Ngũ cốc bao gồm những loại hạt nào và mang lại lợi ích gì cho sự phát triển của trẻ?

23/05/2025

Nội dung bài viết

Dù ngũ cốc là món ăn quen thuộc, nhưng liệu bạn đã hiểu rõ về các loại ngũ cốc và tác dụng tuyệt vời mà chúng mang lại cho sức khỏe? Hãy cùng khám phá để biết thêm chi tiết!

Ngũ cốc là một nhóm thực phẩm được chế biến từ năm loại hạt chính. Cả truyền thống và y học hiện đại đều khẳng định ngũ cốc cung cấp nhiều giá trị dinh dưỡng cho mọi lứa tuổi, từ người già đến trẻ em. Những loại hạt phổ biến để làm ngũ cốc bao gồm: mè, gạo nếp, gạo tẻ, lúa mì và các loại đậu.

Mè

Mè là một trong những hạt quan trọng trong ngũ cốc.

Hạt mè (vừng) chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như protein (đạm), lipit (chất béo), gluxit (chất bột đường), calo, canxi, photpho, sắt, và các vitamin như B1, B2, niacin.

Ngoài ra, hạt mè còn chứa folic acid, saccharose, pentose, hắc sắc tố, và đặc biệt, vitamin E với hàm lượng rất cao. Mỗi 100g mè đen cung cấp tới 5.14 mg vitamin E, đứng đầu trong các thực phẩm.

Trẻ em sử dụng mè hoặc dầu chiết xuất từ hạt mè sẽ nhận được nhiều lợi ích sức khỏe quý báu:

Đảm bảo cung cấp đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu, giúp hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.
Hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón và khó tiêu nhờ lượng chất xơ phong phú, giúp ruột hoạt động hiệu quả và hỗ trợ quá trình thải độc.
Cung cấp các khoáng chất quan trọng như canxi, photpho và sắt, là những dưỡng chất mà cơ thể trẻ cần nhưng khó tổng hợp từ thực phẩm khác.
Tăng cường sức đề kháng và cải thiện lưu thông máu nhờ vitamin E trong hạt mè.

Đừng bỏ lỡ bài viết về cách làm đẹp và chăm sóc sức khỏe với mè đen.

Gạo nếp

[captionnews][/captionnews]

Gạo nếp, đặc biệt là nếp cẩm, được xem là một nguồn thực phẩm siêu dinh dưỡng. Chỉ với 1 thìa gạo nếp cẩm, bạn đã nhận được một lượng vitamin E, chất xơ, sắt và các chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể.

Gạo nếp là thực phẩm hữu ích cho người ốm và phụ nữ sau sinh, giúp phục hồi sức khỏe và tăng tiết sữa. Tuy nhiên, theo thông tin từ bệnh viện Vinmec, gạo nếp có thể gây khó tiêu cho trẻ em do chứa nhiều amilopectin, vì vậy cần hạn chế cho trẻ nhỏ sử dụng.

Xem chi tiết trong bài viết: Ăn gạo nếp có thực sự tốt cho sức khỏe không?

Gạo tẻ

[captionnews][/captionnews]

Gạo tẻ là nguồn cung cấp tinh bột phong phú, chứa protein, các vitamin nhóm B (B1, B2, niacin, vitamin E), ít sắt và kẽm, nhưng lại giàu các khoáng chất quan trọng như Magie, Photpho, Kali và Canxi.

Đối với trẻ em, gạo tẻ cung cấp nhiều lợi ích như hỗ trợ tạo hồng cầu và enzym (nhờ vào sắt), chống oxy hóa trong máu, giúp xương và răng phát triển tốt (nhờ photpho và canxi), hỗ trợ tổng hợp protein và hoạt động enzym (nhờ kali), duy trì cân bằng chất lỏng và giúp hệ thần kinh cùng bắp thịt hoạt động bình thường (nhờ muối).

Mặc dù giàu dinh dưỡng, gạo tẻ không thể đáp ứng hoàn toàn nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể, vì vậy cần kết hợp với một chế độ ăn uống đa dạng để đảm bảo đầy đủ dưỡng chất.

Lúa mì

[captionnews][/captionnews]

Carbonhydrate là thành phần dinh dưỡng chủ yếu trong lúa mì, cung cấp năng lượng cho cơ thể nhưng cũng có thể làm tăng nồng độ đường huyết.
Lúa mì chứa chủ yếu chất xơ không hòa tan, có vai trò thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong đường ruột, và chứa ít chất xơ hòa tan. Nó cũng cung cấp một lượng protein vừa phải cùng với các vitamin và khoáng chất như selen, mangan, đồng, photpho, và folate.

Đối với trẻ em, lúa mì là nguồn cung cấp carbonhydrate và vitamin dồi dào, giúp bổ sung năng lượng và duy trì sức khỏe. Chất xơ trong lúa mì còn được coi là 'thuốc nhuận tràng tự nhiên' giúp hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động hiệu quả, đồng thời tránh tình trạng đầy hơi, khó tiêu, hỗ trợ sự phát triển toàn diện.

Lúa mì nguyên cám luôn là lựa chọn tốt hơn so với lúa mì trắng.

