Kombucha là một loại trà lên men độc đáo với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nếu bạn chưa từng nghe về Kombucha, hãy khám phá ngay bài viết này để hiểu rõ hơn về trà kombucha, những công dụng tuyệt vời của nó và cách thức nuôi Scoby để tạo ra thức uống bổ dưỡng này.
24/04/2025
Nội dung bài viết
Kombucha, trà lên men đang làm mưa làm gió trên các diễn đàn, có lẽ là một trong những loại trà được yêu thích nhất hiện nay. Nếu bạn vẫn chưa biết Kombucha là gì, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu về lợi ích của nó và cách nuôi Scoby để tự tay chế biến trà Kombucha tại nhà.
Ngày nay, việc uống trà không chỉ để thư giãn, mà còn để chăm sóc sức khỏe. Có rất nhiều loại trà từ nguyên liệu thiên nhiên mang lại lợi ích vượt trội, và Kombucha là một trong những loại trà như vậy. Trà này được lên men từ việc nuôi Scoby và sở hữu vô vàn lợi ích cho cơ thể.
Kombucha - Nấm thủy sinh là một tên gọi quen thuộc trong giới yêu thích trà lên men. Vậy thực sự Kombucha là gì và nó có đặc điểm gì nổi bật?

Kombucha, hay còn gọi là nấm thủy sinh hoặc nấm trường sinh, là tên của một loại trà lên men có nguồn gốc từ Mãn Châu (Trung Quốc). Tên gọi tiếng Nhật của nó là thủy hồng sâm (红茶菇), một thức uống nổi tiếng trong các nền văn hóa chăm sóc sức khỏe.
Để chế biến trà Kombucha, ba thành phần chính không thể thiếu là trà, đường và SCOBY (Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast, nghĩa là cộng sinh của vi khuẩn và nấm men), một yếu tố quan trọng trong quá trình lên men trà này.
Nếu bạn đã quen thuộc với quá trình lên men giấm và lớp màng trắng xuất hiện, hay còn gọi là "con giấm" hoặc "con giấm cái", thì Scoby cũng tương tự như vậy. Đó là lớp màng lên men tạo nên từ sự cộng sinh của vi khuẩn và nấm men.

Khi Scoby lên men, nó phá vỡ cấu trúc của carbohydrate có trong đường, giải phóng vi khuẩn probiotic có lợi cho hệ tiêu hóa. Kết quả là tạo ra một thức uống giàu axit, bao gồm axit acetic, gluconic và lactic, cùng với vitamin B và enzyme có lợi.
Trong quá trình lên men, Kombucha tạo ra một lớp màng giống như nấm, nổi lên trên mặt trà. Chính lớp này được gọi là Scoby, và vì thế trà Kombucha đôi khi còn được gọi là "trà nấm".
Trà Kombucha mang đặc trưng của một loại thức uống có gas giống như bia, với hương vị chua nhẹ của giấm lên men hòa quyện cùng vị ngọt từ đường và mùi hương tinh tế của trà hoặc nước ép trái cây pha kèm.
Mùi hương của trà Kombucha thay đổi tùy thuộc vào thời gian lên men của Scoby và loại trà hoặc nước ép trái cây mà bạn lựa chọn kết hợp.

Lợi ích tuyệt vời mà Kombucha mang lại cho sức khỏe không thể phủ nhận. Đây là một loại trà lên men đặc biệt, chứa nhiều hợp chất có tác dụng tích cực đối với cơ thể.
Kombucha, với đặc tính lên men độc đáo, chứa rất nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe, được hình thành trong quá trình lên men của trà. Đây chính là lý do khiến Kombucha trở thành một thức uống tuyệt vời cho sức khỏe.
Vì được làm từ trà, Kombucha không chỉ mang lại những lợi ích của trà mà còn sở hữu những công dụng riêng biệt từ quá trình lên men. Trà Kombucha đã được sử dụng từ lâu, đặc biệt là ở Nhật Bản, Trung Quốc và các quốc gia phương Tây. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh những lợi ích sức khỏe đáng chú ý của Kombucha.
Kombucha là nguồn cung cấp lợi khuẩn Probiotic, một yếu tố quan trọng giúp duy trì sức khỏe đường ruột.
Probiotic, một loại vi khuẩn và nấm men có lợi, giúp cân bằng hệ sinh thái vi khuẩn trong ruột, từ đó cải thiện quá trình tiêu hóa. Đây là một yếu tố quan trọng đối với cả người lớn và trẻ em, giúp tiêu hóa thức ăn một cách thuận lợi.
Mặc dù hiện nay chưa có nghiên cứu cụ thể về lợi ích của trà Kombucha hay các sản phẩm sinh học khác từ Kombucha, nhưng chắc chắn rằng nó mang lại nhiều giá trị sức khỏe.
Trong quá trình lên men, Kombucha giải phóng Probiotic cùng một lượng axit và vitamin có lợi cho sức khỏe. Chính vì vậy, bạn có thể sử dụng trà Kombucha như một thức uống bổ dưỡng, giúp tiêu hóa tốt và cải thiện khẩu vị.

Kombucha giúp ngăn ngừa sự lây lan của tế bào ung thư, nhờ vào các hợp chất mạnh mẽ có trong trà lên men này.

Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Cancer Letters chỉ ra rằng trà Kombucha chứa hàm lượng chất oxy hóa cao và nồng độ polyphenol. Những hợp chất này, được hình thành trong quá trình nuôi Scoby trong trà, giúp ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư.
Kombucha tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa nhờ vào quá trình lên men tạo ra các yếu tố có lợi cho đường ruột.
Kombucha cung cấp probiotic, enzyme, polyphenol và axit axetic – những hoạt chất quan trọng giúp hỗ trợ quá trình hấp thụ và tiêu hóa thức ăn một cách hiệu quả.
Kombucha hỗ trợ giảm cân nhờ vào hàm lượng chất chống oxy hóa có trong trà, giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đốt cháy mỡ thừa.

Khi nuôi Scoby trong trà xanh, Kombucha sẽ chứa một lượng lớn chất chống oxy hóa, vì vậy quá trình trao đổi chất và đốt mỡ thừa sẽ được kích hoạt mạnh mẽ hơn.
Kiểm soát bệnh đái tháo đường loại II - Trà Kombucha có thể là một trợ thủ đắc lực trong việc kiểm soát lượng đường trong máu, giúp cải thiện tình trạng bệnh đái tháo đường type II thông qua khả năng điều tiết lượng đường hấp thụ và hỗ trợ hệ tiêu hóa.

Tương tự như trà xanh, Kombucha chế biến từ Scoby trong trà xanh có tác dụng giảm tốc độ tiêu hóa các loại carbohydrate, đồng thời hỗ trợ cân bằng lượng đường trong máu và nâng cao chức năng gan, thận.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim - Trà Kombucha, với thành phần chính từ trà xanh, mang lại những lợi ích bảo vệ tim mạch, giúp giảm cholesterol xấu trong cơ thể và bổ sung cholesterol tốt, ngăn ngừa các vấn đề tim mạch hiệu quả.

Những nghiên cứu khoa học cho thấy rằng trà Kombucha chế biến từ trà xanh có khả năng làm giảm đáng kể cholesterol xấu và đồng thời tăng cường lượng cholesterol tốt, góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn.
Tăng cường hệ miễn dịch - Trà Kombucha không chỉ giúp hỗ trợ điều trị cảm cúm, mà còn cung cấp một lượng lớn vitamin C, giúp cơ thể chống lại các tế bào bị tổn thương và củng cố sức đề kháng tự nhiên.
Bằng chứng từ các nghiên cứu lâm sàng cho thấy rằng trà Kombucha giàu vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh như cảm cúm và vi khuẩn.
Quá trình lên men của Scoby trong trà Kombucha còn tạo ra các chất chống oxy hóa mạnh mẽ như D-saccharic acid-1, 4-lactone (DSL), giúp làm giảm sự mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể và bảo vệ hệ miễn dịch khỏi sự suy yếu.
Trà Kombucha và giống Scoby có thể được tìm thấy ở đâu? Bạn có thể dễ dàng mua chúng tại các cửa hàng uy tín hoặc trên các trang thương mại điện tử, nơi giá thành dao động từ 40.000đ đến 100.000đ cho một con giống Scoby, tùy theo chất lượng sản phẩm.
Mặc dù trà Kombucha chưa phải là thức uống phổ biến, nhưng bạn vẫn có thể dễ dàng tìm thấy sản phẩm này trên các trang thương mại điện tử và tại các cửa hàng chuyên bán, với giá từ 40.000đ đến 100.000đ cho con giống Scoby, tuy nhiên, bạn cần thận trọng khi mua online để đảm bảo chất lượng.

Nếu bạn có quen biết những người nuôi Kombucha, đừng ngần ngại xin một miếng Scoby để nuôi. Sau một thời gian, miếng Scoby sẽ phát triển dày lên, có thể lớn bằng cả một gang tay, và bạn sẽ dễ dàng tách ra một lớp mỏng mà không làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của nó.
Với những ai yêu thích sự tự làm và sáng tạo, bạn hoàn toàn có thể tự tạo giống Scoby tại nhà bằng cách sử dụng một lớp giấm nuôi. Phương pháp này sẽ mang lại một con Scoby hoàn toàn tự nhiên và dễ dàng nuôi dưỡng tại nhà.
Để tạo con giống Scoby, bạn chỉ cần vớt một lớp giấm nuôi, thả vào nước trà đường và để trong khoảng hơn một tháng. Dù phương pháp này mất thời gian và có nguy cơ thất bại cao, nhưng nếu thử, bạn sẽ có được một con Scoby mang đậm dấu ấn tự làm.
Để phân biệt một con giống Scoby chất lượng, bạn cần chú ý đến độ dày và màu sắc của nó. Scoby tốt sẽ có lớp màng dày, mềm và không có mùi hôi, trong khi Scoby hỏng thường có màu sắc bất thường và mùi khó chịu.
Nếu bạn mới bắt đầu nuôi Kombucha, có thể sẽ gặp khó khăn trong việc nhận diện đâu là loại Kombucha chất lượng và Scoby nào có thể sử dụng. Nhưng đừng lo, việc này thật sự đơn giản nếu bạn chú ý những dấu hiệu sau đây:
- Một con Scoby chất lượng sẽ có cấu trúc dai, giống như miếng thạch dừa, màu trắng ngà, không bị rách hay có những vùng dày mỏng không đồng đều.
- Scoby bị hỏng sẽ có màu xám hoặc thâm xỉn, bị rách nát và không còn đều màu như Scoby tốt. Đặc biệt, bạn tuyệt đối không nên mua Scoby có nấm mốc, vì điều này có thể gây hại cho sức khỏe nếu sử dụng để làm trà.

Khi nuôi Scoby, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần ghi nhớ để đảm bảo quá trình lên men diễn ra suôn sẻ và đạt được chất lượng tốt.
Hướng dẫn nuôi Scoby - Sau khi đã có Scoby, các nguyên liệu cần thiết rất dễ tìm. Giờ đây, bạn có thể bắt đầu hành trình nuôi Scoby để tạo ra những ly trà Kombucha tuyệt vời.
Với Scoby trong tay, việc tìm kiếm nguyên liệu và bắt tay vào nuôi dưỡng Scoby để tạo ra trà Kombucha trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Hãy chuẩn bị tinh thần để đón nhận những kết quả tuyệt vời!
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 2 túi trà xanh hoặc trà đen (trà túi lọc), khoảng 4g
- 1 lít nước lọc
- 100g đường trắng
- Bình thủy tinh (nên chọn loại có miệng rộng, dung tích từ 3 - 5 lít)
- 1 con giống Scoby
Các bước thực hiện
Bước 1: Đầu tiên, đun sôi 1 lít nước và cho 2 túi trà cùng 100g đường vào, khuấy đều và để ngâm trong khoảng 5 phút. Sau khi trà đã ngấm, tắt bếp và để nguội hoàn toàn trước khi đổ vào bình thủy tinh.
Bước 2: Rửa tay thật sạch, sau đó lấy con Scoby, rửa nhẹ nhàng với nước để loại bỏ bụi bẩn và cho vào bình thủy tinh. Nếu muốn đảm bảo vệ sinh, bạn có thể mang bao tay khi cho Scoby vào.
Lưu ý: Scoby khá trơn, vì vậy hãy thực hiện bước này thật cẩn thận. Nếu sử dụng Scoby còn nhỏ và mỏng, bạn không cần phải rửa lại để tránh làm tổn thương lớp màng của nó.

Bước 3: Dùng một miếng vải mỏng phủ lên miệng bình, rồi cột lại bằng dây thun để ngăn cản vi khuẩn và côn trùng xâm nhập, đồng thời tạo điều kiện cho quá trình lên men của trà diễn ra thuận lợi hơn.
Lưu ý: Scoby là loại nấm men cần không khí để sinh trưởng. Tránh sử dụng khăn dày, kín khi phủ lên bình, thay vào đó hãy chọn những loại khăn mùng hoặc khăn xô mỏng để đảm bảo không khí lưu thông tốt nhất.
Bước 4: Đặt bình trà ở nơi mát mẻ, tránh ánh nắng trực tiếp và những khu vực có nhiệt độ cao như gần bếp gas, lò vi sóng hay các thiết bị điện tử tỏa nhiệt nhiều.
Bước 5: Sau vài ngày, Scoby sẽ phát triển thêm và nổi lên trên mặt nước. Mỗi 3 ngày, bạn nên kiểm tra xem trà đã đạt được vị chua như ý chưa. Lưu ý khi nếm trà, hãy sử dụng muỗng sạch để đảm bảo vệ sinh.
Lưu ý: Scoby rất nhạy cảm với sự thay đổi và cần sự yên tĩnh để phát triển. Vì vậy, bạn không nên di chuyển bình quá nhiều hay mở nắp liên tục. Việc này có thể làm cho Kombucha không lên men đúng cách, và dễ dàng tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây hỏng.
Bước 6: Khi trà Kombucha đã đạt được mùi vị như mong muốn, bạn có thể chắt nước ra và cho vào chai, rồi bảo quản trong tủ lạnh để dùng dần. Để tăng thêm hương vị, bạn có thể pha thêm nước trái cây, các loại thảo mộc hoặc trái cây tươi cắt lát. Phần Scoby còn lại có thể cho vào lọ khác để tiếp tục nuôi.

Những lưu ý khi nuôi Scoby
- Tỷ lệ chuẩn cho công thức nuôi Scoby là: 2 túi trà (khoảng 4g) : 100g đường : 1 lít nước. Tuy nhiên, tỷ lệ này có thể thay đổi đối với những lần nuôi sau. Bạn nên tăng lượng nước lên từ 1.5 đến 2.5 lít trong các lần nuôi kế tiếp để phù hợp với nhu cầu phát triển của Scoby.
- Bạn có thể sử dụng nhiều loại trà để nuôi Scoby, chẳng hạn như trà đen, trà vàng, trà hoa (hoa cúc, atiso,...), trà Lipton, trà đào,... Bạn cũng có thể thêm một số chất tạo mùi theo sở thích. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm từ những người nuôi Kombucha lâu năm, trà hữu cơ, trà nguyên chất sẽ mang lại hương vị Kombucha tuyệt vời nhất.
- Khi nuôi Kombucha, hãy sử dụng loại đường nguyên chất, không chứa hóa chất tẩy trắng. Nếu không tìm được đường nguyên chất, bạn có thể chọn đường vàng không tẩy. Lưu ý rằng nếu dùng đường sáng màu, nước Kombucha sẽ có màu trong sáng, còn nếu sử dụng đường nâu hay đường vàng thì nước Kombucha sẽ có màu đậm hơn, nhưng chất lượng vẫn không thay đổi.
- Hộp hoặc bình thủy tinh là vật dụng bắt buộc khi nuôi Scoby. Việc sử dụng hộp kim loại có thể gây ra phản ứng hóa học, ảnh hưởng đến chất lượng Kombucha. Chọn bình thủy tinh chất lượng, dày, có miệng rộng và dễ dàng vệ sinh để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Quá trình lên men của Scoby không nên kéo dài quá 10 ngày. Nếu để quá lâu, nấm sẽ lên men quá mức, ảnh hưởng đến hương vị và chất lượng của Kombucha.
- Nếu bạn mua Scoby còn mỏng, hãy để nó thêm 1 ngày trước khi cho vào dung dịch trà đường để nuôi.
- Khi cần vận chuyển Scoby, bạn có thể sử dụng hộp nhựa thay vì hộp thủy tinh, nhưng nhớ giữ Scoby trong hỗn hợp nước mồi trà đường để đảm bảo quá trình nuôi tiếp tục thuận lợi.
- Nước mồi sau khi đã sinh nấm Scoby không nên sử dụng lại, cần phải bỏ đi để tránh ảnh hưởng đến chất lượng của Scoby và Kombucha sau này.
Lưu ý khi sử dụng trà Kombucha
- Trà Kombucha có chứa gas, vì vậy bạn không nên bảo quản trong ngăn đá. Hãy để nó ở ngăn mát và sử dụng trong vòng 1-3 ngày để đảm bảo chất lượng tốt nhất.
- Tránh sử dụng trà Kombucha đã lên men quá lâu hoặc bị hỏng vì lúc này hương vị và chất lượng của trà sẽ bị suy giảm. Nếu sử dụng sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn.
- Người có hệ miễn dịch yếu, đang mang thai, cho con bú hoặc bị thương không nên uống trà Kombucha vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Những người mắc bệnh dạ dày hoặc có vấn đề về hệ tiêu hóa nên tránh uống trà Kombucha, vì các lợi khuẩn trong trà có thể gây kích ứng cho hệ tiêu hóa.
- Người khỏe mạnh chỉ nên uống khoảng 240ml trà Kombucha mỗi ngày vì trà này chứa lượng đường và calo khá cao. Ngoài ra, Kombucha cũng có chứa cồn, vì vậy uống quá nhiều có thể gây say.
Nguồn tham khảo: healthline.com
Hy vọng qua những chia sẻ trên, Tripi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về trà Kombucha, những lợi ích mà trà này mang lại, cũng như cách nuôi Scoby một cách hiệu quả.
Khám phá trà Kombucha thơm ngon tại Tripi:
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi