Những điều các bậc phụ huynh cần lưu ý khi bắt đầu cho bé ăn dặm

Việc cho bé ăn dặm đúng cách không chỉ giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất mà còn là yếu tố quan trọng để kích thích sự phát triển trí não. Tuy nhiên, làm thế nào để bổ sung dinh dưỡng một cách hợp lý và cân đối luôn là mối quan tâm của các bậc phụ huynh.

Ăn dặm, hay còn gọi là bổ sung các thực phẩm ngoài sữa, là một giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Thời điểm lý tưởng để bắt đầu cho bé ăn dặm là khi trẻ đạt 6 tháng tuổi, khi cơ thể bé có khả năng hấp thu nhanh và nhu cầu năng lượng cao.

Vào khoảng 6 tháng tuổi, nguồn dinh dưỡng từ sữa mẹ không còn đủ để đáp ứng nhu cầu của bé. Sữa mẹ chỉ cung cấp khoảng 450 kcal/ngày, trong khi bé cần khoảng 700 kcal/ngày. Vì vậy, nếu không bổ sung đủ, trẻ sẽ chậm phát triển và có nguy cơ suy dinh dưỡng.

Một lý do khác khiến việc cho bé ăn dặm trở nên cần thiết là vào độ tuổi này, lượng sắt dự trữ trong cơ thể bé đã cạn kiệt, và chỉ lấy sắt từ sữa mẹ sẽ không đủ. Thức ăn bổ sung sẽ là nguồn cung cấp sắt cần thiết. Ngoài ra, trong trường hợp đặc biệt như bé thiếu cân dù vẫn bú sữa mẹ hoặc mẹ bị bệnh, việc bổ sung thức ăn từ tháng thứ 4 là điều nên xem xét.

Ở giai đoạn này, bé vẫn cần tiếp tục bú sữa mẹ từ 3-4 lần mỗi ngày kết hợp với việc ăn dặm khoảng 2 bữa bột hoặc cháo mỗi ngày. Khi trẻ gần 1 tuổi, số bữa ăn dặm sẽ tăng lên 3-4 bữa mỗi ngày.

Bột, cháo, cơm là ba bước tiến quan trọng trong hành trình ăn dặm của trẻ, mỗi giai đoạn sẽ bổ sung đủ bốn nhóm thực phẩm thiết yếu sau đây:

Nhóm bột đường: Giai đoạn bắt đầu ăn dặm, mẹ nên cho bé ăn các loại bột gạo hoặc bột ngũ cốc hòa với sữa để bé dễ dàng tiếp nhận. Tránh dùng gạo nếp hay đậu xanh, hạt sen vì chúng có thể gây khó tiêu và khiến bé cảm thấy không ngon miệng. Sau khi bé quen dần, mẹ có thể thay đổi thực đơn với súp, bún, phở... để tránh tình trạng biếng ăn do ăn cháo quá lâu.

Nhóm chất đạm: Các thực phẩm giàu đạm như thịt nạc (heo, gà), lòng đỏ trứng gà sẽ giúp bé dễ tiêu hóa trong giai đoạn đầu ăn dặm. Sau đó, mẹ có thể cho bé thử các món thịt bò, cá, tôm, cua... khi bé bước sang tháng thứ 7.

Nhóm chất béo: Mẹ cần bổ sung các loại dầu thực vật (đậu nành, mè, oliu, dầu cá hồi...) và mỡ động vật (mỡ gà, heo...) vào bữa ăn dặm của bé với tỉ lệ 1:1. Khi chế biến, hãy chú ý sử dụng lượng chất béo vừa phải để giúp bé hấp thu tốt mà không lo tăng cân hay béo phì.

Nhóm chất xơ và vitamin: Rau xanh và các loại củ quả như mồng tơi, cà rốt, bí xanh, súp lơ... là nguồn cung cấp vitamin và chất xơ cho bé. Ban đầu, mẹ chỉ nên cho bé ăn khoảng 1 thìa rau củ, sau đó dần tăng lên 2-3 thìa mỗi bữa. Lưu ý, nhóm thực phẩm này ít năng lượng, vì vậy không nên cho bé ăn quá nhiều để tránh bé chậm lên cân, nhưng cũng không thể thiếu vì sẽ gây táo bón.

- Mẹ nên cho bé ăn các món ăn mềm, dễ tiêu hóa, đồng thời đa dạng thực đơn và chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.

- Cố gắng thay đổi món ăn mỗi bữa hoặc trong từng ngày, và luôn chọn những món ăn mà bé yêu thích để đảm bảo bé ăn đủ bữa mỗi ngày.

- Hãy đảm bảo rằng bé được uống đủ nước đun sôi để nguội hoặc nước hoa quả tươi để bổ sung vitamin và chất xơ, giúp quá trình tiêu hóa của bé trở nên thuận lợi hơn.

- Tránh nêm gia vị quá nhiều khi nấu ăn cho bé, vì giai đoạn này bé có thể chưa làm quen với vị của các loại gia vị, điều này có thể khiến bé không thoải mái và sợ ăn dặm.

- Với những bé kém ăn, chậm lên cân hoặc sau khi ốm, mẹ cần chú trọng đến việc bổ sung dinh dưỡng với các món ăn giàu chất dinh dưỡng giúp bé phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là các thực phẩm giàu đạm như sữa mẹ, sữa công thức, trứng, thịt, cá...

Ăn dặm không chỉ là cung cấp dưỡng chất thiết yếu cho bé mà còn là bước quan trọng giúp bé hình thành thói quen ăn uống và khám phá thế giới ẩm thực, từ đó góp phần phát triển toàn diện. Chúc các mẹ thành công trên hành trình nuôi dưỡng bé yêu!