Các loại đậu

[captionnews][/captionnews]

Đậu nành, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu Hà Lan và các loại đậu khác là nguồn cung cấp dinh dưỡng tuyệt vời, phù hợp cho mọi lứa tuổi, bao gồm cả trẻ nhỏ. Các thực phẩm chế biến từ đậu giúp bổ sung và cân bằng dinh dưỡng, đặc biệt hữu ích cho những người theo chế độ ăn chay dài hạn.

Đậu chứa một lượng protein phong phú, rất ít chất béo, giàu chất chống oxy hóa, chất xơ, các vitamin (A, B, C...) và các khoáng chất thiết yếu như canxi, sắt, kẽm, tất cả đều mang lại những lợi ích vượt trội cho sự phát triển của trẻ em ở mọi độ tuổi.

Ăn đậu nguyên hạt sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn cho trẻ so với đậu đã tách vỏ, vì vỏ đậu chứa nhiều chất xơ và các dưỡng chất quan trọng.

Trẻ nhỏ ăn thường xuyên các loại đậu và ngũ cốc sẽ được bổ sung năng lượng dồi dào và các dưỡng chất cần thiết, hỗ trợ tiêu hóa, hấp thụ dinh dưỡng tốt, giúp tăng cân hợp lý, giảm nguy cơ béo phì và ngăn ngừa các bệnh như ung thư, tiểu đường và các vấn đề tim mạch.

Ngũ cốc chỉ giới hạn ở các loại đã nêu?

Trong quan niệm của các nền văn hóa ảnh hưởng từ Trung Hoa, khái niệm ngũ cốc không hoàn toàn giống nhau giữa các dân tộc.

Ngày nay, ngũ cốc được hiểu rộng rãi là tất cả các loại cây có hạt dùng làm thực phẩm, với một số loại ngũ cốc tiêu biểu như sau.

Ngô (bắp)

Ngô (bắp) là một trong những ngũ cốc nguyên hạt quen thuộc, chứa nhiều dưỡng chất như magiê, phốt pho, kẽm, đồng, các chất chống oxy hóa và vitamin B. Đặc biệt, ngô còn giàu lutein và zeaxanthin, giúp bảo vệ mắt và tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể.

Gạo lứt

Gạo lứt, loại ngũ cốc nguyên hạt được ưa chuộng, cung cấp nhiều dưỡng chất như magiê, sắt, canxi, vitamin B và phốt pho. Đặc biệt, gạo lứt chứa lignan, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp và tiểu đường.

Yến mạch

Yến mạch, mặc dù mới được phổ biến gần đây ở Việt Nam, đã nhanh chóng được nhiều người tin dùng nhờ vào lợi ích vượt trội cho người tiểu đường. Yến mạch không chỉ giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất mà còn chứa avenanthramide, một chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tim và giảm nguy cơ ung thư ruột kết cũng như huyết áp thấp.

Lúa mạch

Lúa mạch, một ngũ cốc nguyên hạt tuyệt vời, cung cấp một loạt khoáng chất và vitamin cần thiết cho sức khỏe như mangan, sắt, kali, phốt pho, magiê, selen, đồng, kẽm, vitamin B và chất xơ, hỗ trợ một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng.

Lúa mì nguyên chất

Lúa mì nguyên chất được các chuyên gia khẳng định là có giá trị dinh dưỡng vượt trội so với lúa mì thông thường, nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa, chất xơ, vitamin và khoáng chất quan trọng.

Lúa mì nguyên chất xuất hiện trong nhiều thực phẩm như mì, mì ống, bulgur và semolina, mang đến một nguồn cung cấp dinh dưỡng dồi dào cho cơ thể.

Lúa mạch đen nguyên hạt

Lúa mạch đen nguyên hạt, bên cạnh lúa mạch thông thường, là ngũ cốc bổ dưỡng với hàm lượng chất xơ cao, nhiều khoáng chất. Nó giúp giảm hấp thu carbohydrate và kiểm soát mức đường trong máu hiệu quả.

Gạo hoang dã

Gạo hoang dã, mặc dù cái tên có vẻ lạ, thực chất là ngũ cốc nguyên hạt bao gồm cám, mầm và nội nhũ. Nếu bạn bị dị ứng với gluten trong lúa mì, gạo hoang dã là sự lựa chọn tuyệt vời, không chỉ cung cấp dưỡng chất mà còn giúp giảm nguy cơ tiểu đường và bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Hạt kê

Hạt kê, một ngũ cốc nguyên chất, chứa nhiều thành phần như kodo, foxtail, finger, proso, ngọc trai và kê nhỏ. Những thành phần này mang lại hoạt chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp giảm triglyceride và tăng cường cholesterol tốt, đồng thời hoàn toàn không chứa gluten.

Trên thực tế, có tới gần 300 loại ngũ cốc khác nhau, bao gồm cả ngũ cốc trái cây... Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi mỗi người có một cách liệt kê ngũ cốc riêng. Tuy nhiên, chung quy lại, ngũ cốc luôn là nguồn thực phẩm quý giá cho sức khỏe và dinh dưỡng.

Nguồn: Trang thông tin sức khoẻ của bệnh viện Vinmec

Bạn sẽ quan tâm:

Chọn mua ngũ cốc các loại tại Tripi:

Kinh nghiệm hay Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi