Nguyệt thực là gì và khi nào xảy ra?

28/04/2025

Nội dung bài viết

Nguyệt thực là hiện tượng thiên văn đặc biệt khi Mặt Trăng di chuyển vào bóng tối của Trái Đất, che khuất ánh sáng Mặt Trời. Nguyệt thực gần nhất sẽ diễn ra vào ngày 8 tháng 11 năm 2022.

Nguyệt thực luôn là một hiện tượng hấp dẫn đối với những người yêu thiên văn. Đây là lúc chúng ta có thể chứng kiến những cảnh tượng tuyệt vời và hiếm hoi của Mặt Trăng, đặc biệt là nguyệt thực siêu trăng máu. Cùng khám phá thêm những điều thú vị về hiện tượng này nhé!

Nguyệt thực là gì và tại sao nó xảy ra?

Nguyệt thực là hiện tượng thiên văn học liên quan đến sự xếp thẳng hàng của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Khi đó, Trái Đất nằm chính giữa và sẽ che khuất ánh sáng của Mặt Trời chiếu vào Mặt Trăng.

Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời thẳng hàng với nhau, tạo ra hiện tượng đặc biệt này.

Khi Mặt Trăng đi vào bóng tối của Trái Đất, nó sẽ bị che khuất hoàn toàn hoặc một phần bởi bóng của Trái Đất, tạo nên hiện tượng nguyệt thực huyền bí.

Như chúng ta biết, Mặt Trăng không phát sáng một cách tự nhiên mà chỉ phản chiếu ánh sáng từ Mặt Trời. Khi Trái Đất che khuất ánh sáng Mặt Trời, Mặt Trăng sẽ dần tối lại, tạo nên hiện tượng nguyệt thực đầy huyền bí.

Khi nào nguyệt thực sẽ xảy ra trong năm 2022?

Trong năm 2022, chúng ta sẽ chứng kiến nguyệt thực cuối cùng vào ngày 8 tháng 11. Đây là một nguyệt thực toàn phần, có thể quan sát được ở một số khu vực như châu Á, Úc, Bắc Mỹ, một phần châu Âu, Bắc Cực và hầu hết Nam Mỹ.

Nguyệt thực trong năm 2022 sẽ diễn ra vào ngày 8 tháng 11.

Tại Việt Nam, người dân cũng có thể chiêm ngưỡng hiện tượng thiên văn này bằng mắt thường nếu trời quang đãng, không cần thiết phải dùng các dụng cụ hỗ trợ.

Các loại hình nguyệt thực

Nguyệt thực toàn phần là khi Mặt Trăng hoàn toàn nằm trong bóng tối của Trái Đất, tạo ra một cảnh tượng tuyệt đẹp và huyền bí trên bầu trời.

Hiện tượng này xảy ra khi Mặt Trăng tiến vào bóng tối của Trái Đất, hay còn được gọi là nguyệt thực máu. Ánh sáng từ Mặt Trăng sẽ mờ dần, chỉ còn lại ánh sáng đỏ hoặc cam sẫm, do khí quyển Trái Đất đã ngăn cản các tia sáng ngắn từ Mặt Trời, chỉ để lại bước sóng đỏ và cam chiếu xuống Mặt Trăng.

Nguyệt thực toàn phần

Nguyệt thực một phần

Nguyệt thực một phần diễn ra khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời gần như thẳng hàng. Ánh sáng của Mặt Trăng bị che khuất, tạo nên một vùng tối trên bề mặt Mặt Trăng. Bóng của Trái Đất sẽ mang màu đỏ hoặc đen, che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu đến Mặt Trăng. Hiện tượng này thường xuất hiện trước hoặc sau nguyệt thực toàn phần.

Nguyệt thực một phần

Nguyệt thực nửa tối

Hiện tượng này xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng nửa tối của Trái Đất. Ánh sáng từ Mặt Trăng sẽ dần mờ đi, khó nhận thấy bằng mắt thường, và cần có dụng cụ hỗ trợ để quan sát rõ ràng.

Nguyệt thực nửa tối

Nguyệt thực có ảnh hưởng gì đến Trái Đất?

Trái Đất luôn chịu tác động của lực hấp dẫn từ Mặt Trăng và Mặt Trời. Bình thường, hai lực này không đồng thời tác động mạnh mẽ lên hành tinh chúng ta. Tuy nhiên, khi xảy ra nguyệt thực, tổng lực hấp dẫn từ Mặt Trăng và Mặt Trời sẽ đạt cực đại, tác động mạnh mẽ lên Trái Đất.

Điều này sẽ làm tăng cường đợt thủy triều, gây ra mức thủy triều cao hơn bình thường, đồng thời có thể dẫn đến một số dao động địa chất trên hành tinh chúng ta.

Nguyệt thực làm gia tăng độ mạnh và cao của các đợt thủy triều

Theo các chuyên gia, trong những ngày xảy ra nguyệt thực, nồng độ melatonin và các hormone liên quan đến chu kỳ ngủ bị suy giảm, khiến con người cảm thấy khó ngủ hơn. Tuy nhiên, tác động này không quá nghiêm trọng đối với sức khỏe. Ngoài ra, có một số thống kê cho rằng nguyệt thực có thể làm tăng tỷ lệ sinh nở ở phụ nữ, nhưng điều này vẫn chưa được xác thực.

Những ngày xảy ra nguyệt thực có thể làm cho con người cảm thấy khó ngủ hơn

Cách quan sát hiện tượng nguyệt thực

Bạn hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng hiện tượng nguyệt thực toàn phần và một phần bằng mắt thường nếu bạn đang ở khu vực có thể quan sát được và trời quang mây. Tuy nhiên, để quan sát rõ ràng hơn, bạn có thể sử dụng ống nhòm hoặc kính thiên văn.

Đối với hiện tượng nguyệt thực nửa tối, bạn sẽ không thể quan sát bằng mắt thường, vì vậy cần đến sự hỗ trợ của các thiết bị thiên văn để có thể thấy rõ hiện tượng này.

Có thể quan sát hiện tượng nguyệt thực bằng mắt thường

Một số câu hỏi thường gặp về nguyệt thực

Nguyệt thực và nhật thực khác biệt như thế nào?

Cả nguyệt thực và nhật thực đều là hiện tượng thiên văn xảy ra khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng. Tuy nhiên, nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đứng giữa Mặt Trời và Trái Đất, làm cho Trái Đất không nhận được ánh sáng Mặt Trời vào ban ngày, vì bị Mặt Trăng che khuất.

Nguyệt thực và Nhật thực

Nguyệt thực xảy ra khi Trái Đất đứng giữa Mặt Trăng và Mặt Trời, khiến Mặt Trăng không nhận được ánh sáng từ Mặt Trời do bị Trái Đất che khuất. Nguyệt thực chỉ xảy ra khoảng 1-2 lần mỗi năm nhưng có thể quan sát dễ dàng từ một phạm vi rộng lớn. Trong khi đó, nhật thực có thể xuất hiện từ 2-5 lần mỗi năm nhưng chỉ có thể nhìn thấy ở một khu vực rất hẹp.

Nguyệt thực xảy ra vào ban ngày hay ban đêm?

Nguyệt thực chỉ xảy ra vào ban đêm, vì chỉ trong bóng tối của đêm, Mặt Trăng mới có thể trở nên tối và mờ đi, khi Trái Đất che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu vào nó.

Nguyệt thực diễn ra vào ban đêm

Nguyệt thực dài nhất thế kỷ 21 diễn ra khi nào?

Nguyệt thực dài nhất thế kỷ 21 là nguyệt thực một phần vào ngày 19 tháng 11 năm 2021, kéo dài hơn 3 giờ đồng hồ. Tại Việt Nam, nguyệt thực đạt cực đại vào lúc 16h03 và có thể quan sát được từ 17h21 khi Mặt Trăng mọc lên trên bầu trời.

Nguyệt thực dài nhất thế kỷ 21 diễn ra vào ngày 19 tháng 11 năm 2021

Khi nào xảy ra hiện tượng nguyệt thực siêu trăng máu?

Nguyệt thực siêu trăng máu là sự kết hợp độc đáo giữa hai hiện tượng thiên văn: siêu trăng và mặt trăng máu, khi cả hai xảy ra đồng thời trong nguyệt thực. “Mặt Trăng máu” ám chỉ hiện tượng nguyệt thực toàn phần, khi Mặt Trăng trở nên đỏ hoặc cam sẫm như máu.

Nguyệt thực siêu trăng máu

Siêu trăng xảy ra khi Mặt Trăng đạt gần Trái Đất nhất tại điểm perigee, khiến nó trông lớn hơn bình thường. Hiện tượng siêu trăng máu là một sự kiện hiếm có, vì khả năng hai hiện tượng này đồng thời xuất hiện là rất thấp.

Vì sao nguyệt thực thường xảy ra vào ngày rằm?

Nguyệt thực thường xảy ra vào những ngày rằm, khi trăng tròn, vì chỉ lúc này Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất mới có thể thẳng hàng, tạo điều kiện cho Trái Đất che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu xuống Mặt Trăng.

Tại sao nguyệt thực thường xảy ra vào những ngày trăng rằm?

Những khoảnh khắc tuyệt vời của hiện tượng nguyệt thực được ghi lại trong những bức ảnh đẹp, khiến ta không khỏi ngẩn ngơ trước vẻ kỳ diệu của vũ trụ.

Hiện tượng Nguyệt thực là một sự kiện thiên văn thú vị, khi Mặt Trăng bị che khuất một phần hoặc toàn bộ bởi bóng tối của Trái Đất, tạo nên một cảnh tượng ngoạn mục.

Nguyệt thực toàn phần là khi Mặt Trăng hoàn toàn lọt vào bóng tối của Trái Đất, khiến nó trở nên tối sẫm và chuyển sang màu đỏ đặc trưng của ‘mặt trăng máu’.

Nguyệt thực bán phần xảy ra khi một phần Mặt Trăng bị che khuất bởi bóng tối của Trái Đất, tạo ra một cảnh tượng ánh sáng lạ lùng trên bầu trời đêm.

Nguyệt thực nửa tối là hiện tượng khi Mặt Trăng đi vào vùng nửa tối của Trái Đất, chỉ mờ đi một cách nhẹ nhàng mà không hoàn toàn tối sẫm như trong nguyệt thực toàn phần.

Nguyệt thực thường diễn ra vào những ngày trăng rằm, khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng, tạo điều kiện cho Trái Đất che khuất ánh sáng Mặt Trời chiếu xuống Mặt Trăng.

Nguyệt thực siêu trăng máu, hiện tượng kỳ diệu khi sự kết hợp giữa siêu trăng và mặt trăng máu tạo nên một cảnh tượng ngoạn mục trên bầu trời.

Trên đây là những thông tin về nguyệt thực và thời gian diễn ra hiện tượng này mà Tripi muốn chia sẻ. Mong rằng bài viết sẽ mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích và đầy hứng thú.

Tripi, nơi cung cấp những khám phá thú vị về vũ trụ và các hiện tượng thiên văn.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi