ thể. Khoáng chất giúp điều chỉnh áp suất thẩm thấu giữa môi trường bên trong và bên ngoài tế bào, đặc biệt là Natri, hỗ trợ trong việc điều hòa chuyển hóa nước và duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể.

Đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ mang thai và trẻ em, giúp hỗ trợ sự phát triển toàn diện và bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.

Khoáng chất đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với phụ nữ mang thai, những người nuôi con bằng sữa mẹ và trẻ em.

Đối với phụ nữ mang thai, việc cung cấp đầy đủ khoáng chất là điều cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi, đặc biệt là với 14 khoáng chất quan trọng: Canxi, Crom, Đồng, Flo, I-ốt, Sắt, Magie, Mangan, Molypden, Phospho, Kali, Selenium, Natri và Kẽm.

Đối với trẻ nhỏ, khoáng chất đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển toàn diện của trẻ.

Khoáng chất là nguồn dinh dưỡng quan trọng không thể thiếu cho sự phát triển của thai nhi và trẻ nhỏ, giúp hỗ trợ hệ xương, thần kinh và miễn dịch.

- I-ốt góp phần quan trọng vào sự phát triển của hệ thần kinh thai nhi, giúp trẻ thông minh và khỏe mạnh ngay từ khi còn trong bụng mẹ.

- Canxi và Phospho là các thành phần không thể thiếu trong cấu tạo xương và răng. Thiếu Canxi có thể làm cho xương và răng trở nên yếu và xốp, làm biến dạng mô liên kết. Hiện tượng này dễ thấy ở trẻ em, khi xương có thể mềm và biến dạng, đặc biệt là bệnh còi xương khi thiếu vitamin D.

- Selenium hỗ trợ bé phát triển hệ miễn dịch mạnh mẽ, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ môi trường xung quanh.

- Khi thiếu khoáng chất, thai phụ, thai nhi và trẻ nhỏ sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện, đặc biệt là đối với thai nhi và trẻ em.

Bổ sung khoáng chất cho cơ thể là điều cần thiết để duy trì sức khỏe và sự phát triển bình thường.

Chúng ta có thể bổ sung khoáng chất qua các thực phẩm chức năng, nhưng thực phẩm tự nhiên vẫn là nguồn bổ sung khoáng chất đầy đủ, phong phú và an toàn nhất. Vì vậy, duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng là cách tốt nhất để cung cấp khoáng chất cho cơ thể.

Thực phẩm cung cấp khoáng chất cho cơ thể:

- Các thực phẩm giàu khoáng chất đa lượng như rau lá xanh, rau củ, trái cây tươi, sữa và các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.

- Các thực phẩm giàu vi lượng như thịt, cá, trứng, đậu và ngũ cốc cũng rất quan trọng trong việc bổ sung khoáng chất cho cơ thể.

Khi cơ thể thiếu khoáng chất, sẽ có những dấu hiệu bất thường và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe như suy nhược, mệt mỏi, và các vấn đề về xương, thần kinh.

Thiếu khoáng chất sẽ khiến cơ thể đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe và các căn bệnh nguy hiểm như:

- Tăng nguy cơ mắc các bệnh cảm cúm, nhiễm trùng và các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch.

- Dễ mắc phải cao huyết áp, trầm cảm, lo âu và các vấn đề tâm lý khác.

- Không phát triển chiều cao, xương trở nên yếu và dễ gãy.

- Cảm giác đau nhức ở bắp thịt và khớp xương, gây khó khăn trong các hoạt động thường ngày.

- Rối loạn tiêu hóa, gây ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể.

Liệu có vấn đề gì khi bổ sung khoáng chất vượt mức cần thiết?

Nhu cầu khoáng chất hàng ngày đối với người lớn tuổi:

- Canxi (Ca) 800mg để duy trì sự chắc khỏe của xương và răng.

- Phospho (P) 800mg giúp hỗ trợ cấu trúc xương và tham gia vào các quá trình trao đổi chất trong cơ thể.

- Magie (Mg) 350mg là yếu tố quan trọng giúp duy trì chức năng thần kinh và cơ bắp bình thường.

- Sắt (Fe) 10mg giúp tạo hemoglobin, hỗ trợ cung cấp oxy cho cơ thể và ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.

- Kẽm (Zn) 15mg là khoáng chất thiết yếu giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình lành vết thương.

- I-ốt (I) 150mcg cần thiết cho việc sản xuất hormone tuyến giáp và duy trì sự trao đổi chất bình thường.

- Selen (Se) 70mcg cần thiết cho sức khỏe tế bào và giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác động của các gốc tự do.

Việc bổ sung khoáng chất dư thừa có thể gây ngộ độc, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như: rụng tóc, suy giảm trí nhớ, bệnh Alzheimer, trầm cảm, mệt mỏi, kháng insulin hoặc tiền đái tháo đường, rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng, bệnh Parkinson, giảm testosterone trong máu và suy giảm thị lực. Để xác định tình trạng ngộ độc khoáng chất, cần tiến hành các xét nghiệm và điều trị kịp thời.

Nguồn: Nhà thuốc An Khang

Bạn có thể quan tâm: